برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ رسول قربانی؛ لیلا معصومی
چکیده
نوسانات قیمت مسکن و هزینه خدمات آن از مهمترین مباحث به لحاظ اجتماعی و اقتصادی است. در جامعه‌ای که مسکن به شدت تجاری سازی شده است؛ سیاست‌های مسکن، بازار املاک، محیط اجتماعی بر ارزش‌های مسکن تأثیر می‌گذارند. منطقه 5 تهران به دلیل سرعت بالای رشد به پهنه توسعه شهر تهران شهرت دارد. این پژوهش بر آن است ضمن برآورد تقاضای کیفی مسکن در شناسایی ...
بیشتر
نوسانات قیمت مسکن و هزینه خدمات آن از مهمترین مباحث به لحاظ اجتماعی و اقتصادی است. در جامعه‌ای که مسکن به شدت تجاری سازی شده است؛ سیاست‌های مسکن، بازار املاک، محیط اجتماعی بر ارزش‌های مسکن تأثیر می‌گذارند. منطقه 5 تهران به دلیل سرعت بالای رشد به پهنه توسعه شهر تهران شهرت دارد. این پژوهش بر آن است ضمن برآورد تقاضای کیفی مسکن در شناسایی ترجیحات مصرف کنندگان گام موثری بردارد. از این رو هدف این پژوهش تحلیل عوامل موثر بر قیمت مسکن با استفاده رگرسیون وزنی جغرافیایی در ساختمان های کم ارتفاع و بلند در منطقه 5 شهر تهران می باشد. روش تحقیق مبتنی بر مطالعات اسنادی و پیمایشی است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 758 برآورد گردید. سپس برای انتخاب نمونه ها از روش احتمالی طبقه بندی شده استفاده شده است؛ نتایج یافته ها نشان داد در بین ساختمان های کم ارتفاع محله های پونک شمالی، سازمان برنامه، بهاران و در بین ساختمان های بلند محله های باغ فیض، پرواز، نفت از دامنه قیمتی بالاتری نسبت به سایر محلات برخوردارند. همچنین نتایج حاصل از (GWR) نشان داد متغیرهای زیربنا، سن و قدمت بنا، تعداد اتاق خواب، مصالح با کیفیت، فاصله تا نزدیکترین فضای سبز، عرض گذر، وضعیت ترافیکی و امنیت بصورت مشترک و داشتن بالکن و تراس، فاصله تا نزدیکترین خیابان اصلی، فاصله تا نزدیکترین مراکز تجاری و میزان سرسبز بودن خیابان در ساختمان های کم ارتفاع و قرارگیری واحد در طبقه، داشتن پارکینگ، جهت ساختمان، فاصله تا نزدیکترین ایستگاه حمل‌ونقل عمومی، فاصله تا نزدیکترین فروشگاه های زنجیره ای و میزان آلودگی در ساختمان های بلند دارای بیشترین تاثیر در افزایش قیمت ملک می باشند.
برنامه ریزی شهری
ندا دربندی؛ محمدرضا پورمحمدی؛ رسول قربانی
چکیده
طی سه دهه اخیر، بهره برداری بی رویه و غیراصولی از اراضی و تغییرکاربری‌ها باعث عکس‌العملهای متفاوت اکوسیستم‌ها شده است.کلانشهر تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی می‌باشدکه در طول چند دهه اخیر رشد نامتوازن و پراکنده ای داشته، به گونه‌ای که گسترش بی رویه شهر موجب تخریب فضاهای پیرامون و خارج شدن شهر از شکل متقارن و استاندارد خود شده ...
بیشتر
طی سه دهه اخیر، بهره برداری بی رویه و غیراصولی از اراضی و تغییرکاربری‌ها باعث عکس‌العملهای متفاوت اکوسیستم‌ها شده است.کلانشهر تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی می‌باشدکه در طول چند دهه اخیر رشد نامتوازن و پراکنده ای داشته، به گونه‌ای که گسترش بی رویه شهر موجب تخریب فضاهای پیرامون و خارج شدن شهر از شکل متقارن و استاندارد خود شده است. امروزه رشد ناموزون و گسترش بی رویه شهر از مسایل و معضلات کلانشهر تبریز محسوب میشود. روش پژوهش حاضر، کاربردی- تحلیلی بوده تا با گردآوری اطلاعات در طی دوره زمانی 25 ساله یعنی دهه 1375-1400 به صورت اسنادی-کتابخانه ای، پیمایش میدانی به صورت مراجعه به سازمان ها و ادارات مربوطه و استفاده از روش محاسباتی جای پای بوم شناختی، به سؤال اصلی تحقیق یعنی؛ «تغییرات کاربری اراضی کلانشهر تبریز طی دوره زمانی 25 ساله چه اثراتی بر روی محیط زیست و ظرفیت بوم شناختی تبریز گذاشته است؟» پاسخ دهد و راهکارهایی را برای بهبود وضعیت تغییرات اراضی و توان بوم شناختی شهر و توزیع متناسب جمعیت در کلانشهر تبریز ارائه نماید. از جمله نتایج به دست آمده در تحقیق حاضر این است که افزایش نرخ رشد جمعیت و به تبع آن گسترش و توسعه بی رویه کالبدی- فیزیکی شهر، طی این سال‌ها موجب افزایش تغییرات کاربری اراضی به ویژه تبدیل کاربریهای زراعی و باغی به شهرک‌ها و مناطق مسکونی شده است. که این میزان تغییرات از توان اکولوژیکی کلانشهر تبریز خارج بوده و نیازمند مدیریت دقیق و منضبط میباشد. که در غیر این صورت با تدام یافتن این نوع چالش، کلانشهر تبریز طی سال‌های آتی دچار بحران و مشکلات قابل ملاحظه و تجدید ناپذیری خواهد شد.
برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ کیومرث ملکی
چکیده
شهر تنها یک مجموعه از ساختمان ها نیست، بلکه پدیده ای فراتر از یک مجموعه ساختمانی است. لذا نمی توان به هیچ عنوان شهر را تنها در مجموعه ساختمان ها منحصر دانست یکی از خطراتی که بسیاری از شهرهای جهان را تهدید می کند زمین لرزه یا همان زلزله است. زلزله از دیر باز جزء پر خطرترین مخاطرات طبیعی بوده و از ریسک بالایی برخوردار است. ریسک زلزله، خسارت ...
