نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس تهران

2 فارغ التحصیل دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

 





 





خوشه­های صنعتی تمرکز پیوندیافته­ی شرکتهای کوچک و متوسط در یک فضای جغرافیایی است که با ارتقاء ظرفیت­های یادگیری به تقویت توسعه منطقه ای کمک می کنند. این نوع توسعه از طریق همجواری فضایی در مناطق صنعتی رخ می دهد. نتایج مطالعات مختلف نشان می دهد که شبکه ای شدن صنعتی در در چهارچوب همجواری شناختی، اجتماعی، نهادی و سازمانی، پیش نیاز اساسی ایجاد جریان یادگیری منطقه ای محسوب می شود. هدف اصلی مقاله حاضر، ارزیابی تاثیر ساختار شبکه­ای شدن صنعتی بر ارتقاء یادگیری در منطقه صنعتی قزوین و استان مرکزی می باشد. روش تحقیق مقاله کمی و رویکرد مقاله توصیفی، تحلیلی-تطبیقی است، که در آن نمونه­گیری بر اساس روش سیستماتیک طبقه­ای و جمع­آوری داده­ها از طریق مصاحبه و پرسش­نامه محقق ساخته ­انجام گرفته است. نتایج حاکی از آن است که بین متغیرهای شبکه­بندی و شدت روابط میان بنگاه­ها ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین بررسی مولفه­های شبکه­بندی صنعتی تأثیرگذار بر یادگیری و نیز رابطه توپولوژی شبکه بر یادگیری نشان می­دهد ارتباط معناداری میان ساختار شبکه و یادگیری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی چندگانه جهت استخراج تاثیر همزمان متغیرهای مستقل مرکزیت و شدت شبکه و نیز مولفه­های شبکه بندی بر متغیر وابسته یادگیری نشان میدهد برای متغیرهای  شبکه بندی و شدت ارتباط میان بنگاه ها ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین مقایسه یافته ها نشان می دهد که صنایع ماشین سازی استان مرکزی ساختار شبکه ای تری نسبت به صنایع ماشین سازی منطقه قزوین در محدوده مورد مطالعه دارند. نتایج بیانگر آن است که شدت یادگیری در صنایع ماشین سازی استان مرکزی  نسبت به استان قزوین بیشتر می باشد و این امر موید مثبت بودن ارتباط شبکه ای شدن صنعتی و یادگیری می باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessng The Impact of Network Srtructure on Learning in Industrial Areas: Comparision Study of Automobile Industrial Clusters in “Qazvin” and “Arak” Province

نویسندگان [English]

  • Hashem Dadashpour 1
  • Noushin Sokhandan Asl 2

1 Tarbiat Modarres University, Tehran

چکیده [English]

