نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقلیم‌شناسی دانشگاه زنجان.

2 دانشجوی کارشناس ارشد آب و هواشناسی

2

چکیده

هدف از این مطالعه پهنه‌بندی آب قابل بارش جو ایران‌زمین می­باشد. بدین منظور داده­های فشار و نم­ویژه طی دوره 1950-2010 از پایگاه داده‌های NCEP/NCAR وابسته به سازمان ملی جو و اقیانوس‌شناسی ایالات‌متحده استخراج و مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته‌اند. به‌منظور تجزیه تحلیل داده‌ها و ترسیم نمودارها از نرم‌افزارهایSurfer, Spss, Matlab  بهره گرفته شد. در این مطالعه برای پهنه‌بندی آب قابل بارش ابتدا میانگین و ضریب تغییرات مکانی در ماه­های مختلف استخراج گردیده است سپس برای ناحیه­بندی از تحلیل خوشه­ای استفاده شده است. داده‌های حاصل میانگین و ضریب تغییرات ماهانه آب قابل بارش به روش تجزیه خوشه‌ای ادغام وارد مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفت که پس از ترسیم دندروگرام سه پهنه اقلیمی: ناحیه با آب قابل بارش زیاد و ضریب تغییرات کم، ناحیه با آب قابل بارش متوسط و ضریب تغییرات متوسط و ناحیه با آب قابل بارش کم و ضریب تغییرات زیاد مشخص گردید. به‌منظور ارزیابی نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای، از روش تحلیل ممیزی و آزمون تفاضل میانگین استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل ممیزی نشان داد که 24/98 درصد از یاخته­ها به طور صحیح در گروه مربوط به خود قرارگرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Climate Regionalization of Atmospheric Perceptible Water in Iran

نویسندگان [English]

  • Hosein Asakereh 1
  • Mehdi Doostkamian 2

1 Associated Professor of Zanjan

2 M.A In Geography of Zanjan

چکیده [English]

