مقاله علمی پژوهشی
ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
حسن اسماعیل زاده؛ مصطفی هرایینی؛ مهرداد بهرامی
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 1-21
چکیده
گردشگری یک صنعت خدماتی است و عمدتاً به‌واسطۀ کیفیت خدماتی که ارائه میشود، تحت تأثیر قرار میگیرد. همچنین، میتوان گفت که کیفیت خدمات و رضایتمندی گردشگران از موضوعات مهم در برنامه‌ریزی گردشگری است که پرداختن به آنها میتواند موجب توسعه گردشگری شود. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان رضایت گردشگران از کیفیت خدمات پذیرایی و رستوران ...
بیشتر
گردشگری یک صنعت خدماتی است و عمدتاً به‌واسطۀ کیفیت خدماتی که ارائه میشود، تحت تأثیر قرار میگیرد. همچنین، میتوان گفت که کیفیت خدمات و رضایتمندی گردشگران از موضوعات مهم در برنامه‌ریزی گردشگری است که پرداختن به آنها میتواند موجب توسعه گردشگری شود. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان رضایت گردشگران از کیفیت خدمات پذیرایی و رستوران در محله درکه تهران بر اساس مدل سروکوال میباشد. روش تحقیق در این بررسی مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. در گردآوری دادهها و اطلاعات، از مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و میدانی (با استفاده از مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) استفاده شده است. پایایی دادهها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده که نشان دهنده عدد 0.826 میباشد و روایی دادهها نیز براساس شیوه روایی محتوا (مطابق نظر اساتید) انجام گرفته است. در تحلیل دادهها از آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی (ویلکاکسون و پیرسون) بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش نیز شامل گردشگرانی است که از خدمات رستورانها در محله درکه استفاده کرده‌اند و حجم آن با استفاده از فرمول کوکران، و با روش نمونه گیری تصادفی انجام شده است. یافتههای تحقیق بر اساس ابعاد پنج گانه کیفیت خدمات سروکوال نشان میدهد که بیشترین شکاف در بعد همدلی با اختلاف کیفیت 0.77 و کمترین شکاف در بعد محسوسات با اختلاف کیفیت 0.08 مشاهده میشود. همچنین از طریق برقراری ضریب همبستگی اسپیرمن، ارتباط بین میزان تحصیلات و درآمد با ابعاد گوناگون کیفیت خدمات مورد آزمون قرار گرفت و بین کیفیت کلی خدمات و میزان درآمد در سطح 99 درصد، رابطة منفی و معنادار مشاهده شد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
ابراهیم اصغری کلجاهی؛ قدرت برزگری؛ رباب آذرمی؛ آزاده شهبازی
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 23-44
چکیده
بخش مرکزی شهرستان شاهین‌دژ با تولید 30 تن زباله در روز، به علت عدم مکان‌یابی نامناسب محل دفع و نبود تجهیزات لازم، با معضلات زیست محیطی و بهداشتی روبرو است. در این تحقیق در راستای تعیین محل مناسب برای دفن پسماندهای جامد شهرستان شاهین‌دژ، عوامل مختلف از قبیل هیدرولوژی و هیدروژئولوژی، لیتولوژی، گسل، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، ...
بیشتر
بخش مرکزی شهرستان شاهین‌دژ با تولید 30 تن زباله در روز، به علت عدم مکان‌یابی نامناسب محل دفع و نبود تجهیزات لازم، با معضلات زیست محیطی و بهداشتی روبرو است. در این تحقیق در راستای تعیین محل مناسب برای دفن پسماندهای جامد شهرستان شاهین‌دژ، عوامل مختلف از قبیل هیدرولوژی و هیدروژئولوژی، لیتولوژی، گسل، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، مشخصات خاک، توپوگرافی (شیب)، فاصله از مناطق شهری و فاصله از جاده اصلی و مناطق مسکونی مورد توجه قرار گرفته است. پس از تشکیل ماتریس مقایسه زوجی معیارها، وزن‌‌های نهایی هر یک از لایههای اطلاعاتی تعیین شده و در محیط GIS، مدل‌سازی به صورت فرایند تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفته است. در نهایت پهنه‌های مناسب برای دفن زباله بر اساس قابلیت استقرار مکان در قالب 4 طبقه کاملا مناسب تا نامناسب شناسایی شده است. براساس نتایج این تحقیق 6 پهنه مناسب انتخاب شده که بعد از بازدیدهای صحرایی 3 پهنه کاملا مناسب و 3 پهنه نسبتاً نامناسب تشخیص داده شده است. پهنه‌های مناسب با استفاده از روش ارزیابی شباهت به گزینه ایده‌آل مقایسه شده و پهنه شماره 2 واقع در غرب شاهین‌دژ (شمال روستای ساروجه علیا) بر اساس امتیازات و داشتن خصوصیات مورد نظر با کمترین اثرات زیست محیطی، به عنوان گزینه برتر تعیین شده است.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
جمال امینی؛ منصور عزیزی؛ مهسا فرامرزی اصل
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 45-66
چکیده
امروزه یکی از موارد بسیار مهم و پیچیده برای برنامهریزان شهری، تصمیم گیری در مورد مکانهای مناسب جهت گسترش آتی شهر و تعیین اراضی مناسب توسعه می باشد که این مهم تنها با نگاهی جامع نسبت به تمام عوامل تأثیرگذار در جهت‌یابی توسعهی فیزیکی شهر، محقق خواهد شد. شناخت و تعیین تناسب و استعداد زمین برای توسعة کالبدی و شهری از اقدامات اولیه ...