بیشتر
شهر تنها یک مجموعه از ساختمان ها نیست، بلکه پدیده ای فراتر از یک مجموعه ساختمانی است. لذا نمی توان به هیچ عنوان شهر را تنها در مجموعه ساختمان ها منحصر دانست یکی از خطراتی که بسیاری از شهرهای جهان را تهدید می کند زمین لرزه یا همان زلزله است. زلزله از دیر باز جزء پر خطرترین مخاطرات طبیعی بوده و از ریسک بالایی برخوردار است. ریسک زلزله، خسارت قابل انتظاری است که در اثر آن به عناصری از جامعه یا محیط آسیب هایی وارد می شود. به همین دلیل ایمن سازی شهر در برابر زلزله را نمی توان تنها در مقاوم سازی و ساختن بناهای مقاوم در برابر زلزله دانست در این مقاله در مورد چگونگی وضعیت خطرپذیری زلزله در سطح مناطق کلان شهر تبریز به عنوان یک شهر تاریخی- فرهنگی و قطب اقتصادی- ارتباطی شمال غرب کشور انجام گرفته است پس از اخذ نظرات متخصصان زلزله و پدافندغیرعامل و برنامه ریزی شهری، بررسی و تحلیل‌های لازم با استفاده از مدل های ویکور و تاپسیس فازی انجام و نتیجه مدل به وسیله نرم افزار GIS بصورت نقشه آسیب پذیری مناطق نمایش داده شده است و در نهایت منطقه 2، 3، 7 ، 4، شهرداری کلان شهر تبریز با آسیب پذیری کمتر و مناطق 10، 5 ، 1، 9 و 6 و 8 واقع در محدوده های شمال شرقی، شمالی شهر نامناسب و بحرانی تشخیص داده شدند و علل آسیب پذیری بیان و راهکارهای مهار آسیب پذیری با استفاده از داده ها و تطبیق نتایج مدل ها ارائه شد.
برنامه ریزی روستایی
عقیل خالقی؛ محمدرضا پورمحمدی
چکیده
برنامه‌ریزی محلی سکونتگاه‌های روستایی موضوعی اجتناب‌ناپذیر بوده و نیازمند آینده‌نگاری و تدوین سیاست‌های توسعه‌ای مناسب در این زمینه است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت و گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی - تحلیلی و بر مبنای ماهیت داده‌ها ترکیبی و به لحاظ زمان از نوع آینده‌نگاری است. حجم نمونه پژوهش حاضر متشکل ...
بیشتر
برنامه‌ریزی محلی سکونتگاه‌های روستایی موضوعی اجتناب‌ناپذیر بوده و نیازمند آینده‌نگاری و تدوین سیاست‌های توسعه‌ای مناسب در این زمینه است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت و گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی - تحلیلی و بر مبنای ماهیت داده‌ها ترکیبی و به لحاظ زمان از نوع آینده‌نگاری است. حجم نمونه پژوهش حاضر متشکل از ۳۰ نفر پانل افراد پاسخگو است. برای آینده‌نگاری و پردازش ماتریس تأثیرات متقابل از روش میک‌مک استفاده شده است. طرح‌های توسعه محلی شامل «طرح‌های هادی روستایی، طرح ساماندهی مناطق روستایی، طرح تجمیع روستاهای پراکنده، طرح بهسازی، طرح ساماندهی و حفاظت از روستاهای واجد ارزش، طرح توسعه و عمران روستایی، طرح توسعه پایدار منظومه‌های روستایی و برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی نواحی روستایی» میباشد. با توجه به اهمیت موضوع طرح‌های توسعه محلی در فضای جغرافیایی سکونتگاه‌های روستایی استان آذربایجان شرقی کم‌وبیش مؤثر بوده‌اند که قلمرو مطالعه تحقیق را شامل می‌شوند. تعداد 22 متغیر تأثیرگذار و در نهایت 7 پیشران کلیدی: «ایجاد یک نظام مدیریتی واحد و مشخص برای روستاها، پتانسیل محلی در جریان برنامه‌ریزی، طرح‌های بخشی و محلی، مشارکت ذینفعان، خودکفایی منابع در یک منظومه، نقش شهرهای میانی در توسعه محلی روستایی و درنهایت الگوی اجرایی مناسب» در برنامه‌ریزی محلی سکونتگاه‌های روستایی شناسایی شدند. «ایجاد یک نظام مدیریتی واحد و مشخص برای روستاها» در رتبه اول تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم قرار گرفته و حائز اهمیت فراوان است.
برنامه ریزی شهری
زهرا کاملی فر؛ محمدرضا پورمحمدی؛ شهریور روستایی
چکیده
شهر اسلامی انگاره ای است که سؤالات بسیاری در باب چیستی، ماهیت و ویژگی های آن مطرح بوده است و نظام های علمی گوناگون، از زوایای مختلف بدان پرداخته و تلاش در تبیین و تشریح آن داشته اند. با این حال، مروری انتقادی بر ادبیات مربوطه، نشانگر حجم بالایی از سوءتعبیرها و آشفتگی ها درباره این انگاره و مفاهیم، موضوعات و اهداف مرتبط با آن است. پذیرش ...
