جغرافیا و برنامه‌ریزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

فرایند پذیرش مقالات

بانک ها و نمایه نامه ها

اطاعات آماری نشریه

پرسش‌های متداول

اخبار و اعلانات

پیوندهای مفید

ویژگی¬های ژئومورفولوژیکی گل¬فشان عین (Ain) و تعیین ترکیب معدنی آب و گل آن با استفاده روش¬های فیزیکی و شیمیایی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 شیمی فیزیک دانشکده علوم دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 شیمی دانشکده علوم دانشگاه سیستان و بلوچستان

4 شیمی فیزیک دانشگاه پیام نور اردکان

چکیده

گِل­فشان عین که در 24 کیلومتری جنوب غربی روستای کهیر (Kahir)  و در جلگه ساحلی دریای عمان قرار دارد، یکی از پدیده­های منحصر به فرد ژئومورفولوژیدر استان سیستان و بلوچستان است. این گِل­شان برخلاف اکثر گِل­فشان­های اسـتان که دارای مخروط هسـتند، حوضـچه­ای به شـکل بیضی دارد که قـطر بزرگ آن52 و قطر کوچک آن42 متر می­باشد. فعالیت این گِل­فشان به نحوی است که گاهی اوقات پس از پر شدن حوضچه از گِلاب (مخلوط آب و گِل)، مازاد آن به صورت روانه­های گِلی از دامنة جنوبی خارج شده و به دورتر از گِل­فشان هدایت می­شود. گل خروجی این گل­فشان معمولاً رقیق است ولی گاهی با افزایش غلظت و تشکیل حباب همراه است. آزمایشات انجام شده نشان داد که گاز خروجی از این گل­فشان متان می­باشد. از آنجا که تا کنون هیچگونه مطالعه­ای بر روی این گِل­فشان به طور اختصاصی انجام نشده است، لذا برای رفع کمبود منابع کتابخانه­ای، در این مقاله سعی بر این خواهد بود که بیشتر از مطالعات میدانی و آزمایشگاهی بهره گرفته شود تا علاوه بر مطالعات ژئومورفیک و مورفومتریک، نسبت به تعیین ترکیب، آّب و گِل خروجی از آن اقدام گردد تا شاید بتوان از این راه بخشی از ابعاد ناشناخته این گِل­فشان را مشخص و معرفی کرد. از این رو سه نمونه از آب و گل این گل­فشان که در تاریخ های 16/11/82، 21/9/84 و 26/12/84 تهیه شده بود با استفاده از روش­های مختلف آنالیز فیزیکی و شیمیایی مثل XRD, BET, TGA, DSC, FAAS جهت تعیین ترکیب معدنی مورد آزمایش و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Geomorphological Characteristics of Ain Mud Volcano and Determination of Mineral Composition of its Water and Mud by Utilizing Physical and Chemical Analysis Methods

نویسندگان [English]

  • Hossein Negaresh 1
  • Mostafa Faizi 2
  • Abozar Taheri 3
  • Mashaallah Rahmani 3
  • Zahra Negaresh 4

1 Geography and Environmental Planning, University of Sistan and Baluchestan

2 Physical Chemistry, Faculty of Science, University of Sistan and Baluchestan

3 Chemistry, Faculty of Science, University of Sistan and Baluchestan

4 Payam Noor University of Physical Chemistry ardakan

چکیده [English]

Ain mud volcano, lying 24 km off the Kahir village and in the coastal plain of Oman Sea, is one of the unique geomorphological phenomena in the of Sistan & Baluchestan Province. This “pool like” mud volcano, unlike most of the mud volcanoes being cones, is elliptical in shape having a main diameter of 52 m and the small diameter of 42 m. The activity of this mud-volcano takes place in such a way that on times, when the pool is filled with mud-water (a mixture of mud and water), the surplus mud -water exits through the southern edge of the volcano in the form of streaming mud which then reaches a farther point off the volcano. The outpouring of mud from this volcano is usually smooth but occasionally outpourings become severe with bursting extrusion of viscous mud in great quantity. The exuding gas of this mud volcano is methane. Since no exclusive study on this mud volcano has been carried out so far, hence to cope with the shortage of library sources, efforts would be made in this article to make maximal use of the field and laboratory investigation so that, in addition to the examination of geomorphic and morphometric phenomena, and similarly in connection with the identification of the composition and also the exuding water-mud from the mud volcano, necessary steps must be taken in order to identify and introduce, for the first time and through such means, some of the aspects of this mud volcano that have hither to remained unexplored. Therefore, three samples of water and mud from the mud volcanoes in the dates 82.11.16, 84.9.21 and 84.12.26 were prepared using different chemical and physical analysis such as XRD, BET, TGA, DSC, and FAAS to determine the mineral composition testing and analysis was carried out.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pool-Like
  • Mud Volcano
  • Streaming Mud
  • Mud-Water
  • Mineral Composition of Mud and Water
  • Geomorphic and Morphometric
مراجع
1ـ پورکرمانی‌، محسن‌ و محمدجعفر زمردیان (1366)، «مبحثی‌ پیرامون‌ ژئومورفولوژی‌ استان‌ سیستان‌ و بلوچستان ‌(1) چابهار»، فصلنامه‌ تحقیقات‌ جغرافیایی،‌ شماره‌ 3 سال‌ دوم‌، شماره‌ مسلسل‌ 7، آستان‌ قدس‌ رضوی.
2ـ  زمردیان، محمد جعفر (1381)، «ژئومورفولوژی ایران» (دوجلد)، چاپ اول، دانشگاه فردوسی مشهد.
3ـ فریفته‌، جمشید (1367)، «تحولات‌ ژئومورفولوژی‌ در جلگه‌ دشتیاری‌ (بلوچستان‌)»، مجله‌ بیابان‌، مرکز تحقیقات‌ مناطق‌ کویری‌ و بیابانی‌ ایران‌، شماره‌ 23.
4ـ  قریشی‌، منوچهر (1363)، «گسلش‌ سنوزوئیک‌ پسین‌ در جنوب‌ خاوری‌ ایران»‌، پایان‌نامه‌ دکتری‌، قسمت‌ خلاصه‌ به‌ زبان‌ فارسی‌، سازمان‌ زمین‌شناسی‌ کشور، گزارش‌ شماره‌ 54.
5ـ   نگارش، حسین (1376)، طرح تحقیقاتی «مطالعه گِل فشان­های بلوچستان جنوبی»، حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه سیستان و بلوچستان.
6ـ  نگارش، حسین (1383)، «بررسی گِل­فشان پیرگل واقع در شرق آتشفشان بزمان و ویژگی­های آن»، مجله جغرافیا و توسعه دانشگاه سیستان و بلوچستان، شماره 4 .
7- Arhangelski, A., (1932), “Some Words about Genesis of Mud Volcanoes on the Apsheron    Peninsula and Kerch-Taman Area”, Bull. MOIP,Ser. Geol. 3 (3), 269–285
8- Arnold, R, Macready, G.A., (1956), “Island-forming Mud Volcano in Trinidad”, British West Indies, AAPG Bull. 40, 2748-2758.
9- Aslan, A., Warne, A.G., White, W.A., Guevara, E.H., Smyth, R.C., Raney, J.A, Gibeaut, J.C., (2001),” Mud Volcanoes of the Orinoco Delta”, Eastern Venezuela, Geomorphology, 41,323-336.
10- Barber, A.J., Tjokrosapoetro, S., Charlton, T.R., (1986), “Mud Volcanoes, Shale Diapers”, Wrench Faults and Me´langes in Accretionary Complexes, Eastern Indonesia, AAPG Bull, 70, 1729-1741.
11- Brown, K.M., Westbrook, G.K., (1988), “Mud Diapirism and Subcretion in the Barbados Ridge Complex”, Tectonics 7, 613-640.
12- Burger, R.L., Fulthorpe, C.S., Austin, J.J.A., (2001), “Late Pleistocene Channel Incisions in the Southern EelRiver Basin”, Northern California: Iimplications for Tectonic Vs. Eustatic Influences on Shelf Sedimentation Patterns. Mar., Geol., 177, 317.
13- Camerlenghi, A., Cita, M.B., Della Vedova, B., Fusi, N., Mirabile, L.,Pellis, G., (1995), “Geophysical Evidence of Mud Diapirism on the Mediterranean Ridge Accretionary Complex”, Mar., Geophys, Res.17, 115-141.
14- Chigira, M., Tanaka, K., (1997), “Structural Features and the History of Mud Volcanoes in Southern Hokkaido”, Northern Japan, J. Geol. Soc. Japan 103, 781-791.
15- Chiodini, G., D’Alessandro, W., Parello, F., (1996), Geochemistry of Gases and Waters Discharged by the Mud Volcanoes at Paterno, Mt. Etna (Italy)., Bull. Volcanol, 58, 51-58.
16- Cita, M.B., Ivanov, M.K., Woodside, J.M., (1996), “The Mediterranean Ridge Diapiric Belt, Mar. Geol. 132, 1-6.
17- Falcon, N.L, (1974), “An outline of the Geology of the Iranian Makran”, Geogrl J, 140, pp 284-291.
18- Gaedicke, C., Baranov, B.V., Obzhirov, A.I., Lelikov, E.P., Belykh, I.N., Basov, E.I., (1997), “Seismic Stratigraphy”, BSR Distribution and Venting of Methane-rich Fluids west off Paramushir and OnekotanIslands, Northern Kurils, Mar. Geol. 136, 259-276.
19- Ginsburg, G.D., Soloviev, V.A., (1994), “Submarine Gas Hydrates”, VNIIO keangeologia, St. Petersburg, 199 pp.
20- Gubkin, I., Feodorov, S., 1940. Mud Volcanoes of the USSR in Connection with Oil and Gas Prospects, Proc. 27th Int. Geol.Congr., Moscow 4, 33-67
21- Guliyev , I.S., A.A, Feizullayev, (2001), “All about  Mud Volcanoes and Azerbaijan - Land  of Volcanoes,  the City of Wind”,  Azerbaijan Academy of Sciences Geology  Institute p2.
22- Guliyev, I.S., & Feizullayev, A.A. (1995), “All about Mud Volcanoes”, Baku: Institute of Geology of the AzerbaijanAcademy of Sciences, 52 pp.
23- Guliyiev, I.S., Feizullayev, A.A., (1997), “All About Mud Volcanoes”, Azerbaijan: Publ., House, Nafta Press, Baku.
24- Higgins, G.E., Saunders, J.B., (1973), “Mud Volcanoes-their Nature and Origin: Contribution to the Geology and Paleobiology of the Caribbean and Adjacent Areas”, Verh. Naturforsch, Ges., Basel 84,101-152.
25- Hosseini-Barzai, M. & Talbot, C.J. (2003), “A Tectonic Pulse in the Makran Accretionary Prism Recorded in Iranian Coastal Sediments”, J. Geol.Soc, London, 160, 903-910.
26- Hovland, M., Gallagher, J.W., Clennell, M.B., Lekvam, K., (1997), “Gas Hydrate and Free Gas Volumes in Marine Sediments: Example from the Niger Delta front”, Mar. Pet. Geol. 14, 245-255.
27- Hovland, M., Hill, A., Stokes, D., (1997), “The Structure and Geomorphology of the Dashgil Mud Volcano”, Azerbaijan, Geomorphology, 21, 1-15.
28- Humphrey, W.E., (1963), “Sedimentary Volcanism in Eastern Mexico and Northern Colombia”, Geol. Soc. Am. Bull., 74,125-128.
29- Ivanov, M.K., Limonov, A.F., Van Weering, Tj.C.E, (1996), “Comparative Characteristics of the Black Sea and Mediterranean Ridge Mud Volcanoes”, Mar. Geol. 132, 253-271.
30- Jakubov, A.A, Alizade, A.A., Zeinalov, M.M, (1971). “Mud Volcanoes of the Azerbaijan” SSR: Atlas. Elm-Azerbaijan Acad. of Sci. Pub. House, Baku.
31- Kopf, A. J, (2002). “Significance of Mud Volcanism”, Reviews of Geophysics, 40(2), 2.1-2.52.
32- Limonov, A.F., Woodside, J., Cita, M., Ivanov, M., (1996), The Mediterranean Ridge and Related mud Diapirism, A Background, Mar.Geol. 132, 7-19.
33- Little, R.D, (1970), “Terraces of the Makran Coast of Iran, in Snead Report”, pp 318-372.
34- Loncke, L., (2002), “Le Delta Profond du Nil: Structure et Ěvolution Depuis le Messinien”, PhD Thesis, Université Pierre et Marie Curie (Paris 6), 180 pp.
35- Loncke, L., Mascle, J., Fanil Scientific, P., (2004), Mud Volcanoes, Gas Chimneys, Pockmarks and Mounds in the Nile Deep-sea fan (Eastern Mediterranean): Geophysical Evidences, Mar. Pet. Geol. 21, 669-689.
36- Lyobomir, I, and Dimitrov, (2002), “Mud Volcanoes-the Most Important Pathway for Degassing Deeply Buried Sediments”, Earth-Science Reviews, 59, P 49-76.
37- Martinelli, G., (1998), “Mud Volcanoes of Italy”, Proceedings of V Int Conference on ‘‘Gas in Marine Sediments, Bologna 9-12 September, Italy, 40-42.
38- Mascle, J., Zitter, T., Bellaiche, G., Droz, L., Gaullier, V., Loncke, L., (2001), The Nile Seep Aea fan: Preliminary Results from a Swath Bathymetry Survey, Mar. Pet. Geol. 18, 471–477.
39- Mastalerz,Vincent,Gert J. de Lange,Anke Dählman,Tomas Feseker, (2007), Active Venting at the Isis Mud Volcano, offshore Egypt Origin and Migration of Hydrocarbons, Chemical Geology 246 (2007) 87–106
40- Milkov, A.V., (2000), “Worldwide Distribution of Submarine Mud Volcanoes and Associated Gas Hydrates”, Mar. Geol. 167, 29-42.
41- Negaresh, Hossein, (2008), “Mud volcanoes in Sistan & BaluchestanProvince”, MakranCoast, SE Iran, Bulletin of the Geological Society of Malaysia, No.54, pp 1-7.
42- Patrick,Matthew, Kenneson Dean, Jonathan Dehn, (2004), “Active Mud Volcanism Observed with Landsat 7 ETM+”, Journal of Volcanology and Geothermal Research 131 (2004) 307-320
43- Ridd, M.F., (1970), “Mud Volcanoes in New Zealand”, AAPG Bull. 54, 601-616.
44- Sassen, R., Joye, S., Sweet, S.T., DeFreitas, D.A., Milkov, A.V., MacDonald, I.R., (1999), “Thermogenic Gas Hydrates and Hydrocarbon Gases in Complex Chemosynthetic Communities”, Gulf of Mexico Continental Slope. Org. Geochem. 30, 485-497.
45- Schmidt, M., Hensen, C., Morz, T.,Muller, C., Grevemeyer, I., Wallmann, K., Mau, S., Kaul,N., (2005), “Methane Hydrate Accumulation in “Mound 11” Mud Volcano”, Costa Rica Forearc, Mar. Geol. 216, 83-100.
46- Shakirov, R., Obzhirov, A.I., Suess, E., Salyuk, A., Biebow, N., (2004), “Mud volcanoes and Gas Vents in the Okhotsk Sea Area, Geo-Mar.Lett. 24, 140-149.
47- Sheppard, D.S., Truesdell, A.H., Janik, C.J., (1992), “Geothermal Gas Compositions in YellowstoneNational Park”, USA.J. Volcano l. Geotherm, es. 51, 79-93.
48- Snead, Rodman, (1964), “Active Mud Volcanoes of Baluschistan” West Pakistan, Geogrl, Rev, 54 p547.
49- Snead, Rodman, (1970), “Physical Geography of the Makran Coastal Plain of Iran”, University of New Mexico, Albuquerque. p509.
50- Stocklin, J, (1968), “Structural History and Tectonics of Iran, a Review”, Bull, AM, Ass, Petrol, Geol 52, pp1229-1258.
51- Suess, E., and Others, (1999), “Gas hydrate Destabilization: Enhanced Dewatering, Benthic Material Turnover and Large Methane Plumes at the Cascadian Convergent Margin, Earth Planet”, Sci., Lett., 170, 1-15.
52- Suess, E., Bohrmann, G., Von Huene, R., Peter, L., Wallman, K., Lammers, S., Sahling, H., (1998), “Fluid Venting in the Eastern Aleutian Subduction Zone”, J. Geophys, Res., 103, 2597-2614.
53- Vita-Finzi, (1970), “Contribution to the Quaternary Geology of South Iran”, Geol, Surv, Iran Report No, 57, p20.
54- Von Rad, U., Berner, U., Delisle, G., Doose-Rolinski, H., Fechner, N.,Linke, P., Roeser, H.A., Schmaljohann, R., Wiedicke, M., Parties, S.S., (2000), “Gas and Fluid Venting at the Makran Accretionary Wedge off Pakistan”, Geo-Mar., Lett., 20, 10-19.
55- White, D.E., (1955), “Violent mud Volcano Eruption of Lake City Hot Springs”, Northeastern California, Bull. Geol. Soc. Am.66, 1109-1130.
56- Williams, P., Pigram, C., Dow, D., (1984) “Melange Production and the Importance of Shale Diapirism in Accretionary Terrains”, Nature 309, 145-146.
57- Woodside, J.M., Ivanov, M.K., Limonov, A.F., Shipboard Scientists of the ANAXIPROBE Expeditions, (1998), Shallow Gas and Gas Hydrates in the AnaximanderMountains Region, Eastern Mediterranean Sea. In: Henriet, J.-P., Mienert, J. (Eds.), Gas Hydrates-Relevance to World Margin Stability and Climate Change, Geological Society Special Publication, The Geological Society, London, pp. 177-193.
58- Yusifov, Mehdi, Philip D. Rabinowitz, (2004), “Classification of Mud Volcanoes in the SouthCaspianBasin”, Offshore Azerbaijan, Marine and Petroleum Geology, 21 (2004) 965-975
59- Zitter, T., (2004), “Mud Volcanism and Gluid Emission in Eastern Mediterranean Neotectonic Zones”, PhD Thesis, Vrije Universiteit, Amsterdam, 140 pp.
جغرافیا و برنامه‌ریزی
دوره 16، شماره 37 - شماره پیاپی 37
آبان 1390
صفحه 173-202
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار