آب و هواشناسی
اسماعیل عباسی؛ مهدی خزایی
دوره 23، شماره 69 ، آذر 1398، ، صفحه 175-190
چکیده
یکی از مخربترین پدیدههای هواشناسی که گستره فضایی و بازه زمانی آن کاملا متغییر است و در مقیاسهای مختلف خودنمایی میکند توفانهای تندری است. پدیدهای که مقیاس مکانی آن زمانی که در دل چرخندهای حارهای و مناطق همرفتی کمربند همگرایی بین حارهای قرار میگیرد بسیار گسترده بوده و از سویی بسیار حیرتآور، ...
بیشتر
یکی از مخربترین پدیدههای هواشناسی که گستره فضایی و بازه زمانی آن کاملا متغییر است و در مقیاسهای مختلف خودنمایی میکند توفانهای تندری است. پدیدهای که مقیاس مکانی آن زمانی که در دل چرخندهای حارهای و مناطق همرفتی کمربند همگرایی بین حارهای قرار میگیرد بسیار گسترده بوده و از سویی بسیار حیرتآور، زیبا و در عین زیبایی طی شرایطی خاص فوقالعاده مخرب میگردد. هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل چنین توفانهای مخرب در یک دوره زمانی 25 ساله (1986-2010) در ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه میباشد. دادههای مورد استفاده در این تحقیق شامل دادههای بارش روزانه و کدهای مربوط به پدیدههای هواشناسی، پارامترهای دمای خشک، نقطه شبنم، رطوبت نسبی، جهت و سرعت باد جهت محاسبه شاخصهای ناپایداری و پارامترهای ارتفاع ژئوپتانسیل، نم ویژه، سرعت قائم، مولفههای باد مداری و نصف النهاری میباشد. نتایج نشان داد که طی دوره آماری مورد بررسی سه توفان تندری بسیار شدید در منطقه مورد مطالعه رخ داده است. بررسی شاخصهای ناپایداری حاکی از قرار گرفتن این شاخصها در طبقه شدید و مناسب جهت رخداد پدیده توفان تندری میباشد؛ همینطور وضعیت دینامیک جو همزمان با رخداد این پدیده نشان از حضور یک ناوه بسیار عمیق در غرب منطقه مورد مطالعه و قرارگیری خروجی هسته رودباد ترازهای 500 و 850 میلیبار بر روی منطقه مورد مطالعه را دارد که در پی این اتفاق پدیده توفان تندری با شدت زیاد همراه با شکلگیری ابرهای کومولوس و رعد و برق و نهایتا بارشهای سنگین منطقه مورد مطالعه را تحت تاثیر اثرات مخرب خود قرار داده است؛ این درحالیست که این وضعیت برای دو مورد شناسایی شده یعنی پدیده روز 04 فوریه 2007 و 12 دسامبر 1991 نسبت به دیگر موارد شناسایی شده یعنی پدیده روز 17 آوریل 1991 شرایط جوی ناپایدارتری را از نظر الگوهای گردشی متوسط مقیاس تجربه نموده است.