بیشتر
امروزه یکی از موارد بسیار مهم و پیچیده برای برنامهریزان شهری، تصمیم گیری در مورد مکانهای مناسب جهت گسترش آتی شهر و تعیین اراضی مناسب توسعه می باشد که این مهم تنها با نگاهی جامع نسبت به تمام عوامل تأثیرگذار در جهت‌یابی توسعهی فیزیکی شهر، محقق خواهد شد. شناخت و تعیین تناسب و استعداد زمین برای توسعة کالبدی و شهری از اقدامات اولیه در برنامه‌ریزیهای فضایی و محیطی است. هدف از انجام پژوهش این بود که با توجه به عوامل موثر در توسعه کالبدی شهر، نواحی مناسب برای توسعة کالبدی در شهر مهاباد شناسایی و پراکنش فضایی آن مشخص گردد. معیارهای مورد استفاده شامل لایههای توپوگرافی، زمینشناسی، کاربری زمین، شیب، جهت شیب، حریم رودخانه، دسترسی به شبکههای ارتباطی و رعایت حریم گسل محدوده بودند. که تعیین تناسب زمین از طریق معیارهای مورد استفاده و مدل TOPSIS Fuzzy در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت. تناسب زمین برای توسعة کالبدی به پنج طبقة خیلی مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و خیلی مناسب تقسیم شد و نقشة پهنهبندی آن تهیه گردید. نتایج حاکی از آن است که از کل محدوده مورد مطالعه، 11درصد خیلی مناسب و بدون محدودیت، 7/8 مناسب، 32/20 درصد متوسط، 02/29 درصد نامناسب و 96/30 درصد از کل مساحت محدوده مورد مطالعه خیلی نامناسب برای توسعه کالبدی– فضایی شهر میباشد
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
سیدعلی بدری؛ مسعود انبارلو؛ زهرا ملک جعفریان
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 67-94
چکیده
آگاهی اندک مدیران از قوانین و مقررات حوزه عملکردی خود، یکی از چالشهای اساسی مدیریت روستایی در دستیابی به مدیریت مطلوب است. در این مطالعه تلاش میشود نقش میزان آگاهی دهیاران از قوانین و مقررات در ارتقاء مدیریت مطلوب روستایی مورد کنکاش قرار گیرد. تحقیق حاضر به شیوه توصیفی ـ تحلیلی از طریق سنجش نظرات 38 تن از دهیاران که به صورت ...