Industrial clusters are related SMEs (Small and Medium Enterprises) concentrated in geographical areas which help regional development by promoting learning capacity. This development is due to intraction of four physical, economic, social- cultural and organizational proximity in industrial regions. According to above mentioned facts the main purpose of this article is to analyze the impact of industrial networking on learning promotion in “Qazvin” and “Arak” industrial regions (These two province are industrial poles in iran Specially in automobile industry). Research methodology that is applied in this research is descriptive, analytic and comparative. The results in this article are supported by systematic-stratified sampling, data gatherd by in-depth interviews and questionnaires.
The results show that there is meaning full correlation between networking and its intensity that represent learning process in networks. Also, studding of industrial networks parameters influencing learning and network topology shows that there is correlation between network structure and learning (straight correlation).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Industrial Networking
  • Learning Capacities
  • Regional Development
  • Qazvin
  • Arak
- اﺷﻤﻴﺘﺰ، ﻫﻮﺑﺮت (1381)، ﺧﻮﺷﻪ­های صنعتی روﻳﻜﺮدی ﻧﻮﻳﻦ در ﺗﻮﺳﻌﻪ صنعتی، ﺗﺮﺟﻤـﻪ ﻋﺒـﺎس ، ﻣﺨﺒﺮ و ﻋﺒﺎس زﻧﺪ ﺑﺎف، ﻧﺸﺮ ﻃﺮح ﻧـﻮ
 - بذرافشان، جواد، بریمانی، فرامرز و حاجی­زاده، محمد (1391)، تحلیلی بر نقش واحدهای بزرگ صنعتی در توسعه منطقه­ای جنوب فارس، فصلنامه برنامه­ریزی منطقه­ای، سال دوم، شماره 8
- جمشیدی، علیرضا، تقدیسی، احمد؛ غلامی، علیرضا و جمشیدی، معصومه (1391)، ارزیابی اثرات شهرک­های صنعتی بر توسعه روستاهای پیرامون، فصلنامه برنامه­ریزی منطقه­ای، سال اول، شماره 4
- پناهی، حسین، محمدزاده، پرویز، دیوسالار، یداله (1397). اندازه گیری اقتصادی مقدار بهینه شهر مبتنی بر حضور دولت مطالعه موردی کلان شهرهای ایران، جغرافیا و برنامه ریزی، سال 22، شماره 66.
- داداش پور، هاشم (1388).خوشه­های صنعتی، یادگیری، نوآوری و توسعه منطقه­ای، نشریه راهبرد یاس، شماره 18
- داداش پور، هاشم (1390)،نظریه­ها و مدل­های تازه توسعه منطقه­ای خوشه­وار،سیاسی- اقتصادی، شماره 285
- داداش پور، هاشم، تقی دخت حوریه، 1391، بررسی و تحلیل نقش منابع درون بنگاهی در تقویت روابط بین بنگاهی و نوآوری منطقه کلان شهری تبریز، فصلنامه علمی- پژوهشی سیاستهای علم و فناوری، سال چهارم، شماره 4 تابستان.
- داداش پور، هاشم، تقی دخت، حوریه، 1390، نقش شبکه­های درون منطقه ای در ارتقاء ظرفیتهای نوآوری بنگاهها در منطقه کلان شهری تبریز. فصلنامه علمی- پژوهشی برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 6.
- داداش­پور، هاشم و فتح جلالی، آرمان (1392)، تحلیلی بر الگوهای تخصصی شدن منطقه­ای و تمرکز فضایی صنایع در ایران،فصلنامه برنامه­ریزی منطقه­ای، سال سوم، شماره 11.
- داداش پور، هاشم, پورطاهری، مهدی و معرفی، ابوالفضل (1392). بررسی و تحلیل رابطه خوشه­ای شدن صنعتی و ارتقاء ظرفیت­های یادگیری: مورد مطالعاتی خوشه­های صنعتی مبلمان و چاپ و نشر در ­شهر قم، فصلنامه مدیریت صنعتی، 8(25) صص 93-104.
- ساسانی، مینا، داداش پور، هاشم (1398). بررسی رابطه بین تخصصی شدن، تنوع، رقابت صنعتی و تمرکز فضایی صنایع در شهرستان­های ایران در دوره­های زمانی 1375-1390، آمایش سرزمین، دوره 11، شماره 1.
- لطفی، صدیقه، شهابی شهمیری، مجتبی، روشناس، ساسان (1396). بررسی تطبیقی ساختار فضایی و صرفه­های مکانی شهرنشینی (یک مطالعه موردی از شیراز و مازندران مرکزی). جغرافیا و برنامه ریزی، سال، 21، شماره 60.
- مشفقی وحید (1391)، ظرفیت­سنجی الگوی فضائی عملکردی شبکه شهری استان مازندران با استفاده از تحلیل جریان­ها، پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشگاه تربیت مدرس
 - هادی زنور، بهروز و برمکی، افشین؛ شناسایی خوشه­های صنعتی استان تهران، فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 8، شماره 1
- Ardent, O& Strenberg, Z (2000), “Do Manufacturing Firms Firms Profit Fromintraregional Innovation Linking? An Empiricial based answer”, European Planning Studies, Vol 8, No 4, pp 465-485
- Asheim, B.T & Gertler, M.S.) 2005(. “The geography of innovation: regional innovation systems, in J. Fagerberg”, D. Mowery and R. Nelson (eds) The Oxford Handbook of Innovation. Oxford: Oxford University Press.
- Bessant, J, Tsekouras, G,)2002(, “ Developing Learning Networks”, Centre for Research in Innovation  Management, University of Brighton, U.K.
- Coleman, J (1988), “Social Capital in the creation of human capital”. American Journal of Sociology, 94, 95–120.
- Cooke, P., Uranga, M.G. and Etxebarria, G. (2003) 'Regional Innovation Systems: Institutional and Organizational Dimensions, Research Policy, 26, p.475- 491.
- Cumbers, A, Mackinenon,Danny & Keith Chapman,( 2003),“Innovation, Collaboration and Learning Regins in Regional Clusters: A Study of SMEs in The Aberdeen Oil Complex”, Journal of Environmental and Planning, Vol (35), 1689-1706.
- Dadashpoor, Hashem, Allan, Andrew. (2007). Industrial Clustering, Learning and Innovation in the Tehran Metropolitan Region: Empirical evidence of industrial clustering in the electronics and software industries. Studies in Regional Science, Vol. 37, No. 2, pp. 471-499.
- Dadashpoor, Hashem, Allan, Andrew. (2010). Industrial Clustering, Innovation and competitive advantage in Tehran metropolitan region: Evidence of Auto-parts cluster in Iran. The Journal of Humanities, Vol. 17, No. 1.
- Dosi, G (1984), “Technical change and Industrial Transformation”, New York: st. Martins Press
- Gust-Bardon, N.I. (2012). The role of geographical proximity in innovation: Do regional and local levels really matter? (No. R4/2012). Working Papers firms and region.
- Marrocu, E., Paci, R., & Usai, S(. 2013). Proximity, networking and knowledge production in Europe: What lessons for innovation policy? Technological Forecasting & Social Change.vol 80: 1485- 1498.
- Sebestyén, T., & Varga, A. (2013). Research Productivity and the Quality of Interregional Knowledge Networks, The Annals of Regional Science, 51(1), 155-189.
-Eraydin, Ayda &Armatli-Koroglu, Bilge,) 2005(,“Innovation, Networking and New Industrial Clusters: The characteristic of Networks and Local Innovation Capabilities in Turkish Industrial Clusters”, Journal Entrepreneurship and Regional Development, 237-266
-Fumado, Sofa Arques,) 2009(, “Network Analysis of Cephis, Thesis for Master Degree”, Aalaborg University
-Gao, Fei, Wang, Ni, )2009(,”Evolution of Innovation Capability Based on Network Structure: A Study of Mnaufacturing Industrial Clustre”, School of Business Administration, North eastern University, China
-Gemunden, Hans Georg, Ritter, Thomas, & Peter Heyderberck,)1996(, “Network Configuration and Innovation Success: An Empirical Analysis in German High-Tech industries”, International Journal of Research in Marketing, Vol (13), 449-462
-Granovetter, M. (1985). “Economic action and social structure: the problemof embeddedness”. American Journal of Sociology, 91, 481–510.
-Hudson, Ray,)1999(, “The Learning Economy, The Learning Firm and The Learning Region,  European Urban and Regional Studies”, No. 6, Vol. (1)
-Ketels, C. (2004); " Cluster – Based Evonomic development: What Have We Leared," Harvard Business school”, DTI, London. UK. 17 March 2004.
Krugman, P., (1991). Increasing returns and economic geographyJournal of political economy99(3), pp.483-499.
Marshall, A., (1890). Principles of economics: An introductory. volume (Eighth Edition., p. 871). London: Macmillan.
Maskell, P. and Lorenzen, M., (2004). The cluster as market organisationUrban Studies41(5-6), pp.991-1009.
Maskell, P., (2001). Towards a knowledgebased theory of the geographical clusterIndustrial and corporate change10(4), pp.921-943.
-Mei, Shuen, Wuhan, Xiao, Peg,) 2009(,” Innovation and Networking structure, School of Business and Management”, An hui University, China.
Myrdal, G. and Sitohang, P., (1957). Economic theory and under-developed regions.
Oakey, R., Kipling, M. and Wildgust, S., (2001). Clustering among firms in the non-broadcast visual communications (NBVC) sectorRegional Studies35(5), pp.401-414.
-Porter, M.E. )2000(. “Locations, clusters, and company strategy”, in G.L. -Clark, M.P Feldman, and M.S. Gertler (eds) The Oxford Handbook of Economic Geography.Oxford:Oxford University Press, pp. 253-74.
-Robertson, Maxine, Munir, Kamal, Denye, David and Andy Neely, )2004(, “Networking and Innovation: A Systematic Review of the Evidence”, International Journal of Management Review, Vol(16), 137-168.
Schmitz, H., (1992). Industrial districts: model and reality in Baden-Württemberg, GermanyIndustrial districts and local economic regeneration, pp.87-121.
-Van Zee, Arin, Engel, Paul,) 2004(, “Networking For Learning, What Can Participant Do”, ICCO Publication
-Watson, John, )2006(,” Modeling The Relationship Between Networkingand Firm Performance”, Journal of Business Venturing, Vol (22), 852-874