مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
عیسی ابراهیم زاده؛ سیداحمد حسینی؛ دیمن کاشفی دوست
چکیده
ایستگاههای آتشنشانی یکی از مراکز مهم امدادرسانی میباشند. بدیهی است که خدماترسانی به موقع، مستلزم مکانیابی مناسب آنهاست. شهر پیرانشهر با داشتن یک ایستگاه آتشنشانی، با مشکلاتی مانند کمبود ایستگاهها، عدم توزیع مناسب و عدم مکانیابی صحیح آن مواجه است. هدف از این پژوهش، بررسی نحوه توزیع ایستگاهها و خدماتدهی ...
بیشتر
ایستگاههای آتشنشانی یکی از مراکز مهم امدادرسانی میباشند. بدیهی است که خدماترسانی به موقع، مستلزم مکانیابی مناسب آنهاست. شهر پیرانشهر با داشتن یک ایستگاه آتشنشانی، با مشکلاتی مانند کمبود ایستگاهها، عدم توزیع مناسب و عدم مکانیابی صحیح آن مواجه است. هدف از این پژوهش، بررسی نحوه توزیع ایستگاهها و خدماتدهی آنها و تعیین مکان مناسب برای احداث ایستگاههای جدید با توجه به نیاز شهر میباشد. در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته، اطلاعات مورد نیاز از طریق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 و طرحهای جامع و تفصیلی شهر پیرانشهر و همچنین مجلات و کتب مرتبط با موضوع گردآوری شده و جهت تحلیل دادهها از نرم‌افزارهای، ARC GIS، Super Decisions در آن بهره گرفته شده است و با استفاده از مدل تحلیل شبکه و مدل ANP (جهت وزن دهی لایههای کاربری و مکانیابی، اولویت بندی نقاط پیشنهادی) و 6 ایستگاه جدید برای مناطقی که خارج از شعاع عملکردی آتشنشانی موجود بودند، پیشنهاد گردید تا کل شهر، بر اساس استاندارد زمانی رسیدن خودروهای آتشنشانی به محل حادثه، تحت پوشش این ایستگاهها قرار گرفته و به منظور کاهش خسارات، بهره برداری مناسب از آنها گردد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
محمد اکبرپور؛ فیروز جعفری؛ یاشار کریمی
چکیده
رسیدگی به وضعیت مسکن روستایی جزو یکی از برنامههای اساسی توسعه روستایی در اکثر کشورها بهویژه کشورهای در حال توسعه است. در نواحی روستایی با توجه به ماهیت متفاوت مسکن و کارکرد چندمنظوره آن، مسکن روستایی باید دارای ویژگیهایی باشد، هرچند شکل مساکن در بسیاری از مناطق روستایی تابعی از اقلیم، پوشش گیاهی و موقعیت سکونتگاهها میباشد. ...
بیشتر
رسیدگی به وضعیت مسکن روستایی جزو یکی از برنامههای اساسی توسعه روستایی در اکثر کشورها بهویژه کشورهای در حال توسعه است. در نواحی روستایی با توجه به ماهیت متفاوت مسکن و کارکرد چندمنظوره آن، مسکن روستایی باید دارای ویژگیهایی باشد، هرچند شکل مساکن در بسیاری از مناطق روستایی تابعی از اقلیم، پوشش گیاهی و موقعیت سکونتگاهها میباشد. در همین راستا هدف اصلی این تحقیق در پی بررسی مساکن روستایی در نواحی روستایی بخش مرکزی هشترود و ارزیابی معیارهای مسکن مناسب از دید جامعه نمونه میباشد. روش تحقیق در این مقاله از نوع پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه که اطلاعات جمعآوری شده در قالب پرسشنامه با اسـتفاده از نرمافزار آماری SPSSمورد بررسی قرار گرفته است. یافتههای مقاله حاکی از آن است که ساکنان از استحکام و مقاومت مسکن در برابر بلایا، رضایت ندارند این وضعیت در مورد معیارهای سیستم گرمایشی و سرمایشی و طراحی و چشمانداز مسکن هم صادق است. یافتههای دیگر حاکی از آن است که از بین معیارهای مرتبط با مسکن مناسب، مقاومت بنا در برابر بلایا در اولویت اول و بهداشت محیط، مساحت و اندازه مسکن، نمای ظاهری، معماری جدید و استفاده از مصالح بومی در اولویتهای بعدی قرار دارد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ سمیه اهنی؛ فاطمه زارعی؛ کیوان زارعی
چکیده
شهر الکترونیک از طریق خرید الکترونیک، خدمات الکترونیک، ارتباط الکترونیک، آموزش الکترونیک، بانکداری الکترونیک، دورکاری و تفریح الکترونیک برکاربری‌های مختلف شهر تأثیر میگذارد. شهر تبریز نیز از این مقوله مستثنی نبوده است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و مدل AHP، ابتدا میزان تأثیر شهر الکترونیک بر هر کدام از کاربریهای ...
