پتانسیل‌سنجی نیروگاه بادی با استفاده از روش Fuzzy-AHP در محیط GIS (مطالعه موردی: شمال‌شرق کشور)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 اقلیم شناسی، دانشگاه تبریز

2 اقلیم شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری

3 گروه اقلیم شناسی و ژئومورفولوژی، دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

در این پژوهش جهت پتانسیل‌سنجی احداث نیروگاه بادی در استان­های خراسان رضوی و شمالی، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مدنظر قرار گرفته است. برای فازی­سازی معیارها براساس نظرات کارشناسی و بررسی تحقیقات صورت گرفته، نقاط کنترل و نوع تابع فازی برای هر یک از لایه­ها براساس درجه­بندی عضویت آن­ها در محدوده­ صفر و یک در نرم­افزار IDRISI مشخص گردید. سپس با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات، فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای وزن­دهی به لایه­ها انتخاب و به­کمک نرم­افزار Expert choice پیاده­سازی گردید. سپس از نرم­افزار ArcGIS، به­منظور تحلیل فضایی و همپوشانی لایه­ها استفاده شد و بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات، استان­های خراسان رضوی و شمالی از نظر قابلیت احداث نیروگاه بادی به چهار سطح عالی، خوب، متوسط و ضعیف تقسیم گردیدند. در نهایت نتایج حاصله نشانگر آن است که مناطق عالی جهت احداث نیروگاه بادی در منطقه مورد بررسی، در محدوده جنوب شرقی منطقه مورد مطالعه در ایستگاه تربت­جام با مساحتی معادل 97/222565 هکتار (018/0 درصد) قرار دارد. علاوه بر این، مناطق خوب با مساحتی بالغ بر 81/1817573 هکتار (17/0 درصد) شامل ایستگاه­های حوالی تایباد و خواف، گلمکان، سرخس، رشتخوار، بردسکن، نیشابور، سبزوار، بجنورد، جاجرم و فردوس می­باشند. می­توان در آینده با احداث نیروگاه بادی در این مکان‌ها از انرژی تجدید­پذیر باد که عاری از هرگونه آلودگی می­باشد، نهایت استفاده را برد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Potential Evaluation of Wind Power Plants by Using the Fuzzy- AHP Methods in GIS (Case Study: North East of IRAN)

نویسندگان [English]

  • Saeed Jahanbakhsh Asl 1
  • Mehdi Asad 2
  • Elaheh Akbari 3
1 Climatology, University of Tabriz
2 Climatology, University Sabzevari
3 Group climatology and geomorphology, University Sabzevari
چکیده [English]

In this study, for potential survey construction of wind power plants in
the provinces of Khorasan Razavi and Northern different criteria and
sub-criteria have been considered. To become fuzzy criteria are based
on expert opinions and investigation done researches, control point
and fuzzy function for each of the layers based on their membership
gradation range of zero and one was determined in the IDRISI
software. Then, according to the importance of integrating
information, Analytical Hierarchy Process (AHP) for layers weighting
was implemented by Expert choice software. Then, the software
ArcGIS, was used to spatial analysis and overlapping layers, and after
the analysis of information, Razavi Khorasan and North Khorasan
province, in terms of capability the wind power plants building,
divided into four levels: excellent, good, fair and poor. Finally, the
results indicated that excellent are as for the construction of wind
power plantsin the study area are locatedin thesoutheast ofthe study
area at Torbatjam station with an area exceeding 222565.97 hectares
(0.018 percent). In addition, good areas are located around the Taybad
and Khaaf, Golmakan, Sarakhs, Roshtkhar, Bardaskan, Neyshaboor,
Sabzevar, Bojnurd, Ferdows and Jajarm stations with an area
exceeding 1817573.81 hectares (0.17 percent). One cans that
renewable energy of wind without any pollution could be utilized by
the construction of wind power plants in the replaces ultimately.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Potential evaluation
  • Wind power plants
  • Fuzzy-AHP method
  • Geographic Information System
  • Razavi Khorasan and NorthKhorasan