بیشتر
شهر اسلامی انگاره ای است که سؤالات بسیاری در باب چیستی، ماهیت و ویژگی های آن مطرح بوده است و نظام های علمی گوناگون، از زوایای مختلف بدان پرداخته و تلاش در تبیین و تشریح آن داشته اند. با این حال، مروری انتقادی بر ادبیات مربوطه، نشانگر حجم بالایی از سوءتعبیرها و آشفتگی ها درباره این انگاره و مفاهیم، موضوعات و اهداف مرتبط با آن است. پذیرش این مسأله که وجود مساجد، گنبدها و مناره ها در بافت یک شهر نمی تواند به معنای اسلامی بودن آن شهر باشد، این امر را بدیهی می سازد که باید در عناصر و مؤلفه های دیگری که نه تنها کالبد، بلکه روح و هویت شهرها را می سازند به دنبال نشانه هایی از زیست مسلمانان و الگوهای یک شهر اسلامی بود. پژوهش کیفی، عرصه ای است که به دلیل ماهیتّ انضمامی آن توانایی خدمت به عنوان زمینه ای تسهیل گر را در این مورد دارد. در پژوهش حاضر سعی شد که با استفاده از تحلیل پدیدارشناسی تفسیری، پیشران های شهر اسلامی از منابع معتبر فقهی(قرآن و نهج البلاغه)، استخراج شود و در ادامه کیفیت تحقق آن ها در تبریز سنجیده شود. نتایج بدست آمده از بخش کیفی پژوهش، پیشران های شهر اسلامی را در 3 دسته ی توحید و وحدت، عدالت و امنیت قرار می دهد. تحلیل های آماری نشان می دهد که مظاهر اسلامی و تحقق اصول آن در شهر تبریز موفقیت‌آمیز نبوده و نیازمند برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفیت تحقق این شاخص‌ها می باشد.
دکتر محمدرضا پورمحمدی؛ حسن محمودزاده؛ سامان صلواتی
چکیده
انسان از ابتدای خلقت خود و شروع زندگی در این جهان با پدیده تهدید روبرو بوده است و همواره تلاش می‌نموده تا تعادلی بین تهدیدات متصوره و نیازمندی‌های انسان به امنیت برقرار نماید. در این زمینه پدافند غیرعامل بعنوان یکی از مؤثرترین و پایدارترین روش‌های دفاع در مقابل تهدیدات از قدمتی به بلندی تاریخ بشر برخوردار میباشد. و یکی از راهکارهای ...
بیشتر
انسان از ابتدای خلقت خود و شروع زندگی در این جهان با پدیده تهدید روبرو بوده است و همواره تلاش می‌نموده تا تعادلی بین تهدیدات متصوره و نیازمندی‌های انسان به امنیت برقرار نماید. در این زمینه پدافند غیرعامل بعنوان یکی از مؤثرترین و پایدارترین روش‌های دفاع در مقابل تهدیدات از قدمتی به بلندی تاریخ بشر برخوردار میباشد. و یکی از راهکارهای ارائه شده برای کاهش صدمات در این زمینه به هنگام وقوع بحران، استفاده از فضاهای باز میباشد. فضاهای باز علاوه بر هزینه کم نسبت به سایر راهبردها و فن‌های کاهش صدمات، در مراحل مختلف قبل، حین و بعد از حادثه میتوانند نقش تعیین‌کننده‌ای را ایفاء کنند. بنابراین هدف پژوهش، ارزیابی فضای باز شهری و نقش آن در کاهش آسیبپذیری در مواقع بحران با رویکرد پدافند غیرعامل در شهر تبریز میباشد. پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. نمونه‌گیری به صورت هدفمند بوده، 100 نفر از ساکنان مناطق 10 گانه شهر تبریز برای پرسشگری انتخاب شدند. داده‌های حاصل از پرسشنامه با استفاده نرم‌افزار ARC GIS و روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره و تحلیل فازی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که در وزن‌دهی زیرمعیارهای فضای باز، بیشترین وزن به زیرمعیار پوشش سراسری (0.621) و کمترین وزن به زیرمعیار خودکفایی نسبی (0.023) اختصاص داده شد و مطابق شکل نهایی همپوشانی وزنی فازی شده، میزان مطلوبیت فضای باز در کاهش آسیبپذیری مناطق ده‌گانه بر اساس مساحت حاکی از این است که (4253469) متر مربع با درصد (55/5) کمترین و (14849144) متر مربع با درصد (39/19) از مساحت تبریز بیشترین میزان مطلوبیت فضاهای باز در کاهش آسیبپذیری را دارا میباشد و همچنین از بین مناطق ده‌گانه تبریز، مناطق (5،6،7،9) در کاهش آسیبپذیری توانایی نقش بیشتر، و مناطق (1،2،4،8،9،10) توانایی نقش کمتری را در مواقع بحران در کاهش آسیبپذیری به نسبت فضاهای باز دارا میباشد.
محمدرضا قربانیان تبریزی؛ دکتر محمدرضا پورمحمدی؛ کریم حسین زاده دلیر
چکیده
در رویکردهای نوین به شهر،شهرخلاق،به عنوان یک روش راهبردی در عرصه تفکر برنامه ریزی و اجرای طرح های شهری مطرح شده است. این رویکرد به ورود خلاقانه شهروندان به عرصه های مختلف مواجهه بامسائل مرتبط با شهر می پردازدودرجهت تحقق مولفه های اندیشه حق به شهر(حکمرانی شهری، شمول اجتماعی، تنوع فرهنگی در شهر و آزادی های اجتماعی و حقدسترسی به خدمات ...
بیشتر
در رویکردهای نوین به شهر،شهرخلاق،به عنوان یک روش راهبردی در عرصه تفکر برنامه ریزی و اجرای طرح های شهری مطرح شده است. این رویکرد به ورود خلاقانه شهروندان به عرصه های مختلف مواجهه بامسائل مرتبط با شهر می پردازدودرجهت تحقق مولفه های اندیشه حق به شهر(حکمرانی شهری، شمول اجتماعی، تنوع فرهنگی در شهر و آزادی های اجتماعی و حقدسترسی به خدمات شهری برای تمامی ساکنان شهر) گام برمی دارد .ارتباطی قوی بین فضا وخلاقیت وجود دارد.افراد خلاق نیاز به فضایی برای زندگی ،کار،الهام بخشی ونمایش کارهای خود دارند.با ایجاد فضاهای باثبات ومطمئن برای هنرمندان،افراد وکسب وکارهای خلاق مجبور به جابجایی ومهاجرت نمی شوند که خود می تواند تهدیدی برای بقاء خلاقیت ونوآوری باشد.بنابراین فراهم کردن فضاهای با ثبات برای این افراد ضروری است . دراین میان فضاهای عمومی میتوانند نقش بسیار مهمی را برعهده داشته باشند.در کنار این ، با اذعان به این چندگانگی و تفاوت در بررسی کیفیت وخلاقیت فضاهای عمومی ، هدف این مقاله تبیین الگوهای شکل گیری شهرخلاق وارائه مدلی برای بررسی خلاقیت فضاهای عمومی شهر می باشد. مقاله حاضر از نوع تحقیق بنیادی-نظری است که با استفاده از روش مطالعات کتابخانه ای و خوانش متن،وارزیابی مدلهای مربوط به ارزیابی کیفیت وخلاقیت فضاهای عمومی شهری ،الگوهای مختلف را بررسی کرده وسپس به ارائه الگویی جدید رسیده است.خروجی اول تحقیق ،بیان الگوهای شکل گیری شهر خلاق است و مدلی جدید برای بررسی خلاقیت فضاهای عمومی شهر پیشنهادشده است(خروجی دوم)،این مدل از هشت معیار (حکومتی ، اعتقادی – مذهبی ، تفکرخلاق ، مولفه کالبدی، ادراکی، بصری، عملکردی وزمانی) تشکیل یافته است.با توجه به معیارهای فوق خلاقیت فضاهای عمومی بسته به شرایطی که در جوامع مختلف حاکم است ارزیابی می گردد.
