سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
نگار هوشنگی؛ حسن سجادزاده؛ محمد سعید ایزدی
چکیده
اهمیت ایجاد زمینههای حس تعلق خاطر به مکان و تقویت معیارهای مؤثر بر آن در جهت افزایش کیفیت زندگی در سکونتگاههای غیررسمی، به ضرورت ارزیابی این موضوع و شناخت عوامل تقویت کننده آن میافزاید. در این راستا، این پژوهش با رویکردی توصیفی تحلیلی و شیوههای مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانهای و روش تحقیقی موردی، ...
بیشتر
اهمیت ایجاد زمینههای حس تعلق خاطر به مکان و تقویت معیارهای مؤثر بر آن در جهت افزایش کیفیت زندگی در سکونتگاههای غیررسمی، به ضرورت ارزیابی این موضوع و شناخت عوامل تقویت کننده آن میافزاید. در این راستا، این پژوهش با رویکردی توصیفی تحلیلی و شیوههای مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانهای و روش تحقیقی موردی، به بازشناسی عوامل دخیل در آفرینش حس تعلق خاطر در اینگونه سکونتگاهها میپردازد و نیز تأثیرات تغییرات پارامترهای پیکرهبندی فضایی در ارتقاء حس تعلق خاطر در محله نخودچر شهر رشت را با ابزار پرسشنامه بررسی مینماید. نتایج کمّی بدست آمده از توزیع 384 پرسشنامه به روش مدل ساختاری تحلیل شده است. این روش به منظور بررسی تأثیر رابطهای معنادار مابین عوامل حس تعلق خاطر در این محله بکار گرفته شده و رابطه همبستگی متغیرها که یکی از پیششرطهای انجام رگرسیون میباشد را بررسی مینماید. یافتههای پژوهش از پرسشنامه نشان میدهد مابین عوامل مؤثر در شکلگیری احساس تعلق خاطر شامل عوامل ادراکی-شناختی، محیطی-کالبدی و اجتماعی-فرهنگی، رابطه مثبت معناداری وجود دارد؛ بطوریکه با افزایش پارامترهای پیکرهبندی فضایی از قبیل طول معابر، هم پیوندی، عمق، اتصال و انتخاب، میزان کیفیت عوامل حس تعلق خاطر افزایش خواهد یافت. جمعبندی شرایط بدست آمده توسط نرمافزار دپس-مپ و شاخصههای چیدمان فضا نشان میدهد مقدار حداقلی شاخصه اتصال نیز در شبکه معابر بافت محله نخودچر نشان دهنده نفوذپذیری کمینه بافت و ارگانیک بودن آن است. بمنظور تقویت پویایی این منطقه، عمق میانگین ورودیهای محله میبایست در حالت کمینه قرار گیرد و کاربریهای مختلف در مجاورت محور اصلی استقرار یابند. همچنین همبستگی شاخصههای همپیوندی کلی و همپیوندی محلی، موجبات ارتباط مابین محورهای اصلی و فرعی را تامین نموده و میزان شاخصه هویت در مرکز محله نخودچر را افزایش میدهد.
برنامه ریزی شهری
ندا سهرابی؛ حسن سجادزاده؛ امیربهادر ثمری
چکیده
کیفیت محیطی بخشی از رضایتمندی انسانها از محیط را تشکیل میدهد. با این که رویکرد پیادهمداری در طراحی فضاهای شهری نقش مهمی در ارتقاء کیفیتمحیطی ایفاء میکند، اما رویکردهای یکسان و بدون توجه به ماهیت فضایی، پتانسیلها و ظرفیتهای محیطی در احداث پیادهراههای شهری نه تنها موجبات ارتقاء کیفیتمحیطی و رضایتمندی را به دنبال ...
