نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• محمد ظاهری ¹
• ناهید کارگر ²

¹ دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه تبریز.

² کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه تبریز.

چکیده

چکیده  
تأثیرات متقابل فضایی و روابط عملکردی بین شهرها با نواحی پیرامونی واز آن جملهنواحی روستایی واقع در حوزه نفوذ آن­ها، به مرور منجر به تغییرات مختلف در عرصه­های گوناگون آن­ها می­گردد. ازجملهاین پدیده­هاتحرکات مکانی جمعیت به­صورت مهاجرت شهری- روستایی است. بدیهی است که این حجم مهاجران اثرات زیادی بر ساختارهای جمعیتی، اقتصادی و حتی کالبدی روستاها خواهند داشت. در مطالعه حاضر، علاوه بر بررسی روند تحولات ساختار جمعیتی، اقتصادی و کالبدی آن تعداد از سکونتگاه­های روستایی واقع درشرق تبریز که در جریان جنین تحرکاتی قرار گرفته­ و ویژگی خوابگاهی به­خود گرفته­اند، ریشه­یابی علل این شکل­گیری نیز مورد بررسی قرار می­گیرد. اساس مطالعه مبتنی بر مطالعات میدانی (مشاهده مستقیم، تکمیل پرسشنامه­های مختلف ومصاحبه با صاحب­نظران) می­باشد. جهت تحلیل داده­ها، از نرم­افزار آماری  SPSSو از روش­های آماریf.statistics  و xi² بهره گرفته می­شود. نتایج بررسی­ها نشان داد که روابط متقابل فضایی و نیز عملکردی موجود بین کلان­شهر تبریز و روستاهای مورد مطالعه، نقش عمده­ای در تحولات جمعیتی، اقتصادی و کالبدی روستاها داشته است. در این میان گسترش لجام گسیخته شهر تبریز و وجود مشکلاتی چون بالا بودن هزینه­های زندگی و مشکلات معیشتی، گرانی زمین و مسکن، آلودگی بیش از حد هوا به­عنوان عوامل دافع و در مقابل ارزانی زمین و مسکن، پاکیزگی هوا در روستاها، وجود تسهیلات حمل ونقل و جاده­های ارتباطی مناسب در روستاهای مورد مطالعه به­عنوان عوامل جاذب عمل کرده و بخشی از شهرنشینان را به سکونت در روستاهای مزبور سوق داده است.

کلیدواژه‌ها

• واژگان کلیدی: روستاهای خوابگاهی
• مهاجرت شهری- روستایی
• کلان‌شهر تبریز

موضوعات

• برنامه ریزی روستایی

عنوان مقاله [English]

The Evolution of Village Residency, Case Study: Tabriz Metropolitan East Villages

نویسندگان [English]

• Mohammad Zaheri ¹
• Nahid Kargar ²

¹ Associate Prof, Geography and Urban Planning, the University of Tabriz.

² M.A. Student, Geography and Rural Planning, the University of Tabriz.

چکیده [English]

Abstract
The spatial and functional interrelationships between cities and surrounding areas, including rural areas in their influence on districts, gradually lead to different changes in different cases. One of these phenomena is spatial mobility (positional movement) of population from village to urban areas. Considering the effect of the village-urban migration, it is quite clear that the population, economy and villages physical structure will change. The present study discusses the changes in demographics, economics and the physical structure of rural settlements in east Tabriz which have been taken based on the village residency. Moreover, an attention has been paid to the root causes of such formation. This article is based on field studies (direct observation, various questionnaires and interviews with experts).The ultimate goal of the present study is the applied one, because it is aimed at understanding the physical changes, demographic and economic way to provide optimal solutions. The results of this article revealed that the interactive effect of the spatial and functional interrelationships between Tabriz metropolitan and under study villages has had a major role in the development of population, economy and physical changes of villages. Among this, ungovernable extension of Tabriz and existence of problems like high costs of life and livelihood problems, high price of land and settlement, excessive air pollution, are the educator elements on the contrary of the low cost of land and settlement, clean air in villages and existence of equipment of transport and the suitable roads in the under study villages which acts as a suction element and actuates some of the urban people to settle in the stated villages.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Village residency
• Urban-rural migration
• Tabriz metropolis