نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• ابراهیم اصغری کلجاهی ¹
• قدرت برزگری ²
• رباب آذرمی ³
• آزاده شهبازی ⁴

¹ دانشیار گروه علوم زمین دانشگاه تبریز

² گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز

³ دانش آموخته

⁴ دانش آموخته زمین شناسی مهندسی

چکیده

 
بخش مرکزی شهرستان شاهین‌دژ با تولید 30 تن زباله در روز، به علت عدم مکان‌یابی نامناسب محل دفع و نبود تجهیزات لازم، با معضلات زیست محیطی و بهداشتی رو‎برو است. در این تحقیق در راستای تعیین محل مناسب برای دفن پسماندهای جامد شهرستان شاهین‌دژ، عوامل مختلف از قبیل هیدرولوژی و هیدروژئولوژی، لیتولوژی، گسل، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، مشخصات خاک، توپوگرافی (شیب)، فاصله از مناطق شهری و فاصله از جاده اصلی و مناطق مسکونی مورد توجه قرار گرفته است. پس از تشکیل ماتریس مقایسه زوجی معیارها، وزن‌‌های نهایی هر یک از لایه‌های اطلاعاتی تعیین شده و در محیط GIS، مدل‌سازی به صورت فرایند تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفته است. در نهایت پهنه‌های مناسب برای دفن زباله بر اساس قابلیت استقرار مکان در قالب 4 طبقه کاملا مناسب تا نامناسب شناسایی شده است. براساس نتایج این تحقیق 6 پهنه مناسب انتخاب شده که بعد از بازدیدهای صحرایی 3 پهنه کاملا مناسب و 3 پهنه نسبتاً نامناسب تشخیص داده شده است. پهنه‌های مناسب با استفاده از روش ارزیابی شباهت به گزینه ایده‌آل مقایسه شده و پهنه شماره 2 واقع در غرب شاهین‎دژ (شمال روستای ساروجه علیا) بر اساس امتیازات و داشتن خصوصیات مورد نظر با کمترین اثرات زیست محیطی، به ‌عنوان گزینه برتر تعیین شده است.
 

کلیدواژه‌ها

• پسماند شهری
• تحلیل سلسله مراتبی
• GIS
• شاهین‎دژ
• TOPSIS

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Site selection for Shahindezh city landfill using AHP and GIS

نویسندگان [English]

• Ebrahim Asghari-Kaljahi ¹
• Ghodrat Barzegari ²
• Robab Azarmi ³
• Azadeh Shahbazi ⁴

¹ Associate Prof., University of Tabriz

² Dept. of earth sciences, University of Tabriz

³ MSc in Environmental Geology

⁴ MSc

چکیده [English]

Site selection for landfill is an important issue for planning and management of solid waste materials on the metropolitan cities. In order to prevention of environmental, ecological and economical impacts of waste material, investigations for selection of suitable site should be done in a scientific trend. Nowadays multi-criteria decision analysis methods and GIS systems are widely using for environmental planning.
Shahindezh city with 35 tones daily waste material production is facing with environmental, social and healthy problems. In this research, in roder to selection of suitable site for landfill of Shahindezh city, some important criteria including hydrogeology, hydrogeology, litology, land use, vegetables developing, soil condition, topography, transmission lines, distance from city and main roads and faults are considered. After making pair-wise comparison matrix for the criteria, the weight of information layers determined by using of Expert Choice11 software in the GIS media based on Analytic Hierarchy Process (AHP). Therefore the appropriate zones for landfill of Shahindezh city are divided into four categories according to the location potential from completely suitable to completely unsuitable. As a result 6 areas are selected and subjected to visiting and filed investigations. In term of site visit, three areas are determined as proper locations. The selected areas are compared to each other based on similarity to the ideal choice by using TOPSIS method. Finally area no. 2 located in the west of Shahindezh (in the north of the upper Sarojeh village) was introduced as the best area for landfill site of this city.

کلیدواژه‌ها [English]

• "Shahindezh"
• "Landfill"
• "Analytic Hierarchy Process"
• "GIS"
• "TOPSIS"