برنامه ریزی شهری
محمود پروین‌زاد؛ رضا ولی‌زاده؛ کریم حسین‌زاده دلیر؛ حسن احمدزاده
چکیده
یکی از مهمترین چالشهای پیش روی مدیریت شهری، اسکان غیررسمی است. این پدیده از پیامدهای نامطلوب شهرنشینی در جهان معاصر است که به ویژه در نتیجه صنعتی شدن شتابان و نابرابریهای منطقهای شکل گرفته و به دلیل محرومیت و عدم برخورداری سکونتگاههای غیررسمی از تسهیلات زندگی شهری در قیاس با دیگر نواحی شهری، آنها را کانون مسائل ...
بیشتر
یکی از مهمترین چالشهای پیش روی مدیریت شهری، اسکان غیررسمی است. این پدیده از پیامدهای نامطلوب شهرنشینی در جهان معاصر است که به ویژه در نتیجه صنعتی شدن شتابان و نابرابریهای منطقهای شکل گرفته و به دلیل محرومیت و عدم برخورداری سکونتگاههای غیررسمی از تسهیلات زندگی شهری در قیاس با دیگر نواحی شهری، آنها را کانون مسائل و مشکلات حاد شهری و ضد توسعه پایدار انسانی نموده است. وضعیت موجود سکونتگاههای غیررسمی نشان میدهد که برنامه‌ریزی‌ها، پیش‌بینی‌ها و اقدامات انجام‌شده برای برای رفع معضلات این پدیده به‌ویژه در کلانشهر تبریز، کارایی آن‌چنانی نداشته است به گونهای که گسترش پهنه‌های سکونتگاههای غیررسمی در این شهر خود دلیلی بر این ادعاست. بدین منظور در این پژوهش سعی گردیده است که به‌صورت سیستمی و نظاممند پیشرانهای کلیدی مؤثر بر شکلگیری و گسترش اسکان غیررسمی در محدوده کلانشهر تبریز شناسایی و تحلیل شوند. روش تحقیق در مطالعه‌ی حاضر آمیخته (کمی-کیفی) با ماهیت تحلیلی-اکتشافی میباشد .در این پژوهش ابتدا با تکنیک پویش محیطی و دلفی، 64 عامل اولیه در پنج حوزه مختلف استخراج‌شده و سپس با استفاده از روش دلفی مدیران، ماتریس اثرات متقاطع مؤلفه‌ها تشکیل گردیده است. در مرحله بعدی از طریق نرمافزار میکمک نسبت به تحلیل ماتریس اقدام شده است. نتایج حاصل از پراکندگی متغیرها در محور تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عوامل در نرمافزار میکمک، حاکی از ناپایداری سیستم در محدوده موردمطالعه است و بر همین اساس پنج دسته متغیر مورد شناسایی قرار گرفت. درنهایت با توجه به امتیاز بالای اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم عوامل، هجده عامل اصلی بهعنوان پیشرانهای کلیدی در شکلگیری و گسترش اسکان غیررسمی منطقه مورد شناسایی قرار گرفتند. از بین پیشرانهای موردبررسی نیز، متغیرهای بخش اقتصادی بیشترین تأثیر را بر شکلگیری و گسترش اسکان غیررسمی در محدوده موردمطالعه داشتهاند.
برنامه ریزی شهری
سجاد رجبی؛ رضا ولی زاده؛ داریوش ستارزاده؛ علی پناهی؛ قربان محبوبی
چکیده
ساختار فضایی شهرها با تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی خود، فراهم کننده چرخه حیات شهروندان شهرها هستند. سوء مدیریت شهری منجر به توسعه نامتوازن فضاهای شهری و توزیع نامناسب زیرساخت‌ها در شهر و بخصوص در کلانشهرها می‌شود که نتیجه نهایی آن تضعیف حقوق شهروندان در دسترسی مناسب به خدمات می‌شود. پژوهش با هدف ارزیابی و تحلیل نحوه‌ی ...
