جغرافیا و برنامه‌ریزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

فرایند پذیرش مقالات

بانک ها و نمایه نامه ها

اطاعات آماری نشریه

پرسش‌های متداول

اخبار و اعلانات

پیوندهای مفید

ارزیابی توسعه فیزیکی شهر ارومیه به منظور حفظ پوشش گیاهی و اراضی کشاورزی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا، برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران

2 جغرافیا، برنامه ریزی توریسم

3 جغرافیا، برنامه ریزی روستایی

چکیده

در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری هم­چون کاهش پوشش گیاهی، افزایش دمای محیط و تخریب زمین­های مرغوب کشاورزی شده است. در این رابطه یکی از راهبردهایی که سبب بهینه­سازی بافت فیزیکی شهری و کاهش خسارت­ها زیست محیطی شده، استفاده از تکنیک­های نوین سنجش از راه دور می­باشد که توانسته نقش موثری در مدیریت و بهبود کاربری اراضی شهری ایفا کند. لذا این پژوهش با هدف ارزیابی و بهینه­سازی رشد فیزیکی شهر ارومیه در جهت حفظ پوشش گیاهی و زمین­های کشاورزی تدوین شده است. بدین منظور، تغییرات کاربری اراضی شهر ارومیه بین سال‌های 1365  تا 1391، محاسبه گردید. بررسی­ها نشان­دهنده کاهش شدید اراضی کشاورزی و باغات در نتیجه تبدیل آن‌ها به اراضی ساخته شده است. بنابراین با استفاده از مدل AHP مشخصات اراضی بر اساس نیازهای توسعه شهری به پنج طبقه؛ از کاملاً مناسب تا کاملاً نامناسب تقسیم شدند. نتایج نشان داد که از مساحت26/21692 هکتاری منطقه، 08/5 درصد دارای شرایط کاملاً مناسب برای هدف مورد نظر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessment and Optimization of Urban Physical Growth in in Order to Maintain Vegetation and Agricultural Land (Case Study: City University)

نویسندگان [English]

  • Ahmad Pourahmad 1
  • Heydar Salehi Mishani 2
  • Leyla Vothoogi 2
  • Ahmad Roomiani 3

1 Department of Geography, Urban Planning Tehran University

2 Jghrafyavbrnamh tourism planning

3 Jghrafyavbrnamh rural planning...

چکیده [English]

