نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• هاشم داداش پور ¹
• حمیدرضا خدابخش ²

¹ برنامه ریزی شهری و منطقه ای

² برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

اسکان موقت به عنوان یکی از متداول­ترین شـیوه­های تأمین مسکن افـراد بی­خانمان به حساب می­آید که در چرخه تأمین سرپناه پس از سانحه، بلافاصله پس از تأمین سرپناه اضطراری و پیش از عملیات بازسازی مطرح می­گردد. این شیوه از سکونت گرچه در یک برهه زمانی خاص مطرح شده و با گذر زمان کارکرد اصلی خود را از دست می­دهد، اما فرآیند مکان­گزینی آن بسیار حایز اهمیت می­باشد. این مقاله که با هدف مکانیابی سایت­های اسکان موقت در منطقه 16 تهران تدوین گردیده است در ابتدا با بررسی و مطالعه ادبیات مسکن و سکونتگاه موقت، 24 شاخص تأثیرگذار بر مکانیابی سایت­های اسکان موقت را شناسایی نموده و ضرایب اهمیت هر یک از این 24 شاخص را با بهره­گیری از فرآیند تحلیل سلسله­مراتبی فازی (FAHP) مورد سنجش قرار داده است. و سپس از طریق همپوشانی لایه­های اطلاعاتی (Overlay) و اعمال این ضرایب در محیط نرم­افزار GIS مرجح­ترین مکان­ها را متناسب با هدف، شناسایی نموده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که از میان شاخص­های مطالعه شده؛ 5 شاخص مالکیت، مدت زمان بهره­برداری از فضا به عنوان اسکان موقت، دسترسی به شریان­های اصلی، دسترسی به شبکه گاز و کاربری وضع موجود بیشترین و 3 شاخص میزان مجاورت با حریم معابر و محورهای ارتباطی، دوری از آلاینده­های صوتی و مراکز جمع­آوری زباله کمترین میزان اهمیت را در فرآیند گزینش مکان برای سکونت­دهی افراد بی­خانمان در حوزه تصمیم­گیری از منظر برنامه­ریزان به خود اختصاص می­دهند، در ضمن باتوجه به روش و شاخص­های گزینش شده، دو بوستان بعثت و بهمن مناسب­ترین مکان برای استقرار سایت­های اسکان موقت شناسایی گردیده­اند.

کلیدواژه‌ها

• مسکن موقت
• فرآیند تحلیل سلسله¬مراتبی فازی (FAHP)
• مکانیابی
• سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
• منطقه 16 تهران

عنوان مقاله [English]

Optimal Locations of Temporary Housing Sites Using a Fuzzy Analytic Hierarchy Process (FAHP), the Case Study of Region 16 of Tehran H. Dadashpour

نویسندگان [English]

• Hashem Dadashpour ¹
• Hamidreza Khodabakhsh ²

¹ Urban and regional planning

² Urban and Regional Planning, University of Tarbiat Modarres

چکیده [English]

Temporary housing is considered as one of the most common ways to provide housing for homeless people that providing shelter after disaster, immediately after providing emergency shelter and pre-reconstruction is forwarded. Although this method of was residence considered at a specific time period and it will lose its original function during the time, but the process of location is very important. The main goal of the paper is the location of temporary housing in region 16 of Tehran. The theoretical foundations of temporary housing and habitat were initially studied and then some 24 index for examining of temporary housing sites was identified. Significance coefficient of each the 24 indicators have been considered using Fuzzy Analytic Hierarchy Process (FAHP), and then the overlapping layers data have been identified and the coefficients in the GIS software environment were applied. The results of findings show that among the indicators studied; five indicators including ownership, the time use of space as temporary housing, adjacence to the passageways and road networks, adjacence to gas networks and the present land use were the most important variables, and three indicators including adjacent to passageways and road networks boundary, being away from sound pollution and waste collection centers had the lowest importance in the process of selecting locations for habitation for homeless people. In addition, the Beesat and Farvardin parks have been identified as the most appropriate locations for establishing the temporary housing sites according to the method and the selected indicators.

کلیدواژه‌ها [English]

• Temporary Housing
• Fuzzy Analytic Hierarchy Process (FAHP)
• Location
• Geographic Information System (GIS)
• Region 16 of Tehran