نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• بهروز سبحانی ¹
• محمد فرامرزی ²

¹ گروه اقلیم شناسی، دانشگاه محقّق اردبیلی، اردبیل

² سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

اقلیم، توپوگرافی و کاربری اراضی از مهم‌ترین مؤلفه‌های محیطی هستند که استعداد و قابلیت تولید محصول زراعی در یک منطقه به آن­ها وابسته است. در این تحقیق با استفاده از داده‌های اقلیمی از قبیل دما، بارش، تعداد روزهای یخبندان و ساعات آفتابی و رطوبت نسبی مربوط به مراحل فنولوژیکی رشد زعفران و داده‌های منابع زمینی از قبیل لایه‌های توپوگرافی و کاربری اراضی که با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 مربوط به تاریخ 28/2/1392 در شهرستان ملایر تهیه‌شده، برای ارزیابی تناسب اراضی مستعد کشت زعفران در سطح شهرستان ملایر استفاده شده است. مطالعه و بررسی هر یک از آن­ها در رابطه با نیازهای اقلیمی و اکولوژی زعفران صورت گرفته است. با تعمیم داده‌ها به سطح، و پردازش آنها با استفاده از فن­آوری GIS لایه‌های اطلاعاتی مربوط به هر یک از آن­ها تهیه شد. به­منظور اولویت‌بندی و ارزیابی معیارها و لایه‌های اطلاعاتی در رابطه با هم و تعیین وزن آن­ها از روش تحلیل تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM)، مبتنی بر روشvikor  استفاده شد. سپس با وزن­دهی به لایه‌های تهیه‌شده بر اساس معیارها و مدل مورد نظر، همپوشانی و تحلیل فضایی لایه‌ها در محیط GIS صورت گرفت و لایه نهایی ارزیابی تناسب اراضی برای کشت زعفران تهیه شد. در این تحقیق مقدار 23/10درصد از مساحت کل شهرستان را مناطقی که دارای تناسب اراضی مناسب هستند در بر می­گیرد، 25/40 درصد از کل مساحت را مناطقی با تناسب متوسط برای کشت زعفران پوشش می­دهد. و مابقی شهرستان را که سهم بیش­تری هم دارد و 52/45 درصد از شهرستان را پوشش می­دهد اراضی با تناسب ضعیف هستند. با توجه با این تحقیق روشvikor  مـی­تواند عملکرد مناسبی در انتخاب ارزش­های تناسب برای هر کدام از طبقات داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

• اقلیم
• امکان‌سنجی
• زعفران
• Vikor
• GIS
• شهرستان ملایر

موضوعات

• آب و هواشناسی

عنوان مقاله [English]

Land Suitability Assessing for Saffron Cultivation Based on Using Vikor Method in GIS (Case Study Malayer City)

نویسندگان [English]

• Behrouz Sobhani ¹
• Mohammad Framarzi ²

¹ Group Aqlym‌Shnasy, researcher University of Ardabil

² Remote Sensing and GIS, School of Humanities, University scholar ARDABILI

چکیده [English]

Crop production ability and its potential are significantly up to
climate, topography and land use which are the most important
environmental factors. In this study, using climatic data such as
temperature, precipitation, number of frost days, sunny hours and
relative humidity related to phonology steps of saffron growing, Also
ground resource data such as topography, land use layers which are
prepared by Landsat 8 satellite imagery dated 14/5/2013. Evaluating
each of these parameters have been taken in relation to the climate and
ecology needs of saffron. Information layers of them were prepared by
adjusting data to the surface, and processing them by GIS technology.
Multi-criteria decision analysis methods (MCDM), based on vikor
were used in order to prioritize and evaluate information layers and
their weights in connection with each other. Then layers were
weighted based on the criteria and subject model also these layers
were overlapped and analyzed in GIS environment. Consequentially,
the final layer of land suitability was prepared for saffron cultivation.
In this study, 10.23, 45.25 and 45.52 percent of the total area are good,
average and weak suitability lands respectively. According to this
research, vikor method can have
an acceptable function over selecting
the fitness values for each class.

کلیدواژه‌ها [English]

• suitability
• Saffron
• GIS
• Vikor
• malayer city