نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

2 گروه جغرافیا، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران

3 دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

 





 





 تکوین شهرهاو تداوم حیات شهری به شمار می‌آید. در واقع شهرها، عناصر شهری و عملکرد آن­ها همواره از عناصر و عوامل آب و هوایی متأثر بوده و هستند. شهر و اقلیم دو سیستم انسان ساخت و طبیعی هستند که تاثیر گذاری تنگاتنگی بر یک دیگر دارند. این پژوهش به بررسی میزان سازگاری بافت جدید و قدیم با شرایط اقلیمی‌شهر ماه شرایط آب و هوایی به موازات سایر عوامل محیطی از مهم­ترین عوامل موثر در شکل گیری و شهر می‌پردازد. جهت شناسایی تیپ اقلیمی و بررسی پارامترهای اقلیمی‌محدوده مطالعاتی از آمار ایستگاه سینوپتیک شهر ماهشهر در دوره 30 ساله استفاده و مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله برای بررسی آسایش اقلیم شهر ماهشهر از شاخص ماهانی استفاده شده است. جهت بررسی و مقایسه بافت جدید و قدیم شهر ماهشهر بازدیدهای میدانی صورت گرفت و ده نمونه از بافت قدیم و ده نمونه از بافت جدید مطالعه شدند و از نظر سازگاری با شرایط اقلیمی‌بررسی انجام شد. بررسی­ها در این پژوهش نشان داد که مهمترین پارامتر اقلیمی‌که در بررسی بافت جدید و قدیم شهر ماهشهر پارامتر اقلیمی‌دما است، همچنین مطالعات نشان داد که در بافت قدیم به دلیل اینکه به زوایای تابش خورشیدی کمتر اهمیت داده می‌شد، معمولا اتاق­ها در اطراف حیاط پراکنده بودند به همین دلیل در تمام ساعات روز در یک قسمت از ساختمان تابش وجود دارد. در بافت جدید ماهشهر نیز به اصول معماری همساز با اقلیم، کمتر اهمیت داده می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Architectural Conformance of Mahshahr City Buildings with Bioclimatic Conditions through Mahoney Method

نویسندگان [English]

  • leila ebrahimi 1
  • siavash khalili 2
  • maryam ilanloo 3

1 Islamic azad university of Chalus branch

2 Department of Geography, Mahshahr Unit, Islamic Azad University, Mahshahr, Iran

چکیده [English]

