سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
کرامت الله زیاری؛ حسین ایرجی
چکیده
امروزه در سطح جهان ، 55٪ از جمعیت در مناطق شهری زندگی میکنند و پیشبینی میشود تا سال 2045 تعداد افرادی که در شهرها زندگی میکنند به 6 میلیارد افزایش مییابد. طی 6 دهه گذشته روند شهرنشینی در ایران روندی صعودی بوده است چرا که در طول زمان شهر ها به لحاظ اقتصادی، اجتماعی به صورت پدیده های جاذب درآمده اند. شهر شیراز به عنوان مرکز استان فارس ...
بیشتر
امروزه در سطح جهان ، 55٪ از جمعیت در مناطق شهری زندگی میکنند و پیشبینی میشود تا سال 2045 تعداد افرادی که در شهرها زندگی میکنند به 6 میلیارد افزایش مییابد. طی 6 دهه گذشته روند شهرنشینی در ایران روندی صعودی بوده است چرا که در طول زمان شهر ها به لحاظ اقتصادی، اجتماعی به صورت پدیده های جاذب درآمده اند. شهر شیراز به عنوان مرکز استان فارس تا پیش از دهه 1340 و شروع مدرنیزاسیون در ایران از رشدی درونزا و ارگانیک برخوردار بوده و تعادلی مناسب میان نرخ رشد جمعیت شهر و نرخ رشد مساحت آن برقرار بوده است. به دنبال تشدید افزایش جمعیت شهری در دهه های اخیر شکل فیزیکی شهرها نیز دچار تغییر و تحولاتی گردیده است . بنابراین هدف کلی این پژوهش بررسی نحوه گسترش کالبدی – فضایی کلانشهر با استفاده از سنجش از دور می باشد. به منظور بررسی تغییرات پوشش اراضی باکمک داده های ماهواره لندست نقشه کاربری سال های 1984 تا 2020 توسط نرم افزارهای TerrSet و Earth Explorer تهیه گردید و برای سال 2040 پیش بینی در تغییرات کاربری اراضی با استفاده از الگوریتم Markov انجام شد. نتایج نشان می دهد در 36 سال گذشته مساحت کالبدی شهر شیراز با رشد 90 درصدی به مساحت 19778 هکتار رسیده است و پیش بینی می شود در 40 سال آینده مساحت شهری با نرخ رشد 35% به 41506 هکتار خواهد رسید. روش صورت گرفته در این پژوهش توصیفی – تحلیلی می باشد و داده های آن به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است.
برنامه ریزی شهری
کرامت الله زیاری؛ نوشا همقدم
چکیده
شهرها از یک سو به عنوان کانونهای توسعة اجتماعی، اقتصادی و فضایی به شمار میروند و از سوی دیگر مناسبترین مکانها برای بروز مسائل و مشکلات میباشند. لذا، مظاهر اصلی توسعه و دست آوردهای اعم از منفی و مثبت آن، عمدتا در شهرها اتفاق میافتد و یکی از وظایف جوامع امروزی، خلق شهرها و محلات پایدار در زمینههای اقتصادی، محیطی و به ویژه ...
