سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
نگین فلاح حقیقی؛ قاسم رمضان‌پور نرگسی؛ غلامحسین عبدالله‌زاده؛ زینب شریفی
چکیده
یکی از اصلیترین عوامل مؤثر در توسعه مناطق، برخورداری از زیرساختها است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی توسعه‌یافتگی استانهای کشور بر اساس شاخص‌های زیربنایی انجام شد و بر اساس 20 شاخص، 31 استان رتبه‌بندی شدند. ابتدا شاخص‌ها گردآوری شدند، سپس با استخراج وزن به روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی، تلفیق شاخص با روش تاپسیس انجام شد ...
بیشتر
یکی از اصلیترین عوامل مؤثر در توسعه مناطق، برخورداری از زیرساختها است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی توسعه‌یافتگی استانهای کشور بر اساس شاخص‌های زیربنایی انجام شد و بر اساس 20 شاخص، 31 استان رتبه‌بندی شدند. ابتدا شاخص‌ها گردآوری شدند، سپس با استخراج وزن به روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی، تلفیق شاخص با روش تاپسیس انجام شد و شاخص ترکیبی توسعه زیربنایی استان‌ها محاسبه شد. به منظور بررسی نابرابری منطقه‌ای از ضرایب تغییرات و ویلیامسون استفاده شد. همچنین پهنه‌بندی استان‌ها انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS، Excel و Arc GIS انجام شد. براساس نتایج بیشترین نابرابری مربوط به زیرساخت‌های مرتبط با حمل و نقل کشور و کمترین نابرابری مربوط به شاخص‌های مرتبط با زیربنای روستاها بوده است. یافته‌های شاخص‌های ترکیبی نشان داد، استانهای تهران، خراسان رضوی، اصفهان، گیلان و همدان بهترین وضعیت در حالی که سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی و البرز به ترتیب پایین‌ترین رتبه را داشتند. براساس نتایج پهنه‌بندی استانهای تهران، خراسان رضوی، اصفهان، گیلان و همدان در سطح اول توسعه، بیشتر استانهای شمالی، مرکزی و جنوبی در سطح دوم، استانهای جنوبی و جنوب شرقی در سطح سوم قرار گرفتند. همچنین براساس تحلیل خوشه‌ای سلسله مراتبی استان‌ها به سه گروه برخوردار، نیمه برخوردار و غیر برخوردار تقسیم شدند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که الگوی پراکنش فضایی توسعه زیربنایی در بین استانهای ایران متعادل نیست و لازم است در هرگونه تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در بخش زیربنایی، استانهای غیربرخوردار و کم برخوردار مورد توجه بیشتر قرار گیرند.
ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
غلامرضا کاظمیان شیران؛ محمود ضیائی؛ فاطمه یاوری گهر؛ یاور بابائی
چکیده
این مطالعه با هدف شناسایی ابعاد و مولفه‌های توسعه مکمل‌گرای گردشگری و بررسی نقش آن در توسعه منطقه‌ای انجام گرفته است. برای این منظور، روش پژوهش، آمیخته اکتشافی و دارای دو مرحله متوالی کیفی و سپس کمی است. روش تحقیق این مطالعه به گونه‌ای است که ابتدا در بخش کیفی از روش فراترکیب و تحلیل مضمون استفاده شد و الگوی تحقیق براساس آن طراحی ...
بیشتر
این مطالعه با هدف شناسایی ابعاد و مولفه‌های توسعه مکمل‌گرای گردشگری و بررسی نقش آن در توسعه منطقه‌ای انجام گرفته است. برای این منظور، روش پژوهش، آمیخته اکتشافی و دارای دو مرحله متوالی کیفی و سپس کمی است. روش تحقیق این مطالعه به گونه‌ای است که ابتدا در بخش کیفی از روش فراترکیب و تحلیل مضمون استفاده شد و الگوی تحقیق براساس آن طراحی گردید و سپس در بخش کمی با استفاده روش معادلات ساختاری به بررسی ساختاری مدل تحقیق، تعیین روایی و پایایی و ارتباط بین سازه‌ها پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق شامل مطالعات داخلی و خارجی مرتبط با موضوع تحقیق با تعداد نمونه 59 مطالعه و خبرگان دانشگاهی، اجرایی و مدیران کسب و کارهای گردشگری با تعداد نمونه 18 نفر در بخش کیفی و 110 نفر در بخش کمی می‌باشد. براساس نتایج تحقیق، براساس رویکرد کیفی، دو مفهوم فراگیر شامل دستاوردهای توسعه منطقه‌ای و توسعه مکمل‌گرای گردشگری با ابعاد مکمل‌گرایی سیاستی، مکمل‌گرایی همکارانه، مکمل‌گرایی فرهنگی، مکمل‌گرایی پویا، مکمل‌گرایی فنی و مکمل‌گرایی سایت‌های گردشگری شناسایی شد. همچنین نتایج حاصل از معادلات ساختاری و با تاکید بر استان اردبیل به عنوان منطقه مورد مطالعه، نشان داد که توسعه مکمل‌گرای گردشگری با ضریب مسیر 406/0 و معناداری 893/4 تاثیر مثبت و معناداری بر دستاوردهای توسعه منطقه‌ای در استان اردبیل دارد. نتایج این تحقیق می‌تواند به توسعه ادبیات تحقیق در حوزه مکمل‌گرایی در گردشگری و نیز بکارگیری گردشگری در دستیابی به دستاوردهای توسعه منطقه‌ای کمک کند.
