جغرافیا و برنامه‌ریزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

فرایند پذیرش مقالات

بانک ها و نمایه نامه ها

اطاعات آماری نشریه

پرسش‌های متداول

اخبار و اعلانات

پیوندهای مفید

نقش کاربری اراضی در کیفیت آب رودخانه الوند کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه جغرافیای دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

علل تغییرات مکانی کیفیت آب رودخانه الوند در غرب کرمانشاه هدف اصلی این مقاله را تشکیل می­دهد. برای انجام این تحقیق­ 9 محل در امتداد رودخانه الوند انتخاب گردید و برای تعیین کیفیت آب، 10 پارامتر فـیزیکی و شیمیایی کیفیت آب در 2 یا 3 نوبت در هر فـصل در طی یک سال اندازه­گیری گردید. این پارامترها عبارت بودند از: درجه حرارت محیط، درجه حرارت رودخانه،  PH ، DO ، OD BOD، E.C.، TDS، کدورت و شوری. علاوه بر اندازه­گیری­های یادشده در ایستگاه­های مزبور، در دو نوبت در اسفند 1385 و مرداد 1386 نمونه­گیری آب صورت گرفت تا برای اندازه­گیری کلیفرم انگلی و کل کلیفرم­ها و همچنین اندازه­گیری فلزات سنگین به آزمایشگاه­های جداگانه­ای منتقل شوند. فلزاتی که در این رابطه اندازه­گیری گردید، عبارت بودند از: مس، آلومینیم، کرم، سرب، کادمیوم، نیکل، منگنز و وانادیوم. مقایسه این داده­ها و تجزیه و تحلیل خوشه­ای آنها نشان داد که اغلب پارامترهای کیفیت آب و کلیفرم­های رود با گذر از مراکز جمعیتی از بالادست به سمت پایین دست یک روند افزایش دارند و تنها در میانه رود؛ یعنی، در ایستگاه قبل از قره­بلاغ در دو شاخص کدورت آب وCOD  افزایش غیرعادی رخ می­هد. علی­رغم این، مقدار فلزات سنگین در مسیر رود دچار نوسانات خیلی زیادی می­گردد. در ریجاب واقع در بالادست رود دو عنصر کروم و نیکل بالاست، درحالی که اغلب فلزات سنگین، بویژه کادمیوم و سرب در مینه رود، در محدوده بین سرپل ذهاب و قره­بلاغ و عمدتاً در قبل از قره­لاغ به اوج خود می­سند. بررسی نمونه­ از  شاخه کوچکی از رود که در این بخش از شمال به رود الوند می پیوندد، نشان داد که این شاخه بیشترین مقدار این افزایش­ها را توجیه می­کند. در  این نمونه  کدورت آب .T.U. 16، COD آنmg/L  8 ، و کادمیوم  و سرب آن  به ترتیب 2/111 و 9/2 پی پی بی بوده است. در حالی که در همین زمان در ریجاب واقع در بالادست رود کدورت آب N.T.U. 8/0­ COD آن ناچیز،  کادمیوم  و سرب آن  به ترتیب 068/0 و 199/0 پی پی بی بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Influence of Land Use on Water Quality in Alvand River

نویسنده [English]

  • Iraj Jabbari

Associate Professor, Department of Geography, University of Kermanshah

چکیده [English]