بیشتر
شهر الکترونیک از طریق خرید الکترونیک، خدمات الکترونیک، ارتباط الکترونیک، آموزش الکترونیک، بانکداری الکترونیک، دورکاری و تفریح الکترونیک برکاربری‌های مختلف شهر تأثیر میگذارد. شهر تبریز نیز از این مقوله مستثنی نبوده است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و مدل AHP، ابتدا میزان تأثیر شهر الکترونیک بر هر کدام از کاربریهای اراضی شهری در سطح مناطق شهر تبریز مورد سنجش قرار گرفته است و ضریب اهمیت هر کدام تعیین شده است. سپس با توجه به اینکه شهر الکترونیک در تمامی کاربریها موجب کاهش سطح می‌گردد و تنها در کاربری مسکونی نیاز به افزایش فضا میباشد، ادامه روند تحقیق در دوسناریو دنبال شده است. در سناریو یک فرض بر این بوده است که تمامی نیاز به کاربری زمین در سطح مناطق، در سطح خود منطقه تأمین گردد و در سناریوی دوم، تأمین مازاد نیازی که به کاربری مسکونی ناشی از شهر الکترونیک به وجود میآید، در خارج از محدوده شهر در نظر گرفته شده است و در نهایت در هر یک از مناطق، اولویت اختصاص اراضی صرفهجویی شده به کاربریهای مختلف مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهدکه اولویتهای اساسی تخصیص فضاها در مناطق دهگانه شهر تبریز مربوط به کاربریهای ورزشی، فرهنگی و فضای سبز است. و روندکنونی توسعه کاربری زمین، توانایی تأمین نیازهای شهروندان را بر اساس فضاهای واقعی ندارد و لزوم استفاده از خدمات شهر الکترونیک و تأمین مجازی آنها ضروری به نظر میرسد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
مرتضی توکلی؛ شیرکو احمدی؛ غریب فاضل نیا
چکیده
محیطهای جغرافیایی متفاوت، پتانسیلها و الگوهای متفاوتی در زمینههای مختلف به ویژه در زمینه معیشت و فعالیت ساکنان آنها ارائه میدهند، که توجه به این مهم در برنامهریزیهای محلی و محیطی حایز اهمیت فراوان است. لذا بررسی، شناخت و تحلیل قابلیتها و معیشت نواحی روستایی گامی اساسی و مهم در فرآیند تدوین برنامهریزیهای ...
بیشتر
محیطهای جغرافیایی متفاوت، پتانسیلها و الگوهای متفاوتی در زمینههای مختلف به ویژه در زمینه معیشت و فعالیت ساکنان آنها ارائه میدهند، که توجه به این مهم در برنامهریزیهای محلی و محیطی حایز اهمیت فراوان است. لذا بررسی، شناخت و تحلیل قابلیتها و معیشت نواحی روستایی گامی اساسی و مهم در فرآیند تدوین برنامهریزیهای توسعه پایدار روستایی تلقی میشود. بر این اساس این تحقیق درصدد تحـلیل عـوامل مـؤثر بـر معیشت روستایـی شهرستان سردشت برآمده است. این تحقیق با رویکردی توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و کتابخانهای و نیز برداشتهای میدانی و پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق را 5722 نفر از 8 روستای بالای 50 خانوار شهرستان سردشت تشکیل میدهد که از بین آنها تعداد 386 نفر طبق جدول مورگان به روش تصادفی ساده بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند و دادههای آن با نرمافزار SPSS/for Win Ver.19.0 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان میدهد که در این روستاها، اصلیترین عوامل تأمین معیشت متأثر از شرایط تحمیلی محیطی، فعالیتهای کشاورزی و مبادلات مرزی است. همچنین نتایج نشان داد، بهطور کلی بین عوامل جغرافیایی همانند شیب زمین، دسترسی سطح آموزشی، نزدیکی به نوار مرزی و الگوی معیشت روستاییان منطقه رابطه معناداری وجود دارد که الگوی معیشتی خاص را برای روستاهای منطقه ایجاد کرده است. فعّالیت بازارچههای مرزی همچنین باعث ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم (حمل و نقل بار و مسافر، عملیات بارگیری و ...) مرزنشینان گردیده که سهم اشتغال غیرمستقیم به مراتب بیشتر از اشتغال مستقیم میباشد.
مقاله علمی پژوهشی
آب و هواشناسی
سعید جهانبخش اصل؛ شهناز راشدی؛ مهدی اصلاحی
چکیده
یخبندان یکی از پدیدههای آب و هوایی است که تقریباً همه ساله در مناطقی از استان آذربایجان شرقی از جمله شهر مراغه اتفاق افتاده و باعث بروز خسارات فراوانی در بخشهای اقتصادی از جمله کشاورزی، فعالیتهای صنعتی، حمل و نقل و خطرات جادهای میشود. این پژوهش با هدف بررسی و تجزیه و تحلیل دورههای بازگشت یخبندان و توزیع زمانی آن در ...
