برنامه ریزی شهری
مصطفی امیرفخریان؛ حانیه لقایا؛ مبینا رجبی
چکیده
فضاهای زنانه، ازموضوعات مهم در مطالعات شهری است. عملکرد برخی از این فضاها (نظیرطلافروشیها) بگونهای است که بدون الزام محدودیت حضوربرای مردان، به شکل معناداری جاذب جمعیت زنان هستند. اثرگذاری چنین فضاهایی از عناصر ساختار فضایی شهرها میتواند تاثیر مهمی از حضورپذیری زنان در فضای شهری را به تصویر کشد. براین اساس مطالعهحاضر ...
بیشتر
فضاهای زنانه، ازموضوعات مهم در مطالعات شهری است. عملکرد برخی از این فضاها (نظیرطلافروشیها) بگونهای است که بدون الزام محدودیت حضوربرای مردان، به شکل معناداری جاذب جمعیت زنان هستند. اثرگذاری چنین فضاهایی از عناصر ساختار فضایی شهرها میتواند تاثیر مهمی از حضورپذیری زنان در فضای شهری را به تصویر کشد. براین اساس مطالعهحاضر درنظر دارددرچارچوبِ فضاهایشهریزنانه، ضمن انتخاب دومنطقه باوضعیت درآمدی متفاوت ازشهرمشهد(مناطق1و5)، الگوی استقرار طلافروشیها را ارزیابی کند و نشان دهد که درتوزیع اینگونه فضاها (باتوجه به سطح درآمدی هرمنطقه) چه تفاوتیهای قابل مشاهده است و این الگو ازچه قواعد نانوشتهای تبعیت میکند. شیوه مطالعه توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری نیز شامل کلیه طلافروشیهای واقع درمناطق 1و5 شهرمشهد(شامل630 طلافروشی)است. درگام اول پس از ایجاد پایگاه اطلاعاتمکانی درمحیطArcGis اقدام به تعیین موقعیت طلافروشیها، براساس اطلاعات موجود دربانک اصناف شهرداری مشهد، گردید. درادامه بابهرهگیری از7متغیر(ازویژگیهای مکانی طلافروشیها و عناصرساختارفضایی هرمنطقه) شامل موقعیت مطلق، وسعت، زمان تاسیس هرطلافروشی، همجواری باکاربریهای پیرامونی، معابر و شریانهای ارتباطی، جمعیت و جمعیت زنان، اقدام به بررسی تفاوتهای فضایی درخصوص استقرار طلافروشیها گردید. مدلهای مورد بررسی شامل "الگویتراکم"،"مرکزثقل"، "مسافتاستاندارد"، "نزدیکترینهمسایگی"، "خودهمبستگیفضایی" و "الگوی زمانی-مکانی" است. نتایج بیانگر آن است که درمناطق توسعهیافته، فضاهای زنانه مورد بررسی، کمتر از توزیع جمعیت زنان تبعیت میکند درحالیکه در مناطق باسطح درآمدپایین، فضاهای زنانه، انطباق بیشتری با عناصر محلی همچون نزدیکی به ایستگاههای اتوبوس، شریانهای محلی و فضاهای مسکونی دارد. درعین حال نکته مشترک در این قاعدهمندی، رونق فعالیت این فضاهادر طول زمان ست. که به نظر میرسد در آینده، بیش از پیش فضاهای شهری را به سمت زنانه شدن سوق دهد.
