سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
مریم ابراهیمیان نجف آبادی؛ علیرضا ایلدرمی؛ ثمر مرتضوی؛ ابراهیم محمدی منش
چکیده
امروزه یکی از مهمترین مشکلات جهانی محیط‌زیست بخصوص در اکوسیستم‌های آبی، آلودگی ناشی از فلزات سنگین است. با توجه به اینکه رسوبات منبع اصلی برای ذخیره‌ی فلزات سنگین میباشند، در این مطالعه رسوبات رودخانه گاماسیاب از نظر آلودگی به فلزات سنگین کروم، مس، نیکل، روی، آهن و منگنز مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از لایه بندی ، نتایج در جی ...
بیشتر
امروزه یکی از مهمترین مشکلات جهانی محیط‌زیست بخصوص در اکوسیستم‌های آبی، آلودگی ناشی از فلزات سنگین است. با توجه به اینکه رسوبات منبع اصلی برای ذخیره‌ی فلزات سنگین میباشند، در این مطالعه رسوبات رودخانه گاماسیاب از نظر آلودگی به فلزات سنگین کروم، مس، نیکل، روی، آهن و منگنز مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از لایه بندی ، نتایج در جی آی اس، با دو روش کریجینگ و فاصله‌یابی وزنی معکوس، نقاط درون‌یابی شدند که نتایج حاصل، برتری روش فاصله‌یابی وزنی معکوس را نشان داد. از شاخص ژئوشیمیایی مولر، ریسک اکولوژیکی و آنالیزهای آماری برای سنجش وضعیت آلودگی فلزات سنگین در رسوبات استفاده شد. نتایج محاسبه شاخص ژئوشیمیایی مولر بیانگر آن بود که در فصل بهار رسوبات رودخانه گاماسیاب از نظر آلودگی به تمام عناصر در طبقه غیر آلوده و در فصل تابستان از نظر آلودگی به تمام فلزات به‌جز فلز نیکل در طبقه غیر آلوده قرار دارند. نتایج شاخص ریسک اکولوژیک نشان داد که رودخانه گاماسیاب از نظر غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه در طبقه ریسک اکولوژیکی کم قرار می‌گیرد. بررسی نقشه پهنهبندی شاخص ریسک اکولوژیک و نقشه پهنهبندی و آنالیز نقاط داغ نشان می‌دهد که در فصل بهار نقاط با آلودگی بالا در بخش شرقی رسوبات رودخانه و در فصل تابستان در بخش غربی متمرکز شده اند.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
آناهیتا امیدی؛ میثم ارگانی؛ سحر دارایی
چکیده
امروزه جستجو و انتخاب در حجم بالایی از اطلاعات مکانی و غیرمکانی، فرآیند تصمیم‌گیری را کاری زمانبر و هزینه‌برکرده‌است. در این شرایط سامانه‌های توصیه‌گر به کار می‌آیند تا مناسب‌ترین و بهترین گزینه در میان حجم عظیمی از دادههای موجود درکمترین زمان ارائه دهند درحالیکه که بیشترین و بالاترین میزان شباهت با نیاز ...
بیشتر
امروزه جستجو و انتخاب در حجم بالایی از اطلاعات مکانی و غیرمکانی، فرآیند تصمیم‌گیری را کاری زمانبر و هزینه‌برکرده‌است. در این شرایط سامانه‌های توصیه‌گر به کار می‌آیند تا مناسب‌ترین و بهترین گزینه در میان حجم عظیمی از دادههای موجود درکمترین زمان ارائه دهند درحالیکه که بیشترین و بالاترین میزان شباهت با نیاز و علاقه کاربران داشته باشند. در حال حاضر مراکز واکسیناسیون کووید19 متعددی در سراسر شهر تهران وجود دارد که هر کدام با خدمات ارائه‌شده‌ی متنوع و منحصر به‌فرد خود در حال فعالیت هستند. هدف از این پژوهش طراحی و پیاده‌سازی یک سامانه توصیه‌گر جهت پیشنهاد بهترین مرکز واکسیناسیون کووید19 در منطقه 6 شهرداری تهران در سال 1400 میباشد. در سامانه توصیه‌گر پیشنهادی، ابتدا مراکز ارائه‌دهنده خدمات واکسیناسیون براساس ویژگی‌های مکانی با استفاده از الگوریتم خوشه‌بندی نگاشت خودسازمان‌ده به خوشه‌هایی با ویژگی‌های یکسان تقسیم‌بندی میشوند و در گام دوم با استفاده از منطق فازی نوع دوم، ترجیحات کاربران استنتاج و عدم قطعیت در آن مدلسازی میشود. در نهایت با استفاده از ترکیب خروجی‌های بدست‌آمده از دو مرحله طراحی شده، مرکز واکسیناسیون مناسب با نیاز کاربر جهت توصیه‌گری شخصی‌سازی شده استخراج می‌گردد. نتایج با استفاده از سه پارامتر ارزیابی دقت، فراخوانی و امتیاز F1 مورد بررسی قرار گرفت که به ترتیب مقادیر 0.70 و0.84 و 0.76 بدست آمد. این نتایج نشان داد استفاده از سیستم استنتاج فازی نوع دوم روش مناسبی برای مدلسازی یک سامانه توصیه‌گر شخصی‌سازی شده میباشد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
اکبر اصغری زمانی؛ خلیل ولیزاده کامران؛ رباب رحمانی
چکیده
امروز بیش از هر زمان دیگر در شهر ایرانی با هجوم آشفتگی در جنبه های گوناگون سیمای شهری از کالبد ساختمان ها تا فعالیت ها و رفتارهای انسانی در محیط شهر مواجه هستیم. شهرسازی معاصر با ظهور مدرنیته و تأثیر پذیری از آن با پشت کردن به مبانی معماری و شهرسازی ایرانی از یک سو، و عدم درک صحیح ماهیت برون گرای معماری غرب از سوی دیگر، موجب پیدایش شهرهایی ...
بیشتر
امروز بیش از هر زمان دیگر در شهر ایرانی با هجوم آشفتگی در جنبه های گوناگون سیمای شهری از کالبد ساختمان ها تا فعالیت ها و رفتارهای انسانی در محیط شهر مواجه هستیم. شهرسازی معاصر با ظهور مدرنیته و تأثیر پذیری از آن با پشت کردن به مبانی معماری و شهرسازی ایرانی از یک سو، و عدم درک صحیح ماهیت برون گرای معماری غرب از سوی دیگر، موجب پیدایش شهرهایی بدون هماهنگی در بدنه شهری و حتی هر چند مختصر در سطح ابنیه ی مجاور با یکدیگر نسبت به فضای معابر است.از همین رو بررسی خط آسمان شهری به طور موازی و هماهنگ به نحوی که سیمای شهری به صورت یک کل منسجم و یکپارچه عمل نماید و ادراک شود، کاملاً ضروری است. رویکرد این پژوهش، ارائه‌ی نوعی روش شناسی در تحلیل خط آسمان شهری می باشد. چارچوب تحقیق بر اساس مفهوم سیمای شهری شکل گرفته و به وسیلۀ تحلیل های سه بعدی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این پژوهش شامل انجام تحلیل های سه بعدی مربوط به خط آسمان با استفاده از 3DGIS و مشخص شدن وضعیت خط آسمان مناطق مورد مطالعه می باشد. بر اساس یافته های تحقیق خط آسمانی منظم برای شهرک رشدیه مشاهده شد. اما شهرک ولیعصر با حالتی متناقض با شهرک رشدیه، از خط آسمانی نامنظم برخوردار است. همچنین تحلیل نتایج بدست آمده و آزمون فرضیه تحقیق نشان می دهد که روش تحلیل دید مبتنی بر سه بعد با تأکید بر استفاده از تحلیل های سه بعدی GIS به شرط وجود اطلاعات دقیق برای تحلیل و بررسی خط آسمان کارایی و قابلیت بالایی دارد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
لیلا دهقانی فیروز آباد؛ علیرضا ایلدرمی؛ میرمهرداد میرسنجری؛ سحر عابدیان
چکیده
شهرستان دورود در شرق استان لرستان میباشد که بهعنوان سرزمینی سرشار از منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی از یک سو و دارا بودن آب و هوای چهار فصل، رودخانه‌های پرآب و چشمه‌های جاری، کوهستان‌های برف‌گیر و نظایر آن جزء یکی از مهمترین مناطق جاذب گردشگر در استان لرستان شناخته شده است. این موقعیت ممتاز در گردشگری میتواند بسترهای لازم را ...
بیشتر
شهرستان دورود در شرق استان لرستان میباشد که بهعنوان سرزمینی سرشار از منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی از یک سو و دارا بودن آب و هوای چهار فصل، رودخانه‌های پرآب و چشمه‌های جاری، کوهستان‌های برف‌گیر و نظایر آن جزء یکی از مهمترین مناطق جاذب گردشگر در استان لرستان شناخته شده است. این موقعیت ممتاز در گردشگری میتواند بسترهای لازم را برای سرمایه‌گذاری و جذب گردشگر، ایجاد اشتغال و درآمد و ارتقا رفاه اجتماعی فراهم نماید. در این پژوهش با استفاده از ارزیابی چند معیاره، پهنههای مناسب برای تفرج آبی در منابع آبی ساکن و خروشان در شهرستان دورود شناسایی شدند. معیارهای محیط‌زیستی تأثیرگذار در پهنهبندی گردشگری آبی در 5 گروه معیار شامل معیارهای فیزیکی، اکولوژیکی، زیرساختی- کالبدی، ایمنی و اقتصادی- اجتماعی و 27 زیرمعیار برای تفرج آبی در منابع آبی ساکن و 26 زیرمعیار برای تفرج آبی در منابع آبی خروشان تدوین شدند و براساس مدل ارزیابی چند معیاره، پهنههای مناسب گردشگری تعیین گردید. در نهایت با استفاده از مدل TOPSIS پهنههای مناسب برای گردشگری اولویتبندی گردیدند. نتایج حاصل از مدل تاپسیس نشان داد که پهنههای سد مروک، سراب و آب‌بندان ماهی همیانه، آب‌بندان حشمت‌آباد 2 به ترتیب دارای بالاترین اولویت پهنهها برای تفرج آبی در منابع آبی ساکن شناخته شدند. همچنین بالاترین اولویت برای تفرج آبی در منابع آبی خروشان مربوط به پهنههای رودخانه سزار، گهر رود 1 و گهر رود 2 میباشد. نتایج حاصل از روش مقایسات زوجی نشان می‌دهد که 69/8 درصد از مساحت کل منطقه برای تفرج آبی متمرکز در منابع آبی ساکن، 16/7 درصد برای تفرج آبی گسترده در منابع آبی خروشان، توان بالا داردوشهرستان دورود با توجه به منابع آبی فراوان، قابلیت و ظرفیت بالایی در زمینه تفرج‌های آبی دارد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
عذرا معصومی؛ بختیار فیضی زاده؛ خلیل ولیزاده کامران
چکیده
دینامیک بودن یکی از ویژگی های مهم مناطق شهری است که به تبع آن نیازمندی به اطلاعات بروز و دقیق از تغییرات شهری برای مدیریت منابع شهری را مطرح می سازد. بنابراین تشخیص خودکار عوارض شهری در تصاویر هوایی و ماهواره ای در گستره وسیعی از جمله مدیریت بحران و برنامه ریزی شهری از اهمیت زیادی برخوردار است. در تحقیق حاضر سعی شد تا با استخراج ساختمان ...
بیشتر
دینامیک بودن یکی از ویژگی های مهم مناطق شهری است که به تبع آن نیازمندی به اطلاعات بروز و دقیق از تغییرات شهری برای مدیریت منابع شهری را مطرح می سازد. بنابراین تشخیص خودکار عوارض شهری در تصاویر هوایی و ماهواره ای در گستره وسیعی از جمله مدیریت بحران و برنامه ریزی شهری از اهمیت زیادی برخوردار است. در تحقیق حاضر سعی شد تا با استخراج ساختمان ها با روش شیءگرا و ارزیابی دقت حاصل از طبقه بندی به معرفی شاخص های بهینه برای ارائه چارچوبی نیمه اتوماتیک پرداخته شود که هم از دقت بالایی برخوارد باشد و استخراج عوارض شهری از تصاویر ماهواره ای را در کمترین زمان میسر سازد. فرآیند انجام تحقیق مبتنی بر روش پردازش شیء گرا عکس هوایی تهیه شده با پهباد در شهر ورزقان است. در این راستا، از قابلیت تکنیکهای پردازش شیء گرا در ارائه انواع الگوریتم ها و ایجاد الگوهای پردازش نیمه خودکار استفاده شده است. برای این منظور تصاویر با مقیاس 80، بخش بندی شده و سپس با الگوریتم تقسیم بندی چند متغیره مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. طبقه بندی کلاس ها با بررسی آستانه ها کارآمد برای 10 الگوریتم ژئومتری و مکانی انجام شده و دقت حاصله با استفاده از نقاط کنترل مورد ارزیابی قرار گرفت. درراستای سنجش کارآمدی روشهای پردازش شیءگرا، نتایج نشان می دهد که شاخص شکل با دقت 97% ، ضریب کاپای 0.94 و ضریب روشنایی با دقت 98% ، ضریب کاپای 0.96 از قابلیت موثری برای استخراج ساختمانهای شهری برخوردار هستند. نتایج این تحقیق درارائه پارامترهای کارآمد برای استخراج انواع عوراض شهری از کاربردهای متعددی برخوردار بوده و علاوه بر متخصصین سنجش از دور، می تواند برای برنامه ریزان و تصمیم گیران شهری در راستای شناسایی ساخت و سازها و در کل بررسی تغییرات شهری از قابلیت بالایی برخوردار باشد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
کرامت الله زیاری؛ حسین ایرجی
چکیده
امروزه در سطح جهان ، 55٪ از جمعیت در مناطق شهری زندگی می‌کنند و پیش‌بینی میشود تا سال 2045 تعداد افرادی که در شهرها زندگی می‌کنند به 6 میلیارد افزایش می‌یابد. طی 6 دهه گذشته روند شهرنشینی در ایران روندی صعودی بوده است چرا که در طول زمان شهر ها به لحاظ اقتصادی، اجتماعی به صورت پدیده های جاذب درآمده اند. شهر شیراز به عنوان مرکز استان فارس ...
بیشتر
امروزه در سطح جهان ، 55٪ از جمعیت در مناطق شهری زندگی می‌کنند و پیش‌بینی میشود تا سال 2045 تعداد افرادی که در شهرها زندگی می‌کنند به 6 میلیارد افزایش می‌یابد. طی 6 دهه گذشته روند شهرنشینی در ایران روندی صعودی بوده است چرا که در طول زمان شهر ها به لحاظ اقتصادی، اجتماعی به صورت پدیده های جاذب درآمده اند. شهر شیراز به عنوان مرکز استان فارس تا پیش از دهه 1340 و شروع مدرنیزاسیون در ایران از رشدی درونزا و ارگانیک برخوردار بوده و تعادلی مناسب میان نرخ رشد جمعیت شهر و نرخ رشد مساحت آن برقرار بوده است. به دنبال تشدید افزایش جمعیت شهری در دهه های اخیر شکل فیزیکی شهرها نیز دچار تغییر و تحولاتی گردیده است . بنابراین هدف کلی این پژوهش بررسی نحوه گسترش کالبدی – فضایی کلانشهر با استفاده از سنجش از دور می باشد. به منظور بررسی تغییرات پوشش اراضی باکمک داده های ماهواره لندست نقشه کاربری سال های 1984 تا 2020 توسط نرم افزارهای TerrSet و Earth Explorer تهیه گردید و برای سال 2040 پیش بینی در تغییرات کاربری اراضی با استفاده از الگوریتم Markov انجام شد. نتایج نشان می دهد در 36 سال گذشته مساحت کالبدی شهر شیراز با رشد 90 درصدی به مساحت 19778 هکتار رسیده است و پیش بینی می شود در 40 سال آینده مساحت شهری با نرخ رشد 35% به 41506 هکتار خواهد رسید. روش صورت گرفته در این پژوهش توصیفی – تحلیلی می باشد و داده های آن به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
نجما اسماعیل پور؛ فاطمه اسمعیل پور؛ مجتبی یامی؛ حسین امیرعضدی
چکیده
مسئله گرمایش زمین عمده‌ترین دغدغه جهانی در دهه های اخیر بوده است.شناخت روابط بین پدیده-های تاثیرگذار بر آن میتواند راهگشای کنترل و کاهش پدیده زمین‌گرمایی باشد.هدف پژوهش تعیین رابطه تغییرات کاربری اراضی ناشی از توسعه شهر و تغییرات دمای سطحی آن و نیز عوامل موثر بر نحوه پراکنش جزایر گرمایی در این شهر است. در این بررسی از تصاویر سنجنده ...
بیشتر
مسئله گرمایش زمین عمده‌ترین دغدغه جهانی در دهه های اخیر بوده است.شناخت روابط بین پدیده-های تاثیرگذار بر آن میتواند راهگشای کنترل و کاهش پدیده زمین‌گرمایی باشد.هدف پژوهش تعیین رابطه تغییرات کاربری اراضی ناشی از توسعه شهر و تغییرات دمای سطحی آن و نیز عوامل موثر بر نحوه پراکنش جزایر گرمایی در این شهر است. در این بررسی از تصاویر سنجنده ماهواره لندست، و برای برآورد شاخص پوشش گیاهی از باندمادون قرمز و برای تهیه نقشه تغییرات کاربری از روش مفهومی درخت تصمیم استفاده شد. بنابر یافتههای پژوهش، اهواز در دوره 32 ساله 1998تا2020، همراه با گسترش کالبدی زیاد، تغییرات کاربری‌ها بویژه در رابطه با تغییر پوشش گیاهی در مناطق شرقی شهر را تجربه کرده است. حداکثر دما در این دوره افزایش یافته و جزیره گرمایی از مرکز به سمت حاشیه و اطراف شهر تغییر کرده است. تغییرکاربری اراضی سبز به سایر کاربری‌ها در شهر اهواز با شکل‌گیری جزیره حرارتی همراه بوده و دمای سطح زمین در شهر، افزایش4 درجه‌ای را در ایت دوره نشان می‌دهد.از نظر فضایی بیشترین افزایش حرارت، مربوط به بخشهای شرق و جنوبغرب و غرب است که علت آن در بخش شرقی تبدیل زمین های کشاورزی و دارای پوشش گیاهی به کاربری صنعتی و در قسمت جنوبغربی به دلیل ایجاد کاربری اراضی ساخته شده طریق طرح های آماده سازی است. بدین ترتیب رابطه افزایش دما با تغییر کاربری پوشش گیاهی به اراضی ساخته شده تایید میشود. رابطه همبستگی شاخص NDBI و NDWIبا دما نیز همین رابطه را تایید کرد. کمترین افزایش دمای حرارتی مربوط به نواحی اطراف رودخانه کارون است که به عنوان یک عنصر تعدیل‌کننده دما در شهر عمل می‌کند. به دلیل پربارانی سالهای اخیر کشور و پر آب شدن رودخانه کارون جزیره حرارتی از مرکز شهر به اطراف هدایت شده است. نقشه حرارتی در سال 2020 دمای اطراف رودخانه را کمترین مقدار دمایی نشان می‌دهد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
فیروز جعفری؛ فاطمه موحد
چکیده
امروزه تصاویر هوایی با در اختیار گذاشتن منابع مختلف داده یکی از کارآمدترین راه‌های کسب و استخراج اطلاعات مکانی دقیق و به‌هنگام است. که در پروسه تهیه اطلاعات مکانی از این منابع، مشکل‌ترین بخش استخراج عوارض موجود در تصاویر میباشد. در این تحقیق یک روش متفاوت جهت استخراج ساختمانها با استفاده از دادههای لیدار هوابرد و تصاویر اولتراکم ...
بیشتر
امروزه تصاویر هوایی با در اختیار گذاشتن منابع مختلف داده یکی از کارآمدترین راه‌های کسب و استخراج اطلاعات مکانی دقیق و به‌هنگام است. که در پروسه تهیه اطلاعات مکانی از این منابع، مشکل‌ترین بخش استخراج عوارض موجود در تصاویر میباشد. در این تحقیق یک روش متفاوت جهت استخراج ساختمانها با استفاده از دادههای لیدار هوابرد و تصاویر اولتراکم بر روی محدوده مشخصی از شهر بندر انزلی با انواع تراکم ساختمانی پیاده‌سازی شد. سیستم پیشنهادی از اطلاعات هندسی و مکانی دادههای لیدار و تصاویر اولتراکم استفاده کرده که شامل سه مرحله کلی میباشد، در مرحله اول، دادههای لیدار فیلتر شدند و با استفاده از خوشه‌بندی طیفی در محیط eCoginition، ساختمانها استخراج شد. در مرحله دوم، مدل به دست آمده با مرزهای دو بعدی ساختمانها که به روش حد آستانه ارتفاعی در محیط ENVI Lidar به دست آمده بود مقایسه گردید. در مرحله سوم؛ پس از استخراج، مرزهای اولیه ساختمانی با ساختمانهای استخراج شده از طریق الگوریتم شطرنجی، ادغام شدند. در بخش خطایابی ساختمانها به ساختمانهای دارای خطا پرداخته شد. ارزیابی نتایج نشان داد که سیستم به کار گرفته شده به طور نسبی به اهداف تعیین شده رسیده است. خطای تک تک ساختمانها ابتدا به صورت کلی و سپس به صورت جزئی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید تکنولوژی لیدار هوایی قابلیت فوق العاده‌ای را در جمع‌آوری نمونه‌های بسیار دقیق و متراکم از اندازه‌گیری‌های ارتفاعی سطح شهرها دارد و می‌توان سطح جدیدی از جزئیات اطلاعات دقیق تراکم ساختمان را به طور اتوماتیک و کارآمد از دادههای لیدار هوایی استخراج کرد. در تعداد 417 ساختمانی که مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت دستیابی به ارتفاع ساختمانها با دقت بسیار بالا میسر گردید و تمامی ساختمانهای محدوده مورد مطالعه با تراکم فشرده و ارگانیک و نیز پراکنده و برنامه‌ریزی شده استخراج گردیدند.
ژئومورفولوژی
شبنم محمودی؛ داود مختاری؛ محمد حسین رضایی مقدم؛ عباس مرادی
چکیده
حداث تاسیسات و تعیین حاشیه امن ساحلی، بدون آگاهی از رفتار خط ساحلی امکانپذیر نیست و اتلاف هزینه و مخاطرات زیادی را بدنبال دارد. هدف این پژوهش، بررسی تغییرات خط ساحلی بخشی از ساحل شهر جاسک، واقع در شرق استان هرمزگان است. در این تحقیق به منظور تفسیر بصری از تصاویر لندست متعلق به 16 می2016 و 15 می،1989، ترکیب رنگی کاذب ساخته شد. و مرز بین خشکی ...
بیشتر
حداث تاسیسات و تعیین حاشیه امن ساحلی، بدون آگاهی از رفتار خط ساحلی امکانپذیر نیست و اتلاف هزینه و مخاطرات زیادی را بدنبال دارد. هدف این پژوهش، بررسی تغییرات خط ساحلی بخشی از ساحل شهر جاسک، واقع در شرق استان هرمزگان است. در این تحقیق به منظور تفسیر بصری از تصاویر لندست متعلق به 16 می2016 و 15 می،1989، ترکیب رنگی کاذب ساخته شد. و مرز بین خشکی و آب با استفاده از عملگرهای طیفی در محیط Arc Map مشخص گردید سپس میزان تغییرات خطوط ساحلی در دو مقطع زمانی با استفاده از پلیگون تغییرات برآورد شد. از تصاویر ماهوارهای گوگل ارث برای بررسی و نشان دادن بخشهایی از ساحل استفاده گردید. بر اساس نتایج این پژوهش، در ساحل شرقی مساحت مناطق دارای پیشروی بیش از پسروی است اما در ساحل غربی عکس این مسئله دیده میشود. در مجموع تغییرات در ساحل شرقی بیش از ساحل غربی است علت تغییرات بیشتر، در ساحل شرقی میتواند نتیجه ساخت سه اسکله جدید دارای موجشکن باشد که بعد از سال 2006 سال ساخته شده است. بالاآمدگی سواحل به علت فرورانش صفحه عمان نیز میتواند از عوامل طبیعی تغییرات خط ساحلی باشد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
فخری سادات فاطمی نیا؛ بهروز سبحانی؛ سیدابوالفضل مسعودیان
دوره 23، شماره 69 ، آذر 1398، ، صفحه 213-231
چکیده
تصاویر ماهوارهای به عنوان ابزارهای جدید، افق و ابعاد نوینی را برای پایش اراضی در اختیار قرار میدهند. در این بررسی به منظور تعیین نواحی جغرافیایی همگن از نظر گسترهی برگ از تصاویر دورسنجی مودیس ترا-آکوا در بازهی زمانی 1395-1381 با تفکیک مکانی یک کیلومتر و تفکیک زمانی 8 روزه استفاده شده است. پهنهبندی و واکاوی گسترهی ...
بیشتر
تصاویر ماهوارهای به عنوان ابزارهای جدید، افق و ابعاد نوینی را برای پایش اراضی در اختیار قرار میدهند. در این بررسی به منظور تعیین نواحی جغرافیایی همگن از نظر گسترهی برگ از تصاویر دورسنجی مودیس ترا-آکوا در بازهی زمانی 1395-1381 با تفکیک مکانی یک کیلومتر و تفکیک زمانی 8 روزه استفاده شده است. پهنهبندی و واکاوی گسترهی برگ با استفاده از نرمافزار متلب و پایگاه اطلاعاتی گوگلارث انجام شد. برای این منظور، ابتدا به موزائیکبندی و تعیین قلمرو ایران در مجموعه دادههای ماهوارهای مودیس پرداخته و سپس با ایجاد پایگاه داده در متلب و انجام واکاوی خوشهای، پهنهبندی انجام شد. به منظور واکاوی بهتر گسترهی برگ از دادههای میانگین بلندمدت دما و بارش در بازهی زمانی مورد نظر نیز استفاده گردید. طبق این تحلیل12/46 درصد از گسترهی ایران تحت حاکمیت پوشش گیاهی است. پهنهی بسیارانبوه، انبوه، متوسط و تنک چهار پهنهای هستند که در کشور شناسایی شدهاند. این چهار پهنه به ترتیب بر 67/2، 9/6، 26/9، 29/27 درصد از سرزمین حاکم هستند. نتایج نشان داد که در تمام پهنههای مورد بررسی، گسترهی برگ در دورهی گرم سال به دلیل دمای بالا در این دوره و وجود بارشها در دورهی سرد پیشین دارای درصد بیشتری میباشد. دامنههای شمالی البرز، جنگلهای هیرکانی، جنگلهای گلستان، جنگلهای ارسباران از جمله مناطقی هستند که مناطق مختلف آنها در تمامی پهنهها وجود دارد. علاوه بر جنگلها، مناطقی که برای هر یک از پهنهها شناسایی شدهاند عموماً شامل کشتزارها میشود.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
بختیار فیضی زاده؛ سیدمحمد حسنی تبار؛ جعفر جعفرزاده
دوره 22، شماره 65 ، آبان 1397، ، صفحه 223-241
چکیده
سگمنتسازی یکی از روشهای اصلی استخراج اطلاعات در پردازش شیءگرای تصاویر ماهوارهای است. فرآیند سگمنتسازی، پدیدههای اولیه و اصلی در یک تصویر را تفکیک مینماید که مبنایی برای طبقهبندی شیءگرا میباشد. با توجه به اینکه دقت طبقهبندی شیءگرا تا حد زیادی وابسته به دقت سگمنتسازی است، بنابراین تولید سگمنتهای ...
بیشتر
سگمنتسازی یکی از روشهای اصلی استخراج اطلاعات در پردازش شیءگرای تصاویر ماهوارهای است. فرآیند سگمنتسازی، پدیدههای اولیه و اصلی در یک تصویر را تفکیک مینماید که مبنایی برای طبقهبندی شیءگرا میباشد. با توجه به اینکه دقت طبقهبندی شیءگرا تا حد زیادی وابسته به دقت سگمنتسازی است، بنابراین تولید سگمنتهای مناسب نقش مهمی در دستیابی به دقت بالا در فرآیند طبقهبندی شیءگرا دارد. در این پژوهش با هدف ارزیابی فرآیند سگمنتسازی به روش تفکیک مکانی چندگانه، از تصاویر ماهوارهایIRS وSPOT5 وQuick Bird برپایه تکنیکهای تلفیق تصاویر ماهوارهای استفاده شده است. در این راستا با توجه به قدرت تفکیک مکانی متفاوت تصاویر ماهوارهای، از مقیاسها و تلفیقهای مختلف(نظیر ضرایب شکل و فشردگی شکل) جهت سگمنتسازی استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر تاثیر استفاده از اطلاعات مکانی و طیفی در بهینهسازی مقیاس سگمنتسازی است. به طوریکه اطلاعات مکانی تصویر Quick Bird و باند پانکروماتیک تصاویر IRS و SPOT5، در کنار قدرت تفکیک طیفی تصویر SPOT5(بویژه باند قرمز) و Quick Bird، تاثیر بسزایی در افزایش کنتراست تصاویر و درنهایت ارتقاء کیفیت سگمنتسازی دارند. همچنین نتایج تحقیق بیانگر تلفیق تصاویر ماهوارهای با تفکیک مکانی بالاتر، به عنوان روشی موثر برای ارتقاء کیفیت سگمنتسازی است. نتایج این پژوهش در شناسایی روشها و تکنیکهای مختلف سگمنتسازی برای افزایش دقت طبقهبندی شیءگرا دارای اهمیت فراوانی است. نتایج اخذ شده همچنین برای سازمانهای اجرایی نظیر منابع طبیعی، جهاد کشاورزی،... در معرفی روش مناسب برای استخراج سریع و دقیق اطلاعات از تصاویر ماهوارهای برای اهداف مدیریتی حائز اهمیت بوده و میتواند راهگشای استخراج اطلاعات دقیقتر از تصاویر ماهوارهای باشد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
جعفر جعفرزاده؛ هاشم رستم زاده؛ محمدرضا نیک جو؛ اسماعیل اسدی
چکیده
مطالعه و بررسی تغییرات منابع آب در هر منطقه برای مدریریت منابع آب و استفاده بهینه از آنها ضروری می باشد. در این پژوهش، هدف ارزیابی وضعیت منابع آب موجود در دشت اردبیل از لحاظ وضعیت منابع اعم از سطحی و زیرسطحی بر اساس چهار معیار طبیعی، هیدرولوژیکی، کشاورزی و انسانی با استفاده از روش تحلیل شبکهای فازی میباشد. به منظور ارزیابی ...
بیشتر
مطالعه و بررسی تغییرات منابع آب در هر منطقه برای مدریریت منابع آب و استفاده بهینه از آنها ضروری می باشد. در این پژوهش، هدف ارزیابی وضعیت منابع آب موجود در دشت اردبیل از لحاظ وضعیت منابع اعم از سطحی و زیرسطحی بر اساس چهار معیار طبیعی، هیدرولوژیکی، کشاورزی و انسانی با استفاده از روش تحلیل شبکهای فازی میباشد. به منظور ارزیابی بهتر روش تحلیل شبکهای فازی از زیرمعیارهای میزان جمعیت، وضعیت صنایع، وضعیت بارش، وضعیت آب‌های سطحی (حجم برداشت از رودخانه) و آب‌های زیرزمینی (شامل وضعیت قنات‌ها و چاه‌ها و چشمه‌ها)، سطح زیر کشت و نوع محصولات از نظر نیاز آبی، شیب و ارتفاع استفاده شده است. وابستگی میان زیرمعیارها با استفاده از تکنیک DEMATEL فازی و بر اساس نظر کارشناسان خبره تعیین شده است. سپس با استفاده از فرایند تحلیل شبکهای فازی تمامی معیارها و زیرمعیارها وزندهی شده و برای تمامی زیرمعیارها نقشههای متناسب با وزنهای بهدست آمده تهیه گردید. در نهایت نقشه نهایی که بر اساس لایههای اولیه و وزن دار شده با تکنیک شبکهای فازی ایجاد شده بود، در محیط GIS ترسیم شده است. نقشههای حاصله حساسیت منطقه مورد مطالعه را از لحاظ پتانسیل های منابع آب مشخص کرده است. مناطق با خطر پایین 13/11 درصد معادل 9200 هکتار در منتهی الیه شمالی دشت و کمی در غرب دشت میباشند. مناطق با خطر متوسط 36/19 درصد معادل15870 هکتار بوده و در شمال و غرب دشت قرار گرفتهاند، مناطق با خطر بالا 3/21 درصد معادل 17510 هکتار بوده و بیشتر در قسمتهای مرکزی و بالایی دشت واقع شدهاند، مناطق با خطر در معرض آسیب 9/31 درصد معادل 26220 هکتار بوده و و در قسمتهای جنوبی و مرکزی دشت قرار گرفته و در نهایت مناطق بحرانی 1/16 درصد معادل 13250 هکتار را شامل میشوند که بیشتر در قسمت جنوب و شرق پراکندگی دارند.
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
اصغر ضرابی؛ رسول بابانسب؛ علیرضا رحیمی چم چانی؛ جبار علیزاده اصل
چکیده
فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)[1] به عنوان پارادایم جدید حاکم بر توسعه، با اثرگذاری بر نحوه تفکر و عمل و تغییر الگوهای کار و زندگی، محوریت تمامی جنبههای تحول و پیشرفت قرار گرفته و در واقع هم علت توسعه و هم نشان توسعه‌یافتگی محسوب میشود. با توجه به رشد روزافزون منفعتهای اتخاذ این فناوری جهت پیشبرد اهداف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ...
بیشتر
فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)[1] به عنوان پارادایم جدید حاکم بر توسعه، با اثرگذاری بر نحوه تفکر و عمل و تغییر الگوهای کار و زندگی، محوریت تمامی جنبههای تحول و پیشرفت قرار گرفته و در واقع هم علت توسعه و هم نشان توسعه‌یافتگی محسوب میشود. با توجه به رشد روزافزون منفعتهای اتخاذ این فناوری جهت پیشبرد اهداف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و نیل به توسعه پایدار، تدوین و تبعیت از استراتژیها و رویکردهای مناسب جهت بهکارگیری ICT در کشور ما نیز یک الزام است. در این میان با توجه به نقش بنیادی فناوری اطلاعات و ارتباطات در دستیابی به توسـعه پایدار و با علم بـه اینکه شـکاف دیجیتال میان مناطق، عدالت فـضایی و جغرافیایی را تحتالشعاع قرار داده و توسعه نامتعادل مناطق کشور را دامن میزند؛ لذا هر طرح و برنامهای در زمینه توسعه ICT، باید بر اساس مطالعه و شناخت وضع موجود فناوری اطلاعات و ارتباطات در مناطق و در جهت حذف و یا کاهش شکاف دیجیتال صورت گیرد. در این پژوهش با بهرهگیری از 40 شاخص و استفاده از نرمافزارها و مدلهای کمی نظیر GIS، SPSS، TOPSIS، ضریب پراکندگی، تکنیک وزندهی رتبهای، روش بیمقیاس کردن خطی، همبستگی پیرسون و ... به مطالعه توسعه‌یافتگی استانهای کشور از لحاظ شاخصهای ICT پرداخته و آنها را از این منظر رتبهبندی و سطحبندی کرده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که استانهای کشور از نظر شاخصهای فناوری اطلاعات و ارتباطات وضعیت مطلوبی ندارند و استان تهران بهعنوان رتبه اول از این منظر در سطح نیمهتوسعهیافته قرار دارد. میان استانهای کشور از لحاظ توسعه‌یافتگی فناوری اطلاعات و ارتباطات، تا حدودی عدم تعادل و ناهمگونی یا بهعبارتی دیگر شکاف دیجیتال وجود دارد؛ بهطوری که استان دارای رتبه اول (تهران) نسبت به استان دارای رتبه آخر (خراسان شمالی) بیش از دو و نیم برابر و در مجموع استانهای سطح اول نسبت به استانهای سطح پنجم نزدیک به دو برابر توسعه‌یافته‌تر است. همچنین توسعه‌یافتگی ICT با میزان جمعیت و بهخصوص درصد شهرنشینی رابطه مستقیم داشته؛ بدین معنی که، در مجموع بیشتر امکانات و استفاده از ICT در استانهایی متمرکز است که جمعیت و درصد شهرنشینی بیشتری دارند. در نهایت بهمنظور حذف و یا کاهش شکاف دیجیتال و ایجاد تعادل در زمینه توسعه در درازمدت، استانهای کشور جهت توسعه ICT اولویتبندی شدهاند [1]- Information and Communication Technology
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
هادی نیری؛ کمال خالق پناه؛ محمدرضا کرمی؛ خه بات احمدی
چکیده
فاجعه زلزله برای توسعه جامعه یک تهدید بزرگ محسوب میشود و متغیرهای محیطی بر میزان آسیبپذیری ناشی از آن تأثیر میگذارند. هدف این مقاله پهنهبندی میزان آسیبپذیری ناشی از زلزله در شهر سنندج بر اساس متغیرهای تأثیرگذار است. در این راستا، نقشه نهایی پهنهبندی آسیبپذیری طبیعی منطقه و معیارهای کالبدی (کیفیت سازهها، تراکم، ...
بیشتر
فاجعه زلزله برای توسعه جامعه یک تهدید بزرگ محسوب میشود و متغیرهای محیطی بر میزان آسیبپذیری ناشی از آن تأثیر میگذارند. هدف این مقاله پهنهبندی میزان آسیبپذیری ناشی از زلزله در شهر سنندج بر اساس متغیرهای تأثیرگذار است. در این راستا، نقشه نهایی پهنهبندی آسیبپذیری طبیعی منطقه و معیارهای کالبدی (کیفیت سازهها، تراکم، کاربری، کیفیت بر اساس مصالح مصرفی، فاصله از معابر اصلی و فرعی، فاصله از مراکز درمانی، آتشنشانی و فرودگاه) و معیارهای اجتماعی تأثیرگذار مورداستفاده قرار گرفتند. معیارهای اجتماعی موردبررسی واقع‌شده است. متغیرها که مجموعاً 15 معیار هست در سیستم اطلاعات جغرافیایی به لایههای اطلاعاتی تبدیل شدند سپس با استفاده از دو مدل تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس همپوشانی انجام گرفت. در نهایت، میزان آسیبپذیری در پنج گروه از آسیبپذیری بسیار کم تا بسیار زیاد طبقهبندی شد. با مقایسه نتایج دو مدل، مشخص گردید که پهنههای آسیبپذیری، تقریباً مشابه همدیگر هستند با این تفاوت که بر اساس مدل تحلیل سلسله مراتبی، مناطق دارای آسیبپذیری بسیار زیاد، دارای درصد و پراکندگی کمتری نسبت به مدل تاپسیس است. همچنین، مطابق با مدل تحلیل سلسله مراتبی بیشترین پراکندگی در نواحی با آسیبپذیری بسیار کم رخ‌داده است. درحالیکه طبق مدل تاپسیس نواحی با آسیبپذیری متوسط بیشترین وسعت را دارا است. مطابق با هر دو مدل مذکور مشخص شد نواحی دارای بیشترین آسیبپذیری در شمال شهر قرارگرفته‌اند.