بیشتر
آگاهی اندک مدیران از قوانین و مقررات حوزه عملکردی خود، یکی از چالشهای اساسی مدیریت روستایی در دستیابی به مدیریت مطلوب است. در این مطالعه تلاش میشود نقش میزان آگاهی دهیاران از قوانین و مقررات در ارتقاء مدیریت مطلوب روستایی مورد کنکاش قرار گیرد. تحقیق حاضر به شیوه توصیفی ـ تحلیلی از طریق سنجش نظرات 38 تن از دهیاران که به صورت نمونه تصادفی از میان سکونتگاه‌های روستایی شهرستان طارم انتخاب شدهاند، صورت گرفت. سطح برخورداری سکونتگاه‌های روستایی به عنوان پیش نیاز انتخاب نمونهها و برایندی از تأثیرگذاری مدیریت مطلوب با استفاده از مدل تاپسیس انجام شد. سپس ارتباط سه سطح حاصل از سنجش توسعه با میزان آگاهی دهیاران از قوانین و مقررات در قالب پنج نظام اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی، فیزیکی-کالبدی و نهادی تحلیل شد. همچنین برای سنجش متغیر مدیریت مطلوب روستایی نیز از چهل شاخص در قالب نظامهای پنجگانه استفاده شد. یافته‌ها نشان میدهد بین سه مولفه نهادی، اجتماعی و اقتصادی میزان آگاهی از قوانین و مقررات و سه مولفه نهادی، اجتماعی و اقتصادی ارتقاء مدیریت مطلوب روستایی رابطه معنادار و همبستگی نسبتا قوی وجود داشت. به طور کلی سه مولفه نهادی، اجتماعی و اقتصادی توانسته‌اند به ترتیب 1/29 درصد، 5/14 درصد، 2/15درصد از تغییرات درونی سه مولفه نهادی، اجتماعی و اقتصادی مدیریت مطلوب را تبیین کنند. در عین حال تایید رابطه بینسطح توسعه یافتگی روستاها و میزان آگاهی دهیاران از قوانین و مقررات و مدیریت مطلوب روستایی، نشان میدهد که با بالارفتن سطح توسعه یافتگی روستاها، میزان آگاهی دهیاران از قوانین و مقررات و همچنین مدیریت مطلوب روستایی نیز به میزان قابل قبولی بهبود مییابد. در واقع نتایج تحقیق نشان دادند که سطح توسعه یافتگی روستاها در بالا رفتن آگاهی دهیاران از قوانین و مقررات روستایی و همچنین ارتقاء مدیریت مطلوب روستایی تاثیر گذار است. همچنین راهکارهایی در جهت ارتقاء آگاهی دهیاران از قوانین و مقررات حوزه عملکردی ارائه شد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
حسین پناهی؛ پرویز محمدزاده؛ یداله دیوسالار
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 95-115
چکیده
هدف این مطالعه اندازه بهینه کلانشهرهای ایران مبتنی بر حضور دولت به عنوان ارائه دهنده کالا و خدمات عمومی است. بدین منظور در این تحقیق با استفاده از روش تابع مازاد کل که از تفاوت بین درآمد کل قابل تصرف و تمام هزینه‌های کار و زندگی یک خانوار در نواحی شهرهای بزرگ تعریف میشود، اندازه بهینه کلانشهرهای ایران برآورد شده است. نتایج ...
بیشتر
هدف این مطالعه اندازه بهینه کلانشهرهای ایران مبتنی بر حضور دولت به عنوان ارائه دهنده کالا و خدمات عمومی است. بدین منظور در این تحقیق با استفاده از روش تابع مازاد کل که از تفاوت بین درآمد کل قابل تصرف و تمام هزینه‌های کار و زندگی یک خانوار در نواحی شهرهای بزرگ تعریف میشود، اندازه بهینه کلانشهرهای ایران برآورد شده است. نتایج اندازه بهینه کلانشهرهای ایران نشان میدهد که جمیعت این شهرها، سالهاست از سطح بهینه خود عبور کرده است. همچنین، نسبت مازاد جمعیت در کلان شهرهای ایران نشان داده شده ان است که شهر تهران در میان کلانشهرهای ایران، دارای بیشترین مازاد جمعیت (63%) است. این نسبت برای سایر کلانشهرها کمتر از شهر تهران است؛ نسبت مازاد شهر تهران در میان کلانشهرهای ایران، بیشترین و برابر با 63% است. این نسبت برای سایر کلانشهرها کمتر از شهر تهران است؛ به طوری که به ترتیب برای مشهد 51%، کرج 40%، اصفهان 40%، شیراز 42%، تبریز 38%، قم 41%، اهواز 39%، کرمانشاه 38% و ارومیه 31% است. در بین این کلانشهرها بعد از شهر تهران، مشهد بیشترین مازاد و شهر ارومیه دارای کمترین نسبت مازاد در بین کلانشهرهای ایران است.
مقاله علمی پژوهشی
ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
محسن توکلی
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 117-139
چکیده
پهنهبندی، تاکتیکی است که که از طریق آن تعارضات مناطق تحت حفاظت کاهش یافته و ضمن تأخیر در صدمات وارد شده بــه مناطق، فـرصت لازم را بــرای اتخاذ تدابیر لازم فـراهم می‌کند. هدف از تحقیق جاری، ارزیابی کارایی مدل تلفیقی Fuzzy-AHP جهت پهنهبندی منطقه آثار طبیعی ملی دهلران در استان ایلام میباشد. بدین منظور اقدام به ...
بیشتر
پهنهبندی، تاکتیکی است که که از طریق آن تعارضات مناطق تحت حفاظت کاهش یافته و ضمن تأخیر در صدمات وارد شده بــه مناطق، فـرصت لازم را بــرای اتخاذ تدابیر لازم فـراهم می‌کند. هدف از تحقیق جاری، ارزیابی کارایی مدل تلفیقی Fuzzy-AHP جهت پهنهبندی منطقه آثار طبیعی ملی دهلران در استان ایلام میباشد. بدین منظور اقدام به تهیه و روی همگذاری لایههای شیب، جهت جغرافیایی، خطوط ارتفاعی، بافت خاک، پوشش گیاهی، رسوبدهی، فرسایش خاک، کاربری اراضی و سازند زمینشناسی گردید. در این مطالعه از روش Fuzzy-AHP و قابلیتهای GIS جهت ارزیابی توان استفاده شده است. تحلیل و ارزیابی دقت مدل، بر اساس لایههای تولید شده از عملگرها و لایه های رستری انجام و گامای 9/0 به عنوان لایه نهایی برای پهنهبندی منطقه تعیین شد. نقشه نتایج پهنهبندی نشان میدهد که منطقه در 5 زون شامل زون امن به مساحت 3/192 هکتار (13 درصد)، زون حفاظتی به مساحت 8/829 هکتار (56 درصد)، زون تفرج گسترده به مساحت 8/371 هکتار (25 درصد)، زون تفرج متمرکز به مساحت 9/3 هکتار (3/0 درصد) و زون استفاده چند جانبه به مساحت 86 هکتار (7/5 درصد) قرار میگیرد. زون حفاظت شده بیشترین مساحت منطقه را به خود اختصاص داده و بصورت یک ناحیه ضربهگیر پیرامونی وسیع، زون امن را احاطه می‌کند که همانند یک کمربند کاهنده عوامل مخرب عمل می‌کند.
مقاله علمی پژوهشی
آب و هواشناسی
فریده حبیبی؛ محبوبه فیروزآبادی؛ فاطمه زارعی
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 141-162
چکیده
در این تحقیق سامانه بارشی قوی رخداده در روزهای 14 و 15ام مارس 2014 در مناطق جنوبی ایران بررسی شدهاست. بدین‌منظور گزارش‌های سینوپ و متار ایستگاههای نیمه جنوبی ایران، الگوهای جوی شامل فشار در سطح متوسط دریا، رطوبت، دما و فرارفت آن در ترازهای 500، 850 و1000، گرایش ارتفاع 24 ساعته در تراز 500، باد در ترازهای 200 و 1000 و همچنین جریانات ...
بیشتر
در این تحقیق سامانه بارشی قوی رخداده در روزهای 14 و 15ام مارس 2014 در مناطق جنوبی ایران بررسی شدهاست. بدین‌منظور گزارش‌های سینوپ و متار ایستگاههای نیمه جنوبی ایران، الگوهای جوی شامل فشار در سطح متوسط دریا، رطوبت، دما و فرارفت آن در ترازهای 500، 850 و1000، گرایش ارتفاع 24 ساعته در تراز 500، باد در ترازهای 200 و 1000 و همچنین جریانات جتی در تراز 200 هکتوپاسکال بررسی شدهاست. این سامانه بارشی با سامانه بارشی مارس 1996 که دومین بیشینه بارش را در طی 58 سال گذشته در این منطقه داشتهاست، مقایسه شده است. بررسی‌ها نشان داد که مهمترین علت بارش‌ها، مربوط به ناپایداری پتانسیلی ناشی از سامانه کمفشار دینامیکی که به صورت یک ناوه کمفشار از ترکمنستان به سمت تنگه هرمز کشیده شده بود، میباشد. همچنین، نصف‌النهاری‌شدن تدریجی جهت جریان جت جنب‌حاره‌ای قوی در شمال‌غرب آفریقا و کشیده‌شدن شاخه‌ای از آن بر فراز خلیج فارس نیز به تشدید ناپایداری در این مناطق در روزهای ذکر شده کمک کرده است. بیشینه بارش 24 ساعته بهترتیب از بندرعباس، رودان و کهنوج با 110 ، 5/78 و 69 میلی‌متر گزارش شدهاست. موقعیت هر سه ایستگاه در ناحیه شرقی سامانه بارشی قرار دارد، جایی که فرارفت قوی رطوبت از سمت تنگههرمز به آن سو بوده است. قرار گرفتن سمت چپ خروجی جت بر فراز استان هرمزگان نیز سبب جریان صعودی هوا در منطقه شده است. مجموع همه این عوامل سبب وقوع بارش بیشینه در این استان شده است.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
مهرشاد طولابی نژاد؛ سیروس قنبری؛ محسن شایان
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 163-185
چکیده
سرمایه اجتماعی یکی از عوامل مهم در توسعه پایدار روستایی میباشد. لازمه رسیدن به توسعه پایدار روستایی توجه به سرمایه اجتماعی، رفاه اقتصادی و اجتماعی میباشد. در این مطالعه نیز با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، به بررسی اثرات سرمایههای اجتماعی بر رفاه اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در دهستان میانکوهشرقی پرداخته ...
بیشتر
سرمایه اجتماعی یکی از عوامل مهم در توسعه پایدار روستایی میباشد. لازمه رسیدن به توسعه پایدار روستایی توجه به سرمایه اجتماعی، رفاه اقتصادی و اجتماعی میباشد. در این مطالعه نیز با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، به بررسی اثرات سرمایههای اجتماعی بر رفاه اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در دهستان میانکوهشرقی پرداخته شد. جامعه آماری شامل خانوارهای روستایی دهستان میانکوه شرقی در شهرستان پلدختر میباشد (1700N=). 103 سرپرست خانوار به روش نمونهگیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (ضریب موریس، همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر) استفاده شد. نتایج حاصله از تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده نشان داد که میزان سرمایه اجتماعی خانوراهای روستایی در منطقه مورد مطالعه در سطح مطلوبی قرار دارد. همچنین بین سرمایه اجتماعی و رفاه خانوارها در منطقه مورد مطالعه رابطهی معناداری وجود داشته و از میان مولفههای سرمایه اجتماعی، مشارکت اجتماعی بیشترین تاثیر و انسجام اجتماعی کمترین تاثیر را بر رفاه خانوارهای روستایی داشته است.
مقاله علمی پژوهشی
ژئومورفولوژی
موسی عابدینی؛ شهرام روستایی؛ محمد حسین فتحی
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 187-205
چکیده
تشخیص و طبقه بندی زمین لغزش ها یک نیاز حیاتی در تجزیه و تحلیل خطر قبل و بعد از وقوع فاجعه است. و دردرجه اول از طریق نقشه برداری زمینی یا تفسیر سنتی تصاویر انجام میگردد. در این مقاله به شناسایی و طبقه بندی انواع زمینلغزش با رویکرد روش شیءگرا، پرداخته شده است. داده های مورد استفاده در این پژوهش شامل ...
بیشتر
تشخیص و طبقه بندی زمین لغزش ها یک نیاز حیاتی در تجزیه و تحلیل خطر قبل و بعد از وقوع فاجعه است. و دردرجه اول از طریق نقشه برداری زمینی یا تفسیر سنتی تصاویر انجام میگردد. در این مقاله به شناسایی و طبقه بندی انواع زمینلغزش با رویکرد روش شیءگرا، پرداخته شده است. داده های مورد استفاده در این پژوهش شامل تصاویر رنگی کاذب مستخرج از داده های ماهواره Resourcesat-1 با قدرت تفکیک مکانی 5.8 متر و مدل ارتفاع رقومی با قدرت تفکیک 10 متری حاصل از تصاویر 2.5 متری ماهواره Cartosat-1استفاده گردیده است. این روش برای قسمت شمال غرب حوضه آبریز به کار گرفته شد و پس از آن بدون اصلاحات بیشتر در قسمت های شرقی حوضه مورد استفاده واقع شداز این بین 70 درصد زمینلغزشها برای اجرای مدل و 30 درصد دیگر برای اعتبارسنجی به کار رفته است. با توجه به نتایج بدست آمده 02/34 درصد از اراضی محدوده مورد مطالعه به عنوان منطقهای با پتانسیل خیلی زیاد و زیاد برای وقوع زمین لغزش در نظر گرفته شدهاند. همچنین، درصد قابل توجهی از زمین لغزشها در طبقه با حساسیت زیاد و خیلی زیاد(05/57) قرار دارند. در مجموع سه نوع لغزش با استفاده از این روش با دقت شناسایی71.11٪ و دقت کلاس بندی91.4٪ تشخیص داده شده است. لذا میتوان گفت دقت مدلهای بکار رفته در پهنهبندی حساسیت وقوع زمینلغزش قابل قبول و خوب است.
مقاله علمی پژوهشی
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
مهدی کرمی دهکردی؛ حسین کوهستانی؛ حسین یادآور؛ رامین روشندل
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 207-229
چکیده
هدف کلی از پژوهش حاضر واکاوی کیفی عوامل بازدارنده استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر در روستاهای مستعد انرژی‌های تجدید پذیر استان چهارمحال و بختیاری هست. مطالعه حاضر ازلحاظ پارادایم، جز تحقیقات کیفی بوده و به‌منظور تجزیه‌وتحلیل دادهها، از تئوری بنیانی استفاده شد. جامعه موردمطالعه تحقیق شامل سه دسته مطلعان روستایی، ...
بیشتر
هدف کلی از پژوهش حاضر واکاوی کیفی عوامل بازدارنده استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر در روستاهای مستعد انرژی‌های تجدید پذیر استان چهارمحال و بختیاری هست. مطالعه حاضر ازلحاظ پارادایم، جز تحقیقات کیفی بوده و به‌منظور تجزیه‌وتحلیل دادهها، از تئوری بنیانی استفاده شد. جامعه موردمطالعه تحقیق شامل سه دسته مطلعان روستایی، ذینفعان (ساکنین روستای کاهکش) و متخصصان مربوط به حوزه انرژی بودند. روش نمونهگیری بهصورت کاملاً هدفمند (روش گلوله برفی) بوده که پس از انجام مصاحبههای عمیق، مصاحبه متمرکز، مصاحبه ساختاریافته و نیمه ساختاریافته و درنهایت رسیدن به اشباع تئوری، اطلاعات؛ جمعآوریشده و سپس در مراحل کدگذاری و تحلیل دادهها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد عامل آگاهی - اطلاعرسانی و فرهنگی با 10 گویه، عامل سیاستگذاری – اداری (جایگاه قانونی) با 8 گویه، عامل آموزش- پژوهش و برنامه ریزی با 6 گویه، عوامل هزینه – سرمایهگذاری (منابع مالی) و منابع انسانی هر یک با 4 گویه و درنهایت عامل فناوری با در برگرفتن 3 گویه به ترتیب ذکرشده اولویتها را به خود اختصاص دادهاند.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
منیژه لاله پور؛ مرضیه اسمعیل پور؛ الهام شجاعی
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 230-249
چکیده
مهمترین هدف شهر الکترونیک، خدمترسانی مطلوب به شهروندان و کسب رضایت آنان میباشد. برای نیل به مقوله شهر الکترونیک، شهر باید به درجهای مطلوب از آمادگی الکترونیکی دست یابد. عدم توجه به کاربران به عنوان عامل بازدارنده در آمادگی الکترونیکی عمل می‌کند. بدین معنی که جهت موفقیت در هر طرح ابتکاری دولت الکترونیک، ...
بیشتر
مهمترین هدف شهر الکترونیک، خدمترسانی مطلوب به شهروندان و کسب رضایت آنان میباشد. برای نیل به مقوله شهر الکترونیک، شهر باید به درجهای مطلوب از آمادگی الکترونیکی دست یابد. عدم توجه به کاربران به عنوان عامل بازدارنده در آمادگی الکترونیکی عمل می‌کند. بدین معنی که جهت موفقیت در هر طرح ابتکاری دولت الکترونیک، شهروندان باید به خوبی از سیستم استفاده کنند. از اینرو، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی آمادگی الکترونیکی شهر تبریز در بهکارگیری فناوری اطلاعات میباشد. تحقیق حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و دادههای مورد نیاز از طریق مطالعه کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه) جمعآوری گردید. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 383 نفر تعیین گردید. روش نمونهگیری بهکار رفته در این تحقیق نیز، نمونهگیری طبقه‌ای- خوشهای بوده است. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ میزان پایایی پرسشنامهها، 76% به دست آمد. بر اساس مدل CID مؤلفههای تحقیق در 5 دسته طبقهبندی گردید. تحلیل دادهها با استفاده از آزمونهای آماری کروسکال والیس، تیتک نمونهای و روش دیون انجام گرفت. بر اساس آزمون تیتک نمونهای در تمام مناطق، مقدار میانگین مؤلفهها بیشتر از حد مبنا (2) بوده و میزان سطح معناداری (000/0) یعنی کمتر از 05/0 به دست آمد. بنابراین مناطق مورد مطالعه از لحاظ آمادگی الکترونیکی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. جهت مقایسه بین مناطق از آزمون کروسکال والیس و دیون استفاده شد. بر اساس این آزمون بین مؤلفههای دسترسی الکترونیک، جامعه الکترونیک، اقتصاد الکترونیک و سیاست الکترونیک تفاوتهای معنیداری بین مناطق وجود دارد. فقط در مؤلفه آموزش الکترونیک هر 4 منطقه در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. بر اساس یافتههای این تحقیق، اگر آمادگی الکترونیکی یک شهر مورد توجه قرار نگیرد؛ میتواند به عنوان یک عامل بازدارنده و مانع در طرح‌های ابتکاری دولت الکترونیک عمل کند.
مقاله علمی پژوهشی
آب و هواشناسی
فیروز مجرد؛ بهمن فرهادی؛ ژیلا الفتی
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 251-271
چکیده
گندم یکی از مهمترین محصولات استراتژیک کشاورزی است که در تأمین غذای ساکنین کشورمان اهمیت زیادی دارد. هدف از این تحقیق، ارزیابی کارایی مدل شبیهسازی گیاهی آکواکراپ در تعیین میزان عملکرد و تاریخ شروع کاشت گندم دیم و آبی در استان کرمانشاه است. به این منظور عملکرد گندم تحت شرایط کاشت دیم و آبی با استفاده از دادههای ...
