ژئومورفولوژی
دکتر شهرام روستایی؛ داود مختاری؛ کریستینه جانانه
چکیده
ناپایداری‌های دامنه‌ای از مشخص‌ترین نوع مخاطرات زمین ریخت شناسی محسوب می شوند که با دخالت های انسانی تشدید می گردند و بیشتر تاسیسات انسانی، به ویژه جاده‌های کوهستانی را مورد تهدید قرار می دهند، و به این ترتیب هزینه‌های سنگینی را به دولت و ساکنین محلی تحمیل می کنند. بنابراین ارزیابی کمی پتانسیل وقوع ناپایداریها در مناطقی که به ...
بیشتر
ناپایداری‌های دامنه‌ای از مشخص‌ترین نوع مخاطرات زمین ریخت شناسی محسوب می شوند که با دخالت های انسانی تشدید می گردند و بیشتر تاسیسات انسانی، به ویژه جاده‌های کوهستانی را مورد تهدید قرار می دهند، و به این ترتیب هزینه‌های سنگینی را به دولت و ساکنین محلی تحمیل می کنند. بنابراین ارزیابی کمی پتانسیل وقوع ناپایداریها در مناطقی که به لحاظ وضعیت جغرافیایی و ساخت وسازهای انسانی مستعد وقوع ناپایداریها هستند ضروری می باشد. منطقه مورد مطالعه بزرگراه در حال احداث تهران- شمال می باشد که به دلیل جغرافیای خاص همیشه در معرض انواع ناپایداری ها قرار دارد.در این مطالعه از روش رگرسیون لجستیک برای تحلیل کمی ناپایداریها در دامنه های مشرف بر اتوبان در حال احداث تهران- شمال (حد فاصل تهران- سولقان) استفاده شده است. جهت بررسی پتانسیل وقوع حرکات دامنه‌ای لایه های جداگانه 14 فاکتور موثر در وقوع ناپایداریها (شامل طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، زمین شناسی، کاربری اراضی، بارش، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، پوشش گیاهی، اقلیم، LS، SPI و TWI) در محیط GIS تهیه شدند، سپس با لایه پراکنش ناپایداری‌های موجود انطباق داده شدند و تراکم آن‌ها در واحد سطح محاسبه شد. در ادامه با استفاده از نرم‌افزار Terrset مدل رگرسیون لجستیک انجام شد. درنهایت می‌توان گفت مدل آماری رگرسیون لجستیک مدلی مناسب جهت پهنه‌‌بندی احتمال وقوع ناپایداریها در منطقه مورد مطالعه در کنار خطوط ارتباطی است. به عنوان نتیجه گیری نهایی می‌توان گفت علاوه بر عوامل طبیعی، عوامل انسانی خصوصا جاده‌سازی غیراصولی می تواند نقش مهمی در وقوع ناپایداری‌های دامنه‌های مشرف بر جاده داشته باشد، برای کاهش نسبی خطرات و افزایش میزان پایداری دامنه‌ها لازم است تا حد ممکن از تغییر اکوسیستم و کاربری اراضی اجتناب نمود، و همچنین هرگونه سیاست‌گذاری به منظور احداث سازه‌ها متناسب با شرایط ژئومورفولوژیکی و زمین‌شناسی منطقه صورت پذیرد.