بیشتر
کیفیت محیطی بخشی از رضایتمندی انسانها از محیط را تشکیل میدهد. با این که رویکرد پیادهمداری در طراحی فضاهای شهری نقش مهمی در ارتقاء کیفیتمحیطی ایفاء میکند، اما رویکردهای یکسان و بدون توجه به ماهیت فضایی، پتانسیلها و ظرفیتهای محیطی در احداث پیادهراههای شهری نه تنها موجبات ارتقاء کیفیتمحیطی و رضایتمندی را به دنبال نخواهد داشت، بلکه موجب تنزل کیفیت اجتماعی و اقتصادی فضاهای شهری میشود. هدف از این پژوهش ارزیابی مؤلفههای کیفیت محیطی در پیادهراه بوعلی و اکباتان شهر همدان از منظر کاربران در راستای پاسخگویی به نیازهای شهروندان و رضایتمندی کاربران میباشد. روش این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام توصیفی- تحلیلی است. شاخصها و معیارهای مورد سنجش در ارتباط با کیفیت محیطی با مروری بر متون معتبر علمی، استخراج شده و سپس به وسیله پرسشنامه اقدام به گردآوری نظرات شهروندان و شاغلان شد. جامعه آماری در این تحقیق نامحدود بوده که با استفاده از روش بررسی جامعه نامحدود، حجم نمونه در این تحقیق 200 نفر انتخاب گردید. جهت اعتبار پایایی از آلفای کرونباخ و سنجش روایی از شاخص KMO و آزمون کرویت بارتلت استفاده شده است. برای تحلیل آماری دادهها از تحلیل عاملی اکتشافی و به منظور مقایسه دو پیادهراه بوعلی و اکباتان شهر همدان از آزمون تی دو نمونهای مستقل در نرمافزار SPSS استفاده شده است. یافتههای حاصل از تحلیل عامل اکتشافی نشان میدهد عامل «حضورپذیری»، «پاسخدهندگی محیط»، «تنوع فعالیت فرهنگی و اجتماعی»، «آسایش و امنیت» و «سهولت تردد و دسترسی» به ترتیب بالاترین سهم را در تببین کیفیت محیط میگذارد. همچنین نتایج مقایسه عوامل کیفیتمحیطی نشان میدهد که پیادهراه بوعلی در عامل حضورپذیری، پاسخدهندگی محیط، تنوع فعالیت فرهنگی- اجتماعی در وضعیت مناسبتری قرار گرفته است.
برنامه ریزی شهری
ندا سهرابی؛ حسن سجادزاده
چکیده
سرزندگی یکی از نیازهای اساسی شهرهاست که با توسعه روند شهرنشینی و آسیب های اجتماعی، اهمیت آن روزبه روز بیشتر میشود. تمرکز بر کیفیتهای محیطی کارآیی و سرزندگی فضاهای شهری، استمرار حیات شهری و تقویت ویژگیهای سلامتی جسمی- روحی و تعلق به مکان را به دنبال دارد. امروزه شاهد تنزل کیفیتهای محیطی، فعالیتهای سرزنده، کمبود فضاهای ...
بیشتر
سرزندگی یکی از نیازهای اساسی شهرهاست که با توسعه روند شهرنشینی و آسیب های اجتماعی، اهمیت آن روزبه روز بیشتر میشود. تمرکز بر کیفیتهای محیطی کارآیی و سرزندگی فضاهای شهری، استمرار حیات شهری و تقویت ویژگیهای سلامتی جسمی- روحی و تعلق به مکان را به دنبال دارد. امروزه شاهد تنزل کیفیتهای محیطی، فعالیتهای سرزنده، کمبود فضاهای طبیعی و سبز شهری و در نتیجه کمرنگ شدن حضور فعال و سرزنده افراد در فضاهای شهری هستیم. پارکلت از جمله عواملی است که در ترغیب حضور شهروندان به پیادهروی و افزایش سرزندگی در فضاهای شهری میتواند تأثیر گذار باشد. از اینرو، هدف پژوهش حاضر سنجش و ارزیابی نقش پارکلتها در جهت افزایش سرزندگی در یکی از مهمترین بلوارهای تفرجگاهی و پیادهمدار شهر همدان به نام بلوار ارم میباشد. روش تحقیق کاربردی و پیمایشی است و دادههای مورد نظر با استفاده از ابزار پرسشنامة محقق ساخته به منظور کسب نظر شهروندان جمعآوری و پایایی دادهها به وسیله آلفای کرونباخ 845/0 محاسبه شد. جامعهی آماری پژوهش شامل تمامی افرادی است که در بلوار ارم همدان تردد میکنند که آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد. بنابرابن حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در چارچوب طیف لیکرت توسط 360 نفر از استفادهکنندگان این فضا ارزیابی شد. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون T تک نمونهای، همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره در قالب نرمافزار آماری SPSS، استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میان متغیرهای گسترش فضای عمومی، بهبود چشمانداز خیابان، مکانی در جهت تعاملات اجتماعی، افزایش سطح درآمد اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی با سرزندگی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین شاخص تعاملات اجتماعی و بهبود چشمانداز خیابان بیشترین تأثیر را در افزایش سرزندگی بلوار ارم همدان میگذارند.