مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی شهری
بررسی مغایرت کارکردی کاربری های شهری در ارتباط با ارزش زمین (مطالعه موردی: منطقه 1 شهر تبریز)

اکبر اصغری زمانی؛ حسین کریم زاده؛ عذرا فضائلی کلوانق

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12781

چکیده
  رشد ‌‌‌شهرها و افزایش جمعیت آن در دهه‌های اخیر، زمین شهری را به کالایی ارزشمند از جهت اقتصادی و کمیاب تبدیل کرده است. این روند رو به رشد، موجب تقویت هرچه بیشتر نظریه استفاده از زمین در جهت منافع عمومی شهروندان شده و نقش برنامه‌ریزی کاربری اراضی را پررنگ‌‌تر کرده است.با این وجود گسترش مناسبات سرمایه­­­داری در شهرها، اقتصاد ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی روستایی
بررسی تأثیر گسترش راه‌های روستایی بر شاخص فقر روستایی در استان‌های ایران

حبیب آقاجانی؛ سعیده چشمالوس

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 17-33

https://doi.org/10.22034/gp.2021.39065.2593

چکیده
  پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فقر، دولت­ها را بر آن داشته تا بهبود وضعیت فقرا را در صدر اولویت­های خود قرار دهند. از این رو برای سیاست­گذاران شناخت درست از میزان فقر و نیز بررسی چگونگی اثر­گذاری متغیرهای اقتصادی و سایر عوامل تأثیرگذار بر آن به ویژه در مناطق روستایی، اهمیت بالایی دارد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر گسترش ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی روستایی
تحلیل سطح توسعه پایدار مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در نواحی روستایی (مورد مطالعاتی: شهرستان جیرفت)

محسن آقایاری هیر؛ محمد ظاهری؛ حسین کریم زاده؛ رضا طالبی فرد

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 35-49

https://doi.org/10.22034/gp.2021.36670.2517

چکیده
  امروزه فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی در نواحی روستایی، نظمی نوین را پیش کشیده و الزامات و مقدمات توسعه پایدار روستاها را برای حضور در جهان آینده فراهم نموده­اند. لذا مطالعه و شناخت وضع موجود توسعه پایدار مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در جوامع روستایی و برنامه‌ریزی براساس این شناخت می‌تواند زمینه‌ساز پایداری و بازآفرینی ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی آب و هواشناسی
آشکارسازی نوسانات اقلیمی با استفاده از روش آزمون همگنی نرمال استاندارد (مطالعه موردی: ایستگاه خرم‌آباد)

کبرا بهاروندی؛ علی محمد خورشیددوست؛ مجتبی نساجی زواره

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 51-63

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10829

چکیده
  دماهای فرین امروزه از مهم­ترین پارامترهای ا­قلیمی است که برای اثبات تغییر اقلیم در یک منطقه روند آن را طی سال­های گذشته مورد ارزیابی قرار می­دهند. تحلیل روند سری­های زمانی شاخص­های حدی دما سبب شناخت بهتر رفتار گذشته و حال تغییرات اقلیمی می­شود. پژوهش­های انجام شده در جهان نیز به­طور عمده نشانگر افزایش تدریجی میانگین ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی شهری
تحلیل فضایی مناطق آسیب پذیر در هنگام بحران با تاکید بر پدافند غیرعامل در زیرساخت های شهری تبریز

محمدرضا پورمحمدی؛ علی اکبر تقی پور؛ حسین رستمی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 65-75

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12782

چکیده
  بحران­های مختلف با منشا انسانی و طبیعی بیشترین تلفات و خسارت­ها را در شهر ایجاد می­کنند. در این بین آسیب پذیری کاربری­های مختلف شهری و بخصوص زیرساخت­های حیاتی و حساس می­تواند میزان خسارت­ها را افزایش دهد. پدافند غیرعامل و بکارگیری اصول آن در مورد زیرساخت­ها می­تواند از عوامل مهم در کاهش خسارت­های مالی و جانی در شهرها ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی شهری
تدوین اصول طراحی محله‌ی دوستدار کودک با رویکرد تقویت حس اجتماعی کودکان (نمونه‌ی موردی: محله‌ی رشدیه تبریز)

مینا پیران هریس؛ اکبر عبدالله زاده طرف

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 77-89

https://doi.org/10.22034/gp.2020.39369.2604

چکیده
  رشد اجتماعی و شکل‌گیری حس اجتماعی در کنار سایر ابعاد رشد اجتماعی کودکان از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. فرآیند اجتماعی شدن در کودکان به صورت واضح از هم بازی شدن با هم‌سالان خود در عرصه‌های عمومی محیط‌های مسکونی شروع به شکل‌گیری می‌کند. هدف این پژوهش تدوین اصول طراحی محله‌ی دوستدار کودک براساس تقویت حس اجتماعی در آنها است. جهت ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی آب و هواشناسی
بررسی عملکرد مدل سبال کوهستانی در برآورد تبخیروتعرق واقعی . مطالعه موردی: شهرستانهای شرق دریاچه ارومیه

زینب جوانشیر؛ خلیل ولیزاده کامران؛ علی اکبر رسولی؛ هاشم رستم زاده

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 91-100

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10843

چکیده
  پدیده تبخیر- تعرق واقعی یکی از مولفه های اصلی تعیین بیلان آبی هر منطقه بوده و همچنین یکی از عوامل کلیدی برای برنامه ریزی درست و مناسب آبیاری برای بهبود راندمان آب مصرفی در منطقه می باشد.. این پژوهش با هدف تعیین تبخیر – تعرق واقعی گیاه مرجع در شهرستانهای شرق دریاچه ارومیه، از 4 تصویر ماهواره لندست 8 در طول فصول زراعی در تاریخهای 5 شهریور ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی آب و هواشناسی
بررسی تغییرات دهه ای سامانه های باران زای موثر بر حوضه آبریز رود زرد

سعید جهانبخش؛ سعیده اشرفی؛ حسین عساکره

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 101-112

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10842

چکیده
  چرخندها یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین کننده شرایط جوی بویژه بارش عرض‌های میانه هستند. تغییر در ویژگی چرخندهای یک ناحیه می‌تواند منجر به تغییر شرایط بارشی آن ناحیه شود. از این رو مطالعه جنبه­های عمده­ای از تغییرات چرخندها می‌تواند تغییرات شرایط بارشی را آشکار ‌سازد. در مطالعه حاضر تغییرات رخ داده در چرخندهای موثر بر بارش حوضه ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی ژئومورفولوژی
پایش زمین‌لغزش‌ها با استفاده از روش تداخل‌سنجی راداری InSAR (مطالعه موردی : منطقه اهر تا ورزقان)

لیلا خدائی قشلاق؛ شهرام روستایی؛ داود مختاری؛ خلیل ولیزاده کامران

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 113-126

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10847

چکیده
  زمین ­لغزش به علت ماهیت خطرناک خود در مناطق کوهستانی مورفولوژی را به طور ناگهانی برهم می­زند و خسارت­هایی عمده به مناطق مسکونی، جاده­ها زمین های کشاورزی و ... وارد می­کند. دید یکپارچه تصاویر سنجش از دور راداری آن را به ابزاری قدرتمند برای تهیه نقشه‌های پراکنش و ارزیابی خطر و ریسک  وقوع زمین‌لغزش‌ها و ناپایداری­ها در فواصل ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی آب و هواشناسی
مدلسازی تبخیر و تعرق بالقوه با استفاده از فراسنج های هواشناسی (مطالعه موردی: حوضه دریاچه اورمیه)

یعقوب دین پژوه؛ سعید جهانبخش-اصل؛ لیلا موسوی جهانی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 127-139

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12786

چکیده
  یکی از مدل‌های تخمین ET0 که مورد قبول همه‌ی هیدرولوژیست‌ها و اقلیم شناسان می‌باشد، مدل فائو پنمن‌ـ‌‌‌‌ مانتیس‌ (FAO56PM) است. این مدل، علیرغم تخمین دقیق ET0 در اقلیم‌های مختلف، محدودیت‌هایی دارد. از جمله این محدودیت‌ها نیاز به داده‌های متنوع هواشناسی از جمله تابش آفتاب، ساعات آفتابی، دمای هوا، رطوبت نسبی، دمای نقطه شبنم، سرعت باد ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی ژئومورفولوژی
بررسی پایداری رودخانه زاب از طریق طبقه بندی مورفولوژیکی آبراهه به روش رزگن

معصومه رجبی؛ شهرام روستایی؛ محسن برزکار

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 141-155

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10858

چکیده
  رودخانه به‌عنوان سیستمی پویا، مکان و خصوصیات مورفولوژیکی خود را همواره برحسب زمان، عوامل ژئومورفیک، زمین­­شناختی، هیدرولوژیکی و گاه در اثر دخالت بشر تغییر می­دهد. در این پژوهش مورفولوژی رودخانه زاب توسط روش­های مختلف(Autocad، Envi) استخراج و بر اساس مدل رزگن در سطح دوم و سوم مورد ارزیابی و طبقه­بندی قرار گرفته است. هدف اصلی این ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی شهری
تحلیلی بر مفهوم توسعۀ شهری دانش‏ بنیان با تأکید بر عامل شکاف دیجیتال در کلانشهرهای ایران (مورد: تبریز 2018)

شهریور روستایی؛ بهزاد رنجبرنیا؛ محمدرضا پورمحمدی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 157-170

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10824

چکیده
  مفهوم توسعۀ شهری دانش‏بنیان در برنامه‏ریزی شهری، به عنوان پارادایمی در حال تکوین مطرح است و از آن به عنوان یکی از مهم‏ترین نظریه‏های توسعۀ شهری قرن 21 یاد می‏شود. در این راستا، شهرها جهت ایجاد رقابت و توانمند‏سازی خود و افزایش کیفیت زندگی شهروندان نیازمند قرار گرفتن در این مسیر از توسعه هستند. در راه نیل به این هدف، چالش‏هایی ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
اثر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک حوزه آبخیز هلشی، کرمانشاه

شهره عبدالمحمدی؛ علیرضا ایلدرمی؛ مسیب حشمتی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 171-180

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10902

چکیده
  تغییر غیر علمی و ناآگاهانه کاربری اراضی تاثیر جدی بر ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک می­گذارد­. هدف از این پژوهش­، تحلیل اثر تغییر کاربری اراضی بر روی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در حوزه آبخیز هلشی کرمانشاه می­باشد­. ابتدا ­نمونه­برداری خاک، به روش تصادفی سیستماتیک و از عمق 20-0 سانتی‏متر انجام و در مجموع تعداد 38 نمونه ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی آب و هواشناسی
شناسایی الگوهای همدید روزهای آلوده به ذرات معلق به روش واکاوی خوشه ای شهرتبریز

علی قاسمی بگتاش؛ علی محمد خورشید دوست؛ خلیل ولی زاده کامران

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 181-192

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12787

چکیده
  آلودگی هوا از جمله موضوعات مهم در آب وهوای شهری است و به لحاظ این که تاثیر مستقیمی در انسان دارد، همواره مورد توجه محققان بوده است. این پژوهش با هدف تحلیل و خوشه بندی الگوهای همدیدی موثربرآلودگی های خطرناک PM10شهر تبریزانجام شده است. نخست داده های آلودگی PM10 بر حسب میکروگرم بر متر مکعب از سازمان حفاظت محیط زیست استان آذر بایجان شرقی برای ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی روستایی
مدل میزبانی روستاییان در گردشگری خلاق: روستاهای هدف گردشگری استان اصفهان

یوسف قنبری؛ راضیه رحیمی؛ حمید برقی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 193-205

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12788

چکیده
  گردشگری خلاق از دیدگاه روستاییان، به این مفهوم است که ساکنان محلی، به محیط فرهنگی، طبیعی و کالبدی روستا متعصب و مفتخر باشند، اثرات گردشگری را مثبت ارزیابی نمایند، مشارکت در برنامه-های توسعه گردشگری را بپذیرند تا در نهایت میزبانی مناسبی داشته باشند. در تحقق این نوع از گردشگری، عوامل مختلفی مؤثر می‌باشند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی شهری
تحلیل تبعات محیط‌زیستی توسعه شهر سردرود و الحاق آن به مادرشهر تبریز با رویکرد آینده‌نگاری

حسن محمودزاده؛ ابولفضل نعیمی پیوستی؛ حسن مسعودی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 207-222

https://doi.org/10.22034/gp.2021.40159.2624

چکیده
  توسعه‌ی شهری فرآیندی اجتناب‌ناپذیر و ناشی از عوامل متعددی می‌باشد که پیامد آن به وجود آمدن بسیاری از مشکلات و تغییرات زیست‌محیطی و اقتصادی- اجتماعی در مقیاس‌های مختلف به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه شده است. جهان معاصر عرصه تحولات شگرف و پویایی شتابنده است؛ لذا تنها رویکرد و سیاستی که احتمال کسب موفقیت‌های بیشتر در این محیط سرشار ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی ژئومورفولوژی
گونه‌شناسی ژئوتوریستها با هدف مدیریت بهینه گردشگری در ژئوسایتها

داود مختاری

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 223-244

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10851

چکیده
  همگام با گسترش ژئوتوریسم، جامعه علمی‌همچنان در جستجوی پاسخی مناسب در خصوص اهداف، چرایی مسافرت به محوطه‌‌های ژئوتوریستی، علائق و انگیزه‌‌ها، نیازها و خواسته‌‌ها و ویژگیهای جمعیت شناختی ژئوتوریستها است. از سوی دیگر، وجود برداشتهای متفاوت و تعدد آرا در این خصوص، نوعی آشفتگی در ادبیات موضوع را فراهم نموده است. این مقاله سعی دارد ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی شهری
تحلیلی بر اولویت بندی شاخص های موثر بر توسعه محیط مسکونی پایدار با کاربرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و مدل آنتروپی (مطالعه موردی : شهر تبریز)

صمد مدادی هریس؛ محمدرضا پور محمدی؛ میرستار صدر موسوی؛ شهریور روستایی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 245-260

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12790

چکیده
  در آستانه ورود به هزاره سوم، تحولات بسیار سریعی در جوامع بشری صورت گرفت که جدا از منافع، آسیب هایی جدی نیز به همراه داشته است. اسناد و شواهد موجود نشان می­دهد که موتور اصلی این تحولات  انقلاب صنعتی و تاثیرات ناشی از آن بوده است. در این بین یکی از   رویکرد­های اساسی جهت مقابله با  نابسامانی­ها در دهه­های اخیر، رویکرد ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی روستایی
تبیین نقش عوامل فضایی در استقرار الگوی بهینه مراکز خدمات روستایی مورد نواحی روستایی شهرستان طارم

سعید نصیری زارع؛ وحید ریاحی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 261-278

https://doi.org/10.22034/gp.2020.39697.2614

چکیده
  دسترسی مناسب به خدمات در مناطق روستایی از جمله ضرورت‌های توسعه روستایی است. بررسی این ضرورت در مناطق کوهستانی با توجه به آن که رفاه ساکنان آن به دلیل محدودیت‌های دسترسی، وابستگی بسیار زیادی به آن دارد از مهم‌ترین اقدامات بوده است. تحقیق حاضر به تبیین نقش عوامل فضایی بر استقرار الگوی بهینه مراکز خدمات روستایی در شهرستان طارم پرداخت. ...  بیشتر

مقاله علمی پژوهشی برنامه ریزی شهری
بررسی مولفه های کالبدی برالگوها ی رفتاری شهروندان خیابان سی‌تیر شهر تهران

اسماعیل نصیری هنده خاله؛ پرستو محمدی بالینی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، صفحه 279-292

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10779

چکیده
  بیشترین تاثیر را بر الگوهای رفتاری شهروندان دارد؟. متغیرهای مستقل این تحقیق (براساس نظریه بنتلی)شامل شاخص‌های تنوع، انعطاف‌پذیری، نفوذ‌‌پذیری، تناسب بصری، خوانایی، غنای حسی ومتغیر وابسته الگوهای رفتاری شهروندان است. رویکرد این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات این پزوهش از طریق مطالعات میدانی انجام شد و داده‌های به دست آمده در ...  بیشتر