نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید بهشتی کشورایران

2 دانشگاه شهیدبهشتی کشورایران

16

چکیده

حمل و نقل شهری یکی از مهم­ترین مسایل کلانشهرهای ایران است و علی­رغم اهمیتی که این سیستم در کلانشهرهای ایران دارد، برنامه­ریزی راهبردی مدونی که راهنمای توسعه این سیستم باشد کم­تر به چشم می­خورد. شهر تبریز نیز به­عنوان یکی از کلانشهرهای کشور از مشکلات ناشی از سیستم حمل و نقل ناکارآمد مستثنی نمی­باشد. و حمل و نقل این شهر نیز نیازمند یک برنامه جامع و راهبردی می­باشد. مقاله حاضر با هدف ارایه راهبردهای توسعه حمل و نقل هوشمند شهر تـبریز به­روش کاربردی تهیه شده است؛ از نـظر روش، این پژوهـش، توصیفی- تحلیلی و شـیوه جمع­آوری داده­ها به­صورت کتابخانه­ای و مطالعات میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) می­باشد. در این فرایند، روایی پرسشنامه در زمینه موضوع پژوهش بر اساس نظر کارشناسان حاصل گردید و پایایی پرسشنامه­ها نیز با استفاده از بررسی آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. در ادامه با استفاده از تکنیک SWOT  نقاط ضعف و قوت و فرصت­ها و تهدیدها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و سپس راهبردهای حاصل از اعمال روش دلفی و تکنیک SWOT، با استفاده از تکنیک ANP اولویت­بندی شده­اند. نتیجه حاصل از این فرایند پژوهش، نشان­دهنده این است که راهبردهای مورد قبول در این برنامه­ریزی، راهـبردهای تهاجمی بر پایه تـقویت نقاط قوت و استفاده از فرصت­ها می­باشد. لذا، راهبرد­های موجود در رویکرد تهاجمی با استفاده از مدل ANP تجزیه و تحلیل شده و اولویت نهایی آن­ها به­همراه میزان وزن هر کدام از راهکارها ارایه شده است. نتیجه نهایی حاصل از تحلیل ANP نشان می­دهد که بیش­ترین نمره (395/0) مربوط به راهبرد SO1؛ (بهره­گیری از تجربیات طرح­های پایلوت اجرا شده شهر تبریز و سایر کلانشهرهای ایران در زمینه حمل و نقل هوشمند در جهت ارتقاء و توسعه سامانه­های هوشمند حمل­و نقل) می­باشد و اجرای این راهبرد در اولویت اول قرار دارد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sustainable urban transport development strategy using network analysis (Case study: the structure of management in urban transport of Tabriz metropolis)

نویسندگان [English]

  • Zohreh Fanni 1
  • Tohid Ahmadi 2
  • Mohammadtagi Razavian 1

1 Daneshgah SHAhidBehshtiKeshvar Iran

2 Daneshgah SHahidBeheshtiKeshvarIran

چکیده [English]

Urban transportation is one of the most important issues in Iran metropolises, and despite the importance of this system in the metropolises of Iran, a strategic plan to guide the development of this system, are rare. Tabriz city as one of the country metropolis is no exception about problems caused by inefficient transportation system. And transportation in this city also needs a comprehensive and strategic plan. In terms of methodology, this research is descriptive - analytical and data collection done by library and field studies (interviews and questionnaires). In this process, validity of questionnaires is based on expert opinion and reliability was approved by using Cronbach's alpha. Then, using SWOT strengths and weaknesses and the opportunities and threats are analyzed, and the strategies that are Delphi and techniques outcome, have been prioritized using the ANP technique. The results of this research process indicate that the strategies in this planning are aggressive strategies based on the reinforcing the strengths and using the opportunities. Therefore, the strategies on aggressive approach using ANP model analyzed and their ultimate priority with the weight of each strategy has been set. The final result of ANP analysis shows that the highest score (0.395)is for the strategy SO1; (Taking advantage of the experience of the pilot projects that implemented in Tabriz and other metropolises in Iran, in the field of intelligent transportation systems in order to promote and develop intelligent transportation) and implementation of this strategy is the first priority.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intelligent Transportation
  • Development Strategies
  • Network Analysis
  • Tabriz
 