Increase in urban population changes agricultural lands to residential, commercial and industrial uses. These changes have unfavorable consequences including loss of vegetation cover on the urban environment. Ambient temperature and high-quality agricultural lands have been destroyed. In In this regard one of the strategies that optimizes the physical fabric of urban and reduces environmental damage is the use of modern techniques of remote sensing which plays an effective role in the management and the improvement of urban land use. This paper aimed to evaluate and optimize physical growth of Urmia to maintain vegetation and agricultural lands developed. Therefore, changes in land use Urmia, between 1985 and 2011 were calculated. Reviews indicate a sharp decline in agricultural lands and orchards in the area. So as using AHP descriptive model we found that in order to satisfy the requirements of urban development five categories should be considered: From very suitable to very poor groups. The results showed that over 21.5ha of the area, (i.e. 5.08%) have suitable conditions for the intended purpose.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Optimization of Urban Development
  • Urmia City
  • Environment
  • Models
  • remote sensing
مراجع
ـ ابراهیم­زاده، عیسی، رفیعی، قاسم (1387)، «مکان­یابی بهینه­ جهات گسترش شهری با بهره­گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی مطالعه موردی مرودشت، جغرافیا و توسعه، شماره 15، 35-70.
ـ احدنژاد روشتی، محسن؛ زلفی، علی، شکری­پور دیزج، حسین (1390)، «ارزیابی و پیش­بینی گسترش فیزیکی شهرها با استفاده از تصاویر ماهواره­ای چند زمانه و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی شهر اردبیل 1363-1400)»، فصل­نامه آمایش محیط، شماره 15، 107-124.
ـ جرجانی، محمدحسن (­1386­)، «توسعه فیزیکی شهر و تأثیر آن بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی (گنبدکاووس)»، پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران.
ـ ربانی، رسول؛ وحیدا، فریدون (1381)، «جامعه­شناسی شهری». دانشگاه اصفهان، تهران: انتشارات سمت.
سرور، رحیم( 1387­)، «برنامه­ریزی کاربری اراضی در طرح­های توسعه و عمران ناحیه­ای»، تهران: انتشارات گنج هنر.
­ـ سلطانی، کامبیز (1371)، «مجموعه مباحث و روش­های شهرسازی»، محیط زیست، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
ـ عزیزی، م. (1380)، «تراکم در شهرسازی، اصول و معیارهای تعیین تراکم شهری»، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
ـ علی­محمدی سراب، عباس؛ متکان، علی­اکبر؛ میرباقری، بابک (1388)، «ارزیابی کارایی مدل سلول­­های خودکار در شبیه­سازی گسترش اراضی شهری در حومه جنوب غرب تهران»، مدرس علوم انسانی- برنامه­ریزی و آمایش فضا، دوره چهاردهم، شماره 2، ص102-80.
ـ کاشانی جو، خشایار (1389)، «بازشناخت رویکردهای نظری به فضاهای عمومی شهری»، نشریه هویت شهر، سال چهارم، شماره 6، صص106-95.
ـ میر کتولی، جعفر، قدمی، مصطفی، مهدیان بهنمیری، محمدی، سحر (1390)، «مطالعه و بررسی روند و گسترش کالبدی- فضایی شهر بابلسر با استفاده از مدل­های آنتروپی شانون و هلدرن»، چشم­انداز جغرافیا (مطالعات انسانی)، سال ششم، شماره 16، صص133-115.
ـ میرکتولی، جعفر،حسینی، علی، رضایی نیا، حسن، نشاط عبدالرضا (1391)، «آشکارسازی تغییرات پوششی و کاربری اراضی با رویکرد به مجموعه­های فازی، مطالعه موردی شهر گرگان»، پژوهش­های جغرافیا انسانی، شماره 79، صص54-33.
ـ نوروزی اقدم، الناز؛ بهبهانی، محمودرضا؛ رحیمی خوب، علی؛ عقیقی، حسین (1387)، «مدل رطوبتی لایه­ سطحی خاک با استفاده از شاخص NDVI»، مجلة محیط شناسی ،سال سی و چهارم،شماره 48، 136-127 .
-Adel, S. A., Feroz, K. (2010), “A GIS based assessment of urban sprawl in North Khobar”, In: International Journal of Arab Culture, Management and Sustainable Development, 1(3), S. 254-275.
-Ahadnejad, Mohsen. Yoshihisa Maruyama. Fumio Yamazaki, (2009),  “Evaluation and Forecast of Human Impacts based on Land Use Changes using Multi-Temporal Satellite Imagery and GIS: A Case study on Zanjan”, Iran, J. Indian Soc. Remote Sens,7:659–669.
-Ayala-Silva, T., Gordon, G. and Heath, R., (2009), Use of Satellite Data to Study the Impact of Land-Cover/Land-Use Change in Madison County Alabama, American Journal of Applied Sciences, Vol. 6, No. 4, PP. 656-660.
-Barredo, J. et al, (2003). “Modelling dynamic spatial processes: simulation of urban future scenarios through cellular automata”, Landscape and Urban Planning 64 (2003) .PP 145–160.
-Bhatta, B., Saraswati, S. and Bandyopadhyay, D., (2010), “Quantifying the Degree-of-freedom,  Degree-of-sprawl, and Degree-of-goodness of Urban Growth from Remote Sensing Data”, Applied Geography, Vol. 30, No. 1, PP. 96-111.
-Carmona, Matthew & Others (2003), “Places Urban Spaces”, Architectural Press, Amesterdam & Others.
-Carpenter, G.A., S. Grossberg, and D.B. Rosen, (1991), “Fuzzy ART: fast stable learning and categorization of analog patterns - by an adaptive resonance system,” Neural Networks, vol. 4, no. 6, pp.759-771, Nov.
-Cheng, J. & Ian Masser, (2003). “Urban growth pattern modeling: a case study of Wuhan city, PR China”, Landscape and Urban Planning. 62 (2003) PP 199-217.
