نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

2 گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

3 اقتصاد منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

صنعت گردشگری بعد از صنعت نفت به عنوان دومین اقتصاد جهان، درآمدهای بسیاری را برای کشورهای مختلف در پی دارد و از طرفی چون به گسترده­ترین صنعت دنیا نیز تبدیل شده است، لذا به یکی از مولفه­های تفکیک­ناپذیر زندگی انسان معاصر نیز تبدیل شده است. امروزه منابع طبیعی به عنوان سرمایه­های اصلی اکوتوریسم با چالش­های متعددی مواجه می­باشند، تلقی منابع زیست محیطی و مقاصد اکوتوریستی به مثابه کالاها و خدمات رایگان، یکی از مهم­ترین دلایل اصلی این چالش محسوب می­شود. بنابراین ارزشگذاری مناطق اکوتوریستی و کارکردهای زیست محیطی در راستای اتخاذ راهبردها و سیاست­های اقـتصادی از مهم­ترین مقولات توسعه و برنامه­ریزی صنعت گردشگری به شمار می­آید. آبشار آسیاب خرابه از جاذبه­های اکوتوریستی شهرستان جلفا در استان آذربایجان­شرقی قرار دارد و به عنوان یکی از مقاصد گردشگری در سطح استان و ناحیه محسوب می­شود. هدف تحقیق حاضر برآورد ارزش تفریحی آبشار آسیاب خرابه با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط بوده که در این راستا با استفاده از مدل لوجیت به بررسی عوامل مؤثر در پذیرش تمایل به پرداخت برای بازدید از این آبشار در تابستان سال 1387 با استفاده از 130 نمونه می­پردازد. نتایج این پژوهش نشان مـی­دهد که 68 درصد بازدیدکنندگان حاضر به پرداخت مبلغی برای بازدیـد از این جاذبه اکوتوریستی می­باشند. متغیرهای مبلغ پیشنهادی، میزان تحصیلات، درآمد، رضایت، بعد خانوار، سن و جنسیت عوامل موثر در احتمال پذیرش تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان می­باشند که دو متغیر سن و جنسیت معنادار نمی­باشند. میانگین تمایل به پرداخت در بین بازدیدکنندگان 4000 ریال و ارزش تفریحی سالانه این جاذبه 380 میلیون ریال برآورد گردید. لذا با توجه به ارزش و اهمیت بالای آبشار آسیاب خرابه، می­طلبد که برنامه­ریزان برای توسعه گردشگری و بالا بردن رفاه بازدیدکنندگان به این منطقه توجه بیشتری داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Estimating the Outdoor Recreation Value and Investigating Effective Variables on Willingness to Pay of Individuals from Asiyabkharabe Waterfall Using Contingent Valuation Method

نویسندگان [English]

  • Hosein Raheli 1
  • Rahim Heidari 2
  • Mohammad Khodaverdizadeh 3

1 Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, University of Tabriz

2 Department of Geography and Urban Planning tabriz University

3 Natural Resources Economics, Tarbiat Modarres University

چکیده [English]

