برنامه ریزی شهری
شهریور روستایی؛ کوثر عراقی
چکیده
امروزه با پیشرفت روزافزونی که در جامعه وجود دارد، یکی از مسائل مهم جامعه تغییر و تحول می‌باشد که همواره بوده و ادامه دارد. تمایل به پیشرفت بدون تغییر و تحول امکان‌پذیر نیست. آینده پیش روی، آینده‌ای مبهم و نامعلوم است و باید برای شناخت آن به کمک علم آینده‌پژوهی همواره تلاش کنیم. در دهه‌‌های اخیر به دلیل تحولات و دگرگونی‌های روی‌داده ...
بیشتر
امروزه با پیشرفت روزافزونی که در جامعه وجود دارد، یکی از مسائل مهم جامعه تغییر و تحول می‌باشد که همواره بوده و ادامه دارد. تمایل به پیشرفت بدون تغییر و تحول امکان‌پذیر نیست. آینده پیش روی، آینده‌ای مبهم و نامعلوم است و باید برای شناخت آن به کمک علم آینده‌پژوهی همواره تلاش کنیم. در دهه‌‌های اخیر به دلیل تحولات و دگرگونی‌های روی‌داده در عرصه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی در شهرها نگاه انسان به آینده متفاوت شده است. این تحقیق با رویکرد آینده‌پژوهی به موضوع تراکم و تغییرات آتی تراکم شهری می‌پردازد که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد و برای جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای- میدانی و دیدگاه نوین برنامه‌ریزی (آینده‌پژوهی) همچنین برای به‌دست آوردن اطلاعات و جمع‌آوری نظرات کارشناسان از روش پویش محیطی و برای شناسایی پیشران‌ها، از روش تحلیل اثرات متقابل/ ساختاری و نرمافزار میک‌مک و برای تدوین سناریوهای مطلوب از نرمافزار سناریوویزارد استفاده گردید تا مهم‌ترین پیشران‌ها و میزان تأثیرگذاری این پیشران‌ها در وضعیت به‌وجود آمده و درنهایت تدوین سناریوهای مطلوب در وضعیت آینده تراکم شهری در منطقه ۲ شهرداری تبریز به دست آید.که به صورت خلاصه نتایج به‌دست آمده چنین می‌باشد: از 60 عامل موثر شناسایی شده در تغییرات تراکمی شهر تبریز بااستفاده از نرمافزار میک‌مک 13 عامل پیشران به‌دست آمد،سپس با تعیین47 وضعیت‌های احتمالی برای این13 عامل و وارد کردن آن‌ها در نرمافزار سناریوویزارد،تعداد سناریوهای قوی 4 و تعداد سناریوهای ضعیف 270 و تعداد سناریوهای با سازگاری بالا11 به‌دست آمد که تحلیل‌های به دست آمده از سناریوها نشان می‌دهد که وضعیت آینده تغییرات تراکمی شهر تبریز با روند مطلوب در پیش خواهد بود هرچند نباید از وقوع شرایط بحرانی آینده غافل باشیم.
برنامه ریزی شهری
امیر اشنویی نوش آبادی؛ مهشید محمد ابراهیمی
چکیده
در سالهای اخیر در کنار توجه ویژه به دیدگاه‌های مرتبط با توسعه پایدار و پایداری شهری، نگرش بهبود کیفیت زندگی که از ملزومات زیست‌پذیری شهرهاست، جایگاه خود را در ادبیات برنامه‌ریزی شهری باز کرده است. هدف مقاله حاضر جستجوی پیشرانهای اصلی تأثیرگذار بر زیست‌پذیری شهری است. این مقاله یکی از مستعدترین شهرهای مرکزی کشور یعنی شهر کاشان ...
بیشتر
در سالهای اخیر در کنار توجه ویژه به دیدگاه‌های مرتبط با توسعه پایدار و پایداری شهری، نگرش بهبود کیفیت زندگی که از ملزومات زیست‌پذیری شهرهاست، جایگاه خود را در ادبیات برنامه‌ریزی شهری باز کرده است. هدف مقاله حاضر جستجوی پیشرانهای اصلی تأثیرگذار بر زیست‌پذیری شهری است. این مقاله یکی از مستعدترین شهرهای مرکزی کشور یعنی شهر کاشان را به عنوان محدوده پژوهش انتخاب نموده است. روش این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات آن به صورت «اسنادی و میدانی» است که از پرسشنامه محقق ساخته در آن استفاده شد و رویکرد آن مبتنی بر آینده‌پژوهی و افق آن سال 1415 است. جامعه آماری 15 نفر از خبرگان و متخصصان شهری بودهاند. به منظور سنجش و تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای آینده پژوهی شامل میک‌مک و سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که 5 سناریوی با ترکیبهای متفاوتی از سه وضعیت، مطلوب، ایستا و بحرانی که احتمال وقوع در زیست‌پذیری شهر کاشان را دارند که 1/51 درصد وضعیت بحرانی، 8/17 درصد در حالت ایستا و 1/31 درصد وضعیت مطلوب صفحه سناریو را به خود اختصاص داده است و احتمال وقوع رخدادهای منفی (بحرانی) بیشتر از رخدادهای مثبت (مطلوب) می‌باشد.
برنامه ریزی شهری
رسول قربانی؛ شهریور روستایی؛ سونیا کرمی
چکیده
آینده‌پژوهی مسکن به عنوان یکی از اساسی‌ترین نیازهای برنامه‌ریزی و مدیریت شهری جهت شناخت مهم‌ترین فاکتورهای موثر بر کیفیت مسکن و تطبیق مسکن بر نیازهای افراد و خانوارها می‌باشد. لذا هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در شهر تبریز و مقایسه تطبیقی آن با نقاط شهری استان و کشور، تعیین مهم‌ترین فاکتورهای ...
بیشتر
آینده‌پژوهی مسکن به عنوان یکی از اساسی‌ترین نیازهای برنامه‌ریزی و مدیریت شهری جهت شناخت مهم‌ترین فاکتورهای موثر بر کیفیت مسکن و تطبیق مسکن بر نیازهای افراد و خانوارها می‌باشد. لذا هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در شهر تبریز و مقایسه تطبیقی آن با نقاط شهری استان و کشور، تعیین مهم‌ترین فاکتورهای موثر بر کیفیت مسکن و در نهایت شناسایی محتمل‌ترین سناریوهای آینده مسکن در کلانشهر تبریز می‌باشد. روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع‌آوری داده از سالنامه‌های آماری، سرشماری‌های ادوار مختلف و همینطور تکمیل پرسشنامه از 40 نفر از متخصصین و کارشناسان حوزه مسکن استفاده شده است. جهت تحلیل داده‌ها و تعیین شاخص‌های استراتژیک از روش تحلیل اثرات متقابل/ساختاری با نرمافزار MICMAC و جهت تعیین محتمل‌ترین سناریوها از نرمافزار سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد طی دوره 1395-1355 شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در شهر تبریز بهبود داشته است. همینطور از میان 16 شاخص موثر بر کیفیت مسکن، 5 شاخص متوسط زیربنای واحد مسکونی، مساکن با عمر کمتر از 30 سال، تراکم خانوار در واحد مسکونی، تراکم نفر در واحد مسکونی و متوسط اتاق در واحد مسکونی به عنوان متغیرهای استراتژیک و کلیدی موثر بر کیفیت مسکن شناخته شده و نهایتا دو سناریو، به عنوان محتمل‌ترین سناریوهای بخش مسکن در کلانشهر تبریز شناسایی شدند. در سناریوی اول شاهد کاهش و در سناریوی دوم شاهد ثبات متغیرهای کلیدی هستیم و فقط متغیر مساکن با عمر کمتر از 30 سال در هر دو سناریو افزایش می‌یابد.
برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ فریدون بابائی اقدم؛ کیومرث نعیمی
چکیده
این پژوهش با بهره‌گیری از پایه فکری آینده‌نگاری، جهت تبیین برنامه ریزی با رهیافت نوین آینده‌نگاری در این حوزه، به شناسایی عوامل کلیدی موثر، تبیین وضعیت‌های محتمل این عوامل و در نهایت تدوین سناریوهای احتمالی و شناسایی سناریوهای مطلوب موثر در وضعیت آینده سکونتگاه‌های فرودست شهری در شهر سنندج می‌پردازد. روش تحقیق از لحاظ هدف بنیادی ...
بیشتر
این پژوهش با بهره‌گیری از پایه فکری آینده‌نگاری، جهت تبیین برنامه ریزی با رهیافت نوین آینده‌نگاری در این حوزه، به شناسایی عوامل کلیدی موثر، تبیین وضعیت‌های محتمل این عوامل و در نهایت تدوین سناریوهای احتمالی و شناسایی سناریوهای مطلوب موثر در وضعیت آینده سکونتگاه‌های فرودست شهری در شهر سنندج می‌پردازد. روش تحقیق از لحاظ هدف بنیادی - کاربردی و از نوع ترکیبی زنجیره‌ای می‌باشد. برای جمع‌آوری اطلاعات از تکنیک پویش محیطی استفاده شده است. همچنین جهت تحلیل داده‌ها از روش تحلیل ساختاری(ABP) به وسیله نرمافزار MICMACو از روش سناریونویسی به وسیله نرمافزار SCENARIOWIZARD جهت تحلیل و تدوین سناریوها استفاده شده است. پس از جمع‌بندی نهایی 3 سناریو جامع ارائه شد. سناریو اول به عنوان محتمل‌ترین سناریو از مطلوبیت بالایی برخوردار نمی‌باشد که بیشتر ادامه دهنده وضع موجود با رشدی کند و بینابین رو داراست. سناریو دوم به عنوان مطلوبترین سناریو که نشان دهنده وضعیت‌های بهتر و خوشبینانه با رشد تدریجی روبه بهبود می‌باشد و سومین سناریو محتمل بیشتر نشان دهنده وضعیت‌های بینابین و ایستا و بحرانی می‌باشد. در نهایت جهت بازآفرینی پایدار باید با هدفگذاری و تدوین سیاست‌های کارآمد تلاش شود که وضعیت‌های مطلوب در سناریوها در آینده تحقق پیدا کند و جلوی وضعیت‌های نامطلوب و بحرانی گرفته شود.