Climatic conditions along with other environmental factors are among the most important factors in formation and development of cities and the sustainability of urban life. In fact, cities, urban factors and their performances have always been affected by climatic factors. Cities and climate are two artificial and natural systems that have strong impacts on each other. The consistency levels of vernacular and contemporary textures of Mahshahr city with climatic conditions were examined in this study. The synoptic stations statistics of Mahshahr city in a period of 30 years were used to identify types of climate and evaluate climatic parameters of the study area.
Mahoney index was applied in this study to evaluate climate comfort of Mahshahr city. Field surveys were conducted to evaluate and compare vernacular and contemporary textures of the city, ten samples from both textures were selected and evaluated in term of consistency with climatic conditions. Assessments in this study show that the most important climatic parameter in evaluation of vernacular and contemporary textures of this city is temperature. The results also indicate inconsistency of vernacular texture of the city with climatic conditions of that area. The contemporary texture of the city has the most consistency with climatic conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vernacular Texture
  • Contemporary Texture
  • Temperature Comfort
  • Mahoney Index
  • Mahshahr City
- امیدوار، کمال، رستم گورانی، ابراهیم، ( 1389)، بررسی تاثیرات اقلیمی‌بر معماری بومی‌سواحل جنوبی بندرعباس، چهارمین کنگره جغرافیدانان جهان اسلام- زاهدان،  صص 20-1.
- انتظاری،‌علیرضا، احمدی، حمزه، کرمی، مختار، احمدی، طالب(1396)، تحلیلی بر شرایط زیست اقلیمی و درجه روزهای نیاز گرمایشی و سرمایشی شهر اسلام آباد غرب، نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال 21، شماره 59، صص 21-1.
- پناهی، علی، ستاری، علیرضا، (1396)، تحلیلی بر پتانسیل‌های اقلیم گردشگری در شهرهای دامنه سبلان، نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال 21، شماره 62، صص 61-77.
- پورمحمدی، محمدرضا، نصرالله‌زاده، ذکیه،‌(1393)، بررسی عوامل مداخله‌گر در شگل‌گیری معماری صخره‌ای در نواحی روستایی نمونه موردی:‌روستای کندوان استان آذربایجان شرقی، نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال 18، شماره 49، صص 100-81
- رازجویان، محمود، (1379)، آسایش در پناه باد، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران
-  سعیدنیا،  احمد، (1383)، فضای سبز شهری، انتشارات سازمان شهرداری­ها و دهیاری‌های کشور.
- سعیدنیا، احمد، (1383)، کتاب سبز شهرداریها، جلد 12، طراحی فضاها و مبلمان شهری، انتشارات سازمان شهرداری­ها و دهیاری‌‌های کشور.
- صفایی پور، مسعود. شبان‌کاری، مهران. تقوی، طیبه السادات، (1392). شاخص‌‌های زیست اقلیمی مؤثر بر ارزیابی آسایش انسان (مطالعه موردی: شهر شیراز)، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال 24. شماره 2. صص 210-193.
- عطایی هوشمند،­هاشمی‌نسب، سادات. صداقت زادگان، محبوبه، (1393)، ارزیابی تطابق اقلیم و معماری بازارهای قدیم و جدید بافت تاریخی شهر اصفهان با استفاده از مدل ماهانی، نشریه مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه ای. سال ششم و شماره بیست و سوم. صص 74-59.
8- کامیابی، سعید، (1394)، بررسی انطباق معماری شهرهای استان سمنان با شرایط زیست اقلیمی. فصلنامه علمی‌ پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران. دوره جدید، سال سیزدهم، شماره 46. صص 338-323.
- کسمایی،مرتضی، ( 1387)، اقلیم ومعماری، انتشارات فارابی، چاپ پنجم.
- محمدی، حسین، (1385)، آب و هواشناسی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
-  ملک حسینی، عباس. ملکی، علیرضا، ( 1390)، اثرات اقلیم بر معماری سنتی و مدرن شهر اراک، فصل نامه جغرافیایی آمایش محیط، شماره 11.  صص 133-155
- Biabani Moghadam Babolia Fatemeh, Ibrahimb Norhati, Mohds Sharif Dahlia, (2015), Design Characteristics and Adaptive Role of the Traditional Courtyard Houses in the Moderate Climate of Iran, Procedia - Social and Behavioral Sciences Vol 201, pp 213 – 223
- Blazejczyk K، Epstein Y، Jendritzky G، Staige H، Tinz B. (2012), Comparison of UTCI to selected thermal indices. International Journalof Biometeorology; Vol 56, No (3), pp 515-35.
- Boolt. D:(2008). Design with the climatic in housing environments: An analysis in northern cyprus; Building and Environment, Vol.37.
- Burton I، Ebi KL، McGregor G. (2009). Biometeorology for Adaptation to Climate Variability and Change. 3rd ed. Netherlands: Springer;
- Kunst AE، Groenhof F،. (1994), Mackenbach JP. The association between two windchill indices and daily mortality variation in the Netherlands. American Journal of Public Health; Vol 84, No (11), pp 1738-42
-  Jendritzky G، de Dear R، Havenith G. (2012). UTCI—Why another thermal index? International Journal of Biometeorology; Vol 56, No (3), pp 421-28.
-  McGregor GR, (2012), Human biometeorology. Progress in Physical Geography, Vol 36, No (1): pp 93-109.
- Kántor N، Unger J. (2011), The most problematic variable in the course of human-biometeorological comfort assessment—the mean radiant temperature. Central European Journal of Geosciences, Vol 3, No (1): pp 90-100.
- Tseliou A، Tsiros IX، Lykoudis S، Nikolopoulou M. (2010), An evaluation of three biometeorological indices for human thermal comfort in urban outdoor areas under real climatic conditions. Building and Environment. Vol 45, No (5), pp 1346-1352.