نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• سیدابوالفضل مسعودیان ¹
• فاطمه جعفری شندی ²

¹ اقلیم شناسی دانشگاه اصفهان

² اقلیم شناسی از دانشگاه اصفهان

چکیده

در این پژوهش بارش­های سنگین پهنه­­کم بارش شمالی ایران با استفاده از رویکرد محیطی به گردشی مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تحلیل این­گونه بارش­ها در این پهنه از پایگاه داده بارش اسفزاری استفاده شده است. ابتدا پایگاه داده­ای از بارش روزانه از 1/1/1340 تا 10/11/1383 (شامل15992روز) تهیه شد. به­کمک داده­های بارش روزانه 1437 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی نقشه­های همبارش پهنه به­روش کریگینگ روی یاخته­های 18×18 کیلومتر محاسبه و یک ماتریس 362×15992 حاصل شد. 100 روز از سنگین­ترین بارش­های پهنه از پایگاه داده بارش روزانه­ جهت مطالعه انتخاب شد. انجام یک تحلیل خوشه­ای بر روی فواصل اقلیدیسی این ماتریس به روش ادغام وارد نشان داد که چهار الگوی اصلی فشار سطح دریا در پهنه­ فعال هستند. بدین ترتیب 100 مورد از رخدادهای بارش سنگین پهنه کم­بارش شمالی ایران از لحاظ فشار سطح دریا، فراوانی تابع رودباد، همگرایی شار رطوبت و فراوانی تابع جبهه­زایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. آرایش جغرافیائی این الگوها آشکار می­سازد که واچرخند سیبری، واچرخند سیاه، فرود دریای سرخ و فرود خلیج فارس مسبب اصلی این گونه بارش­ها بوده­اند.

کلیدواژه‌ها

• بارش سنگین
• نقشه هم بارش
• فشار سطح دریا
• تحلیل خوشه ای
• شار رطوبت

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Synoptic Systems Influencing Heavy Rainfall in the Northern Low Rainfall Region

نویسندگان [English]

• Seayed Abolfazl Masoudian ¹
• Fatemeh Jafari Shendi ²

¹ Climatology university

² Climatology from the University of Isfahan

چکیده [English]

In this study, heavy rainfall of northern low rainfall region has been analyzed using environmental to circulation approach. In order to analyze these types of rains, Asfezari rain data base is used. A base with daily ranfall includes 15992 days, from 1340.1.1 to 1383. 1437 daily precipitation maps of northern low rainfall region were created using Kriging method. Mean daily precipitation data for this station has been used. Spatial resolution of these maps were 18 Km*18 Km. So 1406 pixels cover the northern low rainfall region and temporal and spatial behavior of precipitation could be represented by a 1406*362 matrix. We selected 100 days of the heavy rainfall from IRIMO data base. A cluster analysis was applied on this matrix and four different circulation patterns were actived. As a result, 100 occurrences of broad and heavy rainfall have been assimilated according to the sea level pressure, humidiy flux convergensy, stream function and front function exorbitance. Spatial configuration of these patterns showed that the main reason of these rainfalls had been the siberian and Black Sea unticyclones, troughs of Red Sea and Persian Gulf.

کلیدواژه‌ها [English]

• Heavy Rainfall
• Same rainfall maps
• Sea level pressure
• Cluster analysis
• Humidity flux