برنامه ریزی شهری
ارزیابی میزان آسیب‌پذیری مساکن شهر تبریز در برابر مخاطره زلزله (مطالعه موردی: منطقه 10 شهرداری)

مرضیه اسمعیل پور؛ منیژه لاله پور؛ سمانه ممقانی

دوره 26، شماره 82 ، بهمن 1401، ، صفحه 48-27

https://doi.org/10.22034/gp.2022.48908.2921

چکیده
  تبریز به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر منطقه شمال غرب کشور و قطب اداری، ارتباطی، بازرگانی، سیاسی، صنعتی، فرهنگی و نظامی این منطقه شناخته می‌شود و به دلیل مجاورت با گسل بزرگ و فعال تبریز جزء شهرهای پرخطر از لحاظ لرزه‌خیزی می‌باشد. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان آسیب‌پذیری مساکن شهری منطقه10 شهر تبریز با استفاده از مدل فازی در بستر سیستم اطلاعات ...  بیشتر

ژئومورفولوژی
ارزیابی دینامیک جانبی مجرای رودخانه کهمان

ایمانعلی بلواسی؛ صیاد اصغری سراسکانرود؛ فریبا اسفندیاری؛ بتول زینالی

دوره 25، شماره 78 ، بهمن 1400، ، صفحه 59-83

https://doi.org/10.22034/gp.2021.44161.2765

چکیده
  ارزیابی مورفولوژیکی رودخانه برای درک شرایط کنونی و پتانسیل تغییرات احتمالی آن، جهت برنامه‌ریزی محیطی امری ضروری است. در این مطالعه مورفولوژی رودخانه کهمان، از سراب خاصان تا منطقه دوآب به طول 62/38 کیلومتر ارزیابی شد. بدین‌منظور تصاویر ماهواره لندست، سنجنده‌های TM و OLI در سال‌های 1374 و 1399 تهیه و مجرای رودخانه کهمان بر روی این تصاویر ...  بیشتر

سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
ارزیابی مؤلفه‌های کیفی-ادراکی فضاهای سبز در ارتقاء حس رضایتمندی و سرزندگی ساکنان محلات اطراف آن (نمونه‌های مورد مطالعه پارک ائل‌گلی و پارک ولیعصر تبریز)

نگین حسینی مند؛ معصومه یعقوبی؛ حبیب شاه حسینی؛ علی جوان فروزنده

دوره 25، شماره 77 ، آبان 1400، ، صفحه 61-79

https://doi.org/10.22034/gp.2021.41603.2693

چکیده
  محیط‌های طبیعی- از جمله فضاهای باز و سبز- مزایای گسترده‎‌ای برای جمعیت‌های شهرنشین دارند. تأمین فضای باز و سبز تحت شرایط توسعه‌ی متراکم، از چالش‌های مهم ‏شهرها به شمار می‎‌‎رود و ‏طیف گسترده‌ای از مطالعات مربوط به موضوع فضاهای سبز است. از طرف ‏دیگر فضای سبز کیفی روز به روز ‏به عنوان عاملی مهم برای کیفیت زندگی در نواحی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
واکاوی مؤلفه‌های حکمروایی خوب شهری در ایجاد رضایتمندی سکونتی با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه ‌موردی: شهر رشت)

حسین حاتمی نژاد؛ نوشا همقدم؛ رضا کانونی

دوره 26، شماره 81 ، آبان 1401، ، صفحه 61-43

https://doi.org/10.22034/gp.2021.47741.2887

چکیده
  با توجه به گسترش شهرها و افزایش جمعیت، بررسی رضایتمندی سکونتی ساکنین برای برآورده کردن نیازهای آتی و رسیدن به توسعه پایدار، جایگاه ویژه‌ای در مطالعات مختلف پیدا نموده است. رضایتمندی سکونتی براساس مولفه‌های بسیاری مورد بررسی قرار می‌گیرد و بعنوان ابزاری برای تصمیم‌گیری و سیاستگذاری در نظر گرفته می‌شود. در این راستا بررسی رضایتمندی ...  بیشتر

ژئومورفولوژی
بررسی وضعیت زمین لغزش حوضه آبریز طارم با استفاده از مدل همپوشانی ریسک-آسیب پذیری

مژگان انتظاری؛ شکوه استکی؛ حمیده غلام حیدری

دوره 28، شماره 89 ، آبان 1403، ، صفحه 61-39

https://doi.org/10.22034/gp.2023.54607.3073

چکیده
  است. در نهایت با ترکیب و همپوشانی نقشه ریسک، نقشه آسیب پذیری و نقشه زمین لغزش های منطقه، نقشه نهایی (نقشه ریسک- آسیب پذیری) به دست آمده است. نتایجی که بر اساس خروجی مدل یا همان نقشه ریسک-آسیب پذیری، حاصل شد گویای این مطلب است که قسمت های شرقی و شمال شرقی حوضه آبریز طارم دارای بیشترین میزان ریسک-آسیب پذیری هستند. همچنین نتایج این پژوهش ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
سنجش شاخص‌های شکوفایی شهری در شهرهای میانه اندام ایران (مطالعه موردی: شهر زنجان)

احمد اسدی؛ محسن احدنژاد

دوره 28، شماره 90 ، بهمن 1403، ، صفحه 62-46

https://doi.org/10.22034/gp.2023.58116.3183

چکیده
  امروزه، با توجه به رشد فزاینده‌ی جمعیت شهرها، مسائل و مشکلات متعددی دامن‌گیر شهرها شده است. بدین منظور سازمان اسکان بشر به‌منظور مواجهه با این مسائل و مشکلات و تحقق پایداری شهرها، رویکرد شکوفایی شهری را با تأکید بر پنج بعد بهره‌وری، توسعه‌ی زیرساخت‌ها، کیفیت زندگی، برابری و مشارکت اجتماعی و پایداری محیط‌زیست مطرح کرده است. با ...  بیشتر

برنامه ریزی روستایی
مدلسازی سرمایه‌های معیشتی خانوارهای روستایی در شرایط خشکسالی (مطالعه موردی :دهستان حومه جنوبی،شهرستان اسلام آباد غرب )

احمد حجاریان

دوره 26، شماره 82 ، بهمن 1401، ، صفحه 65-49

https://doi.org/10.22034/gp.2021.48486.2907

چکیده
  پژوهش حاضر با هدف مدلسازی سرمایه‌های معیشتی خانوارهای روستایی دهستان حومه جنوبی در شرایط خشکسالی انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ چگونگی جمع-آوری داده‌ها پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش سرپرستان خانوارهای روستایی دهستان حومه جنوبی شهرستان اسلام آباد غرب بودند (2894=N) که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان، حجم نمونه‌ی ...  بیشتر

آب و هواشناسی
ارتباط گردش هدلی و مولفه‌های جوی با خشکسالی‌های نیوار ایران

سید محمود حسینی صدیق؛ مسعود جلالی؛ حسین عساکره

دوره 26، شماره 81 ، آبان 1401، ، صفحه 79-63

https://doi.org/10.22034/gp.2022.47673.2886

چکیده
  در این مطالعه، جهت تحلیل نقشه همبستگی و رگرسیون گردش هدلی با جت نیمه گرمسیری، فشار سطح زمین، تابش موج بلند خروجی زمین، رطوبت نسبی تراز 850 هکتوپاسکال، بارش و داده‌های ناهنجاری‌های وزنی بارش استاندارد شده استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان داد رابطه سلول هدلی و جت نیمه‌گرمسیری بر نیوار ایران در تـراز 200 هکتوپاسکال همبسـتگی مثبـتی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی وضعیت منطقه چهار کلانشهر تبریز از منظر شهر دوستدار سالمند

حسن محمودزاده؛ توکل آقایاری هیر؛ داود حاتمی

دوره 28، شماره 88 ، شهریور 1403، ، صفحه 79-47

https://doi.org/10.22034/gp.2023.54153.3060

چکیده
  هدف این پژوهش ارزیابی وضعیت منطقه چهار کلانشهر تبریز از منظر شهر دوستدار سالمند می‌باشد. این پژوهش از نظر ماهیت کاربردی است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی است از روش‌های توصیفی ـ تحلیلی، اسنادی، تحلیل ثانویه و پیمایشی است. برای تحلیل و ارزیابی نما‌گرهای جمعیت‌شناسی سالمندان منطقه چهار کلانشهر شهر تبریز از اطلاعات و داده‌های سرشماری ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیل اثربخشی طرح های توسعه شهری در توسعه مسکن با رویکرد آینده پژوهی (موردی: منطقه 3 شهر زنجان)

جلیل خطیبی؛ رحیم سرور؛ بختیار عزت پناه

دوره 25، شماره 77 ، آبان 1400، ، صفحه 81-94

https://doi.org/10.22034/gp.2020.41580.2692

چکیده
  مسئله توسعه مسکن و برنامه ریزی برای آن در قالب طرح های توسعه شهری با حداقل هزینه و حداقل مداخلات برای ایجاد شرایط زیست بهینه در فضای شهری، از اهداف آرمانی مدیریت شهری است. از طرفی، تحقق اهداف طرح های توسعه شهری، درگروی توسعه مسکن پایدار و با کیفیت است. که در آن به لحاظ فرمی، زیبا و منطبق بر شرایط محیطی، با میزان ماندگاری و طول عمر بالا، ...  بیشتر

برنامه ریزی روستایی
شناسایی و ارزیابی عملکرد مدیران در توسعه مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای دهستان دولت آباد شهرستان مرند)

ابوالقاسم تقی زادفانید؛ ساجده دین پرست؛ سعید نصیری زارع؛ پارسا پاشایی

دوره 26، شماره 82 ، بهمن 1401، ، صفحه 82-67

https://doi.org/10.22034/gp.2022.48694.2911

چکیده
  چالش‌ها و موانع مدیریتی مدیران در مناطق روستایی، یکی از موانع اصلی برای تحقق برنامه‌های توسعه بوده و طبیعتاً شناخت و رفع این موانع می‌تواند به شناخت کمبودهای مناطق روستایی و همچنین به توسعه و آبادانی این مناطق کمک فراوان ‌کند. تحقیق به شناسایی و ارزیابی عملکرد مدیران در توسعه مناطق روستایی دهستان دولت آباد(شهرستان مرند) پرداخت. ...  بیشتر

آمایش سرزمین
بررسی روند تغییرات کاربری حاشیه شرق دریاچه ارومیه با تاکید بر شوری خاک به روش شی گرا

رحیمه رستمی؛ دکتر علی محمدخورشیددوست؛ مائده باکویی

دوره 26، شماره 82 ، بهمن 1401، ، صفحه 83-93

https://doi.org/10.22034/gp.2023.10835

چکیده
  خشک شدن دریاچه ارومیه تاثیر فراونی بر محیط اطراف خود دارد. شوری خاک حاشیه دریاچه، افزایش ریزگردهای نمکی و کاهش کشاورزی معمول در این منطقه از جمله اثرات این خشکی است. با برنامه ریزی صحیح و مطالعات گسترده می‌توان کمبودهای ایجاد شده را به فرصت تبدیل کرد و از آن حداکثر بهره را برد. در پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر مربوط به لندست 5 و 8 تغییرات ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی عوامل موثر بر مطلوبیت محورهای پیاده شهری (مطالعه موردی: جاده سلامت شهر قزوین)

وحید بیگدلی راد؛ بهاره زرباف نیا

دوره 25، شماره 78 ، بهمن 1400، ، صفحه 85-99

https://doi.org/10.22034/gp.2021.43960.2764

چکیده
  امروزه گسترش شهرها، افزایش جمعیت و تمایل به زندگی ماشینی موجب عدم‌توجه به طبیعت، نادیده گرفتن نیازهای انسان و بروز ناهنجاری‌های اجتماعی شده است. از اینرو با ارتقای کیفی محورهای پیاده در بستر طبیعت مانند جاده سلامت قزوین می‌توان به بخشی از این نیازها پاسخ داد. بنابراین با توجه به مطالعات و تحقیقات اندک در این محدوده، پژوهش حاضر به ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
واکاوی زمینه‌ها و سنجش ساختار علّی احساس بیگانگی در فضاهای شهری اهواز

مریم آزادبخت؛ مجتبی جهانی فر

دوره 28، شماره 89 ، آبان 1403، ، صفحه 85-62

https://doi.org/10.22034/gp.2024.54828.3083

چکیده
  احساس بیگانگی شکل‌گیری یک نوع وضعیت روحی برآمده از شهر است که در آن شهروندان نسبت به خود و محیط‌های اجتماعی، فیزیکی، فرهنگی و تاریخی شهر احساس جدایی و عدم تعلق می‌کنند. فضاهای شهری و ویژگی‌های آن شهروندان را دچار احساس بیگانگی می‌کند . این پژوهش با هدف ارائه مدل مفهومی به منظور تبیین شرایط علّی، زمینه‌ای و مداخله‌ای که بر احساس ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی تاثیرکیفیت مکان‌های سوم بر میزان سرزندگی فضاهای شهری (مورد پژوهی : پیاده‌راه چهارباغ عباسی اصفهان)

علی اکبر سالاری پور؛ ذبیح اله بهشتی زاده

دوره 28، شماره 90 ، بهمن 1403، ، صفحه 87-63

https://doi.org/10.22034/gp.2023.57516.3166

چکیده
  از جمله ویژگیهای شهر پیاده مدار، داشتن مکان‌های عمومی مناسب است تا شهروندان بتوانند اوقات فراغت خود را در آنجا سپری نمایند. خیابان چهارباغ عباسی با داشتن ویژگیهای مکان‌های سوم از قبیل فضاهای سرسبز و درختان سایه دار، احساس تعلق و خاطره انگیزی، امروزه بصورت پیاده‌راه در اختیار عابرین پیاده قرار گرفته‌است. در این تحقیق ابتدا با مطالعه ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی ترجیحات در منظر ورودیهای شهر سقز

اکبر رحیمی؛ رامین نقشبندی

دوره 25، شماره 77 ، آبان 1400، ، صفحه 95-112

https://doi.org/10.22034/gp.2021.42366.2723

چکیده
  در دهه‌های اخیر، کشورهای دنیا با روند رو به رشد شهری شدن و رشد روزافزون شهرنشینی روبه‌رو بوده، رشد سریع جمعیت در نواحی شهری پیامدهای منفی بر زندگی شهرنشینان داشته است و باعث گردیده شهرها به شکل نسنجیده گسترش یابند. استفاده بی‌رویه از اراضی حاشیه شهرها موجب تحولاتی چشمگیری در سیمای حومه و ورودی شهرها گردیده ورودی‌های امروز که تنها ...  بیشتر

آب و هواشناسی
مقایسه ی تاثیر درختان سوزنی برگ و پهن برگ در تغییرات دمای سطح زمین (مطالعه ی موردی پارک شهید چمران کرج و پارک چیتگر تهران)

محمد رضا رفیقی؛ مهری اکبری؛ محمد حسن فخارنیا؛ محمد حسن وحیدنیا

دوره 26، شماره 82 ، بهمن 1401، ، صفحه 95-112

https://doi.org/10.22034/gp.2022.47183.2878

چکیده
  گرچه لایه هوای مجاور سطح زمین -لایه مرزی- کسر کوچکی از کل جو زمین است، با این حال فرآیندهایی که در مقیاس کوچک در آن روی می دهد برای حیات و فعالیت انسان بسیار مهم است. در بین موجودات زنده، گیاهان و علی الخصوص درختان تأثیرات انکارناپذیری بر دمای سطحی داشته و به ویژه در محیط های شهری دارای اثرات متعادل کنندة متعددی می‌باشند. در بزرگترین ...  بیشتر

ژئومورفولوژی
ارزیابی میزان فرونشست در شهرهای غربی استان همدان با استفاده از تصاویر راداری

معصومه رجبی؛ شهرام روستایی؛ سیدمحمدرضا جوادی

دوره 26، شماره 81 ، آبان 1401، ، صفحه 96-81

https://doi.org/10.22034/gp.2021.43657.2757

چکیده
  یکی از اثرات مهم فرونشست، ایجاد مخاطره در نواحی سکونتگاهی و زیرساخت‌های مناطق شهری است، با توجه به اهمیت موضوع در این تحقیق به ارزیابی میزان فرونشست در شهرهای غربی استان همدان (همدان، بهار، صالح‌آباد و لالجین) پرداخته شده است. در این تحقیق متناسب با هداف مورد نظر از تصاویر راداری سنتنیل 1 (73 تصویر راداری در طی بازه زمانی ۱۶/۰۱/۲۰۱۵ ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
رنسانس خیابانی خوانشی بر تولید فضای اجتماعی، با تأکید بر تریالتیک لوفور جغرافیای مورد واکاوی "سبزه‌میدان زنجان"

عیسی پیری؛ لیلا هاشمی

دوره 25، شماره 78 ، بهمن 1400، ، صفحه 101-116

https://doi.org/10.22034/gp.2021.44015.2761

چکیده
  با ورود اندیشه‌های مدرنیته و نوگرایی، کالبد شهری شاهدی بر تجربه تلخِ مدرنیزاسیون نافرجام شد. این بی‌سرانجامی بخصوص در شهرهای جهان سوم نمود بیشتری یافته و منجر به افول کیفیت زیست انسانی در ابعاد گوناگونِ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیبایی‌شناختی گردید. پژوهش پیش رو تأثیرات روند رو به تزاید گونه‌های متنوعی از نو پردازی‌های شهری ...  بیشتر

آمایش سرزمین
تدوین راهبردهای توسعه انرژی‏های تجدیدپذیر در بخش کشاورزی استان بوشهر

مسلم سواری؛ فرشاد رزم آور

دوره 28، شماره 88 ، شهریور 1403، ، صفحه 104-80

https://doi.org/10.22034/gp.2023.54282.3062

چکیده
  این پژوهش با هدف کلی تدوین راهبردهای استفاده از انرژی‏های تجدیدپذیر در بخش کشاورزی در استان بوشهر انجام شد. در این پژوهش ابتدا با استفاده مطالعات تحلیلی و ادبیات موضوع نقاط چهارگانه SWOT یعنی قوت، ضعف، فرصت و تهدید شناسایی شد و با استفاده از تکنیک AHP اولویت‏بندی شدند. جامعه آماری پژوهش کارشناسان و متخصصان آگاه به موضوع در سازمان‏های ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی آسیب‌پذیری شهر خلخال در برابر زمین‌لرزه با رویکرد ارتقاء تاب‌آوری

سیده فریا آقایاری؛ رسول صمدزاده؛ محمدتقی معصومی

دوره 28، شماره 89 ، آبان 1403، ، صفحه 109-86

https://doi.org/10.22034/gp.2023.54749.3079

چکیده
  بسیاری از شهرها در معرض مخاطرات طبیعی ازجمله زمین‌لرزه هستند. یکی از اهداف مهم برنامه‌ریزی شهری کاهش آسیب‌پذیری و تاب آور نمودن شهرها در برابر زمین‌لرزه است و اولین گام برای تحقق این هدف، شناخت و ارزیابی میزان آسیب‌پذیری شهر خلخال در مقابل زمین‌لرزۀ احتمالی است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیب‌پذیری خطرات زمین‌لرزه با رویکرد تاب‌آوری ...  بیشتر

ژئومورفولوژی
پهنه بندی آسیب پذیری شهرستان اردبیل در برابر خطر زلزله

صیاد اصغری سراسکانرود؛ الناز پیروزی

دوره 28، شماره 90 ، بهمن 1403، ، صفحه 112-88

https://doi.org/10.22034/gp.2023.58617.3190

چکیده
  خطر زلزله همواره بر جوامع بشری سایه افکنده و خسارات جبران‌ناپذیری به این جوامع وارد می‌کند. بنابراین آمادگی برای مقابله با این بحران با شناسایی نقاط آسیب‌پذیر و رفع آن‌ها در کاهش خسارات ناشی از زلزله مؤثر است. در این میان شهرستان اردبیل با توجه به وجود گسل‌های متعدد، نقاط لرزه‌خیز، عدم رعایت استاندارد‌ها و غیره، از این قاعده مستثنی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیلی بر سبک زندگی مسکونی و الگوی سکونت شهری با تأکید بر رضایت، انتخاب و ترجیح (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)

شهریور روستایی؛ مینا فرخی صومعه؛ رسول قربانی

دوره 26، شماره 82 ، بهمن 1401، ، صفحه 113-124

https://doi.org/10.22034/gp.2023.10866

چکیده
  تنوع در انتخاب، ترجیح و رضایت از مسکن، تفاوت‌ها و تغییراتی را در سبک زندگی مسکونی و به دنبال آن در الگوی سکونتی می‌تواند به همراه داشته باشد. از این نظر، توجه به ترجیح و انتخاب مسکن و تقاضاهای متنوع مردم با توجه به سبک زندگی، در ادراک و ارزیابی محیط مسکونی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. در همین راستا، ضمن مرور ادبیات و مفاهیم مربوط به سبک ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی نقش سازمان‌های مردم نهاد در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری نمونه موردی کلانشهر تهران

فرشته رضایی؛ جمیله توکلی نیا؛ مظفر صرافی

دوره 25، شماره 77 ، آبان 1400، ، صفحه 113-130

https://doi.org/10.22034/gp.2020.41750.2712

چکیده
  نظام اداره امور شهر در طی صد سال گذشته به جهت ضعف نهادهای مدنی و محلی، نداشتن جایگاه تعریف شده تشکیلاتی در سلسه مراتب تشکیلاتی کشور و عدم مشارکت در برنامه ریزی به واسطه ماهیت برنامه ریزی متمرکز و از بالا به پایین باز مانده است. امروزه کلانشهر تهران بعنوان کلانشهری که می بایست نقش بین المللی در سطح منطقه و نقشی ملی در داخل کشور ایفا کند، ...  بیشتر

آب و هواشناسی
ارتباط سنجی و تحلیل فضایی بارش زمستانه ایران از طریق تابش موج بلند خروجی زمین

بهروز ساری صراف؛ هاشم رستم زاده؛ محمد دارند؛ امید اسکندری

دوره 26، شماره 81 ، آبان 1401، ، صفحه 113-97

https://doi.org/10.22034/gp.2021.46663.2860

چکیده
  بارش از مهم‌ترین و متغیرترین عنصر اقلیمی است که در بستر زمان و مکان تغییر می‌کند. بارش‌های بحرانی در مقیاس‌های مختلف زمانی به‌ویژه روزانه، خسارات سنگینی به جوامع انسانی مناطق پرجمعیت شهری و اکوسیستم‌های طبیعی وارد می‌کنند و بسیاری از اقتصادهای مناطق خشک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تابش موج بلند خروجی زمین به عنوان پارامتری مهم ...  بیشتر