بیشتر
شهرها از یک سو به عنوان کانونهای توسعة اجتماعی، اقتصادی و فضایی به شمار میروند و از سوی دیگر مناسبترین مکانها برای بروز مسائل و مشکلات میباشند. لذا، مظاهر اصلی توسعه و دست آوردهای اعم از منفی و مثبت آن، عمدتا در شهرها اتفاق میافتد و یکی از وظایف جوامع امروزی، خلق شهرها و محلات پایدار در زمینههای اقتصادی، محیطی و به ویژه فضایی-کالبدی است. نوآوری پژوهش حاضر استفاده از همه شاخصهای توسعه به صورت توامان جهت شناسایی و تدقیق وضع موجود است که در هیچ مطالعهای برای شهر گرگان صورت نگرفته است. هدف از پژوهش حاضر سنجش و تحلیل سطح پایداری کالبدی، اقتصادی، زیستی، اجتماعی و امنیتی محلات شهری میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی تحلیلی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیهی افراد ساکن در منطقه سه شهر گرگان است. در تحقیق حاضر برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و حجم نمونه مورد مطالعه، 384 نفر برآورد گردید. برای تعیین حجم نمونه محلات از روش انتساب متناسب استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان میدهد محلهی گرگان جدید نسبت به سایر محلهها در بهترین وضعیت پایداری قرار دارد، بعد از آن محله کوی خیام قرار دارد و محلههای آموزشگاه جنگل، محله میخچهگران، محله سرپیر و دباغان،کویکیانشهر، کویجوادیه، کویحافظ، محله بویه در رتبههای بعدی از نظر پایداری محلی قرارگرفتهاند. علاوه بر این نابرابری زیادی در سطح پایداری محلهای در شهر گرگان مشاهده میشود. نتایج این پژوهش برای شهرداری گرگان و شورای شهر و اداره راه و شهرسازی جهت مدخله جهت بازآفرینی و ارائه خدمات مناسبتر به شهروندان میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
کرامت الله زیاری؛ سعید قاسمی؛ معصومه مهدیان بهنمیری؛ علی مهدی
دوره 19، شماره 53 ، مهر 1394، ، صفحه 167-201
چکیده
مدیریت شهری ایران از آغاز نوگرایی در دوره حکومت قاجار و گسترش آن از دوران پهلوی تا امروز، در عرصههای مختلف اداره شهر، بهویژه مدیریت محلی و مشارکتی، عملکرد مناسبی نداشته و نیازهای مختلف شهروندان را بهدلیل ضعف وجود روابط دوسویه و مناسب میان مردم و مدیریت شهری، برآورده نکرده و بدین ترتیب شهر و شهرسازی معاصر را با چالشهای بسیاری ...
بیشتر
مدیریت شهری ایران از آغاز نوگرایی در دوره حکومت قاجار و گسترش آن از دوران پهلوی تا امروز، در عرصههای مختلف اداره شهر، بهویژه مدیریت محلی و مشارکتی، عملکرد مناسبی نداشته و نیازهای مختلف شهروندان را بهدلیل ضعف وجود روابط دوسویه و مناسب میان مردم و مدیریت شهری، برآورده نکرده و بدین ترتیب شهر و شهرسازی معاصر را با چالشهای بسیاری مواجه نموده است. در این میان فرآینداستراتژی توسعه شهری (CDS) که مهمترین ویژگی آن براساس رهنمودهای Cities Alliance، چشماندازسازی مشارکتی و ظرفیتسازی اجتماعی در توسعه و مدیریت پایدار شهری است، بهعنوان رویکردی نوین از برنامهریزی راهبردی در مدیریت و برنامهریزی شهری امروزی، جهت کاهش فقر، افزایش کیفیت زندگی و نیز مشارکت و همفکری متقابل مردم و مسئولان در مدیریت شهری بسیاری از شهرهای جهان، مطرح میباشد. از اینرو مقاله حاضر درنظر دارد، فرایند مذکور را با هدف ایجاد بستری جهت مشارکت، برنامهریزی و ایجاد زمینهای برای چشماندازسازی مشترک توسعه آتی شهر که خود چارچوبی قابل توجیه برای برنامهریزی و طرحهای آتی خواهد بود، درشهر مهاباد مورد بررسی قرار دهد. تحقیق حاضراز نوع کاربردی بوده و روش استفاده شده در آن نیز، تحقیق توصیفی-تحلیلی و زمینهیابی(پیمایشی) میباشد. نتایج تحقیق حاضر که براساس نظرات سه گروه عمده و تأثیرگذار در ابعاد مختلف شهر میباشد، نشان میدهد که ساکنان شهر مهاباد، شناخت مناسب و نسبتاً مشترکی از فرصتها، تهدیدها، قابلیتها و مشکلات شهرخود دارند که این موضوع زمینه را برای چشماندازسازی آتی شهر مهیا میکند.