بیشتر
یخبندان یکی از پدیدههای آب و هوایی است که تقریباً همه ساله در مناطقی از استان آذربایجان شرقی از جمله شهر مراغه اتفاق افتاده و باعث بروز خسارات فراوانی در بخشهای اقتصادی از جمله کشاورزی، فعالیتهای صنعتی، حمل و نقل و خطرات جادهای میشود. این پژوهش با هدف بررسی و تجزیه و تحلیل دورههای بازگشت یخبندان و توزیع زمانی آن در ایستگاه سینوپتیک مراغه در طی دوره آماری 48 ساله (1391-1343) براساس دادههای حداقل دمای روزانه انجام گرفته است. در این مطالعه با استفاده از روشهای توزیع گامبل، لگ لجستیک سه پارامتری و لگ لجستیک به تجزیه و تحلیل احتمال رخداد شاخصهای یخبندان (تاریخ آغاز، تاریخ خاتمه، طول فصل یخبندان و طول فصل رشد) پـرداخته شده است. نتـایج حاصل از محاسبه دورههای بازگشت یـخبندانهای پاییزه و بـهاره نشان میدهند که اولین یخبندان پاییزه در منطقه از 10 آبان ماه شروع میشود و آخرین یخبندان بهاره 17 فروردین ماه به پایان میرسد. همچنین تحلیل روند یخبندانهای آغاز و خاتمه نشان میدهند که یخبندانهای پاییزهروند صعودی دارند یعنی تاریخ یخبندانهای پاییزه به سمت جلو کشیده شدهاند، و یخبندانهای بهاره روندی نزولی نشان میدهند یعنی تاریخیخبندانهای بهاره به سمت عقبکشیدهشده است بنابراین طول فصل سرما با توجه به گرمایش جهانی کوتاهتر شده است.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
کیومرث حبیبی؛ محمد عزتی؛ کمال ترابی؛ بختیار عزت پناه
چکیده
باتوجه به تراکم بالای جمعیتی و ساختمانی، سازه‌های کم‌دوام، عرض کم معابر و درجه محصوریت بالا در شهرها، انجام مطالعات و برنامهریزیهای دقیق در راستای به حداقل رساندن آسیب‌های ناشی از این رویداد طبیعی ضروری است. برای این منظور یکی از مهمترین اقدامات میتواند شناسایی عوامل مؤثر در کاهش آسیب‌پذیری شهرها در برابر زلزله باشد. شناخت ...
بیشتر
باتوجه به تراکم بالای جمعیتی و ساختمانی، سازه‌های کم‌دوام، عرض کم معابر و درجه محصوریت بالا در شهرها، انجام مطالعات و برنامهریزیهای دقیق در راستای به حداقل رساندن آسیب‌های ناشی از این رویداد طبیعی ضروری است. برای این منظور یکی از مهمترین اقدامات میتواند شناسایی عوامل مؤثر در کاهش آسیب‌پذیری شهرها در برابر زلزله باشد. شناخت و بررسی آسیب‌پذیری شهرها بهویژه محدوده‌هایی که بهصورت اسکان غیررسمی و بافت فرسوده میباشد، اهمیت زیادی دارد. میتوان با مشخص کردن پهنه‌های آسیب‌پذیر در برابر زلزله و با آگاهی از خسارت‌های ناشی از آنها، شهرها را بهگونه‌ای طراحی و برنامه‌ریزی کرد که به هنگام وقوع زلزله کمترین آسیب به آنها وارد شود. دراین پژوهش شاخصهای کاربری زمین، عرض خیابان، تعداد طبقات، درجه محصوریت، تراکم جمعیتی، دانه‌بندی قطعات، سطح اشغال، تراکم ساختمانی، کیفیت ابنیه، نوع سازه، قدمت ابنیه، دسترسی به فضاهای باز و دوری و نزدیکی به گسل‌های اصلی انتخاب و با استفاده از مدل MIHWP و بهکارگیری قابلیتهای نرمافزار Arc GIS در محاسبه، تجمیع و روی هم‌گذاری دادهها و لایه نقشههای شاخصهای منتخب، آسیب‌پذیری منطقه 10 شهر تبریز در مقابل زلزله مشخص شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که قطعاتی که دارای خیابان‌های کم عرض، تعداد طبقات و درجه محصوریت بالا، مساحت کمتر، سطح اشغال، تراکم‌های ساختمانی و جمعیتی بالا، کیفیت ابنیه پایین، نوع سازه کم‌دوام، قدمت ابنیه قدیمی، فاصله زیاد تا فضای‌های باز و فاصله نزدیکی به گسل‌های اصلی بودهاند، دارای امتیاز آسیب‌پذیری بالایی بوده و در نتیجه آسیب‌پذیر نشان داده شدهاند. همچنین در محدوده منطقه، با حرکت از سمت شمال غرب به طرف مرکز و شمال شرق به میزان آسیب‌پذیری شهر افزوده میشود.
مقاله علمی پژوهشی
ژئومورفولوژی
سمیه خالقی؛ شهرام روستایی؛ علی محمد خورشیددوست؛ محمدحسین رضایی مقدم؛ محمدعلی قربانی
چکیده
حوضهها و سیستمهای رودخانهای در پاسخ به تغییرات عوامل بیرونی و درونی تغییر مییابد. از این رو تکنیکهای متعددی جهت شبیهسازی این تغییرات و تحول سیستم رودخانه مطرح شده است. اتومای سلولی یکی از جدیدترین مدلهای سلولی رودخانهای میباشد که چشمانداز حوضه را با شبکهای از سلولها تعریف کرده و توسعه این چشمانداز ...
بیشتر
حوضهها و سیستمهای رودخانهای در پاسخ به تغییرات عوامل بیرونی و درونی تغییر مییابد. از این رو تکنیکهای متعددی جهت شبیهسازی این تغییرات و تحول سیستم رودخانه مطرح شده است. اتومای سلولی یکی از جدیدترین مدلهای سلولی رودخانهای میباشد که چشمانداز حوضه را با شبکهای از سلولها تعریف کرده و توسعه این چشمانداز توسط عمل متقابل بین سلولها (مانند جریان آب و رسوب) با کاربرد قوانینی بر اساس سادهسازی اصول حاکم بر فیزیک مشخص میشود. این روش برای شبیهسازی حوضه آبریز لیقوان با اندازه سلولی ۲۰ متر و دادههای بارش ساعتی ۱۰ سال (۸۰-۸۹) بهکار رفته است. نتایج شبیهسازی به دو روش کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت، بهطوری که تغییرات نسبی در حوضه و توزیع مکانی میزان حفر و رسوبگذاری در کل حوضه و در هر سلول روی نقشه مدل ارتفاعی رقومی مشخص گردید و همچنین مقادیر توزیع اندازه ذرات رسوب در دبیهای مختلف نشان داد که با افزایش دبی، مقادیر رسوب افزایش یافته و در این بین ذرات شن درشت، بیشترین مـقدار و ذرات ماسه خـیلی ریز، رس و لای کمترین مـقدار را دارا میباشند. همچنین بررسی پروفیلهای طولی و عرضی نشان داد که رودخانه جاری در دره لیقوان در مرحله بلوغ قرار دارد و فرآیند رسوبگذاری در مجرای رودخانه غلبه دارد که یکی از مهمترین دلایل آن، افزایش بارش و تغییر اقلیم حوضه در دهه اخیر بوده که منجر به فرسایش دامنهها و رسوبگذاری در مجرای رودخانه شده است. در نهایت اینکه هر چند صحتسنجی نتایج حاصله از اتومای سلولی تا حدی دشوار بوده و مدلCAESAR به پارامترهای ورودی حساس میباشد اما مقایسه نتایج بهدست آمده با نتایج مطالعات پیشین و شواهد میدانی بیانگر نتایج قابل قبول رویکرد اتومای سلولی میباشد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
میرستار صدرموسوی؛ رسول یزدانی چهاربرج
چکیده
توسعه سریع شهری در دهههای اخیر موجب تغییرات وسیعی در الگوی کاربری زمین پیرامون شهرها شده و تأثیرات زیستمحیطی و اجتماعی–اقتصادی زیادی را به همراه داشته است. در این زمینه، ارزیابی تغییرات کاربری زمین و شبیهسازی تغییرات آتی آن میتواند در برنامهریزیها و سیاستگذاریهای شهری راهگشا باشد. ترکیب سیستم اطلاعات جغرافیایی ...
بیشتر
توسعه سریع شهری در دهههای اخیر موجب تغییرات وسیعی در الگوی کاربری زمین پیرامون شهرها شده و تأثیرات زیستمحیطی و اجتماعی–اقتصادی زیادی را به همراه داشته است. در این زمینه، ارزیابی تغییرات کاربری زمین و شبیهسازی تغییرات آتی آن میتواند در برنامهریزیها و سیاستگذاریهای شهری راهگشا باشد. ترکیب سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سنجش از دور (RS) میتواند ابزار مناسبی برای گردآوری دادهها و تحلیل تغییرات کاربری زمین باشد. این مقاله برای ارزیابی و شبیهسازی تغییرات کاربری زمین صورت گرفـته در شهر میاندوآب از مدل CA-Markov استفاده مینماید. ابتدا، با استفاده از تصاویر ماهوارهای چندزمانهای مربوط به سالهای 1363، 1376 و 1390 نقشههای پوشش/کاربری زمین شهر و اراضی اطراف آن ایجاد گردید و تغییرات صورت گرفته مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حکایت از افزایش 1013 هکتاری مساحت شهر و مناطق ساختهشده اطراف شهر و کاهش 1114 هکتاری کاربری مزارع طی 27 سال گذشته دارد. سپس، با استفاده از مدل مارکوف، ماتریس مناطق گذار کاربریها در فاصله سالهای 1390-1363 محاسبه گردید. در مرحله بعد، نقشههای تناسب مکانی کاربریها با استفاده از روشهای ارزیابی چندمعیاره (MCE) ایجاد گردید. در نهایت، برای پیشبینی تغییرات آتی کاربری زمین تا سال 2025 از مدل CA-Markov استفاده گردید. نتیجه شبیهسازی، حاکی از روند مداوم کاهشی در اراضی کشاورزی و روند مداوم افزایشی در اراضی شهری میباشد. بنابراین، اگر روند کنونی تغییرات بدون اتخاذ یک سیاست توسعه پایدار ادامه یابد افت شدید شاخصهای زیستمحیطی و اجتماعی-اقتصادی را بهدنبال خواهد داشت.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
محمد طالعی؛ میثم اقامحمدی؛ محمد کریمی؛ قاسم جوادی
چکیده
رشد سریع و نامتوازن جمعیت بخصوص در کشورهای در حال توسعه، مشکلات فراوانی را در زمینههای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرده است. این مسئله اهمیت مدلسازی تغییرات کاربری اراضی را برای مدیریت بهتر شهرها بیش از پیش مطرح مینماید. مدل اتوماسیون سلولی بهطور گسترده در مدلسازی تغییرات مکانی-زمانی گسترش شهرها مورد استفاده ...
بیشتر
رشد سریع و نامتوازن جمعیت بخصوص در کشورهای در حال توسعه، مشکلات فراوانی را در زمینههای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرده است. این مسئله اهمیت مدلسازی تغییرات کاربری اراضی را برای مدیریت بهتر شهرها بیش از پیش مطرح مینماید. مدل اتوماسیون سلولی بهطور گسترده در مدلسازی تغییرات مکانی-زمانی گسترش شهرها مورد استفاده قرار گرفته است. مقاله حاضر به ارائه مدل اتوماسیون ترکیبی با منطق فازی پرداخته است. در روشهای متداول اتوماسیون سلولی یا همان CA، حالت، وضعیت و قوانین انتقال بهصورت قطعی تعریف میشوند در حالیکه بیان قطعی این اجزا، نیازمند دادههای بسیار زیاد است. حال اینکه دسترسی به دادههای دقیق، بهدلیل گستردگی و حجم بالای معیارهای مؤثر در مدلسازی فرآیند توسعه شهری، کار سادهای نیست. از اینرو نظریه فازی بهدلیل پشتیبانی از عدم قطعیت و قابلیت توصیف واژگان طبیعی میتواند در بیان اجزای CA استفاده گردد. مدل پیشنهادی بهمنظور مدلسازی گسترش شهر شیراز بین سالهای 1383 تا 1388 استفاده شده و سپس نتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. مقایسه نتایج این تحقیق با تصاویر ماهوارهای، حاکی از دقت 80 درصدی برای روش پیشنهادی میباشد، این در حالی است که برای روش اتوماسیون سلولی معمول دقت 75 درصد گزارش شده است. نتایج تحقیق، گامی به سمت جلو میباشد، زیرا مدل پیشنهادی با افزایش قابلیت اتوماسیون سلولی در مدلسازی پروسههای پیچیده مکانی به دقت مطلوبتری نیز دست پیدا کرده است. نتایج حاصل از این مدلسازی میتواند بهعنوان ابزاری مناسب جهت اخذ تصمیمهای بهینه در اختیار برنامهریزان شهری قرار گیرد.
مقاله علمی پژوهشی
آب و هواشناسی
حسین عساکره؛ مهدی دوستکامیان
چکیده
هدف از این مطالعه پهنه‌بندی آب قابل بارش جو ایران‌زمین میباشد. بدین منظور دادههای فشار و نمویژه طی دوره 1950-2010 از پایگاه دادههای NCEP/NCAR وابسته به سازمان ملی جو و اقیانوس‌شناسی ایالات‌متحده استخراج و مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته‌اند. بهمنظور تجزیه تحلیل دادهها و ترسیم نمودارها از نرم‌افزارهایSurfer, Spss, Matlab بهره گرفته ...
بیشتر
هدف از این مطالعه پهنه‌بندی آب قابل بارش جو ایران‌زمین میباشد. بدین منظور دادههای فشار و نمویژه طی دوره 1950-2010 از پایگاه دادههای NCEP/NCAR وابسته به سازمان ملی جو و اقیانوس‌شناسی ایالات‌متحده استخراج و مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته‌اند. بهمنظور تجزیه تحلیل دادهها و ترسیم نمودارها از نرم‌افزارهایSurfer, Spss, Matlab بهره گرفته شد. در این مطالعه برای پهنه‌بندی آب قابل بارش ابتدا میانگین و ضریب تغییرات مکانی در ماههای مختلف استخراج گردیده است سپس برای ناحیه‌بندی از تحلیل خوشهای استفاده شده است. دادههای حاصل میانگین و ضریب تغییرات ماهانه آب قابل بارش به روش تجزیه خوشهای ادغام وارد مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفت که پس از ترسیم دندروگرام سه پهنه اقلیمی: ناحیه با آب قابل بارش زیاد و ضریب تغییرات کم، ناحیه با آب قابل بارش متوسط و ضریب تغییرات متوسط و ناحیه با آب قابل بارش کم و ضریب تغییرات زیاد مشخص گردید. بهمنظور ارزیابی نتایج حاصل از تجزیه خوشهای، از روش تحلیل ممیزی و آزمون تفاضل میانگین استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل ممیزی نشان داد که 24/98 درصد از یاختهها به طور صحیح در گروه مربوط به خود قرارگرفته‌اند.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
مهدی قرخلو؛ امیر شریفی؛ ایوب سرداری
چکیده
شوراهای شهر همواره نقش بسزایی در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان دارند. این پژوهش که به بررسی عملکرد شورای شهر سردشت پرداخته است با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اطلاعات پیمایشی و اسنادی صورت گرفته است. روش اثبات فرضیهها در این پژوهش استناد بر دادههای مورد بررسی از طریق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل دوگروه کارشناسان شهری ...
بیشتر
شوراهای شهر همواره نقش بسزایی در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان دارند. این پژوهش که به بررسی عملکرد شورای شهر سردشت پرداخته است با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اطلاعات پیمایشی و اسنادی صورت گرفته است. روش اثبات فرضیهها در این پژوهش استناد بر دادههای مورد بررسی از طریق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل دوگروه کارشناسان شهری و ساکنان شهر را در برمیگرفت. جهت تعیین حجم نمونه برای گروه ساکنان از فرمول کوکران استفاده شد که تعداد نمونه 384 نفر بود که از طریق نمونهگیری طبقهای و تصادفی اقدام به تکمیل آنها شد. اما برای نمونه کارشناسان از روش گلوله برفی استفاده شد که تعداد نمونه کارشناسان در این پژوهش به 15 نفر رسید. در تحلیل دادهها جهت بررسی نرمال بودن توزیع میانگین نمرات از آزمون کلموگروف اسمیرنوف و برای ارزیابی عملکرد شورای شهر سردشت از آزمون T تکنمونهای و آزمون (Binominal test) و نیز جهت مقایسه نظرات گروه مردم و کارشناسان از آزمون یومن-وایتنی و T مستقل استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که عملکرد اقتصادی شورای شهر سردشت ضعیف بوده است. البته عملکرد اجتماعی در وضعیت مناسبتری نسبت به عملکرد اقتثصادی قرار دارد و فراتر از حد متوسط و قابل قبول پژوهش قرار گرفته است. این در حالی است که بهترین وضعیت عملکردی شورای شهر سردشت مربوط به عملکرد فرهنگی است که این مقدار 89/3 میباشد
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
حسین کوهستانی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رضایتمندی خانوارهای روستایی از عملکرد دهیاریها و عوامل مؤثر بر آن به روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را سرپرستان خانوارهای روستاهای بخش مرکزی شهرستان همدان تشکیل میدادند که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 268 خانوار تعیین شد. پرسشنامه مهمترین ابزار جمعآوری دادهها ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رضایتمندی خانوارهای روستایی از عملکرد دهیاریها و عوامل مؤثر بر آن به روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را سرپرستان خانوارهای روستاهای بخش مرکزی شهرستان همدان تشکیل میدادند که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 268 خانوار تعیین شد. پرسشنامه مهمترین ابزار جمعآوری دادهها بود که روایی آن توسط متخصصان مورد بررسی و تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با انجام پیشآزمون و محاسبه ضریب آلفا کرونباخ (83/0=α) تأیید شد. بر اساس نتایج بهدست آمده میزان رضایت روستاییان از عملکرد دهیاریها در حد متوسط بوده است. همچنین نتایج نشان داد که بین نحوه اقامت در روستا (دائم و موقت) و مشاکت روستاییان در امور دهیاریها بهلحاظ رضایتمندی از عملکرد دهیاریها تفاوت معنیدار در سطح 1 درصد وجود داشت. براساس نتایج تحلیل رگرسیون متغیرهای ارتباط دهیار با اهالی روستا، سن سرپرست خانوار، توجه دهیار به نظرات اهالی روستا و آگاهی اهالی روستا از وظایف دهیاریها در مجموع 67 درصد از تغییرات رضایتمندی از عملکرد دهیاریها را تبیین کردهاند.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
رحمت محمدزاده؛ حسین فلاح نژاد
چکیده
با وجود پیشرفتهای فنی و تـکنولوژیکی شگرف در عرصه حـمل و نقل و ترافـیک، پیادهروی همچنان اصلیترین و مهمترین الگوی حرکتی مجتمعهای زیستی محسوب میشود؛ تاجائی که امروزه، برای توسعه آن، مدلها و الگوهای مختلفی چون جداسازی ترافیک، فضاهای محصور پیاده، منطقه یا خیابان مخصوص پیاده، خیابان پیاده محور، مرکز تجاری پیاده، ...
بیشتر
با وجود پیشرفتهای فنی و تـکنولوژیکی شگرف در عرصه حـمل و نقل و ترافـیک، پیادهروی همچنان اصلیترین و مهمترین الگوی حرکتی مجتمعهای زیستی محسوب میشود؛ تاجائی که امروزه، برای توسعه آن، مدلها و الگوهای مختلفی چون جداسازی ترافیک، فضاهای محصور پیاده، منطقه یا خیابان مخصوص پیاده، خیابان پیاده محور، مرکز تجاری پیاده، خیابان خرید، معماری ترافیکی، آرامسازی ترافیک، سبز راه و فراگذرها ارائه شده است. در بخش قدیمی شهر تبریز، میزان تحققپذیری هریک از الگوها و مدلها، با بهکارگیری معیارها و ضوابط طراحی شهری چون پیوستگی، کوتاهی، زیبائی، امنیتی، راحتی، دسترسی، اجرائی، بهرهوری، محیطی، اقتصادی، و مشارکت مردمی بهوسیله 20 نفر از کارشناسان امور شهری ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که از بین الگوهای مطروحه، مدلهای خیابان پیاده محور، خیابان خرید پیاده، آرامسازی ترافیک سواره و خیابان پیاده و مسیرهای پیاده سنتی، حائز بیشترین موقعیت برای توسعه در بخش مرکزی شهر تبریز میباشند.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
ابوالفضل مشکینی؛ مهدی پورطاهری؛ مصطفی نوروزی
چکیده
مبحث کیفیت در محیطهای سکونتی خاص همچون بافتهای فرسوده شهری بهواسطه برخورداری این سکونتگاهها از ویژگیهایی همچون سطح بالای تراکم جمعیتی و ساختمانی و تمرکز در محیطی بعضاً فاقد ارتباطی ارگانیک با ساختار شهر، دارای حساسیت و پیچیدگی مضاعفی نسبت به سایر بافتهای شهری است. بدین منظور، با هدف شناخت و بررسی شاخصهای ...
بیشتر
مبحث کیفیت در محیطهای سکونتی خاص همچون بافتهای فرسوده شهری بهواسطه برخورداری این سکونتگاهها از ویژگیهایی همچون سطح بالای تراکم جمعیتی و ساختمانی و تمرکز در محیطی بعضاً فاقد ارتباطی ارگانیک با ساختار شهر، دارای حساسیت و پیچیدگی مضاعفی نسبت به سایر بافتهای شهری است. بدین منظور، با هدف شناخت و بررسی شاخصهای کیفیت محیط شهری و سنجش وضعیت فعلی آن در بافتی فرسوده و مسئلهدار، شناسائی مؤلفههای تأثیرگذار بر میزان ادراک ساکنان از کیفیت محل سکونتشان و همچنین تأثیر متغیرهای اجتماعی و اقتصادی ساکنان همچون سن، نوع مالکیت، سطح تحصیلات، بعد خانوار، مدت زمان سکونت در محله بر نحوه ادراک فردی از این مؤلفهها و در نهایت ارائه راهکارهای مناسب جهت ارتقاء کیفیت محیط زندگی، محله آبکوه واقع در شهر مشهد که دارای بافتی با هسته روستایی، ارگانیک و بسیار متراکم میباشد، بهعنوان محدوده مطالعاتی انتخاب گردید. یافتههای پژوهش حاکی از رضایتمندی پایین ساکنان از کیفیت محیط در محدوده مورد مطالعه و تأثیرات ناشی از ویژگیهای فردی در ادراک رضایتمندی و یا نارضایتی آنان میباشد. ویژگیهای فردی نقش مؤثری در نحوه نگرش و ادراک ساکنان به مقوله کیفیت محیط، را دارند و متغیرهای سن، مدت زمان سکونت در محله و سطح تحصیلات، بیشترین ارتباط را با ادراک افراد از کیفیت محیط محله خود دارا میباشند. بهطوری که با بالا رفتن سطح تحصیلات، میزان رضایتمندی از کیفیت محیط پایین میآید. همچنین با افزایش سن و مدت زمان سکونت در محله، رضایتمندی نیز افزایش پیدا میکند.
مقاله علمی پژوهشی
آب و هواشناسی
عطاالله ندیری؛ کیوان نادری؛ اصغر اصغری مقدم؛ محمدحسن حبیبی
چکیده
نبود منابع آب سطحی دائمی در بسیاری از نقاط کشور باعث اضافه برداشت آب از منابع محدود زیرزمینی شده است. در دشت دوزدوزان که در حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار دارد، بهدلیل عدم جریان سطحی دائمی برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی باعث ایجاد متوسط افت 76 سانتیمتر در سال شده است. هدف از این تحقیق پیشبینی سطح آب زیرزمینی در این دشت ...
بیشتر
نبود منابع آب سطحی دائمی در بسیاری از نقاط کشور باعث اضافه برداشت آب از منابع محدود زیرزمینی شده است. در دشت دوزدوزان که در حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار دارد، بهدلیل عدم جریان سطحی دائمی برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی باعث ایجاد متوسط افت 76 سانتیمتر در سال شده است. هدف از این تحقیق پیشبینی سطح آب زیرزمینی در این دشت با استفاده از روشهای هوش مصنوعی و زمین آمار میباشد. در ابتدا با استفاده از روش خوشهبندی مرتبهای (HCA) پیزومترها دستهبندی شدند. با انجام آنالیز حساسیت، دادههای ماهانه سطح آب، بارش و تبخیر هرکدام با یک تأخیر زمانی طی دوره 10 ساله (91-82) بهعنوان ورودیهای مدل انتخاب شدند. پس از نرمالسازی دادهها مدلسازی با شبکههای عصبی (ANNs) انجام شد. به منظور بررسی بیشتر شبیهسازی با مدل فازی ساگنو (SFL) نیز انجام شد. برای مقایسه نتایج دو مدل شاخصهای آماری جذر میانگین مربعات خطا و ضریب تبیین بهکار گرفته شدند. با توجه به برتری مدل ANNs، مدل کریجینگ و کوکریجینگ عصبی برای پیشبینی مکانی سطح ایستابی انتخاب شدند و پیش بینی مکانی با هر دو مدل انجام شد. نتایج نشان داد که مدل کوکریجینگ با در نظر گرفتن پارامتر ثانویه توپوگرافی نسبت به مدل کریجینگ پیشبینی دقیقتری داشته است. براساس نتایج بهدست آمده با افزایش بازه زمانی پیش بینی خطای مدل ترکیبی (کوکریجینگ عصبی) افزایش مییابد که بیشتر بهدلیل افزایش خطای مدل شبکه عصبی مصنوعی با افزاییش بازه زمانی پیشبینی میباشد و خطای مدل زمین آمار ( کوکریجینگ) نامحسوس بهنظر میرسد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
سیدهدایت الله نوری؛ داوود جمینی؛ علیرضا جمشیدی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، که بهلحاظ ماهیت کاربردی و از نظر روش تحلیلی ـ توصیفی بوده، شناسایی عوامل بازدارنده استفاده از سیستمهای آبیاری بارانی و ارائه راهکارهای مناسبی جهت تقویت استفاده از سیستمهای مذکور در بین کشاورزان شهرستان روانسر میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کشاورزان استفادهکننده از سیستمهای آبیاری بارانی ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، که بهلحاظ ماهیت کاربردی و از نظر روش تحلیلی ـ توصیفی بوده، شناسایی عوامل بازدارنده استفاده از سیستمهای آبیاری بارانی و ارائه راهکارهای مناسبی جهت تقویت استفاده از سیستمهای