ـ استادجعفری، مهدی و امیرعباس رصافی (1392)، «ارزیابی سیاست­های توسعه پایدار در بخش حمل و نقل در بخش حمل و نقل شهری با استفاده از مدل­های سامانه پویایی؛ مطالعه موردی: شهر مشهد»، دو فصلنامه مدیریت شهری، شماره 31.
ـ حاتمی­نژاد، حسین و یوسف اشرافی (1388) «دوچرخه و نقش آن در حمل و نقل پایدار شهری، نمونه موردی: بناب»، پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره 70.
ـ سعیدنیا، احمد (1382)، سرشت استراتژیک برنامه­ریزی ­و مدیریت شهری، «نشریه مدیریت شهری»، شماره 14.
ـ سلیمی، محمود(1387)، «برنامه­ریزی استراتژیک شهر بانه با ستفاده از مدل SWOT»، پایان­نامه دوره کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
-کولا، ای. (1380)، «اقتصاد منابع طبیعی محیط زیست و سیاستگذاری»، ترجمه سیاوش دهقانیان و فرخ دین قزلی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
ـ متوسلی، محمود (1382)، «توسعه اقتصادی (مفاهیم، مبانی نظری، رویکرد نهایی­گرایی و روش­شناسی)»، انتشارات سمت، تهران.
ـ مرادی مسیحی، واراز (1381)، «برنامه­ریزی استراتژیک در کلانشهرها، انتشارات پردازش و برنامه­ریزی شهری»، چاپ اول، تهران.
ـ مولدان، بدریج و سوزان بیلهارز (1381)، «شاخص­های توسعه پایدار»، ترجمه نشاط حداد تهرانی و دیگران، تهران، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.
ـ مهدی‌زاده، جواد و همکاران (1385)، «برنامه‌ریزی راهبرد توسعه شهری، ‌تجربیات اخیر جهانی و جایگاه آن در ایران»، ‌معاونت معماری و شهرسازی دفتر معماری و طراحی شهری، شرکت طرح و نشر پیام سیما، تهران.
-Barton, Hugh, etal, (2003), “Shaping Neighbourhoods: A guide for health,” Sustainability and Vitally, Sponpress, London and New York.
-Chung, S.H., A.H.L. Lee, and W.L. Pearn, (2005), “Analytic network process (ANP) approach for product mixplanning in semiconductor fabricator”, International Journal of Production Economics,Vol. 96, pp.15-36.
-CST, F. (2005) “Defining Sustainable Transportation”.            
-Ezell, Stephen, (2010), “Intelligent Transportation Systems”, ITIF; the Information Technology & Innovation Foundation.
-Garcia Melon M, Ferris-Onate J, Aznar-Bellver J, Aragonés Beltran P, Poveda-Bautista R. (2008) “Farmland appraisal based on the analytic network Process”, Journal of Global Optimization, Vol. 42, pp.143-155.
Litma, T. (2010), “Developing indicators for sustainable and livable transport planning”, Victoria Transport Policy Institute.
-Long, Norman, (2001), “Development Sociology Actor Perspectives”, London and New York.
-Maclaren, V., (1996), “Urban Sustainability Reporting”, Journal of the American Planning Association, 62(2), pp 184-184.
-Saaty, T.L. (1999), “Fundamentals of the Analytic Network Process”, Proceedings of ISAHP 1999, Kobe, Japan.
-Singh, Bhupendra and Gupta, Ankit, (2015), “Recent trends in intelligent transportation system: a review”, The Journal of Transport Literature, 9(2), 30-34.
-www. Centerforsustainabletransportation.org.