نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه ژئومورفولوژی دانشگاه تبریز

2 دانش‌آموخته جغرافیای پزشکی دانشگاه تبریز.

2

چکیده

اقلیم به­عنوان پدیده‌ای جغرافیایی، رابطه‌ای تنگاتنگ و انکارناپذیر با گردشگری و توسعه مقاصد گردشگری دارد. بحث فتوتوریسم به­عنوان یکی از مهم‌ترین مباحثی از زیرشاخه‌های گردشگری مورد توجه کشورهای دارای شرایط مناسب اقلیمی با ساعات آفتابی بالا در طول فصول مختلف سال شده‌ است. توزیع متفاوت تابش نور خورشید در مناطق مختلف جهان هر ساله تعداد بسیاری از مردم نواحی محروم از ساعات آفتابی بالا را به سمت کشورهای با عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر و شرایط آب‌ و هوایی نسبتاً خشک که کم­ترین روزهای ابرناکی را در آسمان‌شان تجربه می‌کنند، سوق می‌دهد. در این پژوهش ابتداً از طریق روش TCI به ارزیابی اقلیم آسایش کشور در طی فصول مختلف سال پرداخته شده است. سپس وضعیت ساعات آفتابی فصول چهارگانه کشور مشخص گردید. سپس با بهره‌گیری از قواعد و ترکیب عضویت فازی و کاربرد عملکردهای فازی و فازی گاما با توابع مربوطه هم­چنین در نظر داشتن ارتفاعات مطلوب اقدام به پهنه‌بندی وضعیت مناسب فتوتورسیم با درنظر گرفتن شرایط اقلیم آسایش در ایران گردیده است. نتایج بیانگر این موضوع است که حداکثر پنج منطقه و حداقل سه منطقه فتو‌توریسمی در طی فصول مختلف سال قابل تشخیص است که در هر یک از مناطق، با در نظر گرفتن شرایط تقریباً یکسان چه از لحاظ اقلیم آسایش و تعداد ساعات آفتابی مناطق مطلوب فتوتوریسم فصول مختلف سال در کشور مشخص شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Zonation of Suitable Photo Tourism Regions of Iran

نویسندگان [English]

  • maryam bayati khatibi 1
  • shahram maleki 2
  • dorna ghafari 2
  • soraya hadi 2

1 - Professor of Geomorphology, University of Tabriz.

2 Master,s Graduates of Medical Geography, University of Tabriz.

چکیده [English]