بیشتر
ساختار فضایی شهرها با تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی خود، فراهم کننده چرخه حیات شهروندان شهرها هستند. سوء مدیریت شهری منجر به توسعه نامتوازن فضاهای شهری و توزیع نامناسب زیرساخت‌ها در شهر و بخصوص در کلانشهرها می‌شود که نتیجه نهایی آن تضعیف حقوق شهروندان در دسترسی مناسب به خدمات می‌شود. پژوهش با هدف ارزیابی و تحلیل نحوه‌ی توزیع خدمات عمومی شهری از دیدگاه عدالت اجتماعی در ساختار فضایی کلانشهر تبریز انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، نظری – کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش مطالعه، توصیفی – تحلیلی میباشد. اطلاعات مورد نیاز نیز به دو صورت کتابخانه‌ای و میدانی به دست آمده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش نشان داد که مناطق 6 و 8 دارای بالاترین امتیاز و مناطق 5 و 4 امتیاز پایین‌تری دارند. همچنین تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل‌های ویکور، تاپسیس و پرومته منجر به تغییر اولویت مناطق مختلف از نظر معیارهای عدالت اجتماعی گردید و برای رفع اختلاف موجود بین مناطق از روش ادغام کاپلند استفاده شد. با توجه به یافته‌های پژوهش میتوان گفت که کسب امتیاز زیاد برخی از مناطق ناشی از کارکرد اقتصادی و تجاری آنها بوده است و این امر ضرورت توجه به تمامی ابعاد بهداشتی، فضای سبز، آموزش، تجهیزات و تأسیسات شهری را نیز ضروری می‌کند تا کمیت و کیفیت دسترسی به شاخصهای عدالت اجتماعی در مناطق شهری تبریز تقویت گردد.
برنامه ریزی شهری
مجید داداش پور مقدم؛ رضا ولی زاده
چکیده
این پژوهش به ارزیابی و تحلیل شاخصهای شهر خلاق در کلانشهرها: مطالعه موردی منطقه 1 کلانشهر تبریز می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان داد منطقه 1 شهر تبریز با مسائل و مشکلاتی زیادی در زمینه شهر شاخصهای شهر خلاق مواجه است. منطقه 1 شهر تبریز به دلیل مهاجرت‌های بی رویه، رشد فزاینده جمعیت شهری، تغییرات توسعه شهری، وجود خرده فرهنگ‌های مختلف، نبود ...
بیشتر
این پژوهش به ارزیابی و تحلیل شاخصهای شهر خلاق در کلانشهرها: مطالعه موردی منطقه 1 کلانشهر تبریز می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان داد منطقه 1 شهر تبریز با مسائل و مشکلاتی زیادی در زمینه شهر شاخصهای شهر خلاق مواجه است. منطقه 1 شهر تبریز به دلیل مهاجرت‌های بی رویه، رشد فزاینده جمعیت شهری، تغییرات توسعه شهری، وجود خرده فرهنگ‌های مختلف، نبود پویایی و سرزندگی، با مشکلات زیادی دست وپنجه نرم می‌کند. وجود ناپایداری در مناطق مختلف شهر تبریز به صورت مشکلات متعددی ازجمله ناهنجاریهای اجتماعی، عدم مشارکت فعال شهروندان، افزایش هزینه‌های مدیریت شهری، عدم نشاط و سرزندگی شهروندان و غیره بروز یافته است. سنجش شاخصهای شهر خلاق در منطقه 1 شهر تبریز نشان داد در بین شاخص مشارکت شاخص اداره امور شهری با میانگین (1.98) و شاخص مشارکت مردم در ارائه ایده‌های نو با میانگین(2.16)، در بین شاخص تنوع فضای شهری شاخص وجود معماری خاص و متنوع با میانگین(2.64) و شاخص وجود مراکز رفاهی و تجاری و ورزشی با میانگین(3.24)، در بین شاخص جذب سرمایه شاخص جذب سرمایه خارجی و بین المللی با میانگین(2.27) و شاخص جذب سرمایه داخلی با میانگین(3.144) و در بین شاخص تکنولوژی ارتباطی شاخص دسترسی به دفاتر خدماتی و ارتباطی با میانگین(2.79) و شاخص دسترسی به عابر بانک با میانگین(3.60) به ترتیب بدترین و بهترین وضعیت را داشته اند. به طور کلی بین مولفه‌های مشارکت، تنوع فضای شهری، جذب سرمایه، تکنولوژی ارتباطی و ایجاد محیط خلاق در منطقه 1 شهر تبریز رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.