بیشتر
گندم یکی از مهمترین محصولات استراتژیک کشاورزی است که در تأمین غذای ساکنین کشورمان اهمیت زیادی دارد. هدف از این تحقیق، ارزیابی کارایی مدل شبیهسازی گیاهی آکواکراپ در تعیین میزان عملکرد و تاریخ شروع کاشت گندم دیم و آبی در استان کرمانشاه است. به این منظور عملکرد گندم تحت شرایط کاشت دیم و آبی با استفاده از دادههای اقلیمی روزانه (شامل بارش، دماهای حداقل و حداکثر، تبخیروتعرق پتانسیل، سرعت باد و ساعات آفتابی) و همچنین سایر اطلاعات محیطی در پنج ایستگاه سینوپتیک استان در یک دورۀ 22 ساله (2013-1992) توسط مدل آکواکراپ شبیهسازی شد. از بین تاریخهای ورودی به مدل، تاریخی که بیشترین عملکرد محصول را داشت، بهعنوان بهترین تاریخ کاشت برای مناطق مورد نظر انتخاب گردید. نتایج تحقیق نشان داد، از نظر عملکرد، دشت روانسر برای کاشت گندم دیم و دشت سرپلذهاب برای کاشت گندم آبی مستعدتر است. عملکرد گندم نسبت به تغییر تاریخ کاشت حساسیت زیادی نشان داد. تاریخهای کاشت گندم دیم در ایستگاههای منطقه بین 18 مهر تا 29 آبان، و گندم آبی بین 18 مهر تا 19 آبان پیشنهاد گردید که با تاریخهای واقعی کاشت در منطقه مطابقت خوبی دارد. بهطورکلی، مدل آکواکراپ عملکرد و طول دورۀ کاشت گندم دیم و آبی را در شرایط آبوهوایی استان کرمانشاه بهخوبی شبیهسازی کرد و از اینرو میتواند بهعنوان یک ابزار مهم برای بررسی پتانسیل عملکرد گندم در این استان و استانهای با اقلیم مشابه مورد استفاده قرار گیرد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
فرزین محمودی پاتی؛ زهره بلوری
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 281-305
چکیده
رشد فزاینده ابعاد شهرنشینی و شکل‌گیری مقیاس‌های جدیدی از رشد شهری در طی چند سال اخیر موجب شده که شهر و شهرسازی معاصر با چالش نوینی مواجه گردد به‌طوری‌که مطالعات در حوزه‌های اجتماعی در سالهای اخیر اهمیت به سزایی یافته است. مسئله‌ای را که این پژوهش در پی آن است، بررسی رابطه مؤلفههای تأثیرگذار در میزان تعاملات اجتماعی هست. ...
بیشتر
رشد فزاینده ابعاد شهرنشینی و شکل‌گیری مقیاس‌های جدیدی از رشد شهری در طی چند سال اخیر موجب شده که شهر و شهرسازی معاصر با چالش نوینی مواجه گردد به‌طوری‌که مطالعات در حوزه‌های اجتماعی در سالهای اخیر اهمیت به سزایی یافته است. مسئله‌ای را که این پژوهش در پی آن است، بررسی رابطه مؤلفههای تأثیرگذار در میزان تعاملات اجتماعی هست. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی است و ازنظر هدف، کاربردی هست. جامعه آماری موردبررسی، ساکنین محله اسپه کلا (شهر آمل) با 1773 خانوار هست که از این میان 375 خانوار با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پایایی مقیاس اصلی پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ 849/0 به دست آمد و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از طریق معادلات ساختاری برای ارزیابی علی و بررسی پایایی و روایی مدل انجام گرفت. نتایج حاصل نشان میدهد که مؤلفههای ساختار کالبدی فضا و ادراک محیطی و میزان تعاملات اجتماعی باهم رابطه دارند علاوه بر روابط فوق، رابطه ساختار اجتماعی – فرهنگی و سیاسی و ساختار کالبدی فضا با میزان تعاملات اجتماعی با میانجیگری ادراک محیطی تائید گردید.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
مهلا طایفی نصرآبادی؛ حسین حاتمی نژاد
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 307-327
چکیده
مهمترین ویژگی عصر کنونی شهرنشینی، افزایش جمعیت و توسعه شهرها میباشد که با تداوم این امر، نیاز روز افزون به مکانهای زیستی و ایجاد مناطق مسکونی بیش از پیش احساس میشود. از طرفی به علت جبر زندگی، اصل قرار دادن اقتصاد و انبوه سازیهای متعدد در نقاط مختلف بافت شهری بدون توجه به نیازهای عملکردی، روحی و روانی ساکنین آینده ...