This study examines the spatial variations of water quality of the AlvandRiver in the west of KermanshahProvince. Nine sites were selected for sampling from the Alvand corridor، and ten parameters of water quality-temperature of environment (ET), temperature of river (ER), pH, dissolved oxygen (DO), biochemical oxygen demand (BOD), chemical oxygen demand (COD), electric conductivity, turbidity, TDS and salinity were measured twice in each season. In order to measure heavy metals (Cu, Al, Cr, Pb, Cd, Ni, Mn, V) and also for measuring the total coli form and the faucal coliform, two samples were taken on March and August 2006. The comparative and cluster analysis of the data show that increase in most parameters of water quality and coli forms gradually increased in a downstream direction through crossing populated sites. However, irregular flucatuations of turbidity and COD were observed at the entrance of Ghare-Boolagh. The fluctuation of river heavy metals was found to be considerable. The amount of Cr and Ni were especially high in the Rijab (first station); nevertheless, most other heavy metals were reached their peak in the middle of the river, between Sar-pol-e-Zahab and Ghare-Boolagh, especially before Ghare-Boolagh. A small branch of the river joining from the north of the region seems to be responsible for most of the increases observed in the heavy metals. Turbidity, Cod, Cd and Pb were respectively 16 N.T.U., 8 mg/L, 111.2 and 2.9 pbb at this branch of Alvand river. Whereas, these parameters were respectively 0.068 N.T.U., 0.199 mg/L, 0.068 and, 199 pbb at Rijab in the upstream.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spacial variation
  • Water quality of river
  • Alvand river
مراجع
1ـ زنگنه عبدالحسین، پری؛ قدیمی، یوسف؛ عابدینی، یوسف­علی (1384)، «آلودگی آب و منابع اصلی آلودگی­های ابهر رود در استان زنجان»، مجموعه مقالات ششمین همایش کشوری بهداشت محیط، دانشگاه  علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران، 1-9.
2ـ حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه (1377)، طرح بررسی مدیریت زیست محیطی منابع آب و خاک «مدیریت زیست محیطی رودخانه قره­سو»، اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه.
3ـ سلماسی، رامین و چرخابی، امیرحسین (1384)، «بررسی منابع آلودگی و علل کاهش کیفیت آب در حوزه آبخیز تلخه­رود (آجی چای) در آذربایجان شرقی، مجموعه مقالات ششمین همایش کشوری بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران، 79- 84.
4ـ عرفان­منش، مجید و مجید افیونی (1379)، «آلودگی محیط زیست-آب،خاک و هوا»، انتشارات ارکان، اصفهان.
5ـ وزارت نیرو، «استاندارد کیفیت آب آشامیدنی، بخش مدیریت منابع آب ایران»، معاونت پژوهشی استاندارد و معیار فنی، نشریه شماره 3-116.
6- Astel, A., Tsakouski, S., Barbieri, P., Simeonov, V., (2007), "Comparison of Self-organizing Maps Classification Approach with Cluster and Principal Components Analysis for Large Environmental Data Sets", Water Res., 41, 4566-4578.
7- Chang H., (2008), "Spatial Analysis of Water Quality Trends in the HanRiver Basin", South Korea, Water Resarch, 42, 3285-3304.
8- Chang, H., Carlson, T.N., (2005), "Water Quality during Winter Storm Events in Spring Creek, Pennsylvania, USA", Hydrobiologia 544, 321-332.
9- Charkhabi A.H., Sakizadeh M., Rafiee Gh., (2005), "Seasonal Fluctuant in Heavy Metal Pollution in Iran's Siahroud River, Environment Sci & Pollut Res", Verlagsgrouppe Hütjing jehle -Park, 1-7.
10- Chin D. A. (2006), "Water-Quality Engineering in Natural Systems", John Wiley& Sons.
11- Crosa, G., Froebrich, J., Nikolayenko, V., Stefani, F., Galli, P., Calamari, D., (2006), "Spatial and Seasonal Variations in the Water Quality of the Amu DaryaRiver (Central Asia)", Water Res, 40, 2237-2245.
12- Dawe, P., (2006), "A Statistical Evaluation of Water Quality Trends in Selected Water Bodies of Newfoundland and Labrador", J. Environ, Eng. Sci., 5 (1), 59-73.
13- Hanrahan, G., Gledhill, M., House, W.A., Worsfold, P.J., (2003), "Evaluation of Phosphorus Concentrations in Relation to Annual and Seasonal Physico-chemical Water Quality Parameters in a UK chalk Stream", Water Res. 37 (15), 3579-3589.
14- Kannel, P.R., Lee, S., Kanel, S.R., Khan, S.P., Lee, Y.S., (2007), "Spatialtemporal Variation and Comparative Assessment of Water Qualities of Urban River System: A Case Study of the River Bagmati (Nepal). Environ", Monit, Assess, 129 (1-3), 433-459.
15- Keeley A., Faulkner B.R., (2008), "Influence of Land Use and Watershed Characteristics on Protozoa Contamination in a Potential Drinking Water Resources Reservoir, Water Research, 42, 2803-2813.
16- LakeJ. and Morrison L., 1977, Environmental Impact of Land Use on Water Quality: Final Report on the Black Creek Project, Greet LakeNational Program Office, Chicago, IL
17- LakeJ. and Morrison L., (1977), "Environmental Impact of Land Use on Water Quality: Final Report on the Black Creek Project, Greet LakeNational Program Office, Chicago, IL.
18- LIU Ch. and Wang Zhao- yin, (2003), "Water Pollution in the River Mouths Around BoHAI Bay", International Journad of Sediment Research, Vol 18, No. 4, Pp. 326-332.
18- Mehrdadi N., Ghobadi M., Nasrollahi T., (2006), "Evaluation of the Quality and Self Purification Potential of TajanRiver Using Qmal2E Model", Ranian Journal of Environ, Health, sci. Eng., Vol .3, No.3, Pp.199-204.
19- Meybeck, M., (2002), "Riverine Quality at the Anthropocene: Propositions for Hlobal Dpace and Yime Snalysis", Illustrated by the SeineRiver, Aquat. Sci., 64 (4), 376-393.
20- Monaghan R.M., Carey P.L., Wilcock R.J., Drewry J.J., Houlbrooke D.J. Quinn., J.M, Thorrold B.S., (2009), "Linkages between Land Management Activities and Stream Water Quality in a Border Dyke-Irrigated Pastoral Catchments", Agriculture, Ecosystems and Environment, 129, 201-211.
21- Mvungi A., Hranova R.K, Love D., (2003), "Impact of Home Industries on Water Quality in a Tributary of the Marimba River", Harare: Implications for Urban Water Management, Physics and Chemistry of the Earth, 28 1131-1137.
22- Ouyang Y., Nakedi-Kizza P., Wu Q.T., Shinde D., Huang C.H., (2006), Assessment of Seasonal Variations in Surface Water Quality, Water Research, 40, 3800-3810.
23- Simeonov, V., Stratis, J.A., Samara, C., Zachariadis, G., Voutsa, D., Anthemidis, A., Sofoniou, M., Kouimtzis, T., (2003), "Assessment of the Surface Water Quality in Northern Greece", Water Res, 37, 4119-4124.
24- Singh K.P., Malika A., Mohana D., Sinha S., (2004), "Multivariate Statistical Techniques for the Evaluation of Spatial and Temporal Variations in Water Qualityof Gomti River (India)-a Case Study", Water Research, 38, 3980-3992.
25- Stubblefield, A.P., Reuter, J.E., Dahlgren, R.A., Goldman, C.R., (2007), "Use of Turbidometry to Characterize Suspended Sediment and Phosphorus Fluxes in the Lake TahoeBasin", California, USA, Hydrol, Process, 21, 281-291.
26- Xia  X. and Zhou J., (2002), "Nitrogen Contamination in the Yellow River Basin of China", Journal of Environment Quality, 31:917-925.
27- Xia X., Zhou J. and Yang Zh. (2002), "Surface Water Quality- Nitrogen Contamination in the Yellow River Basin of China", Journal of Environmental Quality, 31: 917-925.
جغرافیا و برنامه‌ریزی
دوره 17، شماره 44 - شماره پیاپی 44
شهریور 1392
صفحه 73-93
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار