نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• مسعود تقوایی ¹
• آسیه حسنی نژاد ²
• خدیجه طالبی ³

¹ جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان

² جغرافیا و برنامه ریزی روستایی

³ جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان

چکیده

بررسی و شناخت نواحی روستائی و تحلیل قابلیت­ها و تنگناهای آن­ها در فرایند برنامه­ریزی توسعه روستائی اهمیت به سزائی دارد و امروزه آگاهی از امکانات و تنگناهای نواحی روستائی جهت ارائه طرح­ها و برنامه­­های توسعه نوعی ضرورت محسوب می­شود. تعیین و تحلیل سطوح برخورداری نواحی روستائی در زمینه­های مختلف با استفاده از روش­های کمی نقش مهمی در این فرایند دارد. در این مقاله با بهره­گیری از "مدل­های شاخص مرکزیت" و "پرستون" و استفاده از 45 شاخص در زمینه­های (اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی- درمانی و کشاورزی) به تعیین و تحلیل سطوح برخورداری دهستان­های استان زنجان پرداخته شده است. امکانات محیطی، مجاورت و فاصله نزدیک با مراکز شهری، کانون­ها و محورهای توسعه، محدوده­های صنعتی و شبکه­های زیربنائی عمده نقش موثری در سطوح برخورداری نواحی روستائی استان دارد. نتایج نشان می­دهدکه این دهستان­ها، از لحاظ میزان برخورداری، در هر یک از ابعاد (اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی - درمانی و کشاورزی) با یکدیگر تفاوت­های قابل ملاحظه­ای دارند؛ به­طوری­که 9 دهستان از مجموع 46 دهستان در همه زمینه­های اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی- درمانی و کشاورزی در سطح محروم و تنها یک دهستان در سطح بسیار برخوردار قرار دارد. این تفاوت­ها لزوم تهیه و اجرای برنامه­ها و طرح­های هدفمند را برای توسعه یکپارچه و متوازن نواحی روستائی ایجاب می­کند.

کلیدواژه‌ها

• تحلیل سطوح برخورداری
• مدل شاخص مرکزیت
• مدل پرستون
• دهستان استان زنجان

عنوان مقاله [English]

Determination and Analysis of the Levels of the Rural Districts of the Province Aanjan, Using the Centrality Index and Preston Models

نویسندگان [English]

• Masood Taghvaei ¹
• Asiyeh Hasaninezhad ²
• Khadijeh Talebi ³

¹ Geography and Urban Planning, University of Esfahan

² Geography and Rural Planning

³ Geography and Rural Planning, University of Esfahan

چکیده [English]

Investigating and recognising the rural regions and analyzing their abilities and problems in the process of planning the rural development are of a great importance and nowadays being aware of the facilities and problems of ruralregion is considered necessary in rendering plans and programs for development. The determination and analysis of the level of the facilities of the rural regions in different fields using the  quantitative methods play on important role in this process. In the present article, using the models of centeral index and Pereston as well as 45 indexs in different fields (economy, social, health and medical and agriculture). We tried to determine and analyse the facility levels of the villages in Zanjan province.Environment facilities, adjacency and being near to the cities, centers and place for development, industrial places and the main fundamental network are very important in the level of the facilities of the rural regions. The results show that considering the level of facilities these villages have considerable difference in each field (economy, social, health and medical and agriculture). The differences were such that 9 out of 46 of these villages were in the privatization level in (economy, social, health and medical and agriculture) and only one village had considerable facilities.

کلیدواژه‌ها [English]

• Development
• The analysis of the level of Facilities
• Centrality index
• Preston models
• Village
• Zanjan Province