مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
رحمت بهرامی
چکیده
یکی از ارکان مهم توسعه پایدار روستایی، توجه به بهداشت محیط زیست و عاری از آلودگی‌هاست. پژوهش با هدف شناسایی آلاینده های زیست محیطی و تاثیر آنها بر سلامتی ساکنین روستاهای استان کردستان در نواحی کوهستانی و کوهپایه ای پرداخته است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و ترکیبی(مصاحبه نیمه ساختار یافته) که در آن 6 نوع آلاینده که دارای منشاء طبیعی و ...
بیشتر
یکی از ارکان مهم توسعه پایدار روستایی، توجه به بهداشت محیط زیست و عاری از آلودگی‌هاست. پژوهش با هدف شناسایی آلاینده های زیست محیطی و تاثیر آنها بر سلامتی ساکنین روستاهای استان کردستان در نواحی کوهستانی و کوهپایه ای پرداخته است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و ترکیبی(مصاحبه نیمه ساختار یافته) که در آن 6 نوع آلاینده که دارای منشاء طبیعی و انسانی دارند، مورد شناسایی قرار گرفتند. متغیرهای طبیعی شامل عوامل اقلیمی(دما، روز های گرد وغبار، نسیم محلی باد) و شیب زمین، متغیرهای انسانی شامل عدم برنامه ریزی در مکان یابی دفن فضولات دامی، فقدان طراحی و معماری همساز با اقلیم و عدم دسترسی به منابع آب سالم تصفیه شده از جمله عوامل مهم در آلودگی محیط زیست روستایی شناسایی شده است. نتایج نشان داد یکی از عوامل تهدید سلامتی و تندرستی ساکنین روستایی در محیط داخلی خانه ها ناشی از تولید گاز متان ناقص و منواکسید ناشی از فضولات دامی به میزان ppm30-25 در 10ساعت است. اما در محیط روستا، گرد و غبار، بادهای پائیزی و محلی، بالا بودن درجه حرارت در تابستان و رها سازی فضولات دامی در محیط روستا که منجر به تولید انواع حشرات و جانوران موذی شده به عنوان مهمترین عوامل آلاینده زیست محیطی و تهدید سلامتی ساکنین روستایی محسوب می گردد.
مقاله علمی پژوهشی
آمایش سرزمین
ایرج جباری؛ مجید احمدی ملاوردی؛ نفیسه جامی الاحمدی؛ علی رضا پور؛ محمد محمدنژاد
چکیده
با توسعه صنایع و گسترش فعالیتهای انسانی و تولید پسماندهای خطرناک، دفع آنها را در محلی مناسب که دارای کمترین تهدید به حیات انسان باشد ضروری می‌گرداند و ملاحظات اساسی را در بارۀ آسیب پذیری محل در برابر مخاطرات طبیعی و انسانی، سهولت عایق‌بندی و ریسک آلایندگی محیط می طلبد. بررسی این موضوع خیلی ساده به نظر می‌رسد به همین دلیل در سطح پروژه ...
بیشتر
با توسعه صنایع و گسترش فعالیتهای انسانی و تولید پسماندهای خطرناک، دفع آنها را در محلی مناسب که دارای کمترین تهدید به حیات انسان باشد ضروری می‌گرداند و ملاحظات اساسی را در بارۀ آسیب پذیری محل در برابر مخاطرات طبیعی و انسانی، سهولت عایق‌بندی و ریسک آلایندگی محیط می طلبد. بررسی این موضوع خیلی ساده به نظر می‌رسد به همین دلیل در سطح پروژه های اجرایی هر متخصصی در مکان یابی خود را سهیم می‌داند. غاقل از اینکه هر محیطی پیچیدگی‌های خاصی دارد که غقلت از آنها ممکن است به ضایعات بزرگ انسانی و محیطی منجر شود. بر این اساس در این پژوهش سعی شد نخست با مطالعه استانداردها و راهنماهای بین‌المللی معتبر در خصوص مکانیابی محل‌های دفن پسماندهای ویژه معیارهای مورد نظر ایران با توجه به شرایط جغرافیایی ارتقا یابد. دوم اینکه با رویکرد جغرافیایی به موضوع با ترکیب لایه‌ها، دقت عوامل مورد نظر افزایش یابد و با ترکیب 46 نقشه یا لایۀ اطلاعاتی 35 عامل مورد نظر با دقت بالا انتخاب شود. سوم اینکه با درک این موضوع که روشهای مبتنی بر پرسش‌تامه مانند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) نمی تواند در ارزش گذاری لایه‌ها به نتایج مطمئنی برسد روشهای اصلاحی جدیدی را می‌توان ارائه داد که به نتایج رضایتبخشی منجر شوند و چهارم اینکه درک جغرافیایی از پدیده ها می تواند در مراحل نهایی به سنجش اعتبار نتایج کمک کند و بسته به تخصصهای آن در نوع خاصی از مکانیابی مؤثر واقع شود. در این تحقیق مساحت زمین مورد نیاز برای این پروژه 70 هکتار به دست آمد. موقعیت زمینی با این مساحت که آسیبی به محیط نرساند تنها در چهار مکان در غرب استان شناسایی شد. مطالعات ژئومورفولوژیک نیز نشان داد که یکی از قطعات که در جنوب شرق قصرشیرین قرار گرفته است باید به عنوان اولویت اصلی قرار گیرد.