-Clarke K.C.S. Hoppen, Gaydos. L. (1997), “A self-modifying cellular automaton model of historical urbanization in the San FranciscoBay area”, Environment and Planning B., 24: 247-261.
-Dewan, A.M., and Yamaguchi, Y., (2009), Land Use and Land Cover Change in Greater Dhaka, Bangladesh: Using Remote Sensing to Promote Sustainable Urbanization, Applied Geography, Vol. 29, No. 3, PP. 390-401.
-El-Kawy, A.O.R., Rød, J.K., Ismail, H.A. and Suliman, A.S., (2011), “Land Use and Land Cover Change Detection in the Western Nile Delta of Egypt Using Remote Sensing Data”, Applied Geography, Vol. 31, No. 2, PP. 483-494.
-Fan, F., Wang, Q., Wang, Y., (2007), “Land use and land cover change in Guangzhou, Chaina, from 1998 to 2003, based on land sat TM/ETM+ imagery”, Sensors, Vol. 7, pp. 1323-1342.
-Fang, S., George, Z., Gertnera, G.Z., Sun, Z., Andersonc, A.A., (2005), “The impact of interactions in spatial simulation of the dynamics of urban sprawl”, Landscape and Urban Planning 73, 294–306.
-Gandaseca, S., Sabang, J., Ahmed, O.H. and Majid, N.M.A., (2009), “Vegetation Assessment of Peat Swamp Forest Using Remote Sensing”, American Journal of Agricultural and Biological Sciences, Vol. 4, No. 2, PP. 167-172.
-Han, J. Hayashi, Y. Cao, X. Imura, H. (2009), “Application of an integrated system dynamics and cellular automata model for urban growth assessment: A case study of Shanghai”, China Landscape and Urban Planning, www.elsevier.com.
-Henrı´quez. C. et al, (2006), “Monitoring and modeling the urban growth of two mid-sized Chilean cities”, Habitat International 30 (2006) pp 945–964.
-Huang, J.N. et al. (2007), “A global comparative analysis of urban form: Applying spatial metrics and remote sensing”, Landscape and Urban Planning, 82, S.184-197.
-Hui-Mei, H.A.O. and Zhi-Yuan, R.E.N., (2009), “Land Use/Land Cover Change (LUCC) and Ecoenvironment Response to LUCC in Farming-Pastoral Zone”, China, Agricultural Sciences in China, Vol. 8, No. 1, PP. 91-97.
-Jantzô C.S. Goetz, Shelley M, (2003), “Using the SLEUTH urban growth modelto simulates the impacts of future policy scenarios on urban land use in the Baltimore-Washington metropolitan area; Environment and Planning B:  Planning and Design, Vol. 30: 251-271, 2003.
-Kaplowitz, M.D. Machemer, P. and R. Pruetz (2008), “Planners’ experiences in managing growth using transferable development rights (TDR) in the United States”, Journal of Land Use Policy, 25: 378-387.
-Li, L. et al, (2003), “Simulating spatial urban expansion based on a physical process”, Landscape and Urban Planning, 64 (2003).PP 67–76.
-Nagendra, H., Pareeth, S. and Ghate, R., (2006), “People Within Parks-forest Villages, Landcover Change and Landscape Fragmentation in the Tadoba Andhari Tiger Reserve, India”, Applied Geography, Vol. 26, No. 2, PP. 96-112.
-Parka, S., Jeonb, S., Kimc, SH., Choia, CH. (2011), “Prediction and comparison of urban growth by land suitability index mapping using GIS and RS in South Korea”, Landscape and Urban Planning.
-Pelorosso, R., Leone, A. and Boccia, L., (2009), “Land Cover and Land Use Change in the Italian Central Apennines: A Comparison of Assessment Methods”, Applied Geography, Vol. 29, No. 1, PP. 35-48.
-Pruetz, R. (2008), “Noah standridge: What makes transfer of development rights work?” (2008), p 3-10.
-Pumain, D., (2003), “Scaling Laws and Urban Systems”.
-Rozenstein, O. and Karnieli, A., (2011), “Comparison of Methods for Land-use Classification Incorporating Remote Sensing and GIS Inputs”, Applied Geography, Vol. 31, No. 2, PP. 533-544.
-Schulz, J.J., Cayuela, L., Echeverria, C., Salas, J. and Benayas, J.M.R., (2010), “Monitoring Land Cover Change of the Dryland Forest Landscape of Central Chile (1975–2008)”,  Applied Geography, Vol. 30, No. 3, PP. 436-447.
-Szuster, B.W., Chen, Q., and Michael Borger, M., (2011), “A Comparison of Classification Techniques to SupportLand Cover and Land Use Analysis in Tropical Coastal Zones”, Applied Geography, Vol. 31, No. 2, PP. 525-532.
-Wu., F. (2000), “A parameterised urban cellular model combining spontaneous and self-organising growth”, Geocomputation: Innovation in GIS 7. P.A.a.D. Martin. London, Taylor & Francis, London: 73-85, 2000.
-Youssef, Ahmed, Biswajeet, Pradhan (2011), “Integrated evaluation of urban development suitability based on remote sensing and GIS techniques: contribution from the analytic hierarchy process”, Arab J Geosci, 4,463–473.
Yu, W., Zang, Sh., Wu, Ch., Liu, W. and Na, X., (2011), “Analyzing and Modeling Land Use Land Cover Change (LUCC) in the Daqing City, China, Applied Geography, Vol. 31,  No. 2, PP. 600-608.
Zhao, Pengjun (2010), “Sustainable urban expansion and transportation in a growing megacity: Consequences of urban sprawl for mobility on the urban fringe of Beijing”, Habitat International, Volume 34, Issue 2, April 2010.
جغرافیا و برنامه‌ریزی
دوره 19، شماره 54 - شماره پیاپی 54
بهمن 1394
صفحه 83-103
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار