نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• عقیل مددی ¹
• محمد آزادی مبارکی ²
• فریدون بابائی اقدم ³

¹ دانشگاه محقق اردبیلی

² جغرافیای طبیعی (آب و هوا)

³ گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

چکیده

شهر اردبیل که در شرق منطقه آذربایجان واقع شده است، به­عنوان سومین شهر پرجمعیت آذربایجان از دیرباز یکی از کانون­های عمده جمعیتی بوده و از سال 1372 به عنوان مرکز استان اردبیل شناخته شده است، تعدادی شهرک صنعتی در اطراف آن احداث شده است و همچنین رشد روزافزون جمعیت در این شهر، بی­شک باعث تولید مواد زائد زیادی شده است. هدف نخست در تحقیق حاضر که برگرفته از طرح پژوهشی یک ساله است، شناسایی مکان مناسب جهت دفن زباله در شهرستان اردبیل می­باشد. برای نیل به این هدف از روش­های همپوشانی وزنی، تحلیل سلسله­مراتبی (AHP)، منطق فازی و منطق بولین استفاده شده است. هدف دوم این پژوهش مقایسه روش­های فوق و شناخت روش مناسب جهت مکانیابی دفن زباله­های جامد شهر اردبیل می­باشد. برای جمع­آوری داده­های مورد نیاز، از نقشه­های زمین­شناسی، توپوگرافی، هیدرولوژی، کاربری اراضی، عناصر اقلیمی موثر در محل دفن زباله و همچنین تیپ اراضی بهره گرفته شد. داده­های مورد نیاز برای مکان­یابی دفن زباله در نرم افزارهای IDRISI و  ArcGIS9/3 پردازش شده و در نهایت نقشه نهایی ترسیم گردید. نتایج مکان­یابی برای دفن زباله­های شهر اردبیل زمینی به مساحت 45 هکتار است که در 17 کیلومتری شمال شهر اردبیل (سمت چپ جاده اردبیل ـ مغان) قرار دارد. مشاهدات میدانی نیز موید مناسب بودن منطقه فوق برای دفن زباله می­باشد. همچنین نتایج حاکی از کاربرد موثر روش­های AHP، شاخص همپوشانی وزنی و منطق فازی است که به ترتیب بیشترین تناسب را برای مکانیابی دفن زباله در شهر اردبیل دارا می­باشند. در این بین روش بولین با ارائه مکانیابی نادرست، جزو روش­های نامناسب محسوب می­شود.

کلیدواژه‌ها

• روش¬های مکانیابی
• زباله
• شهر اردبیل
• GIS

عنوان مقاله [English]

Modeling the Appropriate Location for Landfilling Using AHP, Fuzzy Logic, Weight Overlay Index and Boolean Logic Methods (Case Study: Ardebil City)

نویسندگان [English]

• Aghil Madadi ¹
• Mohammad Azadi Mobaraki ²
• Fereydon Babaee Aghdam ³

¹ University researcher ARDABILI

² Geography (weather)

³ Department of Geography and Urban Planning, University of Tabriz

چکیده [English]

Ardebil city has located in East Azerbaijan. As the third most populated city of Azerbaijan; it has been one the main centers regarding the population. Since 1993 it has been recognized as the center for Ardebil Province. A number of industrial towns have been built around it and have created much waste. The prime objective of the present study is identifying suitable locations for landfill in Ardebil city. To achieve this objective, the weighted overlay, analytic hierarchy (AHP), fuzzy logic and Boolean logic methods are used. The second objective of this study was to compare the above methods and identify appropriate methods for locating solid wastes of Ardebil city. In order to collect the required data geologic, topographic, hydrologic, and use and climatic factors maps were used. Required data for locating the landfill has been processed in IDEISI and ArcGIS.3 software and the final maps have been drawn. The results show that Ardebil city landfill location is a piece of land with 45 hectares area which has located 17km north of Ardebil (left side of the Ardebil-Moghan road). Field observations also confirm the suitability of the area for the landfill. Also the results show that the methods of AHP, index of overlap weight and fuzzy logic have the highest correlation with locating landfills in Ardebil, respectively. Boolean method presented wrong location for landfill and it is an inappropriate method for this purpose.

کلیدواژه‌ها [English]

• Locating methods
• Garbage
• Ardebil city
• GIS