نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بخش اقتصاد دانشگاه شهیدباهنر کرمان

2 اقتصاد/ دانشکده اقتصاد و مدیریت باهنر کرمان

3 استاد گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد ومدیریت دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

 





 





آلودگی هوا یکی از معضلات اصلیکلان شهرهای ایران می­باشد؛ به طوری­که مشکلات ناشی از آن به یکی از مهم­ترین دغدغه­های دانشمندان تبدیل شده ­است. این پدیده موجب تغییر شرایط اقلیمی در مقیاس محلی، منطقه­ای و جهانی می­شود. مصرف انواع حامل­های انرژی و رشد تولید در بخش­های مختلف اقتصادی، می­توانند از متغیرهای اثرگذار بر انتشار آلاینده­ها در یک منطقه باشند. لذا هدف تحقیق حاضر، بررسی و ارزیابی تأثیر رشد تولیدات و مصرف انرژی بر انتشار دی اکسید کربن در بخش­های مختلف اقتصادی ایران از قبیل: بخش­های صنعت، کشاورزی، نفت، حمل و نقل و خدمات است. برای این منظور داده­های دوره زمانی 1393-1375 و یک مدل رگرسیون "به ظاهر نامرتبط" بکارگرفته شد. نتایج برآورد رگرسیون حاکی از آن است که مصرف انرژی رابطه مثبت و معناداری با انتشار دی­اکسیدکربن دارد اما مصرف انرژی در بخش­های مختلف اثر یکسانی بر آلودگی ندارد. همچنین رابطه بین آلودگی و رشد اقتصادی در بخش­های کشاورزی، نفت،    حمل­و­نقل به­صورت N معکوس است. منحنی N شکل معکوس به این مفهوم می­باشد که آلودگی در ابتدا همراه با افزایش تولید در بخش­های اقتصادی کاهش یافته، سپس افزایش و سرانجام دوباره با بهبود تولید، کاهش می­یابد. علاوه­بر این رابطه بین آلودگی و رشد اقتصادی در بخش­ صنعت U شکل و در بخش خدمات یکنواخت کاهشی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Investigation of the Impacts of economic Growth and Energy Consumption on Carbon Dioxide emission in economic sections economic of Iran

نویسندگان [English]

  • mehdi nejati 1
  • pegah Bavaghar zaimi 2
  • abdolmajid jalaee 3

1 Assistant Professor

2 economic and Management . Bahonar University of Kerman

3 Department of Economics, shahid bahonar university of kerman

چکیده [English]

