نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• حسین عساکره
• مختار فتاحیان

دانشگاه زنجان

چکیده

به منظور بررسی تغییرات زمانی- مکانی  پشته پرفشار جنب حاره بر روی ایران، از داده­های دوباره تحلیل شده میانگین ماهانه NCEP/NCAR با تفکیک افقی 5/2 درجه قوسی استفاده شد. بدین منظور از داده­های ارتفاع ژئوپتانسیل، مؤلفه مداری - نصف­النهاری باد  در یک دوره 52 ساله، برای تعیین جایگاه مرز شمالی پشته، ­در محدوده 80 درجه غربی تا 120 درجه شرقی بهره گرفته شده است. بازه زمانی مورد استفاده شامل اردیبهشت )زمان احراز پشته) 1341 تا مهر 1391 بوده است. در این مقاله تلاش شد، تا رفتار طولانی مدت (تغییرات) پشته بر روی پهنه اقلیمی آن ارزیابی گردد. بنابراین تحلیل روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو در مقیاس سالانه، به منظور مطالعه تغییرات            ارتفاعی ­پشته بر روی ایران با استفاده از روش رگرسیون خطی ساده انجام گرفت. همچنین        دوره­­های بازگشت پشته پرفشار جنب حاره، نیز براساس تحلیل طیفی و از روش تحلیل همسازها (هارمونیک) تخمین زده شد. نتایج نشان داد، سه تراز در دسترس که حاکمیت پشته در آن قابل تشخیص و نیز داده­های آن در دسترس است، ترازهای 700 ، 600 و500 هکتوپاسکال است.­  یافته­ها نشان داد ارتفاع پشته پرفشار جنب حاره طی دوره، روندی افزایشی داشته است. این روند تغییرات در بخش­های غرب و شمال غرب کشور از نمود بیشتری برخوردار بوده است. در یافته­های حاصل­ وجود ­چرخه­های 4-3 ساله، 6-4 ساله و 11-8 ساله ­در سری زمانی داده­های سالانه احراز پشته قابل مشاهده است. وجود چرخه­های 4-3 ساله در بسیاری از مطالعات مختلف مشاهده شده و گویای ارتباط قوی و همبسته تغییرات رفتار سلول پرفشار جنب حاره با فعالیت­های نوسان­های جنوبی – ال­ نینو (ENSO) می­باشد

کلیدواژه‌ها

• خط پشته
• ارتفاع ژئوپتانسیل
• مولفه مداری- نصف النهاری باد
• تحلیل طیفی
• ایران

موضوعات

• آب و هواشناسی

عنوان مقاله [English]

Analysis of Annual Changes of Subtropical High Pressure Ridge over Iran

نویسندگان [English]

• Hossein Asakereh
• Mokhtar Fataheyan

Zanjan University

چکیده [English]

Atmospheric circulation is a fundamental factor in determining the climatic conditions of every region (Mofidi and Zarrin, 1391). Therefore, the climate framework of every location is based on large-scale systems. One of the most obvious and permanent tropical landscapes along the northern and southern tropical hemisphere as cores of high-pressure centers or high-altitude bands is called the "tropical high-pressure" system. The subtropical high-pressure cores are known in various areas under various names (such as high-pressure azure, high-pressure Saudi, etc.). For example, Mason and Anderson (1963) define the most intense and permanent anticyclone as the Asian Anticyclone studying the two levels of 100 and 50 hPa and by investigating daily weather-condition maps during 1957-59. Since the spatial-temporal variance and intensity change of this system causes anomalies in regional and global circulation and consequently climatic anomalies, therefore, due to the geographical location of Iran relative to the climate of the above system, the spatial variations of this system have significant effects on Iran.