بیشتر
مهمترین ویژگی عصر کنونی شهرنشینی، افزایش جمعیت و توسعه شهرها میباشد که با تداوم این امر، نیاز روز افزون به مکانهای زیستی و ایجاد مناطق مسکونی بیش از پیش احساس میشود. از طرفی به علت جبر زندگی، اصل قرار دادن اقتصاد و انبوه سازیهای متعدد در نقاط مختلف بافت شهری بدون توجه به نیازهای عملکردی، روحی و روانی ساکنین آینده آن، به هدف فایق آمدن بر مشکل کمبود مسکن، مشکلاتی دیگر تبلور مییابد که از مهمترین آنها صدمه به بنیان خانواده و جامعه را میتوان نام برد. بر این اساس، ایجاد پایداری در بخش مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعه پایدار شهری گامی مهم در کاهش ناپایداریهای کنونی محسوب میگردد که میتواند از طریق سه بعد اساسی اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در کنار یکدیگر، به وجود آید. هدف از پژوهش حاضر سنجش شاخصهای پایداری مساکن منطقه یک شهرداری مشهد و کمک به ارتقاء این فضاها از طریق پیشنهادهایی برای پایدارتر نمودن آنها و تعمیم آن به مناطق مشابه میباشد. این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است که به روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای-اسنادی و بررسیهای میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق افراد ساکن در منطقه یک شهر مشهد میباشند که با استفاده از فرمول کوکران نمونهای تصادفی به حجم 384 نفر با ابزار پرسشنامه در نرم افزار SPSS توسط آزمون t تک نمونهای مطالعه و تحلیل شده اند. یافتههای تحقیق بیانگر این است که مساکن منطقه یک شهرداری مشهد در ابعاد اقتصادی و کالبدی دارای شرایط تا حدّی پایدار و در بعد اجتماعی در شرایط ناپایدار قرار دارند؛ چنانکه پایدارترین شاخص مساکن، میزان برخورداری از امکانات و ناپایدارترین شاخص، روابط همسایگی شناخته شده اند.
مقاله علمی پژوهشی
ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
فرزاد ویسی؛ چنور نیکخواه
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، صفحه 329-348
چکیده
رویکرد معیشت پایدار به عنوان رویکردی جدید در ارتباط با توسعه روستایی و با هدف کاهش و ریشهکنی فقر روستایی مطرح شده است همچنین گردشگری در سالهای اخیر، نقـش و جایگاه ویژهای در توسعه مناطق روستایی پیدا کرده است. هدف تحقیق حاضر تحلیل اثرات توسعه گردشگری بر معیشت و پایداری معیشتی روستاهای بخش اورامان شهرستان سروآباد بود. این ...
بیشتر
رویکرد معیشت پایدار به عنوان رویکردی جدید در ارتباط با توسعه روستایی و با هدف کاهش و ریشهکنی فقر روستایی مطرح شده است همچنین گردشگری در سالهای اخیر، نقـش و جایگاه ویژهای در توسعه مناطق روستایی پیدا کرده است. هدف تحقیق حاضر تحلیل اثرات توسعه گردشگری بر معیشت و پایداری معیشتی روستاهای بخش اورامان شهرستان سروآباد بود. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه جمع آوری دادهها توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر تمامی ساکنین بخش اورامان سروآباد بوده و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 351 نفر به صورت روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش، پرسشنامۀ محقق ساخته بود که شامل ابعاد انسانی، اجتماعی، مالی، طبیعی، فیزیکی معیشت پایدار بود. که میزان پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ (0.84) به دست آمد. برای تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی از جمله فراوانی، درصد و در سطح آمار استنباطی ابتدا برای نرمال بودن توزیع دادهها ازآزمون کولموگروف اسمیرنف، برای آزمون فرضیات و بررسی تاثیر گردشگری بر معیشت پایدار از آمارههای تی تک نمونهای، همبستگی، آزمون تحلیل واریانس و بررسی میزان تاثیر گردشگری بر هر یک از ابعاد معیشت پایدار از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد که گردشگری بر سرمایه انسانی(0.001p=)،اجتماعی(0.001p=)،فیزیکی(0.001p=)،طبیعی(0.001p=) و مالی (0.001p=) بخش اورامان تاثیر مثبت دارد. همچنین بررسی تاثیر گردشگری بر هر یک از ابعاد با استفاده از آزمون فریدمن نشان داد که بیشترین تاثیر گردشگری بر ابعاد پنجگانه معیشت پایدار به ترتیب بر ابعاد مالی(4.65)، طبیعی(3.30)، اجتماعی(3.18)، فیزیکی(2.05) و انسانی(1.82) بوده است. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که گردشگری بر معیشت مردم بخش اورامان شهرستان سروآباد تاثیر معنی داری دارد.
