آب و هواشناسی
ناصر منصوری درخشان؛ دکتر بهلول علیجانی؛ مجید آزادی؛ مهری اکبری
چکیده
غلب بارشهای شدید در عرضهای میانی با جبههها همراه هستند. با توجه به استقرارایران دراین نواحی، شناسایی و بررسی جبههها بسیار ضروری میباشد. از طرفی مطالعات اقلیمی جبههها با استفاده از نتایج روش جبهه گذاری دستی که اغلب دارای نتایج متفاوتی نیز میباشد، بسیار زمان بر و پرهزینه بوده و عملا غیر ممکن است. لذا دراین ...
بیشتر
غلب بارشهای شدید در عرضهای میانی با جبههها همراه هستند. با توجه به استقرارایران دراین نواحی، شناسایی و بررسی جبههها بسیار ضروری میباشد. از طرفی مطالعات اقلیمی جبههها با استفاده از نتایج روش جبهه گذاری دستی که اغلب دارای نتایج متفاوتی نیز میباشد، بسیار زمان بر و پرهزینه بوده و عملا غیر ممکن است. لذا دراین تحقیق برای نخستین بار در داخل کشور به جبهه گذاری خودکار و عددی پرداخته شده است. ابتدا دادههای منظم شبکهای با وضوح 75/0×75/0درجه شامل دما، ارتفاع ژئوپتانسیلی، رطوبت نسبی، باد مداری و نصف النهاری در ترازهای مناسب از مرکز ECMWF اخذ گردید. سپس به کمک برنامه نویسی کامپیوتری، تابع شناسایی جبهه، محاسبه و با تعیین آستانههای مناسب برای مقادیر گرادیان دمایی و پارامتر دمایی جبهه (TFP)، جبهههای سامانه چرخندی در تراز hPa700 شناسایی و رسم شدند. در ادامه، جهت صحت سنجی جبهههای شناسایی شده، تابع جبهه زایی با استفاده از دادههای مرکز داده NCEP/NCAR با وضوح شبکهای 5/2×5/2 درجه و در همان تراز محاسبه و ترسیم گردید. بررسی و مقایسه جبهههای ماشینی با خروجی تابع جبهه زایی و تصاویر ماهواره، نشان دهنده صحت روش شناسایی عددی جبهه میباشد. مقایسه نتایج جبهه زایی در جبهههای سرد و گرم، نشان دهنده واداشت مقادیر مثبت بیشینه جبهه زایی توسط جبهههای سرد نسبت به جبهههای گرم میباشد. همچنین بررسی موقعیت جبهههای سرد و گرم در سامانه چرخندی نشان داد کهاین جبهه ها، اغلب در پایین دست ناوه و بالا دست پشته سطوح فوقانی یافت میشوند و در مواجهه با ارتفاعات غربیایران پسروی نموده و تغییر شکل داده اند. نتایج نشان دهنده نقش بارزتر جبهههای سرد در شکل گیری و تحول سامانه چرخندی میباشند.