Air pollution is one of the most important of the metropolises of Iran. The problems are become to one of the most important obsessions of the diplomats that cause climate conditions change in global, territorial and local scale. In order to management and pollution decline planning is required the congition of the mutual relation between pollution emission level and economic pollution decline of the different activities. The aim of this study is energy consumption and production growth impact investigate on co2 emission in economic different parts of Iran (such as Industry, agriculture, transportation services , oil) over the period 1996 2014 by using a SUR model. The result show that the energy consumption has a positive relation with co2 emission and energy consumption in different parts hasn't equal effect on pollution. according to SUR calculation there is a reverse N relation between pollution and productions growth in economic parts. Nonetheless co2 emission of GDP can be introduced as verse U Because totally GDP left side is very little . reverse N curve significants environment destruction starts to decrease again after increasing in Particular level. Because of there is a Kuznets curve reverse U in Environmental Kuznets curve reverse N. we have been investigated if there is N curve for co2 in different Parts?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy consumption
  • CO2 emission؛ Economic Sectors؛ Kuznets curve
- استادزاد، علی حسین؛ بهلولی، پریسا (1394)، «تأثیر انرژی های تجدیدپذیر بر منحنی زیست محیطی کوزنتس در ایران» ، فصلنامه نظریه­های کاربردی اقتصاد، سال دوم، شماره 2، 154-127.
- اسلاملوئیان، کریم؛ جواد، هراتی (1392)، «بررسی ارتباط پویای محصول و آلودگی در چارچوب یک الگوی رشد، آزمون فرضیه زیست محیطی کوزنتس برای اقتصاد ایران»، فصلنامه اقتصاد انرژی ایران، سال دوم، شماره هفت، 197-171.
- آل­عمران، رویا؛ پناهی، حسین؛ کبیری، زهرا (1392). «بررسی و تعیین رابطه علّی بین رشد اقتصادی، انتشارات Co2، مصرف انرژی و نسبت اشتغال در ایران» . نشریهجغرافیا و برنامه ریزی، شماره 24، 26-1.
- بلالی، حمید؛ زمانی، امید؛یوسفی، علی (1392)، «رابطه رشد اقتصادی و آلودگی زیست محیطی در بخش نفت با تاکید بر نوسانات قیمت آن (مطالعه موردی اقتصاد ایران)»، فصلنامه علمی پژوهشی برنامه و بودجه، سال هجدهم، شماره 3، 65-49.
- بنی اسدی، مصطفی؛ زارع مهرجردی، محمدرضا (1394)، «بررسی وجود رابطه علیت میان رشد بخش صنعت و آلودگی هوا در اقتصاد ایران طی دوره 89-1346.»، 25-38.
- بهبودی، کیانی، ابراهیمی (1390)، «رابطه علی انتشار دی‌اکسیدکربن، ارزش افزوده بخش صنعت و مصرف انرژی در ایران.» پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران. 53-33.
- ترابی، تقی؛ خواجویی پور، امین؛ طریقی، سمانه؛ پاکروان، محمدرضا (1394)، «تأثیر مصرف انرژی، رشد اقتصادی و تجارت خارجی بر انتشار گازهای گلخانه ای در ایران»، فصلنامه مدل­های اقتصادی، سال نهم، شماره یک، 63-84.