برنامه ریزی شهری
علی میرزایی؛ محمدرضا پورمحمدی؛ شهریور روستایی
چکیده
الگوی مسکن و سبک زندگی جزئی از فرهنگ جامعه را در برمی‌گیرد. در دوران اخیر، همچنان که جامعه و فرهنگ در مسیر دگرگونی قرار می‌گیرند، سبک سکونتی و الگوی آن نیز تغییر می‌یابد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین تغییرات سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی در کلانشهر تبریز میباشد. روش تحقیق حاضر توصیفی، پیمایشی و استنباطی با مراجعه ...
بیشتر
الگوی مسکن و سبک زندگی جزئی از فرهنگ جامعه را در برمی‌گیرد. در دوران اخیر، همچنان که جامعه و فرهنگ در مسیر دگرگونی قرار می‌گیرند، سبک سکونتی و الگوی آن نیز تغییر می‌یابد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین تغییرات سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی در کلانشهر تبریز میباشد. روش تحقیق حاضر توصیفی، پیمایشی و استنباطی با مراجعه به متون اسلامی و منابع معرفتی با تکیه بر آیات قرانی و روایات انجام‌گرفته است و برای دستیابی به اهداف موردنظر از ابزار پرسشنامه گردید. جامعه آماری تحقیق را کلیه ساکنان و تمام سطح کلانشهر تبریز و از شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده گردید. برای تأیید و یا رد فرضیه‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSSبه تحلیل داده‌های پرسشنامه و برای آزمون رابطه بین متغیرها و رتبه‌بندی شاخص‌ها و مؤلفه‌های تحقیق از مدل رگرسیون چندگانه (MLR) و آزمونT تک نمونه استفاده گردید؛ همچنین از مدل تحلیل شبکه‌ای (ANP) با استفاده از نرم‌افزارSuper Decisions نظرات کارشناسان با توزیع 30 پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفت و به رتبه‌بندی گویه‌های هر یک از مؤلفه‌ها و شاخصهای تحقیق پرداخته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که ضریب همبستگی چندگانه کل برای متغیرهای مستقل و وابسته 906/0 R=و ضریب تعیین برابر با 822/0 و ضریب تعیین تعدیل‌شده برابر با 818/0 به دست آمد که نشان از همبستگی بالای متغیر سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی میباشد. به‌طوری کلی از 39 زیر شاخصهای سبک زندگی 12 گویه آن‌که تغییرات در ارزش‌های سبک زندگی را در تحقیق حاضر نشان میدهد به ترتیب متعلق به شاخص ارزش‌های منزلتی با ضریب (367/0)، ارزش‌های فرهنگی (243/0)، الگوهای رفتاری (215/0)، ارزش‌های اقتصادی (132/0) که امتیازات بالایی را کسب کرده‌اند و ارزش‌های اجتماعی، هویت دینی، مکانی و فضایی و زیست‌محیطی در رتبه پایینی قرارگرفته و کم‌رنگ شدن ارزش فرا مادی در برابر ارزش‌های مادی نشان از معنادار بودن بین تغییرات در ارزش‌های سبک زندگی بوده که الگوی مسکن اسلامی را به‌سوی مدرنیزه شدن سوق داده است.
برنامه ریزی شهری
محمد عزتی؛ کریم حسین زاده دلیر؛ دکتر محمدرضا پورمحمدی
چکیده
ظهور مناطق کلانشهری که یکی از پدیده‌های قرن بیستم به شمار می‌رود، ابتدا در اثر تمرکز سرمایه در مهمترین شهرهای کشورهای جهان و سپس تمرکززدایی جمعیت و فعالیت در منطقه‌ای وسیع‌تر همراه با فرایندهایی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و صنعتی شکل گرفت. امروزه مناطق کلانشهری با چالش‌های مختلفی از قبیل پراکندگی جمعیت و فعالیت در سطح منطقه، عدم ...
بیشتر
ظهور مناطق کلانشهری که یکی از پدیده‌های قرن بیستم به شمار می‌رود، ابتدا در اثر تمرکز سرمایه در مهمترین شهرهای کشورهای جهان و سپس تمرکززدایی جمعیت و فعالیت در منطقه‌ای وسیع‌تر همراه با فرایندهایی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و صنعتی شکل گرفت. امروزه مناطق کلانشهری با چالش‌های مختلفی از قبیل پراکندگی جمعیت و فعالیت در سطح منطقه، عدم تعادل فضایی، روند رشد کالبدی شهرها، نحوه توزیع امکانات در میان ساکنین و نظایر اینها درگیر هستند و این امر مدیریت شهری را با مشکلات متعددی مواجه کرده است. نوشتار حاضر با نگاهی اجمالی بر تفکرات منطقه‌گرایی، تلاش دارد روند رشد و پراکنش جمعیت در سطح منطقه کلانشهری تبریز را بررسی نماید. روش پژوهش حاضر، توصیفی (کتابخانه‌ای)- تحلیلی بوده تا با جمع‌آوری داده‌ها مبتنی بر روش اسنادی و کتابخانه‌ای و بهره‌گیری از طرح‌های مصوب، آمار و گزارشات موجود به سؤال اصلی تحقیق یعنی؛ «تعاملات جمعیتی شهر تبریز با نقاط شهری پیرامون خود چگونه بوده است؟» پاسخ دهد و تلاش کرده راهکارهایی را برای بهبود و آمایش فضایی و توزیع متناسب جمعیت در منطقه کلانشهری تبریز ارائه نماید. از جمله نتایج بدست آمده این است که رشد شتابان شهرنشینی در کلانشهر تبریز باعث ایجاد فاصله عمیق جمعیتی میان این شهر و شهرهای اطراف (منطقه کلانشهری) در دهه‌های اخیر شده بطوریکه الگوی توزیع جمعیت در منطقه مذکور بدون برنامه بوده و از نظامی متناسب با ظرفیت‌ها و استعدادها تبعیت ننموده که این امر مدیریت شهر تبریز و منطقه کلانشهری تبریز را با مشکلات مختلفی مواجه نموده است. در صورت تداوم چنین روندی، منطقه کلانشهری با مشکلات بیشتری مواجه خواهد بود که در نهایت موجبات عقب‌ماندگی تبریز در رقابت با اقتصاد متکی بر دانش و فنآوری روز و افول جایگاه شهر تبریز در سطح ملی و فراملی در بلندمدت را در پی خواهد داشت.
برنامه ریزی شهری
دکتر محمدرضا پورمحمدی؛ رسول قربانی؛ غفور علی زاده
چکیده
این تحقیق از نوع کاربردی- توسعه‌ای با رویکرد توصیفی- تحلیلی است؛ و روش جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت اسنادی، کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی (پرسشنامه و نظرسنجی از 20 خبره در حوزه‌های معماری، شهرسازی و پدافند غیرعامل) بوده است. کلانشهر تبریز به‌عنوان بزرگ‌ترین مترو پل شمال غرب ایران، به علت قرارگیری در مرزهای سیاسی و فرهنگی و در مسیر ...
بیشتر
این تحقیق از نوع کاربردی- توسعه‌ای با رویکرد توصیفی- تحلیلی است؛ و روش جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت اسنادی، کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی (پرسشنامه و نظرسنجی از 20 خبره در حوزه‌های معماری، شهرسازی و پدافند غیرعامل) بوده است. کلانشهر تبریز به‌عنوان بزرگ‌ترین مترو پل شمال غرب ایران، به علت قرارگیری در مرزهای سیاسی و فرهنگی و در مسیر ترانزیتی کشورهای هم‌جوار از موقعیت ممتاز و استراتژیک برخوردار است. در شرایط کنونی به دلیل تنوع تهدیدات و استقرار زیاد مراکز ثقل در این شهر، احتمال آسیبها به‌شدت افزایش‌یافته است؛ لذا برای ارتقای سطح امنیت شهر براساس ملاحظات ایمنی پدافند غیرعامل، ضرورت مداخله کاری بس هوشمندانه است. در این راستا دارایی‌های شهر به‌عنوان مراکزثقل شهر در 22 شاخص مؤثر و در پنج معیار دسته‌بندی شدند؛ با بررسی تهدیدات محتمل بر روی دارایی‌ها، حملات هوایی و موشکی به‌عنوان تهدید غالب شهر انتخاب شد و به‌عنوان تهدید پایه در عملیات مدلسازی، تحلیل شبکه و استانداردسازی لایه‌ها در محیط GIS قرار گرفت. نقشه نهایی آسیبپذیری مراکزثقل شهر از توابع همپوشانی فازی در محیط GIS-ARC با اعمال ضریب اهمیت شاخص‌ها حاصل از نرم افزار تحلیل شبکه‌ای در پنج کلاس تهیه شد؛ آسیبپذیری باکلاس خیلی کم 13/7 درصد، باکلاس کم 9/5 درصد، باکلاس متوسط 23/5 درصد، باکلاس زیاد 32/3 درصد و باکلاس خیلی زیاد 21 درصد از کل مساحت شهر تبریز به دست آمد؛ نشانگر عدم رعایت اصول پدافند غیرعامل و تشدیدکننده میزان آسیبپذیری مکانی در این شهر میباشد؛ ضرورت تدوین راهبردها بر اساس ملاحظات ایمنی پدافند غیرعامل جهت کاهش آسیب پذیری در شهر را نشان میدهد. در این راستا با ارزیابی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدات شهر در مدل سوآت، غالب بودن عوامل ضعف و تهدیدات بر عوامل قوت و فرصت‌ها شهر آشکار شد و راهبردها به‌صورت تدافعی تدوین و از عوامل قوت‌ها جهت بهبود بخشی ضعف‌ها و از فرصت‌ها برای ترمیم تهدیدات بهره گرفته شد.
برنامه ریزی شهری
شهریور روستایی؛ محمدرضا پورمحمدی؛ حکیمه قنبری
چکیده
شهر هوشمند مبتنی بر ICT و ابزار ارتقا کیفیت زندگی و توسعه پایدار به معنای گشایش مفاهیمی نو در برنامه‌ریزی شهری است. اجرای شهر هوشمند مستلزم تغییر در ساختار حکومتی (نهادی) و مدیریتی است. دولت برای اجرای حکم‌هایش باید با بخش خصوصی و جامعه مدنی در تعامل باشد و باید قواعد بازی را به گونه‌ای تنظیم کند که این تعاملات برقرار شود. لذا ایجاد ...
بیشتر
شهر هوشمند مبتنی بر ICT و ابزار ارتقا کیفیت زندگی و توسعه پایدار به معنای گشایش مفاهیمی نو در برنامه‌ریزی شهری است. اجرای شهر هوشمند مستلزم تغییر در ساختار حکومتی (نهادی) و مدیریتی است. دولت برای اجرای حکم‌هایش باید با بخش خصوصی و جامعه مدنی در تعامل باشد و باید قواعد بازی را به گونه‌ای تنظیم کند که این تعاملات برقرار شود. لذا ایجاد حکمروایی خوب شهری به عنوان مهمترین عامل ایجاد شهرهای هوشمند در این پژوهش مطرح است. هدف از این پژوهش شناسایی تاثیر حکمروایی خوب شهری در ایجاد شهر هوشمند شهرداری تبریز میباشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و بر پایه مدلسازی ساختاری مبتنی بر تحلیل عاملی تائیدی و تحلیل مسیر (SEM) میباشد. جامعه آماری شاغلین ستادی مرتبط با موضوع در شهرداری تبریز بر مبنای نمونه‌گیری خوشه‌ای به تعداد 376 نفر میباشد. پرسشنامه شامل دو بخش تحت عنوان گویه‌های شهر هوشمند مشتمل بر 3 مفهوم و 28 سوال و گویه‌های حکمروایی خوب شهری مشتمل بر 8 مفهوم و 40 گویه میباشد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارLISREL استفاده شده است. نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نشان میدهد که در تحلیل مسیر، هشت متغیر مکنون درونی "(شفاف‌سازی، پاسخگویی، مشارکت، اثربخشی، اجماع‌گرایی، قانون‌مندی، مسئولیت‌پذیری، عدالت" بر سه متغیر مکنون بیرونی "عوامل انسانی و سرمایه اجتماعی مدیریت و سیاست، عوامل فناوری" با میزان کای اسکور نرمال شده به درجه آزادی 85/2 برازش مدل قابل قبول بوده و مولفه‌ها تأثیرگذار برهمدیگر هستند. نتایج و یافته‌ها بیانگر اعداد معنی‌داری مربوط به مؤلفه‌ها و متغیرهای مکنون درونی و برونی و همچنین متغیرهای مشاهده شده مربوط به هر کدام (اعم از بار عاملی و خطاهای آن) و همبستگی بالا بین متغیرهای مکنون است، زیرا معنی‌داری اعداد (t-value) از 96/1 بزرگ‌تر است. بنابر نتایج، حکمروایی خوب شهری شرط علی ایجاد شهر هوشمند در مدیریت شهری تبریز میباشد.
برنامه ریزی شهری
الناز هادی؛ محمدرضا پورمحمدی؛ هادی حکیمی؛ الهام هادی
چکیده
بررسی میزان آسیبها و صدمات ناشی از زلزله در شهرها در بسیاری از موارد نشان داده است درصد بالایی از صدمات به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به وضعیت نامطلوب برنامه‌ریزی و کاهش خطرات شهری مربوط می‌شده است. در واقع می‌توان گفت علل عمده آسیبها و تلفات ناشی از زلزله را علاوه بر بی‌توجهی و سهل‌انگاری در رعایت استانداردهای ایمنی سازه‌ها، ...
بیشتر
بررسی میزان آسیبها و صدمات ناشی از زلزله در شهرها در بسیاری از موارد نشان داده است درصد بالایی از صدمات به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به وضعیت نامطلوب برنامه‌ریزی و کاهش خطرات شهری مربوط می‌شده است. در واقع می‌توان گفت علل عمده آسیبها و تلفات ناشی از زلزله را علاوه بر بی‌توجهی و سهل‌انگاری در رعایت استانداردهای ایمنی سازه‌ها، در فقدان اصول و طرح‌های شهرسازی مناسب نیز می‌بایست جستجو کرد. قابل ذکر است که یکی از مباحث شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری که میتواند در کاهش اثرات زلزله و افزایش تاب‌آوری شهری مؤثر بیفتد سازگار بودن کاربریهای شهری نسبت به همدیگر میباشد. در این پژوهش با توجه به نحوه همجواری کاربریهای شهری نسبت به یکدیگر و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی ( AHP) به ارزیابی سازگاری کاربریهای شهری منطقه 4 شهر تبریز پرداخته شده است. در این پژوهش ابتدا کل کاربریهای شهری محدوده موردمطالعه در 10 کاربری، طبقه‌بندی شده است و سازگاری هر کاربری نسبت به سایر کاربری‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با استفاده از مدل AHP به تلفیق لایه‌های کاربری در محیط GISمبادرت شد و در نهایت نقشه سازگاری کاربریهای شهری منطقه 4 به دست آمد. نتایج تحقیق نشان میدهد 5.9 درصد از کاربریهای شهری منطقه 4 نسبت به همدیگر، در برابر زلزله با هم کاملاً ناسازگار و 43.9 درصد از کاربریهای شهری نسبت به هم کاملاً سازگار می‌باشند.
برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ علی اکبر تقی پور؛ حسین رستمی
چکیده
بحرانهای مختلف با منشا انسانی و طبیعی بیشترین تلفات و خسارتها را در شهر ایجاد میکنند. در این بین آسیب پذیری کاربریهای مختلف شهری و بخصوص زیرساختهای حیاتی و حساس میتواند میزان خسارتها را افزایش دهد. پدافند غیرعامل و بکارگیری اصول آن در مورد زیرساختها میتواند از عوامل مهم در کاهش خسارتهای مالی و جانی در شهرها ...
بیشتر
بحرانهای مختلف با منشا انسانی و طبیعی بیشترین تلفات و خسارتها را در شهر ایجاد میکنند. در این بین آسیب پذیری کاربریهای مختلف شهری و بخصوص زیرساختهای حیاتی و حساس میتواند میزان خسارتها را افزایش دهد. پدافند غیرعامل و بکارگیری اصول آن در مورد زیرساختها میتواند از عوامل مهم در کاهش خسارتهای مالی و جانی در شهرها بخصوص در هنگام وقوع بحرانها باشد. شهر تبریز به عنوان مادرشهر شمال غرب کشور، دارای اهمیت استراتژیک برای کشور میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی آسیب پذیری زیرساختهای این شهر در هنگام بحران (جنگ، زلزله و...) انجام شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد از بین زیرساختهای مختلف مراکز نظامیبا وزن نهایی 168/0، پستهای فوق توزیع برق با وزن نهایی 124/0، زیرساختهای آب و گاز هر کدام به ترتیب با وزن نهایی 112/0 و 109/0 دارای بالاترین وزنها برای آسیب پذیری بوده اند و در هنگام جنگ و بحران بیشتر از بقیه زیرساختها میتوانند مورد توجه باشند، ینابراین باید با برنامه ریزی و توجه به راهبردهای پدافند غیرعامل میزان این آسیبها را کاهش داد. همچنین از نظر پهنههای مختلف شهری و موقعیتهای مناطق مختلف با توجه به قرارگیری زیرساختها، در هنگام بروز مخاطره و تهدید زیر ساختهای قسمتهای شرقی و قسمتهای نوساز که امکان ایجاد و گسترش زیرساختها در آنها بیشتر بوده است، در معرض آسیب بیشتری قرار دارند.
برنامه ریزی شهری
شهریور روستایی؛ بهزاد رنجبرنیا؛ محمدرضا پورمحمدی
چکیده
مفهوم توسعۀ شهری دانشبنیان در برنامه‌ریزی شهری، به عنوان پارادایمی در حال تکوین مطرح است و از آن به عنوان یکی از مهمترین نظریههای توسعۀ شهری قرن 21 یاد میشود. در این راستا، شهرها جهت ایجاد رقابت و توانمندسازی خود و افزایش کیفیت زندگی شهروندان نیازمند قرار گرفتن در این مسیر از توسعه هستند. در راه نیل به این هدف، چالشهایی ...
بیشتر
مفهوم توسعۀ شهری دانشبنیان در برنامه‌ریزی شهری، به عنوان پارادایمی در حال تکوین مطرح است و از آن به عنوان یکی از مهمترین نظریههای توسعۀ شهری قرن 21 یاد میشود. در این راستا، شهرها جهت ایجاد رقابت و توانمندسازی خود و افزایش کیفیت زندگی شهروندان نیازمند قرار گرفتن در این مسیر از توسعه هستند. در راه نیل به این هدف، چالشهایی میتواند مانع از تحقق چنین مفهومی در شهر شود. یکی از این مسائل که از آن به عنوان یکی از چالش‌های اساسی توسعۀ شهری دانشبنیان یاد میشود، عامل شکاف دیجیتال است. شکاف دیجیتال به نابرابری در سطوح دسترسی به امکانات و تسهیلات تکنولوژی اطلاعاتی و ارتباطی اطلاق میشود. در این رابطه، هدف پژوهشگران، تحلیل و بررسی عوامل تأثیرگذار عامل شکاف دیجیتال در توسعۀ دانشبنیان در شهر تبریز به صورت ایجاد معادلۀ ساختاری متشکل از یک سیستم از متغیرهای شکاف دیجیتال و توسعۀ شهری دانشبنیان است. روش به کار گرفته شده، در این پژوهش توصیفی، تحلیلی، علی و رویکرد حاکم بر آن پیمایشی است. در این راستا، متغیرهای شکاف دیجیتال و توسعۀ شهری دانشبنیان در نرم‌افزار MiCMac با استفاده از نظرات کارشناسان تحلیل گردید و عوامل تأثیرگذار در توسعۀ شهر دانشی مشخص گردید. بر اساس نتایج بدستآمده در این پژوهش، متغیرهایی نظیر مداخلات مدیریتی، دسترسی باند پهن، کیفیت زندگی، تأثیر دولت، دولت الکترونیک، رهبری کارا و ... از عوامل کلیدی در جهت چیرگی بر شکاف دیجیتال و همچنین تحقیق شهر دانشبنیان محسوب می‌شوند.
برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ فریدون بابائی اقدم؛ کیومرث نعیمی
چکیده
این پژوهش با بهره‌گیری از پایه فکری آینده‌نگاری، جهت تبیین برنامه ریزی با رهیافت نوین آینده‌نگاری در این حوزه، به شناسایی عوامل کلیدی موثر، تبیین وضعیت‌های محتمل این عوامل و در نهایت تدوین سناریوهای احتمالی و شناسایی سناریوهای مطلوب موثر در وضعیت آینده سکونتگاه‌های فرودست شهری در شهر سنندج می‌پردازد. روش تحقیق از لحاظ هدف بنیادی ...
بیشتر
این پژوهش با بهره‌گیری از پایه فکری آینده‌نگاری، جهت تبیین برنامه ریزی با رهیافت نوین آینده‌نگاری در این حوزه، به شناسایی عوامل کلیدی موثر، تبیین وضعیت‌های محتمل این عوامل و در نهایت تدوین سناریوهای احتمالی و شناسایی سناریوهای مطلوب موثر در وضعیت آینده سکونتگاه‌های فرودست شهری در شهر سنندج می‌پردازد. روش تحقیق از لحاظ هدف بنیادی - کاربردی و از نوع ترکیبی زنجیره‌ای میباشد. برای جمع‌آوری اطلاعات از تکنیک پویش محیطی استفاده شده است. همچنین جهت تحلیل داده‌ها از روش تحلیل ساختاری(ABP) به وسیله نرم‌افزار MICMACو از روش سناریونویسی به وسیله نرم‌افزار SCENARIOWIZARD جهت تحلیل و تدوین سناریوها استفاده شده است. پس از جمع‌بندی نهایی 3 سناریو جامع ارائه شد. سناریو اول به عنوان محتمل‌ترین سناریو از مطلوبیت بالایی برخوردار نمی‌باشد که بیشتر ادامه دهنده وضع موجود با رشدی کند و بینابین رو داراست. سناریو دوم به عنوان مطلوبترین سناریو که نشان دهنده وضعیت‌های بهتر و خوشبینانه با رشد تدریجی روبه بهبود میباشد و سومین سناریو محتمل بیشتر نشان دهنده وضعیت‌های بینابین و ایستا و بحرانی میباشد. در نهایت جهت بازآفرینی پایدار باید با هدفگذاری و تدوین سیاست‌های کارآمد تلاش شود که وضعیت‌های مطلوب در سناریوها در آینده تحقق پیدا کند و جلوی وضعیت‌های نامطلوب و بحرانی گرفته شود.
برنامه ریزی شهری
مهدی موذنی؛ محمد رضا پورمحمدی
چکیده
سطوح زمین طی سالیان اخیر توسط بشر به‌ویژه از طریق شهرسازی، جنگل‌زدایی، کشاورزی و فعالیت‌های دیگر دستخوش تغییرات زیادی شده است. مدلهای فضایی ابزار بسیار مناسبی برای مدلسازی زمانی-مکانی و نشان دادن توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در آینده می‌باشند که در این پژوهش نیز برای مطالعه این توسعه و تغییرات در محدوده موردمطالعه یعنی ...
بیشتر
سطوح زمین طی سالیان اخیر توسط بشر به‌ویژه از طریق شهرسازی، جنگل‌زدایی، کشاورزی و فعالیت‌های دیگر دستخوش تغییرات زیادی شده است. مدلهای فضایی ابزار بسیار مناسبی برای مدلسازی زمانی-مکانی و نشان دادن توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در آینده می‌باشند که در این پژوهش نیز برای مطالعه این توسعه و تغییرات در محدوده موردمطالعه یعنی شهر پارس‌آباد مغان که در سال‌های اخیر توسعه فیزیکی چشم‌گیری را داشته است، از مدل Markov- Ca که از ترکیب مدل زنجیره مارکوف و سلول‌های خودکار میباشد استفاده شده است. تصاویر ماهواره ای مورد استفاده در این پژوهش که نقشه های کاربری اراضی از آن استخراج شده است عبارتند از: تصاویر ماهواره لندست TM سال 1368، لندست ETM+ سال 1381، لندست 8 سنجده OLI سال 1394 می باشند، همچنین ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش نرم افزارهای Arc Gis، Envi 5، Idrisi Selva میباشد که کاربری ها به پنج سطوح شامل: سطوح اراضی ساخته شده، سطوح مزارع، سطوح آبی، سطوح اراضی بایر، سطوح اراضی جنگلی و باغات تقسیم شده است. در نهایت اقدام به مدلسازی توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی برای سال 1407 شده است که نتایج بیانگر آن است که در طی 13 سال آتی به‌شدت از مساحت کاربری مزارع و بایر اطراف شهر بخصوص قسمت جنوب غربی کاسته شده است. این کاهش مساحت در کاربری مزارع بیشتر در مزارع اطراف و بلافصل محدوده شهر می باشد و اراضی تولید کننده محصولات زراعی که دارای شرایط مناسب برای کشت می باشند به اراضی ساخته شده و مسکونی تبدیل شدهاند. توسعه شهر نیز در سال های آتی بیشتر در قسمت جنوب غربی شهر صورت خواهد پذیرفت.
احمد اسدی؛ محمدرضا پورمحمدی
چکیده
در دهه های اخیر با ظهور انگاره های جدید، رشد و توسعه شهری به صورت هوشمند مطرح شده است و توسعه میان افزا جزئی از آن به شمار می آید. توجه به راهبرد توسعه میان افزا باعث رونق بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری می شود. هدف این مطالعه بررسی تاثیر راهبرد توسعه میان‌افزا بر مولفه های سرزندگیو مطلوبیت اجتماعی میباشد. پژوهش ...
بیشتر
در دهه های اخیر با ظهور انگاره های جدید، رشد و توسعه شهری به صورت هوشمند مطرح شده است و توسعه میان افزا جزئی از آن به شمار می آید. توجه به راهبرد توسعه میان افزا باعث رونق بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری می شود. هدف این مطالعه بررسی تاثیر راهبرد توسعه میان‌افزا بر مولفه های سرزندگیو مطلوبیت اجتماعی میباشد. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، از نوع روش‌های اسنادی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نظر از طریق روش‌های کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. حجم نمونه 382 عدد پرسشنامه می باشد که از جامعه آماری بافت فرسوده شهر زنجان با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده است. یافته های تحقیق نشان م یدهد که توسعه میان افزا تاثیر مثبتی در ارتقاء سرزندگی و مطلوبیت اجتماعی در بافتهای فرسوده دارد و بین توسعه میان افزا با متغیرهای سرزندگی و مطلوبیت اجتماعی ارتباط معنی داری وجود دارد. بنابراین می‌توان گفت که سرزندگی و مطلوبیت اجتماعی به تفکیک توسعه میان افزا (کمتر، متوسط، بالا) دارای تفاوت معنی داری می باشد.
برنامه ریزی شهری
عطاءاله زرفشان؛ محمدرضا پورمحمدی؛ اسماعیل نصیری؛ سیدمهدی موسی کاظمی
چکیده
حولات شهرنشینی پس از انقلاب صنعتی و ظهور مدرنیسم در شهرسازی موجب از بین رفتن عناصر و ساختارهای سنتی شهرها گردیده و منطقهبندی عملکردی جای نظام ارگانیک و تنوع عملکردی شهرها و محلات شهری را گرفت. اما از نیمه دوم قرن بیستم با انتقاد از شهرسازی مدرن، رویکر پست- مدرن ظهور کرد که اعتقاد به بازگشت به آنچه که از نظر مدرنیستها کهنه و ...
بیشتر
حولات شهرنشینی پس از انقلاب صنعتی و ظهور مدرنیسم در شهرسازی موجب از بین رفتن عناصر و ساختارهای سنتی شهرها گردیده و منطقهبندی عملکردی جای نظام ارگانیک و تنوع عملکردی شهرها و محلات شهری را گرفت. اما از نیمه دوم قرن بیستم با انتقاد از شهرسازی مدرن، رویکر پست- مدرن ظهور کرد که اعتقاد به بازگشت به آنچه که از نظر مدرنیستها کهنه و قدیمی بود، داشت. محله یکی از عناصر شهری بوده که دچار این تغییر و دگرگونی شده است. امروزه شواهد روشنی از ارج نهادن مجدد به محله به عنوان یک واحد موجه ساخت شهری دیده میشود. اکثر نظریاتی که از دو دهه پایانی قرن بیستم مطرح شدهاند، براین عنصر شهری تاکید میکنند و بازگشت به محلات انسان محور که از پیادهروی و تنوع عملکردی برخوردارند را جزء اصول شهرسازی انسان محور قلمداد میکنند. این تحقیق با ارزیابی این دو مولفه اصلی در محلات بافتهای سهگانه (سنتی، مدرن و خودرو) کلانشهر تبریز به این نتیجه رسید که اولا با استفاده از شاخصهای آنتروپی و آتکینسون مشخص شد که میزان اختلاط کاربری در محلات سنتی نسبت به محلات بافتهای مدرن و خودرو بیشتر است، دوما بین میزان کاربری مختلط و تمایل به دسترسی پیاده به کاربریهای دیگر در محلات سنتی همبستگی بسیار بالایی وجود دارد. از اینرو محلات سنتی با وجود مشکلاتی که دارند، به دلیل تنوع عملکردی و دسترسی پیاده ساکنان به نیازهای خود از عملکرد نسبتا مطلوب محلهای برخوردارند.
