نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• علی شماعی ¹
• نجمه حیدرزاده ²
• بابک لطفی مقدم ²

¹ دانشگاه خوارزمی تهران، نویسنده مسئول

² جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

ایران از جمله کشورهای زلزله­خیز جهان است. نود درصد خاک ایران بر روی کمربند زلزله واقع است. کلان­شهر تهران بر اساس نقشه­های پهنه­بندی زلزله، جزو مناطق پرخطر محسوب می­شود. منطقه یک شهرداری تهران بر روی یکی از اصلی­ترین گسل­های شهر تهران به نام گسل شمال تهران واقع است. از آنجایی که شناسایی عوامل آسیب­رسان در کاهش مخاطرات ناشی از زلزله نقش به سزایی دارد، لذا سنجش عوامل آسیب­زا به منظور کنترل این عوامل و کاهش خسارات جانی و مالی می­تواند در کاهش آسیب­­ها نقش بسزایی داشته باشد.
هدف اصلی این پژوهش شناسایی مهم­ترین عوامل تشدیدکننده آسیب­­­رسان ناشی از زلزله در منطقه یک شهرداری تهران و همچنین شناسایی آسیب­پذیرترین نواحی در سه گروه نواحی با آسیب­پذیری زیاد، متوسط و آسیب­پذیری کم می­باشد. داده­­ها و اطلاعات جمع­آوری شده در این پژوهش، داده­های فضایی، آماری و توصیفی است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی با بهره­گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. نتایج حاصله مشخص می­سازد مهم­ترین عوامل تشدیدکننده آسیب­­ها در منطقه یک به ترتیب اولویت؛ فاصله از گسل، شیب زمین، همجواری با کاربری­های ناسازگار، عمر بنا، تراکم زیاد جمعیت، عدم دسترسی به فضاهای باز شهری و مساحت نامناسب قطعات زمین کاربری­ها می­باشد. همچنین آسیب­پذیرترین نواحی در این منطقه به ترتیب اولویت نواحی؛ هشت، شش، ده و چهار می­باشند

کلیدواژه‌ها

• عوامل آسیب¬رسان
• زلزله
• سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)منطقه یک شهرداری تهران

عنوان مقاله [English]

Analysis of Earthquake Deleterious Factors in Tehran’s District 1 Using GIS

نویسندگان [English]

• Ali Shamai ¹
• Najmeh Heidarzadeh ²
• Babak Lotfi Moghadam ²

¹ Khwarizmi Tehran University, author

² Geography and Urban Planning of Kharazmy tehran university

چکیده [English]

Iran is one of the earthquake-prone countries in the world. Almost 90% of Iran is located in an earthquake belt. Based on seismic zoning maps, Tehran metropolitan area is highly dangerous and unsafe. Tehran’s district 1 is situated in one of the main Tehran's faults called North Tehran fault. Since recognizing the deleterious factors plays an important role in reducing earthquake dangers, so analysis of these factors can have a significant role in controlling the harmful factors and reducing death toll and financial losses.
 The main goal of this study is to identify the most important predisposing factors which result from earthquakes in Tehran's district 1, also to distinguish target areas according to their level of vulnerability as high, moderate and low is another aim of this paper. Data and information collected in this study are spatial, statistical and descriptive. The method of research is descriptive-analytic. In this paper, also the geographical information systems (GIS) have been used. The results indicate that the most important predisposing factors in the region are by an order of preference: the distance from the fault, the slope of the land, proximity of incompatibilities with applications, the building's life, population density, lack of access to open spaces and urban areas are parts. The most vulnerable regions of this area are 8-6-10-4 respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

• Predisposing Factors
• District No.1 of Tehran
• Earthquakes
• Geographic information systems (GIS) District No.1 of Tehran Data Base