The purpose of this study was to climate regionalization precipitation water atmospheric Iran. Therefore, the pressure data and specific humidity of the NCEP / NCAR database during 1950-2010 dependent of the United States National Atmospheric and oceanographic organization was extracted and analyzed. For the calculation used software programming environment of Matlab and Grads software and Surfer software used to perform graphics operations. In the study for the perceptible water climate regionalization use from cluster analysis and in order evaluate the results, used of discriminant analysis. In the data archive mean and Coefficient of Variation precipitation water month review and analysis the method cluster analysis ward composition, than dendrogram graph recognized three regionalization climates: a) climate regionalization whit high precipitation water, b) climate regionalization whit median precipitation water. b) Climate regionalization whit low precipitation water. The result archives from discriminant analysis indict that 98.24% from of pixels doing so as true in relative group.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate regionalization
  • Perceptible water
  • Cluster analysis
  • Discriminant analysis
  • Iran
ـ اشرفی، سعیده (1389)، «پهنه‌بندی شمال غرب ایران با استفاده از تحلیل خوشه‌ای و تحلیل ممیزی»، نشریه پژوهش­های اقلیمی­شناسی، شماره سوم و چهارم، صص 26 -42.
ـ باقری، جلیل (1387)، «شناسایی تیپ‌های هوای ایستگاه همدید اراک»، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، شماره 4، صص 150-131.
ـ بایگی، محمدموسوی و بتول اشرف (1389)، بررسی و مطالعه نمایه قائم هوا منجر به بارندگی‌های مخرب تابستانه (مطالعه موردی مشهد)، نشریه آب و خاک، شماره 5، صص 1036- 1048.
ـ خسروی، مـحمود و دوسـتکامیان، مهدی و میـرموسوی، سـیدحسین و بیات، علی و احسان بیگ­رضایی (1393)، «طبقه‌بندی دما و بارش در ایران‌زمین با استفاده از روش‌های زمین‌آمار و تحلیل خوشه‌ای»، پژوهشی برنامه‌ریزی منطقه‌ای واحد مرودشت، شماره 13 صص 121-132. 
ـ خسروی، محمود و نظری­پور، حمید (1389) «کاربرد تحلیل خوشه‌ای در شناسایی ویژگی­های روزهای بارش (ایستگاه خاش)، فضایی جغرافیایی، شماره 21، صص 90 – 65.
ـ صادق­حسینی، سیدعلی‌رضا و حجام، سهراب و پوریا تفنگ‌ساز (1384)، «ارتباط آب قابل بارش ابر و بارندگی دیدبانی‌شده در منطقه تهران، مجله فیزیک زمین و فضا، شماره 2، صص 13- 21.
ـ فتاحی، ابراهیم و طیب رضیئی (1390)، «الگوهای گردش جوی روزانه بر ایران،» فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 2.
ـ فرشادفر، عزت‌الله (1390)، «اصول و روش­های آماری چندمتغیره»، انتشارات دانشگاه رازی کرمانشاه .
ـ فلاح­قالهری، غلام­عباس (1390)، «اصول و مبانی هواشناسی»، انتشارات پژوهشکده اقلیم‌شناسی، چاپ اول 1390.
ـ مباشری، محمدرضا؛ پورباقرکردی، سیدمهدی؛ فرج­زاده اصل، منوچهر و علی صادقی نائینی (1389)، «برآورد آب قابل بارش کلی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و داده‌های رادیوساوند: ناحیه تهران»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، شماره 1، صص 107- 126.
ـ مسعودیان، سیدابوالفضل (1383)، «بررسی دمای ایران در نیم سده گذشته»، مجله جغرافیا و توسعه، صص 89-106.
ـ مسعودیان، سیدابوالفضل (1390)، «آب و هوای ایران»، انتشارات شریعه توسعه مشهد- دانشگاه اصفهان.
- Adiyamay, (2009), “Empirical Modeling of Layered Integrated Water Vapor Using Surface Mixing Ratio in Nigeria”, Journal of Applied Metrological and Climatological, (48): PP. 369-380.
- Biasutti, M., Yuter, S., Burleyson, C., Sobel A. (2011), “Very high resolution rainfall patterns measured by TRMM precipitation radar: Seasonal and diurnal cycles”, Climate Dynamics.
- Carl A. Mears, Benjamin D. Santer,   Frank J. Wentz, Karl E. Taylor, Michael F. Wehner (2007), “Relationship between temperature and perceptible water changes over tropical oceans”, Vol. 34, PP. 101-120
- Johan, D. Karallas, (1974), “Perceptible Water and its relationship to surface Dew point and vapor pressure in Athens”, Journal of Applied Meteorology, N 13, PP. 760-766.
- Kalkstian, L.S.; Yari E. (1987), “An evaluation of three clustering procedures for use in synoptic climatological classification”, J Climate and Apple Metrological, vole 26, PP. 717-730
- Kristin Kehrer and Brim Graf (2008), “Global Positioning System (GPS) Perceptible Water in Forecasting Lightning at Spaceport Canaveral”, Weather Forecasting, vol 23, PP. 219-232.
- Lam, Tony N.T. and Wan, Kevin K.W. and Wong, S.L. and Lam, Joseph C., )2010(, “Long-Term Trends of Heat Stress And Energy Use Implications In Subtropical Climates”, Applied Energy 87, PP. 608-612.
- Lee, MI., Schubert, SD., Suarez, MJ., Held, IM., Lau, NC., Plushy, JJ., Kumar, A., Kim, HK., Schema, JKE. (2007), “An analysis of the warm-season diurnal cycle over the continental United States and northern Mexico in general circulation models”, J. Hydrometeor, 8(3): 344–366.
- Nesbitt S., Zipser E. (2003), “The diurnal cycle of rainfall and convective intensity according to three years of TRMM measurements”, Journal of Climate, Vol. 16, PP. 1456-1475.
- Yang, G.; Slinger, J. (2001), “The diurnal cycle in the tropics”, Review Monthly Weather, Vol 129. PP. 784-801.