نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

• عباسعلی آروین

دانشگاه پیام نور

چکیده

کاهش در مقدار و حجم لایه اُزون که به نام مجموع اُزون شناخته می­شود صدمات زیادی بر موجودات زنده و زندگی بشر خواهد داشت. در این پژوهش نوسانات مجموع اُزون در گستره ایران مرتبط با دمای آب سطح دریا در اقیانوس آرام (SST) مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور متوسط ماهانه اُزون کلی از سایت ماهواره­ای پایگاه نقشه­سازی طیف­سنجی مجموع اُزون (TOMS) از پایگاه داده­ایNASA/GSFC در گره­های با 25/1×1 درجه فاصله جغرافیایی و نیز متوسط ماهانه شاخص­های NINO1+2­، NINO3 ، NINO4 و NINO3.4 به­عنوان شاخص دمای سطح آب در اقیانوس آرام از پایگاه داده­های اقلیمی NCEP/NCAR استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد مقدار اُزون در زمانی که شاخص­های دمای آب سطح دریا در اقیانوس آرام (SST) مثبت/منفی باشد، مقدار اُزون کلی افزایش/کاهش می­یابد. از بین شاخص­های دمای سطح آب، ارتباط NINO1+2 با میزان مجموع اُزون قوی­تر است و قوی­ترین ضرایب در ناحیه غرب و شمال­غرب حاصل شد. متوسط ضرایب همبستگی در گستره ایران بین شاخص NINO1+2 با متوسط ماهانه مجموع اُزون در حالت همزمان و غیرهمزمان به ترتیب (55/0+R=) و (621/0-R=) است که در روابط همزمان در 86 درصد و در روابط غیرهمزمان در تمام گستره ایران در سطح 05/0 درصد معنادار است. شاخص NINO4 ضعیف ترین رابطه را با تغییرات مجموع اُزون در ایران دارد.

کلیدواژه‌ها

• ایران
• معنی‌داری
• شاخص دمای سطح آب
• اُزون کلی

موضوعات

• آب و هواشناسی

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Sea Surface Temperature (SST) in Pacific Ocean and Total Ozone Variations in Iran

نویسنده [English]

• abasali Arvin

Payam noor university

چکیده [English]

Variations of ozone layer that measure by name of total ozone (TO) oscillation are one of the modern humane concerns as one of causes or manifestations of climate change. In this research total ozone oscillation in relationship with Sea Surface Temperature (SST) in Pacific Ocean has been studied. For this aim monthly mean data from the satellites in point by 1*1.25 degree of geographical distance and monthly mean of NINO1+2, NINO3, NINO4 and NINO3.4 indices have been used. The results show that total ozone in positive\negative occurrence of SST has been increased\decreased in all Iranian areas. The asynchronous relation of effects SST indices have been tested on (TO). The strongest relations in lag time of months 5, 1, 5 and 2 respectively are for NINO1+2, NINO3, NINO4 and NINO3 indices. The correlation of NINIO1+2 with TO are better than other indices and the strongest correlation was in west and northwest of Iran. The average of synchronous and asynchronous (5 months lag time) correlation coefficient between NINIO1+2 with TO on all areas of Iran was respectively r₌+0.55 and r₌-0.621. The in synchronous correlation was direct and significant at 0.05 level in 86 precent of areas of Iran but asynchronous correlation was indirect and significant at 0.05 level The relation of NINO4 with (TO) was the weakest correlation in other indices.

کلیدواژه‌ها [English]

• Iran
• Significantce Test؛ Sea Surface Temperature (SST)؛ Total Ozone