آب و هواشناسی
علی قاسمی بگتاش؛ علی محمد خورشید دوست؛ خلیل ولی زاده کامران
چکیده
آلودگی هوا از جمله موضوعات مهم در آب وهوای شهری است و به لحاظ این که تاثیر مستقیمی در انسان دارد، همواره مورد توجه محققان بوده است. این پژوهش با هدف تحلیل و خوشه بندی الگوهای همدیدی موثربرآلودگی های خطرناک PM10شهر تبریزانجام شده است. نخست داده های آلودگی PM10 بر حسب میکروگرم بر متر مکعب از سازمان حفاظت محیط زیست استان آذر بایجان شرقی برای ...
بیشتر
آلودگی هوا از جمله موضوعات مهم در آب وهوای شهری است و به لحاظ این که تاثیر مستقیمی در انسان دارد، همواره مورد توجه محققان بوده است. این پژوهش با هدف تحلیل و خوشه بندی الگوهای همدیدی موثربرآلودگی های خطرناک PM10شهر تبریزانجام شده است. نخست داده های آلودگی PM10 بر حسب میکروگرم بر متر مکعب از سازمان حفاظت محیط زیست استان آذر بایجان شرقی برای پنج ایستگاه باغشمال، راه آهن، راسته کوچه، آبرسان و حکیم نظامی برای دوره 8 ساله(2005-2012) استخراج گردید. آستانه آلودگی خطرناک PM10 420 میکروگرم بر متر مکعب انتخاب گردید. داده های فشار متناظر با روزهای آلوده ازپایگاه داده های جوی مرکز پیش یابی اقلیم، وابسته به سازمان ملی جو واقیانوس شناسی ایالات متحده آمریکا NCEP/NCAR استخراج گردید. به منظور استخراج روزهای خطرناک آلودگی PM10روش تحلیل خوشه ای با یک رویکرد محیطی به گردشی و برای طبقه بندی نقشه های تراز دریا و استخراج الگوهای روزهای نماینده باآستانه 5/0، روش همبستگی لوند مورداستفاده قرارگرفت. با استفاده ازتحلیل خوشهای با محاسبه ی فواصل اقلیدسی و پیوند آن به روش «وارد» در محیط نرم‌افزار متلب سه الگوی فشاری به دست آمد و برای هرخوشه یک روز به عنوان روز نماینده مشخص گردید. جهت تحلیل همدید آلودگی های خطرناک PM10، داده های فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل و مولفه های نصف النهاری و مداری باد در ترازهای 1000 و 500 هکتوپاسکال مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که آلودگی های خطرناک تبریز از سه الگوی اصلی ، پرفشار عربستان، پرفشار شرق اروپا و الگوی دو هسته ای ، پرفشار خاورمیانه (آزور) و سیبری تاثیر می پذیرند. از میان سه الگوی استخراج شده االگوی پرفشار سیبری و پرفشار شرق اروپا یشترین تاثیر را بر روی آلودگی های خطرناک PM10 تبریز دارد.
ژئومورفولوژی
هادی نیری؛ ممند سالاری
دوره 22، شماره 64 ، شهریور 1397، ، صفحه 289-310
چکیده
این پژوهش با توجه به اهمیت و جایگاه مطالعات تکتونیک- ژئومورفولوژی، به ارزیابی و طبقه بندی تکتونیک فعال حوضه های آبخیز استان کردستان با نگرش کمی- مقایسه ای بر مبنای پارامترهای شاخص شبکه زهکشی می پردازد. روش پژوهش شامل برآورد کمی پارامترهای شاخص شبکه زهکشی مرتبط با تکتونیک و به‌کارگیری روش تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی است. یافته های تحقیق ...
بیشتر
این پژوهش با توجه به اهمیت و جایگاه مطالعات تکتونیک- ژئومورفولوژی، به ارزیابی و طبقه بندی تکتونیک فعال حوضه های آبخیز استان کردستان با نگرش کمی- مقایسه ای بر مبنای پارامترهای شاخص شبکه زهکشی می پردازد. روش پژوهش شامل برآورد کمی پارامترهای شاخص شبکه زهکشی مرتبط با تکتونیک و به‌کارگیری روش تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی است. یافته های تحقیق نشان داد که حوضه های مورد مطالعه از لحاظ تکتونیک فعال در دو خوشه متفاوت قرار می گیرند. مقایسه نسبی بین این خوشه ها نشان می دهد که حوضه های واقع در خوشه اول از فعالیت تکتونیکی بیشتر با دامنه های متفاوت تر بیشتر برخوردارند. در همین ارتباط حوضه های خوشه دوم دارای فعالیت تکتونیکی کمتر، متجانس تر و با آستانه تشکیل خوشه سریع تر مشخص شدند. با توجه به نتایج چنین استنباط می شود وضعیت حوضه های خوشه اول با بار فعالیت تکتونیکی بالاتر، ناشی از پراکنش مکانی بیشتر آنها و به تبع آن تأثیرپذیری از کانون های تکتونیکی متفاوت به وی‍ژه گسل های فعال باشد. وضعیت موجود حوضه های خوشه دوم نیز در ارتباط با وضعیت قرارگیری مکانی همگن تر آنها منطبق بر نواحی مرکزی محدوده مطالعاتی و فعالیت آرام تر زون سنندج- سیرجان قابل تفسیر است.
سیدابوالفضل مسعودیان؛ فاطمه جعفری شندی
دوره 18، شماره 50 ، بهمن 1393، ، صفحه 305-331
چکیده
در این پژوهش بارشهای سنگین پهنهکم بارش شمالی ایران با استفاده از رویکرد محیطی به گردشی مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تحلیل اینگونه بارشها در این پهنه از پایگاه داده بارش اسفزاری استفاده شده است. ابتدا پایگاه دادهای از بارش روزانه از 1/1/1340 تا 10/11/1383 (شامل15992روز) تهیه شد. بهکمک دادههای بارش روزانه 1437 ایستگاه سینوپتیک ...
بیشتر
در این پژوهش بارشهای سنگین پهنهکم بارش شمالی ایران با استفاده از رویکرد محیطی به گردشی مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تحلیل اینگونه بارشها در این پهنه از پایگاه داده بارش اسفزاری استفاده شده است. ابتدا پایگاه دادهای از بارش روزانه از 1/1/1340 تا 10/11/1383 (شامل15992روز) تهیه شد. بهکمک دادههای بارش روزانه 1437 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی نقشههای همبارش پهنه بهروش کریگینگ روی یاختههای 18×18 کیلومتر محاسبه و یک ماتریس 362×15992 حاصل شد. 100 روز از سنگینترین بارشهای پهنه از پایگاه داده بارش روزانه جهت مطالعه انتخاب شد. انجام یک تحلیل خوشهای بر روی فواصل اقلیدیسی این ماتریس به روش ادغام وارد نشان داد که چهار الگوی اصلی فشار سطح دریا در پهنه فعال هستند. بدین ترتیب 100 مورد از رخدادهای بارش سنگین پهنه کمبارش شمالی ایران از لحاظ فشار سطح دریا، فراوانی تابع رودباد، همگرایی شار رطوبت و فراوانی تابع جبههزایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. آرایش جغرافیائی این الگوها آشکار میسازد که واچرخند سیبری، واچرخند سیاه، فرود دریای سرخ و فرود خلیج فارس مسبب اصلی این گونه بارشها بودهاند.
سمانه مسیبی؛ سیداسکندر صیدایی؛ علی زنگی آبادی؛ علیرضا رحیمی
دوره 18، شماره 47 ، فروردین 1393، ، صفحه 197-213
چکیده
فزونی جمعیت جوان کشور و افزایش نرخ بیکاری نسبت به سالهای قبل از آن به وی‍ژه دهه اخیر، سبب شده است که، موضوع اشتغال یکی از چالشهای جدی و بحثانگیز کشور باشد. بنابراین شناخت وضعیت اشتغال و بیکاری، درک نقاط قوت و ضعف و کاستیهای آن در برنامهریزیهای اشتغال و توسعه انسانی تأثیر بسزایی دارد. علیرغم اینکه موضوع اشتغال و ...
بیشتر
فزونی جمعیت جوان کشور و افزایش نرخ بیکاری نسبت به سالهای قبل از آن به وی‍ژه دهه اخیر، سبب شده است که، موضوع اشتغال یکی از چالشهای جدی و بحثانگیز کشور باشد. بنابراین شناخت وضعیت اشتغال و بیکاری، درک نقاط قوت و ضعف و کاستیهای آن در برنامهریزیهای اشتغال و توسعه انسانی تأثیر بسزایی دارد. علیرغم اینکه موضوع اشتغال و معضل بیکاری و عواقب ناشی از آن یکی از دغدغههای موجود استان اصفهان نیز میباشد. بنابراین لازم است موضوع اشتغال و بیکاری در استان مورد پژوهش قرار گیرد و عوامل، مؤلفهها و شاخصهای مؤثر در این زمینه تبیین گردد، تا از این طریق امکان تدوین مدیریت جامع اشتغال در استان اصفهان فراهم شود. هدف اصلی پژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی ژرفانگر است، روشن شدن بخشی از نابرابریهای اجتماعی در زمینه اشـتغال به منظور توزیع عادلانه امکانات در شـهرستانهای استان اصـفهان است. در این مـقاله از 36 متغیر نرمسازی شده استفاده شد و این متغیرها با تکنیک تحلیل عاملی[1] به 5 عامل کاهش یافته و به صورت ترکیبی در مؤلفههای معنیدار ارائه شد. سپس شهرستانها با تکنیک تحلیل خوشهای به 4 طبقه همگن تقسیم شدند. نتیجه تحقیق گویای این واقعیت است که عدم تعادلهای شدیدی در سطح شهرستانها وجود دارد بهطوری که شهرستان اصفهان بهترین شرایط را از لحاظ شاخصهای اشتغال داشته و از لحاظ توسعه اشتغال، شهرستانی برخوردار است ولی شهرستان خوانسار در ردیف آخر و جزو شهرستانهای محروم قرار میگیرد.
5- Factor analysis
سیدحسین میرموسوی؛ ندا خائفی؛ هوشنگ آبختی گروسی
دوره 18، شماره 47 ، فروردین 1393، ، صفحه 215-233
چکیده
تقسیمبندیهای آب و هوایی و شناخت مهمترین عوامل و عناصر تأثیرگذار بر اقلیم هر ناحیه، یکی از راههای شناخت شناسنامه اقلیمی نواحی است. به منظور انجام این تحقیق، از دادههای سالانه 22 متغیر اقلیمی 12 ایستگاه سینوپتیک دو استان کرمانشاه و کردستان طی دوره آماری 20 ساله (1989-2008) استفاده شده است. جهت افزایش دقت میانیابی، 7 ...
بیشتر
تقسیمبندیهای آب و هوایی و شناخت مهمترین عوامل و عناصر تأثیرگذار بر اقلیم هر ناحیه، یکی از راههای شناخت شناسنامه اقلیمی نواحی است. به منظور انجام این تحقیق، از دادههای سالانه 22 متغیر اقلیمی 12 ایستگاه سینوپتیک دو استان کرمانشاه و کردستان طی دوره آماری 20 ساله (1989-2008) استفاده شده است. جهت افزایش دقت میانیابی، 7 ایستگاه سینوپتیک نیز از استانهای همجوار انتخاب شده است. در این مطالعه، جهت بررسی ویژگیهای اقلیمی استانهای کرمانشاه و کردستان از تحلیل عاملی و خوشهای استفاده شده است. بعد از انجام بررسیهای مربوط به تحلیل عاملی بر روی 22 متغیر اقلیمی دو استان کرمانشاه و کردستان و با توجه به همبستگی درونی آنها نتایج نشان داد که اقلیم این دو استان تقریباً تحت تأثیر 6 عامل اقلیمی میباشد. مجموعه این 6 عامل، حدود 91 درصد رفتار اقلیمی منطقه مورد مطالعه را توجیه میکنند. این عوامل به ترتیب عبارتند از: گرما، بارش، رطوبت، ابر، تندر، باد و غبار. با اعمال روش خوشهبندی سلسلهمراتبی و با روش ادغام وارد عناصر اقلیمی ایستگاه های مورد مطالعه به 5 خوشه اقلیمی تقسیم گردید.
