نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• مجید رضایی بنفشه ¹
• فاطمه جعفری شندی ²
• فرشته حسین علی پور گزی ³
• مجید علیمحمدی ⁴

¹ دانشیار گروه اقلیم شناسی دانشگاه تبریز

² دانشجوی گروه اقلیم شناسی دانشگاه تبریز

³ دانش آموخته جغرافیا

⁴ دانشجوی اقلیم شناسی

چکیده

در این پژوهش با استفاده از رویکرد محیطی به گردشی، فراوانی تابع همگرایی شار رطوبتدر زمان رخداد بارش­های سنگین شمال غرب ایران بررسی شد. 106 روز از سنگین­ترین بارش­های شمال غرب ایران از پایگاه داده بارش روزانه کشور، بر اساس آستانه بالای 99 درصد، جهت مطالعه انتخاب شد. فراوانی تابع همگرایی شار رطوبت در محدوده صفر تا 120 درجه طول شرقی و صفر تا 80 درجه شمالی در 6 سطح 500، 600، 700، 850، 925 و 1000 هکتوپاسکال و در چهار دیده­بانی در ساعت­های 00:00، 06:00، 12:00، 18:00 زولو محاسبه شد. نتایج نشان داد که از میان این سطوح، سطح 850 هکتوپاسکال به­دلیل داشتن بالاترین فراوانی تابع همگرایی شار رطوبت بر روی ایران و به­ویژه شمال­غرب ایران دارای اهمیت بوده است.
در این پژوهش با استفاده از رویکرد محیطی به گردشی، فراوانی تابع همگرایی شار رطوبتدر زمان رخداد بارش­های سنگین شمال غرب ایران بررسی شد. 106 روز از سنگین­ترین بارش­های شمال غرب ایران از پایگاه داده بارش روزانه کشور، بر اساس آستانه بالای 99 درصد، جهت مطالعه انتخاب شد. فراوانی تابع همگرایی شار رطوبت در محدوده صفر تا 120 درجه طول شرقی و صفر تا 80 درجه شمالی در 6 سطح 500، 600، 700، 850، 925 و 1000 هکتوپاسکال و در چهار دیده­بانی در ساعت­های 00:00، 06:00، 12:00، 18:00 زولو محاسبه شد. نتایج نشان داد که از میان این سطوح، سطح 850 هکتوپاسکال به­دلیل داشتن بالاترین فراوانی تابع همگرایی شار رطوبت بر روی ایران و به­ویژه شمال­غرب ایران دارای اهمیت بوده است.

کلیدواژه‌ها

• رویکرد محیطی به گردشی
• شار رطوبت
• بارش سنگین
• شمال‌غرب ایران

موضوعات

• آب و هواشناسی

عنوان مقاله [English]

The Analysis of Moisture Flux Convergence Frequency Affected the Heavy Rainfall in Northwest of Iran

نویسندگان [English]

• Majied Rezaee Banafshe ¹
• Fateme Jaafari Shendi ²
• Fereshte Hosseinalipour Ghazi ³
• Majied Alimohammadi ⁴

¹ Associate Professor of Climatology, University of Tabriz

² Climatology Department of Tabriz University student

³ BA in Geography

⁴ Student climatology

چکیده [English]

In this study, frequency and location of Moisture Flux Convergence (MFC) related to heavy rainfall have been analyzed using environmental to circulation approach. Based on the threshold of upper 99 percent, we selected 106 days of the super and overall heavy rainfall from IRIMO data base. MFC’s frequency and their locations have been detected from 00 to 1200 E and 00 to 800 N in the five levels (1000, 925, 850, 700, 600 and 500 HPa level) at 00:00, 06:00, 12:00 and 18:00 UTC. Analysis of MFC indicated that among upper levels, frequency of MFC in 850 hPa, due to high frequency is very important