مذکور در بین کشاورزان شهرستان روانسر میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کشاورزان استفادهکننده از سیستمهای آبیاری بارانی واقع در شهرستان روانسر (190N=) تشکیل میدهند. با توجه به حجم جامعه مورد نظر، نمونه مورد مطالعه بهصورت تمام شمار انتخاب گردید. نتایج پژوهش نشان داد موانع سختافزاری استفاده از سیستمهای آبیاری بر موانع نرمافزاری استفاده از سیستمهای مذکور در بین کشاورزان شهرستان روانسر غلبه دارد. به این صورت که چهار عامل بازدارنده سختافزاری استفاده از سیستمهای آبیاری بارانی یعنی عوامل نظام اجرایی (612/26)، ویژگی زراعی (868/22)، ناسازگاری رفتاری (997/19) و محیطی (492/16) در مجموع 969/82 درصد متغیر وابسته را تبیین کردهاند. در حالیکه موانع نرمافزاری اسـتفاده از سیستمهای مذکور یـعنی عوامل نظام اجرایـی (874/31)، شـخصی (980/19)، فنی ـ تخصصی (236/15) و ناسازگاری فناوری (921/7) در مجموع 711/72 درصد متغیر وابسته را تبیین کردهاند. همچنین، نتایج نشان داد راهکار اختصاص تسهیلات بانکی بلاعوض یا با بهره کم به کشاورزان با ضریب تغییرات 123/0 مهمترین راهکار اجرای سیستمهای آبیاری از دیدگاه کشاورزان محدوده مورد مطالعه بوده و دیدگاه اکثر پاسخگویان (9/77 درصد) نسبت به اجرای طرحهای مذکور در سطح عالی و خوب بوده است.
مقاله علمی پژوهشی
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
چکیده
Analysis of the Location of Urban Fire Stations Case Study: Piranshahr City I. Ebrahimzadeh[1] D. Kashefidoost[2] A. Hosseini[3] 1. Introduction The first key point in order to allocate city facilities and proper use of them especially during the crisis, is choosing (selecting) the optimum location (place) regarding to different and sometimes contradictory conditions. This becomes more important when significant factors such as human life to be considered. Locating fire station and its arrangement is one of the decisions that each fire boss (chief) and crisis management may face with (encounter) ...
بیشتر
Analysis of the Location of Urban Fire Stations Case Study: Piranshahr City I. Ebrahimzadeh[1] D. Kashefidoost[2] A. Hosseini[3] 1. Introduction The first key point in order to allocate city facilities and proper use of them especially during the crisis, is choosing (selecting) the optimum location (place) regarding to different and sometimes contradictory conditions. This becomes more important when significant factors such as human life to be considered. Locating fire station and its arrangement is one of the decisions that each fire boss (chief) and crisis management may face with (encounter) it. Therefore, locating appropriate fire stations can have many benefits. According to this, proper construction of these stations increases efficiency and productivity. Therefore it would require a comprehensive study. The main aim of this study is optimized locating of fire stations of PIRANSHAHR city using geography information system (GIS) in order to reduce casualties and damage caused by the crisis. Accordingly, current study would be aimed to answer this question whether available fire stations are deployed optimally to manage crisis? And how many fire stations will be required and where they should be located. 2. Research Methodology This research is based on descriptive-analytic method and it is an applied study. Information needed for this research are obtained through the detailed results of the General Census of Population and Housing, comprehensive and detailed plans of PIRANSHAHER, map of current status of the city, and also through documents, magazines, and books related to this subject. The results of this study are collected through Super Decision, ARC GIS, AUTOCAD software, using network analysis model, TOPSIS, AHP, and ANP to locate fire stations. [1]- Associate Professor in Urban planning Geography, University of Sistan and Baluchestan [2]- M. Sc in Urban Planning Geography, University of Sistan and Baluchestan [3]- Ph.D Candidet in Urban Planning Geography, University of Sistan and aluches