مقاله علمی پژوهشی
ژئومورفولوژی
غلام حسن جعفری؛ فروزان ناصری
چکیده
دولین یکی از شاخص‌ترین و اساسی‌ترین اشکال سطحی و مورفولوژیکی کارست، درنتیجه تأثیر شیمیایی آب بر سنگ‌های آهکی است که در شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی به وجود می‌آید. دولین‌ها ازلحاظ ویژگی‌های مورفولوژیکی متفاوت هستند. در تحقیق حاضر پس از شناسایی دولین‌ها در زاگرس، پراکندگی و تغییر ویژگی‌های مورفولوژیکی آنها مانند طول، عرض، ...
بیشتر
دولین یکی از شاخص‌ترین و اساسی‌ترین اشکال سطحی و مورفولوژیکی کارست، درنتیجه تأثیر شیمیایی آب بر سنگ‌های آهکی است که در شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی به وجود می‌آید. دولین‌ها ازلحاظ ویژگی‌های مورفولوژیکی متفاوت هستند. در تحقیق حاضر پس از شناسایی دولین‌ها در زاگرس، پراکندگی و تغییر ویژگی‌های مورفولوژیکی آنها مانند طول، عرض، مساحت و عمق در ارتباط با ارتفاع و اقلیم، با استناد به منابع اسنادی همچون نقشه‌های زمین‌شناسی 1:100000، لایه مدل رقومی ارتفاع باقدرت تفکیک 5/12 متر، تصاویر ماهواره‌ای، نقشه‌های توپوگرافی 1:50000 و پایگاه داده‌های اسفزاری 49ساله دما و بارش، در نرم‌افزارهای Arc GIS، Mapper Global و Excel مورد بررسی و تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. بررسی پارامترهای مختلف دولین‌های زاگرس در طبقات ارتفاعی و اقلیمی مختلف دال بر این است که شکل و عمق آنها از تغییرات اقلیمی کواترنری متأثر شده است. در ارتفاعات پایین‌تر که آب بیشتر از دمای کم در انحلال نقش داشته، دولین‌ها شکل نزدیک به دایره دارند و در مناطق مرتفع‌تر کشیده می‌شوند و هرچه دما پایین‌تر و احتمال تبدیل دولین به سیرک یخچالی-دولین بیشتر باشد، دولین شکل کشیده‌تری به خود گرفته است. همچنین ضریب فشردگی دولین‌ها دال بر این است که کشیدگی و طول آنها با افزایش ارتفاع بیشتر می‌شود؛ به این صورت که در فاصله ارتفاعی 1000-500متر، نسبت دایره‌ای به ازای هر 1000متر افزایش ارتفاع، 8/0 بیشتر می‌شود و ضریب فشردگی 9/0 کاهش می‌یابد. در فاصله ارتفاعی 1000-2000 متر، با افزایش هر 100متر، نسبت دایره‌ای 44/0 و ضریب فشردگی 1/0 کمتر می‌شود. در طبقه 3700-3000 متر، نسبت دایره‌ای با افزایش هر 1000متر ارتفاع، 2/1 کاهش و فشردگی 3/1 افزایش می‌یابد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
احمد حجاریان
چکیده
ویروس کرونا آثار و تبعات بسیاری بر ساختار اجتماعی مناطق مختلف از جمله مناطق روستایی داشته است. مناطق روستایی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه برای مقابله با تاثیر مستقیم و غیرمستقیم این بحران، آمادگی کمتری دارند.. لذا هدف از این تحقیق آینده پژوهی وضعیت شاخص های اجتماعی روستایی در آینده می باشد.اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ و ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ...
بیشتر
ویروس کرونا آثار و تبعات بسیاری بر ساختار اجتماعی مناطق مختلف از جمله مناطق روستایی داشته است. مناطق روستایی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه برای مقابله با تاثیر مستقیم و غیرمستقیم این بحران، آمادگی کمتری دارند.. لذا هدف از این تحقیق آینده پژوهی وضعیت شاخص های اجتماعی روستایی در آینده می باشد.اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ و ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ و در چهارچوب آﻳﻨﺪه ﻧﮕﺎری ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪی ﺳﻨﺎرﻳﻮﻧﮕﺎری اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. روش ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ دو روش اﺳﻨﺎدی و ﻣﻴﺪاﻧﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ. برای جمع آوری اطلاعات از روش پرسشنامه و برای تجزیه و تحلیل از تکنیک های تحلیل اثرات متقاطع استفاده شده است و پرسشنامه ها صرفا از 10 کارشناس که به مسائل روستا و توسعه روستایی احاطه دارند در دو مرحله تکمیل شده است. نتایج مرحله اول با استفاده از نرم افزار میک مک به شناسایی 5 عوامل کلیدی(سلامت خانواده، میزان اضطراب و افسردگی، امنیت غذایی خانواده، انزاوی خانواده، مراسم مذهبی و شادی) از بین 15 عامل شناسایی شد. این عوامل به عنوان پایه اصلی در سناریو نویسی در ادامه مورد استفاده قرار گرفت. در مرحله دوم 15 وضعیت محتمل برای 5 عامل تعریف گردید. با تحلیل های انجام شده توسط نرم افزار سناریو ویزارد، 3 سناریوی قوی، 20 سناریوی باور کردنی براساس 15 وضعیت محتمل مربوط به 5 پیشران کلیدی استخراج گردید. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد قویترین سناریو این مطلب است که در دوران پساکرونا و اثراتی که بر شاخص های اجتماعی می گذارد به علت شیوع کرونا سلامت خانوارهای روستایی کاهش میابد. میزان اضطراب و افسردگی بیشتر می شود. همچنین امنیت غذایی خانوارهای روستایی به تبع ویروس کرونا تحت تاثیر قرار می گیرد ولی انزوای خانواده قبل و بعد کرونا تغییری نمی نماید. مردم به علت ترس قبل از کرونا در مراسمات شرکت نمی کنند.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
براتعلی خاکپور؛ زهره بلوری؛ رقیه داوری
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین و تشخیص میزان ارتباط بین شاخص های زیست پذیری محله های متراکم می باشد. بدین منظور، نوزده شاخص از طریق مطالعه ادبیات موضوع و مصاحبه با متخصصان برنامه ریزی شهری و شهرسازی که دربارة زیست پذیری دارای تجربه بوده اند، شناسایی شد. این عوامل در شش دسته کلی کالبدی-عملکردی، اجتماعی، طبیعی، اقتصادی، بصری و ادراکی مورد تقسیم ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین و تشخیص میزان ارتباط بین شاخص های زیست پذیری محله های متراکم می باشد. بدین منظور، نوزده شاخص از طریق مطالعه ادبیات موضوع و مصاحبه با متخصصان برنامه ریزی شهری و شهرسازی که دربارة زیست پذیری دارای تجربه بوده اند، شناسایی شد. این عوامل در شش دسته کلی کالبدی-عملکردی، اجتماعی، طبیعی، اقتصادی، بصری و ادراکی مورد تقسیم بندی قرار گرفتند. سپس به منظور شناسایی شاخص های محوری مدل، از ترسیم نقشة شناختی فازی استفاده شد و میزان نفوذ هر یک از شاخص ها بر یکدیگر تعیین گردید در ادامه، ماتریس بدست آمده در نرم افزارFcmapper اجرا و نقشه شناختی فازی ترسیم گردید. در این تحقیق پس از بررسی 19 شاخص مشخص شد شاخص های زمین و تراکم، رضایت از سکونت، اندازه قطعات، تعاملات اجتماعی، گوناگونی مسکن و رونق و شکوفایی اقتصاد محله 6 شاخص مهم از نظر محوریت هستند که بیشترین اثرگذاری و اثرپذیری در ارتباط با سایر شاخص های زیست پذیری دارند در این میان شاخص زمین و تراکم دارای محوریت بیشتری نسبت به سایر عوامل است اندازه قطعات در رتبة دوم اهمیت قرار می گیرد این دو شاخص بیشترین اثرگذاری را در سایر متغیرها دارند شاخص رضایت از سکونت بیشترین تأثیرات را از سایر متغیرها دریافت می کند.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
مصطفی خزایی؛ فرزانه ساسان پور
چکیده
چکیدهطرح‌های CDS و برنامه‌ریزی‌های راهبردی آخرین مرحله از تکامل برنامه‌ریزی شهری می‌باشند که با رویکرد انعطاف‌پذیر و مشارکت جویانه درصدد ایجاد اجماع در بین شهروندان برای خلق چشم‌انداز آتی توسعه شهر هستند. تأکید راهبرد توسعه شهری بیشتر بر تقویت رقابت اقتصادی است، ولی کاهش فقر، بهبود ساختار مدیریت شهری و همچنین افزایش کیفیت جنبه‌های ...
بیشتر
چکیدهطرح‌های CDS و برنامه‌ریزی‌های راهبردی آخرین مرحله از تکامل برنامه‌ریزی شهری می‌باشند که با رویکرد انعطاف‌پذیر و مشارکت جویانه درصدد ایجاد اجماع در بین شهروندان برای خلق چشم‌انداز آتی توسعه شهر هستند. تأکید راهبرد توسعه شهری بیشتر بر تقویت رقابت اقتصادی است، ولی کاهش فقر، بهبود ساختار مدیریت شهری و همچنین افزایش کیفیت جنبه‌های محیطی را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و بر اساس روش توصیفی – تحلیلی است. هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی شاخص‌های راهبرد توسعه شهری ملارد در چهار بُعد(حکمروایی خوب شهری، زیست پذیری، بانک‌پذیری و رقابت‌پذیری) است. جامعه آماری این تحقیق منتخبی از شهروندان(380 نفر) و مدیران شهری ملارد (50 نفر از کارکنان شهرداری و شورای شهر) می‌باشد. داده‌های تحقیق بر اساس پرسشنامه گردآوری شده‌اند و برای ارزیابیِ پایایی ابزار پژوهش، از روش کرونباخ استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در بین شاخص‌هایِ ابعاد چهارگانه راهبرد توسعه شهری ملارد، شاخص «میزان امنیت در سیستم‌های بانکی درجهت ایجاد اعتماد بین شهروندان» با 3.73 دارای بالاترین امتیاز و شاخص «نظارت بر حفظ استاندارد زندگی(درآمد سرانه) و سرمایه» با 3.40 دارای کمترین امتیاز بوده‌اند. در قالب مقایسه مؤلفه‌های چهارگانه نیز، مشخص شد که مؤلفه "بانک‌پذیری" بهترین شرایط نسبی و مؤلفه "حکمروایی خوب شهری" بدترین شرایط را نسبت به سایر مؤلفه‌ها دارد.واژگان کلیدی: توسعه شهری، شهر ملارد، برنامه‌ریزی راهبردی، مدل کوداس.
مقاله علمی پژوهشی
آب و هواشناسی
شهناز راشدی؛ سعید جهانبخش؛ علی محمد خورشیددوست؛ غلام حسن محمدی
چکیده
نتایج بررسی داده‌های مشاهداتی نشان داد که ابرهای خزری در قالب ابرهای پایین از نوع استراتوس و ابرهای میانی از نوع آلتوکومولوس در منطقه مشاهده شدند. به طوری که در بین ابرهای پایین ارتفاع‌های 750 و 900 متر و در بین ابرهای میانی ارتفاع 2700 متر بیشترین درصد فراوانی را داشتند. نتایج بررسی مقدار بارش ابرهای خزری نشان داد که در بیشتر منطقه، بارش‌های ...
بیشتر
نتایج بررسی داده‌های مشاهداتی نشان داد که ابرهای خزری در قالب ابرهای پایین از نوع استراتوس و ابرهای میانی از نوع آلتوکومولوس در منطقه مشاهده شدند. به طوری که در بین ابرهای پایین ارتفاع‌های 750 و 900 متر و در بین ابرهای میانی ارتفاع 2700 متر بیشترین درصد فراوانی را داشتند. نتایج بررسی مقدار بارش ابرهای خزری نشان داد که در بیشتر منطقه، بارش‌های 1 تا 5 میلی متر رخ داده است. همچنین همبستگی پارامترهای ابر با بارش ابرهای خزری نشان داد که بارش با پارامترهای ارتفاع ابر، ضخامت نوری ابر، اندازه ذرات ابر و محتوای آب و یخ ابر رابطه مثبت و با دما قله ابر رابطه منفی داشته است. نتایج اعمال مدل رگرسیون چند متغیره شان داد که پنج پارامتر ابر حدود 17 درصد تغییرات بارش ابرهای مذکور را پیش بینی کردند. مطالعه سازکارهای همدیدی نشان داد عامل اصلی شکل گیری ابرهای خزری صعود اورگرافیگی توده هوای پایدار بوده است. به این صورت که با استقرار هسته پرفشار 1012 میلی بار در شمال دریای خزر باعث انتقال شمال به جنوب جریان باد همراه با انتقال رطوبت دریا به ساحل جنوبی دریای خزر، صعود اورگرافیگی توده هوا و تشکیل ابرهای خزری در منطقه شده است. نتایج ردیابی مسیر جریان رطوبت مدل HYSPLIT نشان داد که منشاء اصلی رطوبت منطقه از دریای خزر بوده است.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
حمیدرضا رخشانی نسب؛ سمیه راهدارپودینه؛ مجتبی سلیمانی دامنه
چکیده
مسکن ابتدایی‌ترین و حیاتی‌ترین نیاز هر موجود زنده‌ای در طبیعت، به معنا و مفهوم سرپناه است. مسکن در محله‌های کم‌برخوردار به دلیل خودرو بودن، نداشتن مجوز ساخت، استفاده از مصالح ناپایدار و ریزدانگی از کمیت و کیفیت مناسبی برخوردار نمی‌باشد. همین امر زیست‌پذیری مسکن را با چالش‌های اساسی روبرو می‌سازد. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی ...
بیشتر
مسکن ابتدایی‌ترین و حیاتی‌ترین نیاز هر موجود زنده‌ای در طبیعت، به معنا و مفهوم سرپناه است. مسکن در محله‌های کم‌برخوردار به دلیل خودرو بودن، نداشتن مجوز ساخت، استفاده از مصالح ناپایدار و ریزدانگی از کمیت و کیفیت مناسبی برخوردار نمی‌باشد. همین امر زیست‌پذیری مسکن را با چالش‌های اساسی روبرو می‌سازد. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی زیست‌پذیری در قلمرو مسکن محله‌های کم‌برخوردار شهر زابل است. این پژوهش از نظر هدف «کاربردی» و به لحاظ ماهیت «توصیفی – تحلیلی» است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش از میانگین شاخص، ANOVA و همبستگی چند متغییره در نرم‌افزار spss، جهت نمایش محله‌های شهر زابل از لحاظ ابعاد زیست‌پذیری مسکن(اقتصادی، اجتماعی، کالبدی فضایی و زیست‌محیطی) از دورن‌یابی به روش IDW و همچنین تکنیک چند معیاره EDAS استفاده شده است. نتایج میانگین شاخص‌های پژوهش نشان می‌دهد مسکن محله‌های کم برخوردار شهر زابل از نظر ابعاد زیست‌پذیری براساس رتبه‌بندی اکونومیست، در شرایط غیرقابل قبول قرار گرفته است. به طوری که بعد کالبدی با امتیاز 47.91 نامناسب ترین و بعد اجتماعی با امتیاز 56.55 مناسب‌ترین می باشد. همچنین تحلیل رگرسیون در محله‌های مورد بررسی نشان می‌دهد که بین ویژگی‌های مسکن در ابعاد مختلف با زیست‌پذیری مسکن همبستگی بالایی وجود دارد به طوری که ضریب این همبستگی 673/0 است؛ در بین ابعاد نیز ضریب همبستگی ویژگی‌های کالبدی مسکن با زیست‌پذیری با 561/0 بیشترین ضریب و بعد اجتماعی با 189/0 کمترین ضریب همبستگی را دارد. نتایج حاصل از وضعیت ابعاد مختلف زیست‌پذیری مسکن در پهنه محله‌های کم-برخوردار شهر زابل براساس روش درون‌یابیIDW نشان می‌دهد که ناحیه 1 اکثر محله‌های مورد بررسی را در خود جای داده است و از نظر سرانه کاربری های مسکونی، فضای سبز و شبکه معابر نسبت به نواحی دیگر شهر زابل با کمبودهای شدید روبرو است. در بعد فیزیکی و کالبدی محله معصوم آباد و در بعد اقتصادی محله قاسم آباد پایین‌ترین امتیاز را دارا هستند.
مقاله علمی پژوهشی
منصور غنیان؛ میلاد تقی پور؛ عباس عبدشاهی؛ معصومه فروزانی
چکیده
ارزیابی اثرات محیط زیستی یکی از راه‌های قابل قبول برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار است و می‌تواند به عنوان یک ابزار برنامه‌ریـزی، اثـرات بالقوه محیط زیستی که در نتیجه اجرای پروژه‌های عمرانی و توسعه، پدیدار می‌شوند را شناسـایی و گزینـه‌هـای منطقـی جهـت حـل آنها را ارائه دهد. در واقع ارزیابی مستمر از این گونه طرح‌ها می‌تواند ...
بیشتر
ارزیابی اثرات محیط زیستی یکی از راه‌های قابل قبول برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار است و می‌تواند به عنوان یک ابزار برنامه‌ریـزی، اثـرات بالقوه محیط زیستی که در نتیجه اجرای پروژه‌های عمرانی و توسعه، پدیدار می‌شوند را شناسـایی و گزینـه‌هـای منطقـی جهـت حـل آنها را ارائه دهد. در واقع ارزیابی مستمر از این گونه طرح‌ها می‌تواند دستاوردهای متعدد و ارزشمندی برای سیاست‌گذاران، برنامه‌ریزان و متولیان بهره‌برداری و نگهداری، به منظور اعمال اصلاحات و ارتقای سطح کارایی اقدامات انجام شده و جلوگیری از اتلاف منابع در طرح‌های آتی به ارمغان آورد. لذا هدف از پژوهش حاضر ارزیابی آثار محیط‌زیستی طرح احیای اراضی در استان خوزستان در محدوده شبکه آبیاری و زهکشی میاناب شوشتر است، بدین منظور از روش ماتریس ICOLD استفاده شد. در این روش، اثر هر یک از فعالیتهای طرح بر مؤلفه‌های محیط‌زیستی (اکولوژیکی، فیزیکی و اجتماعی – اقتصادی) در دو فاز ساختمانی و بهره‌برداری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از این است که اجرای طرح بر عدم اجرای آن ارجحیت دارد، به این صورت که مجموع پیامدهای ناشی از اجرای طرح بر محیط زیست پیرامون مثبت می باشد (108+ امتیاز). در میان پیامدهای اجرای طرح، محیط اجتماعی – اقتصادی دارای بیشترین آثار مثبت (176+ امتیاز) است و محیط اکولوژیکی با 49- بیشترین تأثیر منفی را بر محیط داشته است. با توجه به یافته‌های مطالعه، اجرای طرح احیای اراضی در استان خوزستان در محدوده شبکه آبیاری و زهکشی میاناب شوشتر از نظر محیط زیستی مناسب بوده و ادامه اجرای آن در اراضی همجوار به شرط رعایت معیارهای محیط زیستی بلامانع است.
مقاله علمی پژوهشی
محمدرضا قربانیان تبریزی؛ دکتر محمدرضا پورمحمدی؛ کریم حسین زاده دلیر
چکیده
در رویکردهای نوین به شهر،شهرخلاق،به عنوان یک روش راهبردی در عرصه تفکر برنامه ریزی و اجرای طرح های شهری مطرح شده است. این رویکرد به ورود خلاقانه شهروندان به عرصه های مختلف مواجهه بامسائل مرتبط با شهر می پردازدودرجهت تحقق مولفه های اندیشه حق به شهر(حکمرانی شهری، شمول اجتماعی، تنوع فرهنگی در شهر و آزادی های اجتماعی و حقدسترسی به خدمات ...
بیشتر
در رویکردهای نوین به شهر،شهرخلاق،به عنوان یک روش راهبردی در عرصه تفکر برنامه ریزی و اجرای طرح های شهری مطرح شده است. این رویکرد به ورود خلاقانه شهروندان به عرصه های مختلف مواجهه بامسائل مرتبط با شهر می پردازدودرجهت تحقق مولفه های اندیشه حق به شهر(حکمرانی شهری، شمول اجتماعی، تنوع فرهنگی در شهر و آزادی های اجتماعی و حقدسترسی به خدمات شهری برای تمامی ساکنان شهر) گام برمی دارد .ارتباطی قوی بین فضا وخلاقیت وجود دارد.افراد خلاق نیاز به فضایی برای زندگی ،کار،الهام بخشی ونمایش کارهای خود دارند.با ایجاد فضاهای باثبات ومطمئن برای هنرمندان،افراد وکسب وکارهای خلاق مجبور به جابجایی ومهاجرت نمی شوند که خود می تواند تهدیدی برای بقاء خلاقیت ونوآوری باشد.بنابراین فراهم کردن فضاهای با ثبات برای این افراد ضروری است . دراین میان فضاهای عمومی میتوانند نقش بسیار مهمی را برعهده داشته باشند.در کنار این ، با اذعان به این چندگانگی و تفاوت در بررسی کیفیت وخلاقیت فضاهای عمومی ، هدف این مقاله تبیین الگوهای شکل گیری شهرخلاق وارائه مدلی برای بررسی خلاقیت فضاهای عمومی شهر می باشد. مقاله حاضر از نوع تحقیق بنیادی-نظری است که با استفاده از روش مطالعات کتابخانه ای و خوانش متن،وارزیابی مدلهای مربوط به ارزیابی کیفیت وخلاقیت فضاهای عمومی شهری ،الگوهای مختلف را بررسی کرده وسپس به ارائه الگویی جدید رسیده است.خروجی اول تحقیق ،بیان الگوهای شکل گیری شهر خلاق است و مدلی جدید برای بررسی خلاقیت فضاهای عمومی شهر پیشنهادشده است(خروجی دوم)،این مدل از هشت معیار (حکومتی ، اعتقادی – مذهبی ، تفکرخلاق ، مولفه کالبدی، ادراکی، بصری، عملکردی وزمانی) تشکیل یافته است.با توجه به معیارهای فوق خلاقیت فضاهای عمومی بسته به شرایطی که در جوامع مختلف حاکم است ارزیابی می گردد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی روستایی
حسین کریم زاده؛ ابوالفضل قنبری؛ سمیرا هاشمی امین
چکیده
این پزوهش، بر حسب هدف کاربردی، بر حسب روش، تحقیقی توصیفی-تحلیلی از نوع پیمایشی محسوب می‌شود. داده‌های تحقیق، به روش میدانی از طریق پرسشنامه و همچنین به روش آرشیوی گردآوری گردیده است. جامعه آماری تحقیق شامل گردشگرانی است که در طول فصل تابستان طی سال های 98 و 99 به روستاهای هدف گردشگری و مناطق عشایری دارای پتانسیل گردشگری خلاق در منطقه ...
بیشتر
این پزوهش، بر حسب هدف کاربردی، بر حسب روش، تحقیقی توصیفی-تحلیلی از نوع پیمایشی محسوب می‌شود. داده‌های تحقیق، به روش میدانی از طریق پرسشنامه و همچنین به روش آرشیوی گردآوری گردیده است. جامعه آماری تحقیق شامل گردشگرانی است که در طول فصل تابستان طی سال های 98 و 99 به روستاهای هدف گردشگری و مناطق عشایری دارای پتانسیل گردشگری خلاق در منطقه ارسباران، مراجعه نموده‌اند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه‌گیری کوکران برای جوامع نامعین استفاده شده است. با توجه به مقادیر حاصل، حجم نمونه مناسب برای انجام پژوهش، 384 نفر از گردشگران می‌باشد. در تنظیم پرسشنامه برای سنجش روایی از روایی محتوا استفاده شده است. با سنجش پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ کل 987/0، پایایی پرسشنامه تحقیق، در سطح بالایی مورد تایید قرار گرفت. برای سنجش متغیرهای کمی و کیفی، از سه روش بهره گرفته شده است: 1.از آزمون فریدمن، برای مقایسه میانگین‌های جامعه آماری، مربوط به گردشگری خلاق با نرم‌افزار SPSS و تجزیه و تحلیل‌ها نشان داد که از بین ابعاد گردشگری خلاق روستایی، بیشترین تاثیر را تعامل با رتبه میانگین 3.70 بر گردشگری خلاق روستایی می‌گذارد. 2.برای تحلیل‌های چند متغیره و تعیین روابط ساختاری میان متغیرها حس لذت گردشگران خلاق، تکنیک‌های آماری تحلیل عاملی به کمک نرم افزار Amos Graphic 22 به کار گرفته شده است و تحلیل‌ها حاکی از آن است که بعد کالبدی و زیست محیطی احساس لذت با ضریب 01/1 بیشترین ضریب را در بین ابعاد حس لذت به خود اختصاص داده است. 3.برای تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به عوامل موثر بر رفتار آتی گردشگران روستایی و عشایری، از روش حداقل مجذورات جزیی به کمک نرم-افزار PLS نسخه 3 بهره گرفته شد و نتایج تحلیل‌ها رابطه معنی‌داری بین متغیرهای پژوهش را نشان داده و مشخص شد بیشترین تاثیر را گردشگری خلاق بر حس لذت با ضریب 968/0 دارد.
مقاله علمی پژوهشی
صابر محمدپور؛ سبا نعیما
چکیده
افزایش شهرنشینی و نیاز به جابجایی، حمل و نقل مطلوب را به عنوان یک عامل اصلی در افزایش سطح رضایت مندی شهروندان معرفی می کند. به همین رو دولت ها اغلب بخش اعظمی از بودجه خود را صرف تعمیر و ساخت زیرساخت های حمل و نقلی می کنند. حال، چنانچه تصمیم گیری دقیق و کارشناسانه ای جهت اولویت بندی سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقلی گرفته نشود، باعث ...
بیشتر
افزایش شهرنشینی و نیاز به جابجایی، حمل و نقل مطلوب را به عنوان یک عامل اصلی در افزایش سطح رضایت مندی شهروندان معرفی می کند. به همین رو دولت ها اغلب بخش اعظمی از بودجه خود را صرف تعمیر و ساخت زیرساخت های حمل و نقلی می کنند. حال، چنانچه تصمیم گیری دقیق و کارشناسانه ای جهت اولویت بندی سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقلی گرفته نشود، باعث هدر رفت بودجه، تاثیر منفی در اقتصاد و صدمات زیست محیطی و اجتماعی خواهد شد. با توجه به محدودیت بودجه استان گیلان و شرایط اقتصادی حاکم بر کل کشور، هدف این مقاله تعیین اولویت های سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقلی استان گیلان می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از منظر روش، تحلیلی – توصیفی می باشد. گردآوری اسنادی با مراجعه به مقالات و اسناد و کتاب ها و گردآوری میدانی با استفاده از پرسش نامه صورت گرفته است. در پژوهش حاضر برای اولویت بندی سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقلی از روش چند معیاره ی چارچوب اولویت بندی زیرساخت ها یا IPF استفاده شد که یک روش اولویت بندی چند معیاره ی کمی است و شاخص های اجتماعی- زیست محیطی و مالی- اقتصادی را در کنار محدودیت بودجه در نظر می گیرد. در این روش با استفاده از نظر متخصصین به شیوه پرسشنامه و جمع آوری داده های مورد نیاز، محاسباتی صورت گرفت که در نهایت نتایج بر نموداری قابل رویت گشت. تحلیل یافته ها و نتایج حاکی از آن است که زیرساخت ریلی در استان گیلان دارای اولویت اول سرمایه گذاری می باشد و پس از آن زیرساخت جاده ای در رتبه دوم و زیرساخت حمل و نقل دریایی در رتبه سوم قرار دارند و در آخر زیرساخت حمل و نقل هوایی اولویت دارد.
مقاله علمی پژوهشی
برنامه ریزی شهری
محمد حسن یزدانی؛ سمیرا سعیدی زارنجی؛ هادی اسکندری عین الدین
چکیده
رشد جمعیت، تحولی بزرگ در ابعاد مختلف زندگی انسان‌ها و عملکرد آنها ایجاد کرده است که از جمله آنها می‌توان به وضعیت فضایی محل مسکونی افراد اشاره کرد. در این رشد معمولاً داشتن مسکن خوب و مناسب از اولویت‌های مهم هر جامعه محسوب می‌گردد. از لحاظ داشتن مسکن خوب و مناسب در بین محلات و مناطق شهری تفاوت‌های زیادی وجود دارد و این تفاوت‌ها سبب ...
بیشتر
رشد جمعیت، تحولی بزرگ در ابعاد مختلف زندگی انسان‌ها و عملکرد آنها ایجاد کرده است که از جمله آنها می‌توان به وضعیت فضایی محل مسکونی افراد اشاره کرد. در این رشد معمولاً داشتن مسکن خوب و مناسب از اولویت‌های مهم هر جامعه محسوب می‌گردد. از لحاظ داشتن مسکن خوب و مناسب در بین محلات و مناطق شهری تفاوت‌های زیادی وجود دارد و این تفاوت‌ها سبب شده است که شهروندان شاخص‌های مختلفی را برای انتخاب محل سکونت خود در نظر بگیرند. از این رو، هدف این پژوهش، ارزیابی شاخص‌های مسکن‌گزینی در شهر اردبیل می-باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت علّی و بر اساس مدل‌یابی معادلات ساختاری است. گردآوری داده‌ها از طریق پرسشنامه با 4 شاخص(اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، محیطی و کالبدی) و 33 گویه برمبنای پاسخ‌های ساکنان برج‌های مسکونی آفتاب، مهتاب، بنفشه و میلاد در منطقه 2 شهر اردبیل و با حجم نمونه400 نفر انجام شد. اطلاعات جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزارهای SPSS , Smart-PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج ضریب تحلیل مسیر و آزمونt نشان داد که متغیرهای(رعایت اصول شهری و عریض بودن کوچه و خیابان، مناسب بودن شرایط محله برای رفت و آمد بانوان، داشتن پارکینگ، با نشاط و سرزنده بودن محله، سطح فرهنگ افراد بیشترین مقدار آماره را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج نشان داد 4 شاخص پژوهش تاثیر مثبت و معنی داری بر مسکن‌گزینی ساکنان شهر اردبیل دارند. با شناسایی و ارزیابی شاخص‌های مسکن‌گزینی از نظر شهروندان، مدیران شهری میتوانند شرایط مسکونی شهروندان را ارتقا و بهبود بخشند.
