نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری.

2 دانشگاه حکیم سبزواری کشور ایران شهر سبزوار

3 دانشگاه حکیم سبز واری کشور ایران شهر سبزوار

4 دانشگاه کردستان کشور ایران

5

چکیده

یکی از کاربردهای اقلیم در برنامه‌ریزی محیطی شناخت پتانسیل‌های بیوکلیمایی مناطق مختلف است. در این تحقیق، شرایط زیست اقلیمی شهر اسلام­آباد غرب براساس داده­های اقلیمی در مقیاس ماهانه براساس شاخص­های زیست­قلیمی، بیکر، ترجونگ، فشار عصبی، سوز باد و اولگی ارزیابی شد، نیازهای گرمایشی و سرمایشی شهر اسلام­آباد غرب نیز با استفاده از داده­های دمای روزانه و روش­ درجه روزهای فعال (GDD) در آستانه­های دمایی مختلف مشخص گردید. نتایج نشان می­دهد که، ماه­های فروردین، اردیبهشت، مهر و آبان دارای بیوکلیمای آسایشی و ماه­های آذر، دی، بهمن و اسفند به­دلیل تنش سرما و ماه­های خرداد، تیر، مرداد و شهریور نیز به­علت تنش گرما خارج از محدوده آسایش هستند. نتایج شاخص‌های ترجونگ، اولگی و سوز باد با شرایط اقلیمی منطقه همخوانی بیش­تری دارند. براساس آستانه 10 درجه سانتی­گراد پتانسیل گرمایی منطقه مورد مطالعه از اواسط خرداد تا اواخر شهریور ماه به بالاترین سطح می­رسد، با توجه به پتانسیل گرمایی در این بازه­ زمانی بیوکلیمای انسانی خارج از محدوده آسایش قرار دارد، برای تعدیل دمای محیط نیاز سرمایشی ضروری می­باشد. با توجه به واقع شدن منطقه در اقلیم نیمه سرد وجود 207 درجه روز سرمایش و 2273 درجه روز گرمایش لزوم برنامه­یزی جهت طراحی اقلیمی که به کاهش مصرف انرژی منتهی گردد را بیش از پیش ایجاب می­کند. بالاترین میزان انحراف از شرایط بهینه حرارتی از آبان تا دی ماه رخ مـی­دهد، که استفاده از نیاز گرمایش برای تـعدیل دمای محیط را ضروری می­سازد. نتایج این دستاوردها در بهینه­سازی مصرف انرژی همچنین مدیریت سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی در مناطق مسکونی حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the bioclimatic condition and require cooling and heating degree days in Islam Abade-Gharb City

نویسندگان [English]

  • Alireza Entezari 1
  • Hamzeh Ahmadi 2
  • Mokhtar Karmi 3
  • Taleb Ahmadi 4

1 Assistant Professor of Climatology, Hakim Sabzevari University

2 Daneshgah Hakim sabzehvarKshvarIran shahar Sabzevar

3 Daneshgah Hkim sabzehvariKeshvarIran Shahre Sabzehvar

4 Daneshgah Kordestan Keshvar Iran

چکیده [English]

