نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• ابوالقاسم امیراحمدی ¹
• نسیم معالی اهری ²
• طیبه احمدی

¹ گروه جغرافیا، دانشگاه حکیم سبزواری

² ژئومورفولوژی، دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

دشت اردبیل با مساحت تقریبی23/1097 کیلومترمربع در مختصات جغرافیایی́5­˚38 تا́ 27˚38 عرض شمالی و ́9 ˚48 تا ́37 ˚48 طول شرقی، یک دشت میانکوهی محسوب می­شود، که طی سال­های اخیر با افت چشم­گیر آب­های زیرزمینی مواجه شده است. جهت بررسی تغییرات به­وجود آمده در حجم آبی آبخوان و میزان افت آب­های زیرزمینی در کلِ دشت از داده­های آماری چاه­های مشاهده­ای استفاده و با بهره­گیری از ­فزارARC­GIS ، نقشه­های ایزوپیز و پهنه افت در منطقه مورد مطالعه ترسیم گردید. نقشه­های ترسیمی نشان دادند که بیشترین میزان افت آب، در قسمت جنوب و جنوب­شرقی منطقه اتفاق افتاده است. بر اساس نقشه پهنه­بندی تهیه شده، 14درصد از مساحت دشت در پهنه خیلی زیاد افت، 73/29 درصد در پهنه زیاد، 6/26 درصد در پهنه متوسط، 38/17 درصد در پهنه کم و 29/12 درصد در پهنه خیلی کم افت قرار می­گیرد. با تلفیق لایه­های میزان بارش، شیب،هیدرولوژی، لیتولوژی، ژئومورفولوژی، خاک، پوشش­گیاهی و عوامل انسانی در محیط GIS، نقشه پیش­بینی مناطق افت آب­های زیرزمینی در آینده به روش کوکریجینگ نقطه­ای تهیه گردید. نتایج به­دست آمده نشان داد که بیشترین احتمال فرونشست دشت اردبیل در آینده به دلیل برداشت بیش از حد منابع آب زیرزمینی در قسمت جنوب­شرق و غرب اتفاق خواهد افتاد.

کلیدواژه‌ها

• دشت اردبیل
• سوبسیدانس
• پهنه بندی افت
• Arc GIS

عنوان مقاله [English]

The Determination of Probable Subsidence Areas of Ardebil Plain by the Use of GIS

نویسندگان [English]

• Abolghasem Amirahmadi ¹
• Nasim Maali Ahari ²
• Tayebeh Ahmadi

¹ Department of Geography, University of Hakim Sabzevari

² Geomorphology, University Sabzevari Wise

چکیده [English]

Ardebil plain, an area of approximately 1097.23 km² in geographic coordinates of 38˚ 5¢ to 38˚ 27¢ north latitude and 48˚ 9¢ to 48˚ 37¢ eastern longitude, is a valley plain. During recent years, groundwater has been stuck with eye drops. This article reviews the changes occurred in the volume of water aquifer and the rate of decline in groundwater in the plain  out of the data from wells by using the software ArcGIS, piezometers maps and drop zone in the area under study. Graphical maps showed that the highest rate of water loss has occurred in the southeastern region. The zoning plan was provided, and it showed that 14% of the drop zone area was in the high plains, 29.73% in the high zone, and 26.6% in the intermediate zone, 17.38% in the low zone and 12/29% of the drop zone are low. The results indicate that the aquifer is in a critical condition in Ardebil. To explore the possible future subsidence, affecting layers included: precipitation, slope, hydrology, lithology, geomorphology, soil, vegetation and human factors extracted from maps and combining layers in GIS. map projections drop of water method were developed in the future using underground Co-Kriging point. The results showed that it is most likely that in the future Ardebil method subsidence would occur due to excessive removal of groundwater resources in the south east will and human activity in the west plains subsidence are the second risky factor.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ardebil plain
• Subsidence
• Isopizic Map
• Zoning drops
• Arc GIS