After oil industry, tourism makes revenues as the second world’s economy for many countries. Tourism today not only has become the world's largest and most widespread industry, but one inseparable from the needs of mankind contemporary life. Protection of natural resources as a major ecotourism capital faced challenges because most people think of the natural resources has free. Therefore, assessment of environmental resources and ecotourism areas for economic policy and strategic decisions should be considered important as the principles of tourism development. Asiabkharbe waterfall in Jolfa city being located in East Azerbaijan province is considered as one of the most attractive tourism destinations in regional level. Present paper attempts to determine and estimate the recreational value of this ecotourism attraction by using contingent valuation method (CVM) and reviews the factors affecting willingness to pay (WTP) by logit model. The results show that 68 percent of visitors are willing to paying for visiting this ecotourism destination and the amount proposed, education, income, satisfaction, family size, age and gender are the most important factors in WTP, and on the other hand, average willingness to pay per visitor is 4000 Rials and annual recreational value of this ecotourism attraction is 380,000,000 Rials. Planners should give more attention to develop tourism and enhance the welfare of visitors to the Asiyabkharabe waterfall, according to high value and importance of this waterfall.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asiabkharbe Waterfall
  • Contingent Valuation Method (CVM)
  • Ecotourism
  • Outdoor recreational value
  • Willingness to pay (WTP)
1ـ امیرنژاد، حمید؛ خلیلیان، صادق؛ و عصاره، محمدحسن (1385)، «تعیین ارزش­های حفاظتی و تفرجی پارک جنگلی سی سنگان نوشهر با استفاده از تمایل به پرداخت افراد»، مجله پژوهش و سازندگی، 72، 43-32.
2ـ بی­نام (1380)، «طرح جامع گردشگری استان آذربایجان شرقی»، سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران.
3ـ حیدری­چیانه، رحیم (1383)، « ارزیابی برنامه­ریزی صنعت توریسم در ایران»، رساله دکتری تخصصی (PhD)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تبریز.
4ـ حیدری­چیانه، رحیم (1387)، «مبانی برنامه ریزی صنعت گردشگری»، انتشارات سمت، تهران.
5ـ خداوردیزاده، محمد؛ حیاتی، باب­اله؛ و کاووسی­کلاشمی، محمد (1387)، «برآورد ارزش تفرجی سالانه روستای توریستی کندوان آذربایجانشرقی با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط»، فصلنامه علوم محیطی، 5(4)، 52-43.
6ـ خورشیددوست، علی­محمد (1383) «کاربرد روش ارزیابی مشروط در برآورد میزان تمایل به پرداخت برای حفاظت محیط زیست تبریز»،  فصلنامه محیط­شناسی، 36، 20-13.
7ـ داس ویل، راجر (1379)، «مدیریت جهانگردی»، ترجمه محمد اعرابی و داود ایزدی، تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.
8ـ دانشور کاخگی، محمود؛ سادات همراز، سمانه و جلیلی، میلاد (1386) «برآورد ارزش وجودی مناطق ییلاقی روستایی: مطالعه موردی منطقه روستایی زشک»، فصلنامه روستا و توسعه، 10(3)، 154- 135.
سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران (ICHTO) (1388) در وب سایت: http://www.ichto.ir/tabid/1915/Default.asp
10ـ سهرابی، فاطمه و  قادر دشتی (1387)، «برآورد ارزش تفرجی پارک نبوت کرج با بهره­گیری از روش ارزش­گذاری مشروط»، مجله منابع طبیعیایران، شماره  4، 932-921.
11ـ قربانی، رسول؛ رحیم حیدری چیانه و عیسی سراقی (1388)، «برآورد و ارزشگذاری اقتصادی - تفریحی آبشار و محوطه تفریحی و تاریخی گنجنامه استان همدان و تعیین عوامل موثر بر تمایل به پرداخت»، فصلنامه جغرافیایی آمایش، سال دوم شماره 5، 80-67.
12ـ کاووسی کلاشمی، محمد (1388)، شهبازی، حبیب و ملکیان، آرش. «برآورد ارزش تفریحی تفرجگاه­ها با استفاده از روش دو مرحله­­ای هگمن مطالعه موردی: بوستان محتشم شهر رشت»، مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد 1، شماره 1، 149-137.
13ـ نهرلی، داوود (1374)، «ارزیابی اقتصادی و اجتماعی پارک ائل­گولی تبریز»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران.
14- Fennell, David (2003) "Ecotourism: An Introduction", London: Rutledge. 
15- Goodal, B. & M. Stablr (1992), "Environmental Auditing in the Quest for Sustainable Tourism: The Destination Perspective, A Paper Presented to the Tourism in Europe", The 1992 Conference, Durham, 8-10 July.
16- Guo, Z., Xiao, X., Gan, Y. and Zheng, Y. (2001), "Ecosystem Functions, Services and Their Values a Case Study in Xingshan Country of China, Ecological Economics, 38, 141-154.
17- Haneman, W.M. (1984), "Welfare Evaluation in Contingent Valuation Experiments with Discrete Responses", American Journal of Agricultural Economics, 71(3), 332-341.               
18- Lawton, Laura & David Weaver (2000), "Nature-based Tourism and Ecotourism, In: Faulkner", Bill et al (eds.) Tourism in the 21st Century, and London: Continuum.
19- Lee, C. and Han, S. (2002), "Estimating the Use and Preservation Values of National Parks Tourism Resources Using a Contingent Valuation Method", Tourism Management 23, 531-540.
20- Leinhoop, N. and Mac Millan, D. Valuing (2007), "Wilderness in Iceland: Estimation of WTA and WTP Using the Market Stall Approach to Contingent Valuation", Land Use Policy 24(1), 289- 295.
21- Mowforth, Martin & Ian Munt (1998), "Tourism and Sustainability: New Tourism in the Third World", London: Routledge.
22- Nabin, B., M., Stern, and R., Bhattarai (2008), "Contingent Valuation of Ecotourism in Annapurna Conservation Area, Nepal: Implications for Sustainable Park Finance and Local Fevelopment", Ecological Economics, 66(­2­)­, 218-227.
23- Raina, A.K. (2005), "Ecology Wildlife and Tourism Development", New DelhiIndia Press.
24- Reynisdottir, M., Song, H. and Agrusa, J. (2008), "Willingness to Pay Entrance Fees to Natural Attractions: An Icelandic Case Study", Tourism Management, 29, 1076-1083.
25- Sattout, E.J., Talhouk, S.N. and Caligari, P.D.S. (2007), "Economic Value of Cedar Relics in Lebanon: An Application of Contingent Valuation Method for Conservation", Ecological Economics 61, 315-322.
26- Sharpley, R. Rural (2002), "Tourism and the Challenge of Tourism Diversification", Tourism Management, 23, 233-244.
27- UNWTO (2009), "WTO Basic Documents, Madrid: UNWTO", http://www.world-tourism. org/market-research.
28- Whister,­ D.­ (1999), "An­ Introductory Guide to SHAZAM", http://www.Shazam.Econ.ubcCa.