نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران و عضو قطب علمی توسعه روستایی
2 دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
3 گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
چکیده
واژه «پایدار» امروزه بهطور گسترده‌ای بهمنظور توصیف جهانی که در آن نظامهای انسانی و طبیعی تواماً بتوانند تا آینده‌ای دور ادامه حیات دهند، به کار گرفته می‌شود. توجه به این مسئله و لزوم ارزیابی توان اکولوژیکی و ظرفیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مباحث مختلف توسعه بهخصوص گردشگری، برنامهریزان توسعه را ملزم به شناسایی منابع از ابعاد مختلف و بهرهبرداری درست و عقلانی از آنها میکند. در این راستا پژوهش پیش رو با هدف توسعه گردشگری پایدار به مطالعه و ارزیابی توان توسعه گردشگری در شهرستان خور و بیابانک پرداختهاست. تحقیق حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر روشهای کتابخانهای و میدانی است، بدین صورت که ابتدا با بهرهگیری از روش سیستمی و مدلهای ارزیابی توان اکولوژیکی دکتر مخدوم، توان اکولوژیکی منطقه ارزیابی گردید. در مرحله بعد، با استفاده از مدل مقایسه زوجی ساعتی ارزشگذاری شاخصهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی صورت پذیرفت و ظرفیتهای اقتصادی-اجتماعی منطقه گردشگری شهرستان خور و بیابانک با بهرهگیری از مدل ELECTRE، به لایههای اطلاعاتی قبل اضافه گردید؛ و در نهایت با استفاده از مدل برنامه‌ریزی راهبردی SWOT راهکارهای اساسی جهت توسعه بخش گردشگری منطقه مورد مطالعه، ارائه گردید. نتایج حاصل از مطالعات صورتگرفته حاکی از آن است که این محدوده دارای پتانسیل بالایی برای توسعه گردشگری بیابان و گردشگری قومی- فرهنگی بوده و میتوان از طریق برنامه‌ریزی منطقی و عقلانی در راستای ظرفیت و پتانسیل منطقه و توجه بنیادین به مفاهیم و آموزههای گردشگری پایدار، مقدمات توسعه هرچه بیشتر گردشگری منطقه را فراهم نمود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluating of Development Potential of Desert Tourism and Its Impact on Socio-economic and Physical Dimension in Rural Settlements (Case Study: Villages of Khoor-o-Biabanak Township)
نویسندگان [English]
- Mojtaba Ghadiri Masoom 1
- Mohammad Salmani 2
- Mohammadjavad Ghassabi 3
1 Geography Faculty of Tehran University and a member of the Center of Excellence for Rural Development
2 Geography Faculty of Tehran University
3 Tehran University Faculty of Geography Department of Geography and Rural Planning
چکیده [English]
The term “sustainable” is nowadays widely used in order to describe a world in which the human and natural systems could live together for a long time. Attention to this issue and the necessity to evaluate the ecological potential and economic, social, and cultural capacities in various topics especially in tourism forces the development planners to identify the sources from different dimensions and to a logical and right exploitation. Due to this necessity, the ecologic potential was evaluated by using the systematic method and the Makhdoum Model. Then, the socio-economic indices were rated using Analytical Hierarchy Process (AHP) and the socio-economic capacities of the Khoor-o-iabanak tourism site were added to the previous layers using the ELECTRE model. Moreover, the bioclimatic comfort for tourism was calculated using the TCI model. In the final step the basic strategies for developing the tourism sector in the study region were offered by using the SWOT strategic planning model. Results show the region mentioned has high potential for tourism developments-especially for desert and ethnic-cultural tourism. Also, the preparation for tourism development in the region could be provided through logical and rational planning and with consideration of concepts and teachings of sustainable tourism.
کلیدواژه‌ها [English]
- Potential evaluation
- Desert Tourism
- Khoor-o-Biabanak Township
)