Climate as a Geographical phenomenon, have a strong interrelationship With Tourism and development Purposes and goals Tourism. Photo Tourism as a main subbranchs of Tourism, is attended case for countries with suitable climate and with long shine time at all Seasons. Unequal distribution of sun radiation on surface of the world is main reason that people travel from high latitude with low shine time to low latitude with long shine time. In this paper is study tourism climate comfort for all seasons of years, by use of TCI index then, is calculated of shine time for all seasons .In this Research in order to zoning of suitable photo Tourism regions of Iran, and also assessment climate comfort tourism at during all seasons at different time of year, is used fuzzy methods and fuzzy Gamma. The suitable climate condition or comport climate is determined by using of fuzzy methods. The results of this study are show that is five regions in maximum and four regions in minimum is exist in suitable photo Tourism of Iran. These regions is represented same property of comfort climate respect and shine time in during time of year. In other term, these regions have very suitable photo Tourism aspect at many time of year.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Photo Tourism
  • Index Climate Tourism TCI
  • Pattern Logic Fuzzy Zonation
  • Iran
ـ خلیلی، علی؛ پرویز ایران­نژاد و زهرا آقاشریعتمداری (1389)، «مقایسه‌ کارآیی مدل­های یک متغیره و روابط  چندمتغیره‌ خطی در برآورد تابش دریافتی برسطح افقی در سطح زمین با استفاده از متغیرهای هواشناسی، مطالعه‌ موردی ایستگاه تهران شمال (اقدسیه)»، چهاردهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، تهران.
ـ سلیمی، اعظم و علیرضا احمدان (1392)، «اثربخشی فتوتوریسم در کنترل علائم اختلال افسردگی فصلی»، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی)، صص91-215.
ـ سلیقه، محمد؛ بریمانی، فرامرز و مرتضی اسماعیل­نژاد (1387)، «پهنه­بندی اقلیمی استان سیستان و بلوچستان»، جغرافیا و توسعه، شماره 12، صص 35-50.
ـ صمیمی، جلال (1371)، «برآورد تابش خورشیدی در ایران و مطالعه امکان استفاده گرمایشی از انرژی خورشیدی»، نشریه فیزیک، شماره 12، صص12-23.
-فرج‌زاده، منوچهر و احمدآبادی، علی (1388)، «ارزیابی و پهنه‌بندی اقلیم گردشگری ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (TCI)»، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، شماره 71، صص 42-31.
ـ کاویانی، محمدرضا و بهلول علیجانی (1382)، «مبانی آب و هواشناسی»، چاپ نهم، تهران، انتشارات سمت.
ـ محمدی، مریم (1380)،« بررسی روند تغییرات دما، بارش، رطوبت و ساعات آفتابی در تهران در دوره زمانی (1374-1340)»، پایان­نامه‌ کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
ـ معینی، سام؛ جوادی، شهرام؛ کوکبی، محسن و محسن دهقان منشادی (1389)، «برآورد تابش خورشیدی در ایران با استفاده از یک مدل بهینه»، نشریه‌ انرژی ایران،شماره(2) 13، صص45-64.
ـ یمانی، مجتبی؛ دادرسی، ابوالقاسم و زهرا داورزنی (1384)، «پهنه‌بندی فرسایش در حوضه‌ آبخیز داورزن»، مجله‌ جغرافیا و توسعه‌ ناحیه‌ای، شماره‌ پنجم، صص 200-187.
-یوسفی، نصرت‌ا...، سهراب حجام و پرویز ایران‌نژاد (1389)، «برآورد همگن و ناهمگن بودن داده‌ها با استفاده از زنجیره مارکف و آزمون دنباله‌ای (مطالعه موردی: ایستگاه مهرآباد)»، پژوهش‌نامه کشاورزی و منابع طبیعی، شماره 13، صص 98-89.
- Cyre, K.A. (1995), “Mental health, mood and perceptual responses meteorological conditions”, The Science of Engineering, 56.
-Angell, J.K.; Korshover, J.; Cotton, G.F. (1984), “Variation in United States cloudiness and sunshine 1950-1982; Journal of climate and Applied Meteorology; 23.
-Archive Yin, X. (1999), “Bright sunshine duration in relation to precipitation, air temperature and geographi location”, Theoretical and Applied Climatology; 64.
-Bakirci, K. (2009), “Models of solar radiation with hours of bright sunshine, a review”; Renewable and Sustainable Energy Reviews, 13.
-Bazrpash Rahim, Maleki Hamid reza, Hossini seyed Ali Akbar (2008), “The study of comfortable climate in free space for ecotourism in Babolsar county”, Geographical Research Quarterly, Vol. 23, No. 90, 93-108.
-Berrittella Maria, Bigano Andrea, Roson Roberto, Tol Richard S.J., (2006), “A general equilibrium analysis of climate change impacts on tourism”, Tourism Management, Vol. 27, 913-924.
-Elgaib, N.A.; Mansell, M.G. (2000), “New approaches for estimating global solar radiation across Sudan”, Energy Conversion and Management, 41.
-Hartz Donna A., Brazel Anthony J., Heisler Gordon M. )2006(, “A case study in resort climatology of Phoenix, Arizona, USA”, International Journal of Biometeorology, Vol 51: 73-83.
-Kaviani Mohamad Reza )1993(, “The study and zoning map of human bioclimatie of Iran, Geographical Research Journal, No. 48, 47-65.
-Lin Tzu-Ping, Matzarakis Andreas )2008(, “Tourism climate and thermal comfort in Sun Moon Lake”.
-Schwartz PJ, Turner EH, Garcia-Borreguero D, Sedway J, Vetticad RG, Wehr TA, et al (1999), “Serotonin hypothesis of winter depression: behavioral and neuroendocrine effects of the 5- HT (1A) receptor partial agonist ipsapirone in patients with seasonal affective disorder and healthy control subjects”, Psychiatry Res; 86:9- 28.
-Wu, C.; Liu, Y.; Wang, T (2007), “Methods and strategy for modeling daily global solar radiation with measured meteorological data; case study in Nanchang station”, China; Energy Conversion andManagement; 47.
-Zengin Murat, Kopar Ibrahim, Karhan Faris )2009(, “Determination of bioclimatic comfort in Erzurm- Rize expressway corridor using GIS”, Building and Environment.