- جعفری صمیمی، احمد؛ محمدی خیاره، محسن(1391)، «رابطه کوتاه­مدت و بلندمدت بین انتشار دی­اکسید کربن، مصرف انرژی و رشد اقتصادی: شواهد جدید در ایران»، فصلنامه­ی پژوهش­های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال چهارم، شماره دوم، 1-20.
- حاجی قاسمی، شهناز؛ نجاتی، مهدی؛ صالحی آسفیجی، نورالله (1369)، «ارزیابی اثرات نرخ بهره واقعی و نرخ ذخیره قانونی بر متغیرهای منتخب کلان اقتصاد ایران»، فصلنامه، نظریه­های کاربردی اقتصاد، سال چهارم، شماره 3، صفحات 142-117.
- حری، حمیدرضا؛ جلایی، سیدعبدالمجید؛ جعفری، سعید. (1392). " بررسی تأثیر توسعه مالی و مصرف انرژی بر تخریب زیست محیطی در ایران در چارچوب فرضیه منحنی زیست محیطی کوزنتس"، فصلنامه اقتصاد محیط زیست و انرژی،سال دوم، شماره ششم، صفحات 48-27. 
- شمس­الدینی، مصطفی؛ جواد، شهرکی (1395)، «بررسی عوامل مؤثر برمیزان درآمدهای مالیاتی در ایران»،  سیاست گذاری اقتصادی، شماره پانزدهم، صفحات116-77.
- صادقی، سیدکمال؛ ابراهیمی، سعید (1392)، «تأثیر توسعه مالی، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی بر آلودگی محیط زیست در ایران (رهیافت(ARDL»،اقتصاد انرژی ایران (اقتصاد محیط زیست و انرژی)، دوره دوم، شماره هفتم، صفحات 73-43.‏   
- فطرس، محمد حسن؛ غفاری، هادی؛ شهبازی، آزاده (1389)، «مطالعه آلودگی هوا و رشد اقتصادی کشورهای صادر کننده نفت»، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، سال اول، شماره اول، 77-59.
- فطرس، محمدحسن؛ براتی، جواد (1390) ، «تجزیه انتشار دی اکسیدکربن ناشی از مصرف انرژی به بخش­های اقتصادی ایران، یک تحلیل تجزیه شاخص»، 49-73.
- کریم، محمدحسین؛ نیک بخش، فتانه؛ سرگزی، علیرضا؛ سالارپور، ماشااله (1392)، «تأثیر آزادسازی تجاری بر فقر روستایی ایران»، فصلنامه سیاست­های راهبردی و کلان، شماره دوم، صفحات 76-71.
- لطفعلی پور، محمد رضا؛ فلاحی، محمدعلی؛ آشنا، ملیحه ( 1388)، «بررسی رابطه انتشار دی‌اکسیدکربن با رشد اقتصادی، انرژی و تجارت در ایران»،  مجله تحقیقات اقتصادی، سال اول، شماره 46، صفحات 173-151.
- محمدباقری، اعظم (1389)، «بررسی روابط کوتاه مدت و بلندمدت بین تولید ناخالص داخلی، مصرف انرژی و انتشار دی اکسید کربن در ایران»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال هفتم، شماره 27، 129-101.
- مکیان، سید نظام الدین؛ خاتمی، سمانه (1390)، «بررسی همگرایی اقتصادی کشورهای عضو منا»، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، سال یازدهم، شماره سوم، 157-135.
- مهدوی عادلی، محمد حسین؛ قنبری، علیرضا (1392)، «تجزیه و تحلیل رابطه همجمعی و علیت میان انتشار دی اکسید کربن، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در ایران»، فصلنامه اقتصاد انرژی ایران، سال دوم شماره نهم، 237-217.
- نجفی علمدارلو، حامد؛ سفلایی شهربابک، الهام (1394)، «آزمون ارتباطات پیشین و پسین رشد کشاورزی و فشار بر منابع طبیعی در ایران»، فصلنامه اقتصادکشاورزی، جلد دوم، شماره سوم، صفحات161- 141.
- نصراللهی، زهرا، مرضیه غفاری گولک (1388)، «توسعه­ی اقتصادی و آلودگی محیط زیست در کشورهای عضو پیمان کیوتو و کشورهای آسیای جنوب غربی (با تأکید برمنحنی زیست‌محیطی کوزنتس) »،پژوهشنامه اقتصاد کلان،9.35، 105-126.
 
- Ahmad, N., Du, L., Lu, J., Wang, J., Li, H. Z., & Hashmi, M. Z. (2017). “Modelling the CO2 emissions and Economic growth in Croatia: Is there any Environmental Kuznets Curve?”. Energy.vol 123,164-172
-Ahmed,K.,Long,W.)2012(.”Environmental Kuznets curve and Pakistan: an empirical analysis”. Procedia Econ. Financ. 1, 4–13.
-Akbostanci, E., Türüt-Aşık, S.,Tunç, G. İ. (2009). “The relationship between income and environment in Turkey: Is there an environmental Kuznets curve?”. Energy Policy, 37(3), 861-867.‏
-Alam, M.J., Begum, I., Buysse, J., Huylenbroeck, G.) 2012(.”Energy consumption, carbon emissions and economic growth nexus in Bangladesh: cointegration and dynamic causality analysis”. EnergyPolicy 45, 217–225.
-Apergis, N. Payne, J. (2009).”CO2 emissions, energy usage,and output in central America”. Energy Policy,37, 3282–3286.
-Arouri, A. Youssef, B. Mhenni, H. (2012). “Energy consumption, Economic Growth and CO2 Emission Middle East and North African Countries”. Energy Policy.45,126-135.
-Chebbi, H.E.)2010(."Literature survey on the relationships between energy, environment and economic growth". Middle East Dev. J. 2, 139–158.
-Chen, Jo-Hui. Yu-Fang Huang. (2013). “The study of the relationship between carbon dioxide (CO2) emission and economic growth”. Journal of International and Global Economic Studies. 6.2 ,45-61.
-Coondoo, D. Dinda, S. (2006). “Income and emission, A panel-data based co-integration analysis”. Ecological Economics.(57)2, 167–181.
-DeBruyn,SM.(1997).“Explaining the environmental Kuznets curve: structural change and international agreements in reducing sulphur emissions”. Environ Dev Econ.2(04), 485–503.
-Dinda, S. (2004). “Environmental Kuznets curve hypothesis: a survey”. Ecological economics. 49(4), 431-455.‏
-Galeotti, Marzio. "Economic Development and Environmental Protection." (2003).‏
-Galeotti,M.Lanza,A.(2005).”Desperately seeking environmental Kuznets”. Environ Model Softw.20(11) , 1379–88.
-Grossman, G. M. Krueger, A. B. (1991). “ Environmental impacts of a North American free trade agreement”. National Bureau of EconomicResearch.‏ (No. w3914).
-Grossman, GM. Krueger AB.(1995). “Economic growth and the environment”. The quarterly journal of economics. 110 (2), 353–377.
-Iwata, H. Okada, K. Samreth, S. (2010). “Empirical study on the environmental Kuznets curve for CO2 in France The role of nuclear energy” .Energy Policy. (38)3, 4057-4063.
-Jalil, A. Mahmud, S. F. (2009). “Environment Kuznets curve for CO 2 emissions: a cointegration analysis for China”. Energy Policy, 37(12), 5167-5172.‏
-Jha, R. and Murthy, K.V. B. (2003) . “An inverse global environmental Kuznets curve”. Journal of Comparative Economics. 31, 352-368.
-Kang, Y. Q., Zhao, T., & Yang, Y. Y. (2016). Environmental Kuznets curve for CO 2 emissions in China: a spatial panel data approach. Ecological Indicators, 63, 231-239.
-Kulionis, V. (2013). “The relationship between renewable energy consumption, CO2 emissions and economic growth in Denmark”.
-Lopez, R. (Ed.). 1992. The Environment as a Factor of Production: The Economic Growth and Trade Policy Linkages. Washington D.C.: World Bank.
-Min Lim, L. Ye, K. Khoon Yoo, S. (2014). “Oil consumption CO2 emission, and economic growth: Evidence from the Philipines” .Sustainability. 6,967-979.
-Mirzaei, M. Bekri, M. (2017). “Energy consumption and CO 2 emissions in Iran, 2025” Environmental Research. vol 154, 345-351.‏
-Mrabet, Zouhair. Mouyad, Alsamara.(2016) “Testing the Kuznets Curve hypothesis for Qatar: A comparison between carbon dioxide and ecological footprint” Renewable and Sustainable Energy Reviews .‏vol 70 ,1366–1375
-Neumayer, E. 2003b. Weak versus Strong Sustainability. Cheltenham and
-Neumayer, Eric. (2002) .“Can natural factors explain any cross-country differences in carbon dioxide emissions?”. Energy Policy. 30,1 7-12.‏
-Orubu, O., Omotor, D.G.)2011(.”Environmental quality and economic growth: searching for environmental Kuznets curves for air and water pollutants in Africa”. Energ Policy. 39,4178–4188.
-Ozokcu, Selin, and Özlem Özdemir. (2017).”Economic growth, energy, and environmental Kuznets curve”Renewable and Sustainable Energy Reviews .72 . 639-647.‏
-Pablo-Romero, María del P., and Josué De Jesús. (2016) “Economic growth and energy consumption: The Energy-Environmental Kuznets Curve for Latin America and the Caribbean”.Renewable and Sustainable Energy Reviews. 60 . 1343-1350.‏
-Panayotou,T.(1997).Demystifying the environmental Kuznets curve: turning a black box into a policy tool." Environment and development economics,2.04 ,465-484.‏
-Saboori, Behnaz, Jamalludin Bin Sulaiman, and Saidatulakmal Mohd. (2012) . “An empirical analysis of the environmental Kuznets curve for CO2 emissions in Indonesia: the role of energy consumption and foreign trade.”. International Journal of Economics and Finance .4.2 ,243.‏
-Shafik, N. (1994), “Economic Development and Environmental Quality: An Econometric Analysis”, Oxford Economic Papers, 46, 757-773.
-Shahbaz, M., Lean, H.-H., Shabbir, M.-S. )2012(.”Environmental Kuznets curve hypothesis in Pakistan: cointegration and granger causality”. Renew. Sust. Energ. Rev. 16, 2947–2953.
-Simon,[1] J. L. 1996. The Ultimate Resource. Princeton: Princeton University Press.
-Wang, Z. Bao, Y. Wen, Z. Tan, Q. (2016). “Analysis of relationship between Beijing's environment and development based on Environmental Kuznets Curve”. Ecological Indicators. 67, 474-483.‏
-Zhu, H. Duan, L. Guo, Y. Yu, K. (2016). “The effects of FDI, economic growth and energy consumption on carbon emissions in ASEAN-5: Evidence from panel quantile regression” .Economic Modelling. 58, 237-248.‏