One of the uses of climate in the environmental planning is recognizing the bioclimatic potentials of different regions. In this research, bioclimatic condition inIslam Abade-Gharb City analyzed based on monthly scale climatic data and bioclimatic indices, Beaker, Terjung, Stress, Chilling and Olgay. The cooling and heating requirements in Islam Abade-Gharb city specified by using of daily temperature data and active growth degree days (GDD) method in different thermal thresholds. The results show that, the months of April, May, October and November have comfort bioclimatic and December, January February and March months due to chill stress and June, July, August and September due to heat stress are out of comfort zone. The results of Terjung, Olgay and Chilling indices are more consistent with the climate conditions of the region. Based on the threshold of 10 °C, the thermal potential of the study area from mid-June to end of September reaches to the highest level, In this time period, human bioclimatic is out of the comfort zone and cooling requirements are necessary for adjust of temperature. With respect to the location of this city in semi-cold climate, and the necessity of 207 cooling degree days and 2273 heating degree days, the needs for planning of climate design in order to reduction of energy consumption is necessary.The highest deviation from the optimal thermal conditions occurs from November to December, which necessitate the use of heating to adjust the temperature.The results of this study are important in terms of optimization of energy consumption and the management of heating and cooling systems in residential areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thermal threshold
  • Bioclimatic indices
  • Degree Day
  • Heating and Cooling requirement
ـ اسماعیلی، رضا؛ ادب، حامد و حسین حاتمی­نژاد (1389)، « معماری همساز با اقلیم (مطالعه موردی: شهر فیض‌آباد)»، فصلنامه فضای جغرافیایی، شماره 32، صص 74-53.
ـ آرنس، دونالد (1391)، « هواشناسی نوین»، ترجمه، محمدرضا بابایی، چاپ اول، تهران، انتشارات آییژ.
ـ برغمدی، اکرم (1389)، «بررسی شاخص­های زیست اقلیمی مؤثر بر آسایش انسان (مطالعه موردی: شهر سبزوار)»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری.
ـ پاینده، نصرالله (1384)، «پهنه­بندی دمای موثر در سطح کشور»، رساله دکتری اقلیم­شناسی، دانشکده جغرافیا و برنامه­ریزی، دانشگاه اصفهان.
ـ ترحم­مند، رحمان (1389)، «تعیین نیازهای سرمایشی و گرمایشی در فضاهای مسکونی سنتی بهبهان»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور مرکز اصفهان.
ـ جهانبخش، سعید (1377) «ارزیابی زیست ‌اقلیم انسانی تبریز و نیازهای حرارتی ساختمان»، فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 47، صص 68-47.
ـ حیدری بنی، مهران و پارسا، شاهرخ (1389)، «تحلیلی بر درجه -روز نیاز گرمایشی چهارمحال و بختیاری»، دومین همایش شناخت معضلات آبخیزداری و ارائه راه­حل­های مناسب در حوزه­های آبخیز کارون و زاینده­رود»، 18 و 19 اسفندماه، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری.
ـ حیدری، محمدجواد؛ پورمحمدی، محمدرضا؛ جمالی، فیروز و فاطمه لطفی (1391)، «ارزیابی زیست اقلیم انسانی شهر زنجان و نقش آن در طراحی مسکن»، فصلنامه نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، شماره دوم، صص 101-83.
ـ خلیلی، علی (1383)، «تدوین یک سامانه جدید پهنه­بندی اقلیمی از دیدگاه نیازهای گرمایشی- سرمایشی محیط و اعمال آن بر گستره ایران»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 75، صص 14-5.
ـ رمضانی گورابی، بهمن و زهرا کاظم­نژاد (1390)، «رابطه بین توسعه پایدار معماری محیطی و طراحی اقلیمی در مناطق کوهستانی مطالعه موردی: شهرک ماسوله»، آمایش، شماره 14، صص 38-21.
ـ شائمی، اکبر (1371)، «بررسی جنبه­های بیوکلیمایی پرورش زنبورعسل در ایران (مطالعه موردی استان اصفهان)»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
ـ صادقی روش، محمدحسین (1389)، « ارزیابی ضرایب زیست اقلیمی مؤثر در آسایش انسان مطالعه موردی: شهر یزد»، فصلنامه جغرافیایی طبیعی، شماره 10، صص 91-77.
ـ فرجی، عبداله؛ زاهدی، مجید و علی­اکبر رسولی (1387)، «پهنه­بندی درجه - روزهای نیاز به گرمایش و سرمایش منطقه آذربایجان در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی»، پژوهش­های جغرافیایی، شماره 66، صص 85-71.
ـ کاویانی، محمدرضا (1371)، «ارزیابی اقالیم حیاتی و آستانه‌های تحریک آن در سواحل دریای خزر و دامنه‌های شمالی البرز میانی»، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 29، صص 72-49.
ـ کاویانی، محمدرضا (1372)، «بررسی و تهیه نقشه زیست­اقلیم انسانی ایران»، فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 28، صص 78-55.
ـ کسمایی، مرتضی (1379)، «پهنه­بندی و راهنمای طراحی اقلیمی، اقلیم گرم و خشک (استان سمنان)»، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، چاپ اول.
ـ محمدی، حسین و علی سعیدی (1387)، «شاخص‌های زیست‌اقلیمی مؤثر بر ارزیابی آسایش انسانی (مطالعه موردی : شهر قم)»، محیط‌شناسی، دانشگاه تهران، سال 34، شماره 47، صص 86-73.
-Ayman, H, Mahmoud, A. (2011), “An analysis of bioclimatic zones and implications for desigen of outdoor built environments in Egypt”, Building an Environment, 46, PP 605-620.
-Buyukalaca, O. Bulut, H & Yilmaz, T. (2001), “Analysis of variable- base heating and cooling degree- days for Turkey”, Applied Energy, 69, PP 269- 283.
- Belen, G. (2005). “Weather, climate and tourism: A Geographical perspective”, Annals of Tourism Research, 32 (3), PP 145-156.
- Frank, Th. (2005), “Climate change impacts on building heating and cooling energy demand in Switzerland”, Energy and Building, 37, PP 1175-1185.
-Givoni, B. (1992), “Comfort, climate analysis and building design guidelines”, Applied Energy, 18, PP 11-23.
-Matzarakis, A. Balafoutis, Ch. (2004), “Heating degree- days over Greece an index of energy consumption”, International Journal oF Climatology, 24, PP 1817-1828.
-Tseliou, A. Tsiros, I.X. Lykoudis, S. & Nikolopoulou, M. (2011), “An evaluation of three biometeorological indices for human thermal comfort in urban outdoor areas under real climatic conditions”, Building and Environment, 45, PP 1346-1352.
-Turner, L. (2003), “Climate and Architecture”, Florida State University, Press. USA
-Yang, L. Yan, H. Lam, J.C. (2014), “Thermal comfort and building energy consumption implication-Areview”, Applied Energy, 115, PP 164-173.