نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• حمید علیپور ¹
• حسن فتحی زاد ²
• محمد اخوان قالیباف ³
• فهیمه عربی علی آباد ⁴

¹ دکتری بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد

² دانشجوی دکتری بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد

³ استادیار گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد

⁴ دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بیابان، دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد

چکیده

یکی از راه­کارهای اساسی جهت نیل به اهداف جنگلداری و به حداقل رساندن بحران­های زیست محیطی، برنامه­ریزی استفاده از جنگل با در نظر گرفتن توان طبیعی آن برای کاربری مورد نظر است. در این تحقیق با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه، معیارهای اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی، در ساختار BOCR در رویشگاه جنگلی جوزک- درکش خراسان شمالی ارزیابی و اولویت­بندی شدند. نتایج نشان داد که زیرشبکه سودها با وزن کل 55/0 در اولویت اول و زیرشبکه ریسک­ها با وزن کل 07/0 در اولویت آخر قرار دارد. در زیرشبکه سودها اولویت اول مربوط به افزایش درآمد بود و الویت اول زیرشبکه ریسک­ها را نیز پذیرش اجتماع به­خود اختصاص داد. از بین معیارهای استراتژیک نیز معیار اجتماعی وزن بالایی را به­خود اختصاص داد (49/0) و بعد از آن معیار اقتصادی با وزن 31/0 و اکولوژیک با وزن 19/0 قرار گرفتند. در نهایت نتایج نشان داد که گزینه­های اکوتوریسم با وزن کلی 62/0، حفاظت با وزن کل 19/0 و گزینه بهره برداری از محصولات فرعی با وزن کل 18/0 به­ترتیب در اولویت اول، دوم و سوم قرار گرفتند. با توجه به نتایج، عرصه جنگلی مذکور را می­توان به­سمت کاربری توریستی سوق داد که بی­شک تأثیر به­سزایی در جلوگیری از تخریب تمامی این عرصه­ها، اشتغالزایی با جلب مشارکت مردم و ارج نهادن به سیاست­های مشارکتهای مردمی و به­دنبال آن افزایش در آمد ساکنان منطقه، کمک در جهت جلوگیری از مهاجرت به شهرها و به­طور کلی توسعه روستاهای همجوار ناحیه جنگلی را به­دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

• فرآیند تحلیل شبکه
• اکوتوریسم
• ساختار BOCR
• جوزک- درکش

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

The Aplication of Analytic Network Process (ANP) in Determining the Best Land Use in Darekhsh Region, Khorasan Shomali

نویسندگان [English]

• Hamid Alipor ¹
• hassan fathizad ²
• Mohammad Akhvan Galibaph ³
• Fanhime Arabei Ali Abad ⁴

¹ Assistant Professo of Desertification, Faculty of Natural Resources and Desertification, Yazd University

چکیده [English]

One of the main strategies to achieve the forestry objective and to minimize the environmental crisises, planning use of the forest by taking a natural ability is for users desired. In this research, using the Analytic Network Process (ANP), the criteria of ecological, economic and social, in the BOCR structure frame work in forest habitat of Jouzk-darekhsh (Northern Khorasan) were evaluated and prioritized. The results showed that the sub network of profits with a total weight of 0.55 is located in first priority and sub network of risks with total weight 0.07 in the last priority. In sub network of earnings, revenue increase was in the first priority and the first priorities of the risks sub network also was allocated public acceptance. Among the strategic criteria also social criteria were to assign high weight (0.49) and then economic criteria weighing 0.31 and ecological with weighting 0.19. Finally the results showed that ecotourism options with a total weight of o.62, protection with a total weight 0.19 and option exploitation of ancillary products with a total weight 0.18 respectively in the priority first, second and third. According to the results, the forest can be pushed to the client-side tourist undoubtedly made an impact in preventing the destruction of all the fields, employment and public participation, public participation and respect for the policies followed by the increase in the residents of the area, helping to prevent migration to urban areas and overall development of villages surrounding the forest area will be followed.

کلیدواژه‌ها [English]

• Analytic Network Process
• Ecotourism
• The BOCR
• Jouzk-Darekhsh