مراجع

ـ امانی، ابوالفضل و حسینی شمعچی، عباس (1388)، «بررسی پتانسیل انرژی باد در ایستگاه­های حوضه آبریز رودخانه ارس جنوبی»، مجله فضای جغرافیایی، سال دهم، شماره 29، صص 26-1.
ـ امینی فسخودی، عباس (1384)، «کاربرد استنتاج منطق فازی در مطالعات برنامه­ریزی و توسعه منطقه­ای»، مجله دانش و توسعه، شماره 17، صص 61-39.
ـ برزوئی، اکرم (1391)، «امکان­سنجی انرژی باد در منطقه سبزوار»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری.
ـ زاهدی، مجید؛ صالحی، برومند و جمیل، مجید (1384)، «محاسبه چگالی و توان باد به­منظور استفاده از انرژی آن در اردبیل»، پژوهش­های جغرافیایی، شماره 53، صص 55-41.
ـ سالاری، مرجان؛ معاضد، هادی؛ رادمنش، فریدون ­(1391)، «مکان­یابی محل دفن پسماند شهری با استفاده از مدل AHP-FUZZY در محیط GIS (مطالعه موردی: شهر شیراز)»، فصلنامه دانشکده بهداشت یزد، سال یازده، شماره اول، صص 109-96.
ـ سلطانی، سیدباقر؛ غلامیان، سیداصغر و دستجانی فراهانی، کسری (1389)، «بررسی پتانسیل انرژی باد در بند امیرآباد به­منظور امکان­سنجی تأسیس نیروگاه بادی»، نشریه انرژی ایران، دوره سیزده، شماره 13، صص 16-1.
ـ عبدی، حمدی؛ حسین­زاده خنکداری، تقی؛ ذاکری­فر، رزم­آرا؛ عباسیه­کهن، سیدحسین و هاشمی پنبه­چوله، سیدابراهیم (1390)، «امکان­سنجی احداث نیروگاه بادی 10 مگاواتی مراوه تپه»، نشریه انرژی، دوره 14، شماره 15، صص 22-1.
ـ کرمی، آیت­اله و عبدشاهی، عباس (1390)، «رتبه­بندی توسعه­یافتگی مناطق روستایی استان کهگیلویه و بویراحمد به روش فازی»، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد3، شماره 3، صص 136-117.
-Bennui, A. Rattanamanee, P. Puetpaiboon, U. Phukpattaranont, P. Chetpattananondh, K.., (2007), “Site selection for large wind turbine using GIS”, PSU-UNS International Conference on Engineering and Environment, Thailand, 1-6.
-Bevilacqua, M. D’Amore, A.  & Polonara, F., (2004), “A Multi-Criteria Decision approach to Choosing the Optimal Blanching-Freezing System”, Journal of Food Engineering, 63, 253-263.
-Dey, P.K, E.K, Ramcharan. (2007), “Analytic hierarchy process helps select site for limestone quarry expansion in Barbados”, Journal of Environmental Management, 1384-1395.
-Eastman, J.R. Kyem, P.A, K. Toledano, J. Jin, W., (1993), “GIS and Decision Making”, m 1st ed., UNITAR, 108-112.
-Kordi, M., (2008), “Comparison of fuzzy and crisp analytic hierarchy process (AHP) methods for spatial multi criteria decision analysis in GIS”, University of Gavle Department of Techonology.
-Kunz, J., (2010), “The Analytic Hierarchy Process (AHP)”, Eagle City Hall Location Options Task Force, 1-25.
-Lootsma, F.A., (2005), “Fuzzy Logic for Planning and Decision Making”, Dordrecht, Kluwer Academic Publisher.
-Masseran, N.A.M., Razali, K. Ibrahim., (2012), “An analysis of wind power density derived from several wind speed density functions: The regional assessment on wind power in Malaysia”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16, 6476- 6487.
-Moreno-Jimenez, J.M., et al (2005), “A spreadsheet module for consistent consensus building in AHP-group decision making”, Group Decision and Negotiation 14, 89–108.
-Saaty, T.L., (1996), “The Analytic Network Process”, Pittsburgh: RWS Publications.
-Serwan M.J., Baban, Tim Parry, (2001), “Developing and applying a GIS assisted approach to locating wind farms in the UK”, Renewable Energy, 24, 59-71.
-Taha, H.A., (2003), “Operations Research”, Pearson Education Inc. Fayetteville.
- Taylor, B.W., (2004), “Introduction to Management Science”, Pearson Education Inc. New Jersey.
- Yasmina, A,H., (2012), “Wind energy in Egypt Economic feasibility for Cairo”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16 3312- 3319.
- Zadeh, L,A., (1975),“The Concept of a Linguistic Variable and its Application to Approximate Reasoning-I”, Information Sciences, 8, 199-249.
جغرافیا و برنامه‌ریزی
دوره 20، شماره 56
مرداد 1395
صفحه 55-72

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار