نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• سعید جهانبخش اصل ¹
• شهناز راشدی ²
• مهدی اصلاحی ³

¹ استاد گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز

² کارشناس ارشد آب و هواشناسی دانشگاه تبریز

³ کارشناس ارشد آمار اداره کل هواشاسی استان آذربایجان شرقی

چکیده

یخبندان یکی از پدیده­های آب و هوایی است که تقریباً همه ساله در مناطقی از استان آذربایجان شرقی از جمله شهر مراغه اتفاق افتاده و باعث بروز خسارات فراوانی در بخش­های اقتصادی از جمله کشاورزی، فعالیت­های صنعتی، حمل و نقل و خطرات جاده­ای می­شود. این پژوهش با هدف بررسی و تجزیه و تحلیل دوره­های بازگشت یخبندان و توزیع زمانی آن در ایستگاه سینوپتیک مراغه در طی دوره آماری 48 ساله (1391-1343) براساس داده­های حداقل دمای روزانه انجام گرفته است. در این مطالعه با استفاده از روش­های توزیع گامبل، لگ لجستیک سه پارامتری و لگ لجستیک به تجزیه و تحلیل احتمال رخداد شاخص­های یخبندان (تاریخ آغاز، تاریخ خاتمه، طول فصل یخبندان و طول فصل رشد) پـرداخته شده است. نتـایج حاصل از محاسبه دوره­های بازگشت یـخبندان­های پاییزه و بـهاره نشان می­دهند که اولین یخبندان پاییزه در منطقه از 10 آبان ماه شروع می­شود و آخرین یخبندان بهاره 17 فروردین ماه به پایان می­رسد. هم­چنین تحلیل روند یخبندان­های آغاز و خاتمه نشان می­دهند که یخبندان­های پاییزهروند صعودی دارند یعنی تاریخ یخبندان­های پاییزه به سمت جلو کشیده شده­اند، و یخبندان­های بهاره روندی نزولی نشان می­دهند یعنی تاریخیخبندان­های بهاره به سمت عقبکشیدهشده است بنابراین طول فصل سرما با توجه به گرمایش جهانی کوتاه­تر شده است.  

کلیدواژه‌ها

• یخبندان
• توزیع گامبل
• لگ لجستیک
• تحلیل روند
• شاخص‌های یخبندان
• مراغه

موضوعات

• آب و هواشناسی

عنوان مقاله [English]

Analyzing of Freezing Return Period and Temporal Distribution (Case Study: Maraghe)

نویسندگان [English]

• Saeed Jahanbakhsh Asl ¹
• Shahnaz Rashedi ²
• Mehdi Eslahi ³

¹ Professor of Climatology Department, University of Tabriz.

² M.A. in Climatology, Climatology Department, University of Tabriz

³ M.A. in Statistics, Meteorological Organization, East Azerbaijan.

چکیده [English]

Freezing is one of the weather phenomena that almost happen in parts of the east Azerbaijan province such as Maragheh causing significant losses in agriculture, industrial activities, and transportation. The end of this research is studying of distribution and freezing return periods in Maragheh synoptic station during 48 year period (1343-1391) based on the minimum daily temperature. The methods of this study is Gumbel distribution method, three parameter log-logistic method and log-logistic method to analyzing probability of freezing parameters occurrence (starting date, ending date, length of the freezing season, length of the growing season).The Results of the computation of the spring and fall freezing return periods show that the first freezing in the fall starts on 10 Aban and the last freezing end on 17 Farvardin. Also analyzing of the beginning and end freezing trend shows that fall's freezing have an ascending trend , in other words, the dates of the occurring fall freezing goes ahead and spring's  freezing have a descending trend. It means that, the dates of spring freezing go back. Therefore, length of the cold season according to the global warming becomes shorter.

کلیدواژه‌ها [English]

• : Freezing
• Gumbel distribution
• Log-logistic
• Trend Analysis
• Freezing parameters
• Maragheh